Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 465 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 113929 przypisów.
stać u kogoś kątem — pomieszkiwać, nie mając środków na własne mieszkanie. [przypis edytorski]
stać za coś (daw.) — zastępować coś; wystarczać w zamian za coś. [przypis edytorski]
stać za co (starop.) — wystarczać za co, zastępować co. [przypis edytorski]
stać za co (starop.) — wystarczyć; zastępować co; być równym czemu. [przypis edytorski]
stać za mało komu (starop.) — mieć dla kogo małą wartość; mało znaczyć dla kogo. [przypis edytorski]
stachanowiec — w ZSRR i państwach socjalistycznych: pracownik uczestniczący we współzawodnictwie pracy i znacznie przekraczający wyznaczone do wykonania normy; od nazwiska prekursora takiego współzawodnictwa, Aleksieja Stachanowa (1906–1977), górnika z Zagłębia Donieckiego. [przypis edytorski]
Stachiewicz, Piotr (1858–1938) — krakowski malarz i ilustrator. [przypis edytorski]
Stachiewicz, Piotr (1858–1938) — krakowski malarz i ilustrator, tworzył obrazy religijne, historyczne, rodzajowe oraz portrety. [przypis edytorski]
Stach, podrażniony jakimś przycinkiem, w nocy, na Rynku, zrzucił z nóg buty pożyczone od Gabryelskiego, nie chcąc zachować nic od „tego człowieka”, i w skarpetkach dumnie powędrował do domu. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Dom (róg ul. Siemiradzkiego i Karmelickiej), gdzie na parterze mieszkał w Krakowie w r. 1898/9 Przybyszewski. [przypis edytorski]
Stach — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Przybyszewski (Rys. S. Wyspiański). [przypis edytorski]
stacja (daw.) — tu: postój, miejsce zatrzymania się. [przypis edytorski]
stacja Paddington — londyńska stacja kolejowa na terenie gminy Westminster, w dzielnicy Paddington. [przypis edytorski]
Stacja Północna — Gare du Nord, jedna z sześciu głównych stacji w Paryżu. [przypis edytorski]
stacja — tu: postój, popas. [przypis edytorski]
stacyj — dziś częstsza forma D. lm: stacji. [przypis edytorski]
Stacyjusza — Stacjusza; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
Stacyjusz — Stacjusz; tu: forma wydłużona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
sta (daw.) — daw. D. słowa „sto”, odmienianego jak rzeczownik, dziś: stu. [przypis edytorski]
sta — daw. lm liczebnika sto. [przypis edytorski]
sta — daw. lm liczebnika sto. [przypis edytorski]
Staden, Hans (1525–1579) — niemiecki żołnierz i podróżnik; schwytany do niewoli przez brazylijskich Indian Tupinambá, po powrocie do Europy wydał książkę Prawdziwe dzieje i opis krainy dzikich, okrutnych ludożerców z Nowego Świata Ameryki (1557). [przypis edytorski]
stadion (gr.; lm: stadia) — starożytna grecka miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]
stadion (gr.) — starożytna grecka miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]
stadium (łac.) a. stadion (gr.) — staroż. gr. miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]
stadło (daw.) — małżeństwo; para małżeńska. [przypis edytorski]
stadło (daw.) — małżeństwo; para małżeńska. [przypis edytorski]
stadło (daw.) — małżeństwo, para. [przypis edytorski]
stadło (daw.) — małżeństwo. [przypis edytorski]
stadło (daw.) — małżeństwo, związek małżeński; para małżeńska. [przypis edytorski]
stadło (daw.) — małżeństwo, związek małżeński; para małżeńska; tu: gospodarstwo domowe. [przypis edytorski]
stadło (daw., pot.) — para małżeńska. [przypis edytorski]
stadło (daw.) — związek małżeński. [przypis edytorski]
stadło — małżeństwo, para małżeńska. [przypis edytorski]
stadło — małżeństwo. [przypis edytorski]
stadło — para małżeńska, małżeństwo. [przypis edytorski]
stadło — para małżeńska. [przypis edytorski]
stadło — para, szczególnie para małżeńska. [przypis edytorski]
stadło — rodzina. [przypis edytorski]
stadło — związek małżeński. [przypis edytorski]
stadnik — samiec rozpłodowy bydła hodowlanego. [przypis edytorski]
