Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160198 przypisów.

mana — zawsze mi przychodzi na myśl, że w dźwiękowej analogii do manikiury i pedikiury przodkowie pederastów musieli czcić nie wielkie „mana”, ale jakieś wielkie „peda”. [przypis autorski]

mancenilia (łac. Hippomane mancinella) — tropikalne drzewo amerykańskie osiągające do 15 m wysokości; jedno z najbardziej trujących drzew na świecie. [przypis edytorski]

„Manchester Guardian” — brytyjski tygodnik założony w 1821 w Manchesterze, od 1855 dziennik, od 1959 wydawany pod nazwą „The Guardian”. [przypis edytorski]

Manchester — miasto i dystrykt metropolitalny w płn.-zach. Anglii. [przypis edytorski]

Mancini — jedna z pięciu sióstr Mancini, siostrzenic wpływowego kardynała Jules'a Mazarina, pierwszego ministra Francji; Olimpia (1638–1708) i Maria (1639–1715) Mancini były kochankami Ludwika XIV. [przypis edytorski]

Manco Capac — Pierwszy prawodawca Indian. Zob. Historię Inków [Pisarka nie podała szczegółów dotyczących tego tytułu. Chodzi prawdopodobnie o dzieło Inca Garcilasso de la Vega we francuskim przekładzie Jeana Boudoina pt. Le Commentaire Royal, ou l'Histoire des Incas, Rois du Pérou, 1637; przyp. tłum.]. [przypis autorski]

Manco Capac — także: Ayar Manco, w mitologii inkaskiej legendarny założyciel królewskiej dynastii Inków; pierwszy Sapa Inca (w języku keczua: Jedyny Pan; tytuł władców inkaskich). [przypis edytorski]

manczegski (neol.) — przym. od La Mancha (wym.: mancza), region historyczno-geograficzny w Hiszpanii. [przypis edytorski]

manczester — prążkowana tkanina bawełniana lub wełniana, odmiana sztruksu. [przypis edytorski]

manczesteryzm — powstały w XIX w. w Anglii kierunek w ekonomii propagujący nieingerencję państwa w gospodarkę kraju oraz wolny handel; liberalizm gospodarczy. [przypis edytorski]

Mandalian, Andrzej (1926–2011) — poeta i tłumacz literatury rosyjskiej. [przypis edytorski]

mandantka (z łac.) — osoba dająca komuś mandat (upoważnienie) do pewnych działań. [przypis edytorski]

mandant (z łac., praw.) — mocodawca, osoba powierzająca prawnikowi prowadzenie swoich spraw. [przypis edytorski]

mandar, madar a. erytryna — drzewo ozdobne o dużych czerwonych kwiatach, łac. Erythrina variegata. [przypis edytorski]

mandaryn — urzędnik w cesarskich Chinach. [przypis edytorski]

Mandata non bona (łac.) — „Niedobre zlecenia”. [przypis tłumacza]

mandatariusz — człowiek mający mandat, upoważnienie do pełnienia jakiegoś urzędu. [przypis edytorski]

mandatariusz — osoba posiadająca mandat (tj. pełnomocnictwo) do sprawowania jakiejś funkcji publicznej. [przypis edytorski]

mandat (daw.) — pisemne polecenie najwyższej władzy; tu: nakaz. [przypis edytorski]

Mandat jest świeca i prawo jest światłość, a droga żywota gromienie karności — Prz 6, 23. [przypis edytorski]

mandat — pozew do sądu. [przypis redakcyjny]

mandat — pozew sądowy. [przypis redakcyjny]

mandat (starop.) — [tu:] rozkaz. [przypis redakcyjny]

Mandes — miasto przy ujściu Nilu, gdzie czczono Pana w postaci kozła, z którym tamtejsze kobiety oddawały się wyuzdanej rozpuście. [przypis tłumacza]

mandioka — potrawa z bulw manioku. [przypis edytorski]

mandjoka — właśc. maniok jadalny, rodzaj rośliny uprawnej pochodzący z Brazylii. [przypis edytorski]

mandorlin — dziś: mandolina. [przypis edytorski]

mandragora-android — mandragora to roślina o korzeniu, który przypomina sylwetkę człowieka. [przypis edytorski]

