Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes
By qualifier: all | anatomiczne | angielski, angielskie | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | rzeczownik | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | żartobliwie
By language: all | polski
478 footnotes found
pagórkami plac między gęstemi (starop.) — szyk przestawny; inaczej: plac między gęstymi pagórkami. [przypis edytorski]
paisz, właśc. paiż a. paiża (starop.) — krótka tarcza metalowa używana przez rycerzy konnych. [przypis edytorski]
paiż a. paiża (starop.) — krótka tarcza metalowa używana przez rycerzy konnych. [przypis edytorski]
paiż (starop.) — tarcza. [przypis redakcyjny]
paliwoda (starop.) — zawadiaka; człowiek gwałtowny, nerwowy, niepohamowany w swych reakcjach. [przypis edytorski]
panacea (starop.) — lekarstwo na wszystko; panaceej (D.lp.r.ż): panacei, tj. lekarstwa. [przypis redakcyjny]
pani duszka (starop.) — [tu] wyr. pogardliwy: miłośnica. [przypis redakcyjny]
panosza (starop.) — drobny szlachcic; dworzanin, giermek. [przypis edytorski]
para (starop.) — opary, zapach. [przypis edytorski]
paszczeka (starop.; tu forma Msc, lp, r.ż.: w paszczece) — szczęka. [przypis edytorski]
pełna jeś (starop.) — jesteś pełna. [przypis edytorski]
pewnych czasów (starop.) — w określonych porach. [przypis redakcyjny]
piciać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; piciać bych ci dała: dałabym ci picia. [przypis edytorski]
picowanie (starop.) — szukanie i dostarczanie żywności. [przypis redakcyjny]
picownik (starop.) — osoba wyszukująca i dostarczająca żywność; aprowizator. [przypis redakcyjny]
piędzią nigdziej nie chodziła (starop.) — ani na piędź nigdzie nie wychodziła; ani na krok nigdzie nie wychodziła; piędź: daw. miara długości, równa ok. 20 cm. [przypis edytorski]
piędzią wyniść (starop.) — wyjść na piędź; wyjść na krok. [przypis edytorski]
piec (starop.) — tu: loch. [przypis edytorski]
pierwej niż (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
pierwey był (…) nie bił (starop.) — nie biłbyś się wcześniej. [przypis edytorski]
pierwszą drogą (starop.) — drogą, którą przyszli wcześniej. [przypis edytorski]
pierwsza krew (starop.) — tu: młodość, dawna krewkość. [przypis edytorski]
pierwszej siły teraz nie zna (starop.) — już nie czuje poprzedniej siły. [przypis edytorski]
pierwszy (starop.) — pierwotny, dawniejszy, poprzedni. [przypis redakcyjny]
pierzchliwe ukazować tyły (starop.) — prędko uciekać. [przypis edytorski]
pierzchliwy (starop.) — szybki. [przypis edytorski]
pierzchliwy (starop.) — szybki. [przypis redakcyjny]
pierze (starop.) — [tu:] strzała. [przypis redakcyjny]
pieszczony [strój] (starop.) — delikatny, wykwintny. [przypis edytorski]
pieszczota* (starop.) — wygodnictwo, zniewieściałość. [przypis redakcyjny]
pieszy (starop.) — piesi; piechota. [przypis edytorski]
pijane (starop.) — [tu:] połączone z pijatyką. [przypis redakcyjny]
pijany (starop.) — [tu: pełen] piany. [przypis redakcyjny]
pilno (starop.) — pilnie; uważnie. [przypis edytorski]
pilśnianki (starop.) — buty filcowe (z pilśni). [przypis edytorski]
Piotrowin (starop.) — święty Piotr, apostoł, jeden z najbliższych uczniów Jezusa Chrystusa, cierpiał męki moralne po tym, jak ze strachu wyparł się trzykrotnie swojego mistrza po jego aresztowaniu. [przypis redakcyjny]
pirwego (starop.) — pierwszego. [przypis edytorski]
pisać się (starop.) — stawać do popisu; prezentować się. [przypis edytorski]
pisać się (starop.) — stawać do popisu. [przypis redakcyjny]
pisany (starop.) — malowany, wzorzysty. [przypis redakcyjny]
pisany* (starop.) — wzorzysty, barwny, malowany (pisankami nazywa się do dziś jajka malowane na Wielkanoc w różne wzory). [przypis redakcyjny]
piton (starop.) — [tu:] smok. [przypis redakcyjny]
płaciś (starop.) — pewnieś. [przypis redakcyjny]
płaczliwe wojny (starop.) — płacz, łzy wyciskające, opłakane. [przypis redakcyjny]
płatnerz (starop.) — rzemieślnik kujący zbroję. [przypis redakcyjny]
