Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 115326 przypisów.
Reeve, Henry (1813–1895) — angielski publicysta, kolega i przyjaciel Krasińskiego z lat studiów w Genewie; Krasiński korespondował z nim, wymieniając myśli na różne tematy. [przypis edytorski]
ref — dolna część żagla, o którą można zmniejszyć jego powierzchnię poprzez skrócenie wszytych w niego rzędami linek (reflinek), czyli refowanie; zwykle używano 2–3 rzędów reflinek, stąd „wiatr na trzy refy” to wiatr, przy jakim pływa się na maksymalnie zrefowanych żaglach. [przypis edytorski]
refektarz (daw.) — sala jadalna. [przypis edytorski]
refektarz — jadalnia klasztorna. [przypis edytorski]
refektarz — jadalnia w klasztorze lub seminarium duchownym. [przypis edytorski]
refektarz — jadalnia w klasztorze lub seminarium. [przypis edytorski]
refektarz — jadalnia w klasztorze lub w innej instytucji kościelnej. [przypis edytorski]
refektarzów — dziś popr. forma D.lm: refektarzy; refektarz: sala jadalna w klasztorach. [przypis edytorski]
refektarz — pomieszczenie w klasztorze służące jako jadalnia. [przypis edytorski]
refektarz — sala jadalna w klasztorze lub w seminarium duchownym. [przypis edytorski]
refektarz — sala jadalna w klasztorze. [przypis edytorski]
refektarz — sala jadalna w klasztorze. [przypis edytorski]
referat — tu: przedstawienie komuś zagadnienia, zreferowanie. [przypis edytorski]
referendarz — dawny urzędnik przy dworze królewskim przyjmujący prośby i skargi ludności i referujący je przełożonym (stąd nazwa). [przypis edytorski]
referendarz (daw.) — urzędnik kancelarii królewskiej posiadający kompetencje sądownicze. [przypis edytorski]
referendarz (daw.) — urzędnik średniej rangi. [przypis edytorski]
referendarz — urzędnik administracji państwowej. [przypis edytorski]
referendarz — urzędnik koronny przyjmujący prośby i skargi ludności. [przypis edytorski]
referendarz — urzędnik lub samodzielny sędzia w dawnej Polsce. [przypis edytorski]
referendarz — urzędnik sądowy. [przypis edytorski]
referent — tu: urzędnik, kierujący działem (referatem) w instytucji. [przypis edytorski]
refermaci — własc. franciszkanie reformaci, odłam obserwancki (tj. ściślejszej reguły) w ramach Zakonu Braci Mniejszych; w Polsce od 1622. [przypis edytorski]
refiuzować (neol., z fr. refuser) — odmawiać, odrzucać. [przypis edytorski]
refleks — błysk światła a. odbicie. [przypis edytorski]
refleks — odbicie. [przypis edytorski]
reflektować (daw.) — chcieć, wyrażać ochotę na coś. [przypis edytorski]
reflektować kogo — uprzytamniać komuś coś. [przypis edytorski]
reformaci (daw.) — jedna z frakcji zakonu franciszkanów. [przypis edytorski]
reforma kluniacka — przeprowadzona w sieci klasztorów benedyktyńskich we Francji i we Włoszech przez Odona (ok. 878–942), drugiego opata klasztoru w Cluny. [przypis edytorski]
reforma miejska z r. 1764 — prawdopodobnie chodzi o zarządzenie z sierpnia 1764 r. znoszące urzędy miejskie, utworzone edyktem z 1733 r.; zaplanowane w efekcie nowe wybory miały wyłonić stosunkowo reprezentatywne gminy. [przypis edytorski]
reformatorowie — dziś popr. forma M. lm: reformatorzy. [przypis edytorski]
Reformatorzy wychowania — Robert Hebert Quick (1831–1891), Reformatorzy wychowania: zasady wychowania nowoczesnego, przeł. z ang. J. Wł. Dawid, Warszawa 1896. [przypis edytorski]