mandragoraMandragora officinalis L., po polsku: pokrzyk lub dziwostręt, z rodziny psiankowatych. Autorowie greccy często wspominają o usypiającej i odurzającej mocy tej rośliny. Korzenia używano jako środka czarodziejskiego i noszono go jako amulet. Wyglądem przypomina człowieka, dlatego Columella, pisarz z czasów Seneki (I wiek po Chrystusie, autor dzieła o wiejskim gospodarstwie, De re rustica), nazywa mandragorę: planta semihominis. W wiekach średnich i nawet w czasach nowożytnych Germanowie łączyli rozmaite zabobony z tą rośliną, zwaną po niemiecku Alraune. [przypis tłumacza]

mandragora — pokrzyw, roślina, o której cudowne rozpowiadano rzeczy. W opinii ludu, między tysiącami własności, przypisywano jej także własność opium. [przypis tłumacza]

mandragora — roślina o korzeniu, który ma właściwości narkotyczne. [przypis edytorski]

mandragora — roślina o korzeniu przypominającym sylwetkę człowieka; używana jako lek i amulet, była obiektem legend o jej nadzwyczajnych własnościach, m.in. krzyku, jaki wydaje podczas wyciągania z ziemi. [przypis edytorski]

mandragora — roślina o korzeniu przypominającym sylwetkę człowieka; używana jako lek i amulet, była obiektem legend o jej nadzwyczajnych własnościach, m.in. krzyku, jaki wydaje podczas wyciągania z ziemi. [przypis edytorski]

mandragora — roślina śródziemnomorska, której korzeń, przypominający postać ludzką, uznawano za cudowny talizman. [przypis edytorski]

mandragora — środek nasenny i znieczulający, którego już za czasów Szekspira używano przy operacjach. [przypis tłumacza]

mandriai — puošniai, prabangiai. [przypis edytorski]

Mandrin — głośny kontrabandzista w XVIII w. we Francji, którego romantyczne przygody stworzyły legendę w typie naszego Janosika. [przypis tłumacza]

Mandrykard — syn Agrykana, król tatarski, jeden z główniejszych bohaterów saraceńskich. [przypis redakcyjny]

mandryl — gatunek dużej małpy z rodziny koczkodanów, o wydłużonym pysku ubarwionym na niebiesko, czerwono i fioletowo. [przypis edytorski]

mandryl — gatunek dużej małpy z rodziny koczkodanów. [przypis edytorski]

mandryl — gatunek małpy. [przypis edytorski]

mandryl — gatunek małpy z rodziny koczkodanów; tu: pogardliwe przezwisko. [przypis edytorski]

Mandżuria — kraina historyczna w płn.-wsch. części dzisiejszych Chin. [przypis edytorski]

Mandżurowie — lud zamieszkujący południową Mandżurię w dzisiejszych płn.-wsch. Chinach; w XVII w. podbili Chiny, którymi rządzili do 1911, jednak w tym czasie niemal zupełnie zasymilowali się z Chińczykami. [przypis edytorski]

Mandziana — zapewne południowe Chiny z stolicą Kwinsaj (Nanking). [przypis redakcyjny]

maneant posteritati pro testimoniis vitae meae (łac.) — pozostały dla potomstwa jako świadectwa życia mego. [przypis redakcyjny]

manebimus adhuc (łac.) — zostaniemy jeszcze. [przypis redakcyjny]

manela (daw.) — metalowa bransoletka. [przypis edytorski]

manela (daw.) — naramiennik, bransoleta. [przypis autorski]

manela (daw.) — złota bransoleta. [przypis edytorski]

manela — metalowa ozdoba: naramiennik lub bransoleta. [przypis redakcyjny]

manela (wł.) — bransoletka. [przypis edytorski]

manele (daw.) — [tu:] naramiennice. [przypis redakcyjny]

manele (z łac.) — bransolety. [przypis edytorski]

manele (z wł.) — bransoletka; tu: kajdany. [przypis redakcyjny]

manelka (daw.) — bransoletka. [przypis edytorski]

manelki (gw.) — kajdanki. [przypis edytorski]

manente (…) iuris — Livius Titus, Ab Urbe condita 25, 13. [przypis tłumacza]

Manent (…) ingentes (łac.) — „Porzucają robotę i potężne mury/ Groźnie sterczące…” (Vergilius, Aeneida, IV, 88; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Manes a. Mani (216–276) — perski reformator religijny, prorok i założyciel manicheizmu, uniwersalistycznej religii dualistycznej, silnie zwalczanej przez chrześcijan i kapłanów zoroastryjskich; zginął śmiercią męczeńską z rozkazu króla Persji. [przypis edytorski]

