Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 116588 przypisów.

Nicolle, Charles (1866–1936) — francuski lekarz i bakteriolog, laureat Nagrody Nobla (1928). [przypis edytorski]

nicować — przerabiać część garderoby, przewracając tkaninę na odwrotną stronę (na nice). [przypis edytorski]

nicować — przerabiać jakąś część garderoby, odwracając tkaninę na lewą stronę; tu: odwracać, przekręcać. [przypis edytorski]

nicować — wywracać na drugą stronę. [przypis edytorski]

nicowany — poddawany poprawkom krawieckim polegającym na odwracaniu materiału spodnią, nieużywaną stroną do wierzchu i ponownym przeszywaniu. [przypis edytorski]

nicpoń — łobuz. [przypis edytorski]

nicpotem (daw.) — do niczego. [przypis edytorski]

nicpotem (daw.) — na nic. [przypis edytorski]

nicpotem (daw.) — nic nie wart. [przypis edytorski]

nicpotem — tu: do niczego. [przypis edytorski]

Nic tobie od Boga nie jest dano w ten sposób, abyś się stąd wynosić miał, a drugimi gardził, abo lekce ważył — por. Kor 10, 12. [przypis edytorski]

nic warte — dziś: nic nie warte. [przypis edytorski]

nicże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy nic. [przypis edytorski]

nicże nie pojmujesz — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy nic nie pojmujesz. [przypis edytorski]

nicże nie wiesz — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: czy nic nie wiesz. [przypis edytorski]

nicże (…) z nich nie pozostało — czy nic nie pozostało. [przypis edytorski]

niczegom się nie dowiedział — inaczej: niczego się nie dowiedziałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

niczem — daw. forma dla rodzaju żeńskiego i nijakiego; dziś: niczym. [przypis edytorski]

niczem — daw. forma N. i Msc. lp r.n.; dziś końcówka tożsama z r.m.: niczym. [przypis edytorski]

niczem — daw. forma N. i Msc. lp r.n.; dziś: niczym. [przypis edytorski]

niczem — daw. forma N. i Msc. r.n.; dziś: niczym. [przypis edytorski]

niczem (daw. forma N lp) — dziś popr.: niczym. [przypis edytorski]

niczem — dziś: niczym. [przypis edytorski]

niczem — dziś popr. forma Ms.lp.: niczym. [przypis edytorski]

niczem — dziś popr. forma N.: niczym. [przypis edytorski]

niczewo (ros.) — nic nie szkodzi. [przypis edytorski]

ni (daw.) — tu: niby, jakby. [przypis edytorski]

nidborski — obecnie: nidzicki. [przypis edytorski]

Niderlandczyk (daw.) — mieszkaniec Niderlandów, Holender. [przypis edytorski]

ni domu, ni łomu — wyrażenie przysłowiowe; łom (daw.): gruzowisko. [przypis edytorski]

nię (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: (na) nią. [przypis edytorski]

nię — dziś popr. forma B. lp r.ż.: nią. [przypis edytorski]

niéj — forma z „e” pochylonym, wymawianym jako „i” lub „y”, nie została uwspółcześniona z powodu rymu. [przypis edytorski]

nié ma — czytaj: ni ma. [przypis edytorski]

nié ma — czyt.: ni ma (daw. tzw. é pochylone lub ścieśnione). [przypis edytorski]

nié ma — daw. forma z é pochylonym, wymawianym jak i; tu zachowana dla rymu: oczyma — nié ma. [przypis edytorski]

nié ma (daw.; wym.: ni ma) — obecność é tzw. pochylonego zmienia brzmienie wyrazu, przez co rymuje się on z „oczyma”. [przypis edytorski]

nié ma — forma z daw. é (tzw. e pochylonym); tu czytanym jak i. [przypis edytorski]

nié ma litości, jak mnie jéj nie było — nie ma litości (dla ciebie), jak dla mnie jej nie było. [przypis edytorski]

nié ma — rym z imieniem Prauryma wskazuje tu na wymowę é pochylonego jak i: ni ma. [przypis edytorski]

nié masz — daw. forma z é pochylonym, wymawianym jak i; tu zachowana ze względu rym wewnśtrzny: trzymasz — nié masz. [przypis edytorski]

nię (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: (na) nią. [przypis edytorski]

nię (starop.forma) — dziś B.lp r.ż.: (w) nią. [przypis edytorski]

nię (starop. forma) — (w) nią. [przypis edytorski]

nie, aby je oddał ludziom, ale żeby je przywłaszczył sobie — te słowa usunięto w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]

nieakuratność (daw.) — niepunktualność. [przypis edytorski]

nie analizował jej tak, jak i owej pięknej sytuacji na ganku; por. s. 298 w. 1 i n. a s. 306 w. 15 — [autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajdują się fragmenty:] „pewnego rodzaju wzruszeńko owładnęło nim, gdy aktorka, przycisnąwszy jego głowę do piersi (…)”; „(…) udawał, że mu z tym rozkosznie, chociaż właściwie było mu tylko niewygodnie” (oba z rozdziału XVI). [przypis edytorski]

nieaprobata — dezaprobata; niezadowolenie. [przypis edytorski]

nie bądź skorym — nie spiesz się coś robić. [przypis edytorski]