stadowego — dziś popr.: stadnego. [przypis edytorski]
stadowej — dziś popr.: stadnej. [przypis edytorski]
stadowy — dziś popr.: stadny. [przypis edytorski]
stadowy — dziś: stadny. [przypis edytorski]
Stadt — Kopenhagen. [przypis edytorski]
stady — dziś popr. forma N. lm: stadami. [przypis edytorski]
stady (starop. forma) — (między) stadami. [przypis edytorski]
sta — dziś: setki. [przypis edytorski]
sta — dziś: setki. [przypis edytorski]
Staff, Leopold (1878–1957) — poeta, eseista, tłumacz. Uznawany za przedstawiciela współczesnego klasycyzmu, łączony z parnasizmem i franciszkanizmem. Należał do trzech epok literackich, w refleksyjno-filozoficznej poezji łączył spontaniczną afirmację życia z postawą sceptyka-humanisty, nobilitował codzienność; tomiki poetyckie: Sny o potędze, Uśmiechy godzin, Martwa pogoda, Wiklina, symbolistyczne dramaty, przekłady. [przypis edytorski]
Staff, Leopold (1878–1957) — poeta, eseista, tłumacz. Uznawany za przedstawiciela współczesnego klasycyzmu, łączony z parnasizmem i franciszkanizmem. Należał do trzech epok literackich, w refleksyjno-filozoficznej poezji łączył spontaniczną afirmację życia z postawą sceptyka-humanisty, nobilitował codzienność; tomiki poetyckie: Sny o potędze, Uśmiechy godzin, Martwa pogoda, Wiklina, symbolistyczne dramaty, przekłady. [przypis edytorski]
Staff, Leopold (1878–1957) — poeta i dramaturg, początkowo tworzący pod wpływem poetyki Młodej Polski, z czasem stał się przedstawicielem klasycyzmu; często wprowadzał do swoich wierszy elementy codzienności. [przypis edytorski]
Staff, Leopold (1878–1957) — polski poeta, tłumacz i eseista. [przypis edytorski]
stafirować (z niem. staffieren) — stroić się z przesadą, tu: elegancko przygotować. [przypis edytorski]
Stage Nr. 35 (ang.) — plan nr 35. [przypis edytorski]
Stagiery — zniekszt.: Stagiry, dziś popr.: Stagiryty, czyli Arystotelesa, który pochodził z miasta Stagira. [przypis edytorski]
Stagiryta — przydomek Arystotelesa (384 p.n.e.–322 p.n.e.), filozofa greckiego, tu pojawiającego się jako autor Poetyki. [przypis edytorski]
stagnacja — zastój. [przypis edytorski]
stagnacja (z łac.) — zastój. [przypis edytorski]
Stahihelm —- niemiecka nacjonalistyczna organizacja kombatancka (1918–1935), z własnymi bojówkami. [przypis edytorski]
Stahlhelm — organizacja paramilitarna, powstała po zakończeniu I wojny światowej. [przypis edytorski]
Stahlhelm — „Stalowy Hełm”, niemiecka kombatancka organizacja paramilitarna, założona przez byłych uczestników I wojny światowej w r. 1919. [przypis edytorski]
Stahlhelm — Stalowy Hełm, niemiecka organizacja paramilitarna i nacjonalistyczna, założona przez byłych uczestników I wojny światowej w r. 1919. [przypis edytorski]
staibas — blauzda. [przypis edytorski]
Staint Preux — bohater powieści epistolarnej Jeana Jacques'a Rousseau Nowa Heloiza, której głównym tematem jest nieszczęśliwa (z powodu różnic klasowych) miłość Saint Preux do Julii d'Estange. [przypis edytorski]
stają się wszyscy wrogowie wzajemni — dziś popr.: stają się (…) wrogami wzajemnymi. [przypis edytorski]
staja a. stajanie — daw. miara długości, różna w różnych okresach i okolicach, licząca od 100 do 1000 m. (tu: raczej 100 m.); dystans, jaki koń może przebyć bez odpoczynku. [przypis edytorski]
staja a. stajanie — dawna miara odległości, w różnych okresach i okolicach licząca od ok. 100 do ok. 1000 m; w oryginale miara grecka: stadion, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m; stadion attycki, którym posługuje się Ksenofont, to ok. 177 m. [przypis edytorski]
staja a. stajanie — daw., starop. miara długości (przede wszystkim drogi, odległości do przebycia: dystans, po przebyciu którego koń musi stanąć, zatrzymać się na odpoczynek); równa 84 łokciom, czyli ok. 134 m, jednakże w praktyce (zależnie od epoki i obszaru geogr.) licząca od 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