Reforma — tu: reformacja. [przypis edytorski]
reform bill (ang.) — ustawa o zmianie systemu wyborczego do Izby Gmin. [przypis edytorski]
refować (żegl.) — zmniejszać powierzchnię ożaglowania podczas żeglugi w trudnych warunkach wiatrowych przez częściowe zwijanie lub składanie dolnej części żagla i umocowanie jej za pomocą linek. [przypis edytorski]
refować — zmniejszać powierzchnię ożaglowania podczas żeglugi w trudnych warunkach wiatrowych przez częściowe zwijanie lub składanie dolnej części żagla i umocowanie jej za pomocą linek. [przypis edytorski]
refrakcja — tu: refrakcja astronomiczna, zjawisko ugięcia promieni świetlnych w atmosferze ziemskiej spowodowane znaczącymi różnicami gęstości powietrza na różnej wysokości od powierzchni Ziemi; refrakcja atmosferyczna zmienia pozorne położenie obiektów na niebie, przesuwając je w stronę zenitu. [przypis edytorski]
refrakcja — załamanie promieni świetlnych, odchylenie kierunku rozchodzenia się światła przy przejściu do innego ośrodka. [przypis edytorski]
refrakcja — załamywanie się promieni świetlnych na granicy dwóch ośrodków o różnej gęstości. [przypis edytorski]
refrakcyjny — związany z refrakcją, tj. załamaniem światła. [przypis edytorski]
refraktor — teleskop skupiający światło z pomocą jednej lub wielu soczewek. [przypis edytorski]
refraktor — teleskop soczewkowy. [przypis edytorski]
refugium (łac.) — miejsce ucieczki, bezpieczne schronienie, azyl. [przypis edytorski]
refugium (z łac.) — schronienie, miejsce ucieczki. [przypis edytorski]
regalia — oznaki i symbole władzy królewskiej (korona, berło itp.); także: dziedziny gospodarki zastrzeżone dla panującego, wynikające z zasady, iż państwo jest prywatną własnością monarchy. [przypis edytorski]
regalia — prawa i przywileje przysługujące wyłącznie panującemu. [przypis edytorski]
regalia — tu: symbole władzy monarszej. [przypis edytorski]
regalista — rojalista, zwolennik króla. [przypis edytorski]
regalistka — rojalistka, zwolenniczka króla. [przypis edytorski]
regarde (fr.) — patrz. [przypis edytorski]
regardez Marie, comme elle est sage, comme elle est laborieuse, comme elle est soignée (fr.) — patrzcie na Marię, jaka ona jest mądra, jaka ona jest pracowita, jaka ona jest dobrze wychowana. [przypis edytorski]
regard (fr.) — spojrzenie. [przypis edytorski]
regatywy — przekręcone słowo: negatywy, tzn. odpowiedzi odmownej. [przypis edytorski]
regencja — władza sprawowana w okresie nieobecności króla. [przypis edytorski]
regensom (daw.) — przełożony seminarium duchownego. [przypis edytorski]
regens — przełożony seminarium duchownego. [przypis edytorski]
regent a. rejent — urzędnik w kancelarii wpisujący dekrety w akta. [przypis edytorski]
regent (daw.) — tu: urzędnik kierujący kancelarią. [przypis edytorski]
regent — dostojnik zastępujący króla, kiedy ten nie może rządzić; tu mowa o księciu Filipie Orleańskim (1674–1723), który rządził Francją w latach 1715–1723 w czasie małoletności Ludwika XV. [przypis edytorski]
regentka — kobieta sprawująca władzę w imieniu nieletniego monarchy. [przypis edytorski]
regent — osoba sprawująca władzę podczas niepełnoletności bądź choroby prawowitego władcy. [przypis edytorski]
regent — osoba sprawująca władzę w imieniu króla, gdy ten nie może sam wykonywać swoich obowiązków. [przypis edytorski]