Manes a. Mani (216–276) — twórca manicheizmu, systemu religijnego powstałego w III w. n.e. [przypis edytorski]

Manes, Mani (216–276) — perski reformator religijny, prorok i założyciel manicheizmu, uniwersalistycznej religii dualistycznej, silnie zwalczanej przez chrześcijan i kapłanów zoroastryjskich; zginął śmiercią męczeńską z rozkazu króla Persji. [przypis edytorski]

Manet, Édouard — malarz francuski, prekursor impresjonizmu; autor m.in. obrazu Olimpia (1863), przedstawiającego nagą kobietę, prostytutkę. [przypis edytorski]

Manet, Edouard (1832–1883) — malarz francuski, jeden z twórców impresjonizmu. [przypis edytorski]

Manet, Edouard (1832–1883) — malarz francuski, powiązany z ruchem impresjonistów. [przypis edytorski]

mane, tekel Baltazara — właśc.: mane, tekel, fares; słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu; tu przen.: zapowiedź klęski. [przypis edytorski]

mane, tekel, fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]

Mane, Tekel, Fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]

Mane, tekel, fares! — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]

Mane Tekel Fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]

mane, tekel, fares (z aramejskiego) — policzono, zważono, rozdzielono; takie słowa miały się pojawić na ścianie w czasie świętokradczej uczty króla babilońskiego Baltazara, było to proroctwo śmierci Baltazara i upadku Babilonu (Dn 5, 1-31). [przypis redakcyjny]

mane-tekel, właśc. mane, tekel, fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Księgi Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]

Manethon (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor napisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której zachowały się fragmenty w pracach późniejszych autorów, w tym lista wszystkich królów i dynastii egipskich. [przypis edytorski]

Manethon (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor napisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której zachowały się fragmenty w pracach późniejszych autorów. [przypis edytorski]

manet (łac.) — pozostaje. [przypis edytorski]

Maneton (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor spisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której fragmenty zachowały się w odpisach, m.in. lista faraonów i dynastii egipskich. [przypis edytorski]

manet sine nulla exceptione (łac.) — pozostaje bez żadnego wyjątku. [przypis edytorski]

manewra — dziś popr. forma B. lm: manewry. [przypis edytorski]

maneżowy — przym. od maneż: pomieszczenie do nauki konnej jazdy, ujeżdżalnia koni. [przypis edytorski]

maneż — tu: okrągły plac. [przypis edytorski]

maneż — ujeżdżalnia. [przypis redakcyjny]

maneż — ujeżdżalnia; teren przeznaczony do ujeżdżania koni oraz do nauki jazdy konnej. [przypis edytorski]

Manfred (1232–1266) — król Sycylii w latach 1258–1266, książę Benewentu i Neapolu, syn (z pozamałżeńskiego związku z Bianką Lancią) cesarza Fryderyka II, króla Sycylii. [przypis edytorski]

Manfred Kridl (…) wspomniał mimochodem, że „»Piśmiennictwo polskie« Feldmana było w opinii publicznej dość zdyskredytowane” — M. Kridl, Krytyka i krytycy, Warszawa 1923, s. 223. [przypis autorski]

Manfredów… tłum — nawiązanie do bohatera dramatu Byrona Manfred; druga scena utworu dzieje się w Alpach, na skale Jungfrau Manfred pragnie popełnić samobójstwo, co zostaje w ostatniej chwili udaremnione. „Tłum Manfredów” oznacza licznych naśladowców bohatera byronicznego, samotnika i indywidualisty, tragicznie przeżywającego swą egzystencję. [przypis edytorski]

Manfred — syn naturalny cesarza Fryderyka II, król Neapolu. [przypis redakcyjny]

Manfred — tytułowa postać dramatu filozoficznego Byrona. [przypis edytorski]

Manfred — tytułowa postać dramatu filozoficznego Byrona; w Alpach, na skale Jungfrau Manfred pragnie popełnić samobójstwo, co zostaje w ostatniej chwili udaremnione. [przypis edytorski]

Manfred — tytułowa postać dramatu filozoficznego George'a Gordona Byrona (1788–1824); Manfred odbywa m.in. wędrówkę po Alpach szwajcarskich. [przypis edytorski]