staja a. staje — daw. jednostka miary długości, licząca ok. 100–150 m (do mierzenia dalszych odległości stosowano tzw. staję milową, w przeliczeniu wynoszącą ok. 1 km). [przypis edytorski]
staja a. staje — jednostka odległości, licząca od ok. 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
staja (daw.) — dawna miara długości. [przypis edytorski]
staja — daw. miara długości, licząca ok. 1 km. [przypis edytorski]
staja — daw. miara długości, w różnych okresach i okolicach licząca od 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
staja — daw., starop. miara długości (przede wszystkim drogi, odległości do przebycia), równa 84 łokciom, czyli ok. 134 m. [przypis edytorski]
staja — jednostka długości, licząca od 100 do 1000 m., nazywana też stajem albo stajaniem. [przypis edytorski]
staja — jednostka miary długości drogi, odległości; starop. staja wynosiła ok. 134 m (ale tzw. staja statutowa wynosiła 84 łokcie, czyli ok. 50 m, a staja milowa ok. 893 m); długość stai nowopolskiej ustalono tak, że wynosiła ok. 1067 m, zaś staja angielska stanowiła odpowiednik ok. 200 metrów. [przypis edytorski]
staja — miara długości równa ok. 1000 m. [przypis edytorski]
stajanie a. staja — jednostka odległości, licząca od ok. 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
stajanie a. stajanie — daw. miara odległości: dystans, po przebyciu którego koń musi się zatrzymać na odpoczynek. [przypis edytorski]
stajanie a. staje — daw. miara długości, równa ok. 1000 m. [przypis edytorski]
stajanie a. staje — daw. miara długości, w różnych okresach i okolicach licząca od 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
stajanie a. staje — daw. miara odległości. [przypis edytorski]
stajanie a. staje — daw. miara odległości, w różnych okresach i okolicach licząca od ok. 100 do ok. 1000 m. [przypis edytorski]
stajanie a. staje — staropolska miara długości drogi, odległość przebyta przez konia pomiędzy dwoma odpoczynkami. [przypis edytorski]
stajanie — daw. miara długości, w różnych okresach i okolicach licząca od 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
stajanie (daw.) — miara odległości a. powierzchni. [przypis edytorski]
stajanie — dawna miara odległości: dystans, jaki koń może przejść bez odpoczynku. [przypis edytorski]
stajanie — jednostka odległości, licząca od ok. 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
stajanie (także: staja a. staje) — starop. miara odległości licząca ok. 135 m; stajanie było definiowane dość nieprecyzyjnie, jako odległość między dwoma postojami konia podczas podróży, różną więc mogła mieć miarę: np. staja nowopolska liczyła nieco ponad 1 km. [przypis edytorski]
staja (przestarz.) — starop. miara powierzchni, ok. 1 ha. [przypis edytorski]
staja, staje a. stajanie — daw. miara długości, w różnych okresach i okolicach licząca od 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
staje a. stajanie — daw. jednostka miary (odległość, po przebyciu której koń musi się zatrzymać na odpoczynek). [przypis edytorski]
staje a. stajanie — daw. miara długości, dzieląca się na 84 łokcie i równa ok. 134 m. [przypis edytorski]
staje a. stajanie — daw. miara długości, w różnych okresach i okolicach licząca od 100 do 1000 m. [przypis edytorski]
staje a. stajanie — dawna miara odległości; staje nowopolskie (XIX w.) to ok. 1000 m. [przypis edytorski]
staje a. stajanie — dawna miara odległości; staje staropolskie było równe ok. 135 m, staje nowopolskie (XIX w.) to ok. 1000 m. [przypis edytorski]
staje a. stajanie — daw. pozaukładowa miara długości; tu: chodzi zapewne o s. staropolskie wynoszące ok. 134 m a. s. austriackie równe 65,4 m. [przypis edytorski]
staje a. stajanie — staropolska miara długości drogi, odległość przebyta przez konia pomiędzy dwoma odpoczynkami. [przypis edytorski]
stajeć się — daw. konstrukcja z partykułą -ci, skróconą do -ć; inaczej: staje ci się; czy się staje. [przypis edytorski]