regent — osoba zastępująca nieobecnego lub młodocianego władcę w sprawowaniu obowiązków. Tu przenośnie. [przypis edytorski]
Regent Park — jeden z królewskich parków w Londynie, na północy którego znajduje się zoo. [przypis edytorski]
regent — rejent, notariusz. [przypis edytorski]
Regent Street — główna ulica handlowa w dzielnicy West End w Londynie. [przypis edytorski]
Regent — tu: 140-karatowy diament, uważany za najczystszy i najpiękniejszy na świecie; kupiony za olbrzymią sumę w 1717 przez ówczesnego regenta Francji, księcia orleańskiego, zdobił obręcz korony królewskiej Ludwika XV; obecnie stanowi własność państwa francuskiego, jest przechowywany w Luwrze, w Paryżu. [przypis edytorski]
Reger, Johannes Joseph Max (1873–1916) — niem. kompozytor, dyrygent, pianista i organista, uważany za współczesnego kontynuatora Bacha. [przypis edytorski]
regest (łac. regestum) — średniow.: księga do zapisywania. [przypis edytorski]
regestra (daw.) — dziś: rejestry. [przypis edytorski]
regestra — dziś: regestry; rejestry. [przypis edytorski]
regestrator (daw.) — rejestrator. [przypis edytorski]
regestr (daw.) — rachunek; wleść w regestr: popaść w długi. [przypis edytorski]
regestr (daw.) — rejestr. [przypis edytorski]
regestr (daw.) — rejestr, spis, lista. [przypis edytorski]
regestr (daw.) — rejestr, spis. [przypis edytorski]
regestr (daw.) — rejestr, spis; tu: księga rachunkowa. [przypis edytorski]
regestr (daw.) — spis. [przypis edytorski]
regestrować (daw.) — rejestrować. [przypis edytorski]
regestr — rejestr, spis. [przypis edytorski]
regestr — spis. [przypis edytorski]
Reggio di Calabria (pot. Reggio Calabria) — miasto w płd. Włoszech, nad Cieśniną Mesyńską, stolica prowincji. [przypis edytorski]
Reggio — dziś: Reggio di Calabria, miasto w płd. Włoszech, nad Cieśniną Mesyńską. [przypis edytorski]
regiel — lesiste wzniesienie położone poniżej górnej granicy lasu. [przypis edytorski]
regiel — lesiste wzniesienie w Tatrach, poniżej górnej granicy lasu; zwykle w lm: regle. [przypis edytorski]
regiel, zwykle w lm: regle — lesiste wzniesienia w Tatrach, poniżej górnej granicy lasu. [przypis edytorski]
regimentarz (hist. wojsk.) — zastępca hetmana, określenie używane w XVII–XVIII w.; tu: dowódca znaczniejszej siły zbrojnej. [przypis edytorski]
regimentarz — w daw. wojsku polskim zastępca hetmana. [przypis edytorski]
regimentarz — zastępca hetmana; tymczasowy dowódca; określenie używane w XVII–XVIII w. [przypis edytorski]
regimentarz — zastępca hetmana; tymczasowy dowódca; określenie używane w XVII- XVIII w. [przypis edytorski]
regimentarz — zastępujący hetmana; w 1648 r., po wzięciu hetmanów do niewoli przez Tatarów, regimentarzami zostali Władysław Dominik Zasławski-Ostrogski (1618–1656), Aleksander Koniecpolski (1620–1659) i Mikołaj Ostroróg (1593–1651). [przypis edytorski]
regiment — daw.: pułk. [przypis edytorski]
regiment (hist. wojsk.) — pułk piechoty lub kawalerii. [przypis edytorski]
regiment — oddział wojskowy. [przypis edytorski]
regimentować (daw.) — dowodzić regimentem, wojskiem. [przypis edytorski]
regiment — pułk. [przypis edytorski]
regiment — tu: dowództwo. [przypis edytorski]
regiment — tu: dowództwo, zarząd. [przypis edytorski]
Regina angelorum (łac.) — królowa aniołów; jedno z określeń Matki Boskiej. [przypis edytorski]
Regina coeli (łac.) — królowa niebios. [przypis edytorski]