niebać się srogo stawiły (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą co -ć; znaczenie: nieba ci się przedstawiły jako srogie (w srogiej postaci). [przypis edytorski]

niebacznie — nieostrożnie. [przypis edytorski]

niebacznie — nieuważnie, nieostrożnie. [przypis edytorski]

niebacznik (starop.) — ktoś nieopatrzny, zapamiętały. [przypis edytorski]

niebaczność — postępowanie nieuważne, nieprzemyślane; baczyć: uważać. [przypis edytorski]

niebaczny (daw.) — nieostrożny, niezwracający uwagi na to, co się dzieje. [przypis edytorski]

niebaczny (daw.) — nieostrożny. [przypis edytorski]

niebaczny — nieuważny, nieostrożny. [przypis edytorski]

nie baczyć — nie zważać; nie zwracać uwagi. [przypis edytorski]

nieba drapacz (ang. skyscraper) — drapacz chmur, wysokościowiec. [przypis edytorski]

nieba Empirejskie — Empireum to miała być najwyższa sfera niebieska, w której przebywał sam Bóg. [przypis edytorski]

niebam dostąpiła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: dostąpiłam nieba. [przypis edytorski]

nie bardzo by chcieli, aby ten proletariat… przestał być proletariatem — słowo proletariat pochodzi od łac. proles: potomstwo, i oznacza ludzi, których jedyne bogactwo i osiągnięcie życiowe stanowi duża liczba dzieci (w staroż. Rzymie niezamożny ojciec licznego potomstwa uzyskiwał prawa wyborcze). [przypis edytorski]

nie bardzoś ty skory — zdanie eliptyczne od: nie bardzo jesteś skory (skłonny, chętny). [przypis edytorski]

Niebawem Karol V, mój pan, ma wyruszyć zbrojnie do Tunisu — 17 sierpnia 1534 Turcy zajęli Tunis i wygnali lokalnego władcę Muleya Hasana, wasala Habsburgów; w reakcji Karol V jesienią 1534 rozpoczął gromadzenie potężnej floty i armii ekspedycyjnej; w czerwcu 1535 zajął miasto i osadził ponownie Muleya Hasana na tronie. [przypis edytorski]

nie bawiąc — nie tracąc czasu. [przypis edytorski]

nie bawiąc — tu: nie zwlekając. [przypis edytorski]

nie bawić się (starop.) — tu: nie zostawać, nie pozostawać. [przypis edytorski]

niebawne (daw.) — takie, które nastąpi niebawem, wkrótce. [przypis edytorski]

niebawnie (daw.) — niebawem, wkrótce. [przypis edytorski]

niebawnie — dziś popr.: niebawem. [przypis edytorski]

niebawnie — niebawem. [przypis edytorski]

nie będąc wplątani w żaden system, nieobałamuceni przez sztukmistrzów i sofistów (…) piętnem tym jest oczekiwanieLiteratura słowiańska wykładana w Kolegium francuzkiem, Poznań 1865, t. 3, s. 166. [przypis edytorski]

nie będęćnie będę z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

Nie będę mówiła o sekcie mormonów, bo poświęciłam im długi rozdział już gdzie indziej — w książce A travers l'Amérique, le Far-West (1869). [przypis edytorski]

Nie będę mówił o republikach, bom to obszernie w osobnym uczynił dziele — w Rozważaniach nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Tytusa Liwiusza (1512–1517). [przypis edytorski]

nie będzieć to (starop. forma) — nie będzie tak; nie stanie się tak. [przypis edytorski]

nie będzieć żal, żeś tak obrócony (starop.) — skrót od: nie będzie ci żal, żeś tak obrócony; tzn. nie pożałujesz takiego obrotu swoich spraw. [przypis edytorski]

Nie będziecie lękać się sądów ludzkich — por. Pwt 1, 17. [przypis edytorski]

nie będziemli dobrze czynić (daw.) — konstrukcja z partykułą -li: jeśli nie będziemy dobrze postępować. [przypis edytorski]

nie będziem mieli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nie będziemy mieli. [przypis edytorski]

Nie będzie postępu, póki na kiszkach ostatniego biskupa nie zawiśnie ostatni szlachcic — jedna z przypisywanych różnym osobom parafraz stwierdzenia francuskiego księdza katolickiego Jeana Mesliera (1664–1729), który w obszernym traktacie, odnalezionym po jego śmierci, krytykował religię i jej dogmaty, głosił, że wszyscy ludzie rodzą się równi, piętnował niesprawiedliwość, wyzysk i nędzę w ustroju społecznym sankcjonowanym przez kościoły i instytucje religijne. W oryginalnym zdaniu mowa o człowieku, który chciałby, „żeby wszyscy wielcy świata i cała szlachta zostali powieszeni na kiszkach księży”. W XVIII w. dzieło Mesliera krążyło w odpisach po Francji, ciesząc się powodzeniem wśród filozofów oświeceniowych; w 1772 zostało opublikowane we fragmentach oraz w formie wyciągu, potępione jako heretyckie. [przypis edytorski]

nie będzie samą (daw.) — dziś: nie będzie sama. [przypis edytorski]

nie będzież — czy nie będzie. [przypis edytorski]

nie bełby beł (…) bezpieczny (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: nie byłby bezpieczny wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]