pławić się (starop.) — tu: płynąć. [przypis edytorski]
pław (starop.) — [tu:] żegluga. [przypis redakcyjny]
płochy (starop.) — niestały, posiadający małą wartość. [przypis redakcyjny]
płochy (starop.) — płochliwy, ostrożny; tu: marny, znikomy, nietrwały, lichy. [przypis edytorski]
płodnemu tylko bliskich Egiptowi zebrał do kupy (starop.) — szyk przestawny; inaczej: zebrał do kupy tylko [ludzi] bliskich płodnemu Egiptowi. [przypis edytorski]
płod (starop.) — tu: dziecko, potomek. [przypis edytorski]
płonny a. płony (starop.) — jałowy, bezowocny, bezpłodny, daremny, zbyteczny; próżny, pusty; tu: nieprawdziwy, niepotwierdzający się w rzeczywistości. [przypis edytorski]
płonny (starop.) — próżny; tu: bezpodstawny. [przypis edytorski]
płono (starop.) — daremnie, na próżno (dziś mówi się: „płonne nadzieje”). [przypis redakcyjny]
płony (starop.) — bezpodstawny. [przypis redakcyjny]
płony (starop.) — bezużyteczny. [przypis redakcyjny]
płony (starop.) — niepotrzebny, daremny (dziś: „płonny”; por. „płonne marzenia”). [przypis redakcyjny]
płony (starop.) — płonny, zbyteczny, daremny. [przypis redakcyjny]
plemię (starop.) — dziecko, potomek. [przypis edytorski]
plemię (starop.) — potomek. [przypis redakcyjny]
plemię (starop.) — potomstwo. [przypis edytorski]
plemię (starop.) — potomstwo. [przypis redakcyjny]
plemię (starop.) — tu: potomek; dziecko. [przypis edytorski]
plugawe krwią (starop.) — poplamione krwią. [przypis redakcyjny]
plundrować (starop., z niem.) — plądrować. [przypis redakcyjny]
pójdę odważony (starop.) — pójdę odważnie. [przypis edytorski]
półtrzecia (starop.) — dwa i pół. [przypis edytorski]
pobierzę k sobie (starop.) — zabiorę do siebie. [przypis edytorski]
pobłaźnić (starop.) — ogłupić. [przypis redakcyjny]
pochodzony (starop.) — [tu:] przechodzony, stary. [przypis redakcyjny]
pochutnywać sobie (starop.) — unosić się radością. [przypis redakcyjny]
pochwalem (starop.) — pochwalę (forma gwarowa); [iako godne nigdy nie pochwalem: nigdy nie pochwalę tak, jak są tego godne; red. WL]. [przypis redakcyjny]
pochyły (starop.) — osłabiony, wątły; pochylony. [przypis edytorski]
pochylony (starop.) — tu: osłabiony, nadwątlony. [przypis edytorski]
po coście go (…) kładli (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: po co go kładliście. [przypis edytorski]
począć (starop.) — zacząć. [przypis edytorski]
poczciwy (starop.) — szlachetny (godny czci), dobry. [przypis redakcyjny]
poczpuła (starop.) — cios, uderzenie. [przypis edytorski]
poczty (starop.) — ofiary, dary. [przypis edytorski]
poczwa (starop.) — figiel, wybryk; por. poczwarny, poczwara; swe poczwy nad ludźmi stroję: robię ludziom swoje figle. [przypis edytorski]
poczytać za stratę (starop.) — uznać za stratę. [przypis edytorski]
podać tyły (starop.) — uciekać, być w odwrocie. [przypis edytorski]
podał mu szafarza swego (starop.) — tu: oddał go w opiekę swego szafarza, rządcy. [przypis edytorski]
podbieżać (starop.) — podejść. [przypis edytorski]
podchodzi miecz (starop.) — zbliża się popod miecz. [przypis redakcyjny]
podejźrzenie (starop.) — podejrzenie. [przypis edytorski]
podemgłę (starop.) — przez mgłę. [przypis edytorski]
podeń (starop.) — skrót od: pod nim. [przypis edytorski]
podeszli [ludzie] (starop.) — ludzie w podeszłym wieku. [przypis edytorski]
podgardłki (starop.) — podbródki. [przypis edytorski]
podjąć śmierć (starop.) — ponieść śmierć. [przypis edytorski]
podły (starop.) — niskiego stanu. [przypis redakcyjny]
podle (starop.) — obok. [przypis edytorski]
podle (starop.) — obok, przy. [przypis edytorski]
podle (starop.) — pod, u (progu). [przypis edytorski]
podmykać (starop.) — podchodzić. [przypis edytorski]
pod namiotem żywym (starop.) — pod ludzkim ciałem. [przypis edytorski]
podobno (starop.) — może, prawdopodobnie. [przypis redakcyjny]
podobno (starop.) — prawdopodobnie, pewnie. [przypis edytorski]
podobno (starop.) — prawdopodobnie. [przypis edytorski]
Loading