Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116655 przypisów.
hypocaustum (łac.) — w starożytnych domach centralne ogrzewanie powietrzem krążącym w przewodach podłogowych i ściennych. [przypis edytorski]
hypogeum (łac.) — podziemie. [przypis edytorski]
hypogryfując (neol.) — imiesłów utworzony od rzecz. hipogryf, tj. pegaz, połączenie orła i konia; hipogryf występuje w Orlandzie Szalonym Ariosta. [przypis edytorski]
hypokorystyczny — zdrabniający. [przypis edytorski]
hypoteza (lenk.) — hipotezė, prielaida. [przypis edytorski]
hyracotheria (łac. Hyracotherium) — daleki przodek konia. [przypis edytorski]
Hyrkania — kraina hist. obejmująca ziemie na płd.-wsch. od Morza Kaspijskiego, w ob. płn. Iranie, w starożytności stanowiące satrapię (prowincję) perską; w literaturze łacińskiej i u Szekspira często wymieniana jako odległe miejsce, gdzie żyją krwiożercze tygrysy. [przypis edytorski]
Hyrkania — region i satrapia w staroż. Persji, położony na płd.-wsch. wybrzeżu Morza Kaspijskiego (staroż. Morza Hyrkańskiego); w mit. pers. uważana za krainę stworzoną przez Ahura Mazdę (a. Ormuzda; boga-stworzyciela, będącego ucieleśnieniem dobra, walczącego ze złem uosobionym w bogu Arymanie); dziś: ziemie wchodzące w skład Turkmenistanu i Iranu. [przypis edytorski]
Hyrkania — staroż. kraina i satrapia w staroż. Persji, położona na płd.-wsch. wybrzeżu Morza Kaspijskiego (staroż. Morza Hyrkańskiego). [przypis edytorski]
Hyrkan — imię staroż. władców i arcykapłanów Judei: Jana Hyrkana I (II w. p.n.e.) oraz jego wnuka Jana Hyrkana II (I w. p.n.e.). [przypis edytorski]
Hyspa, Vincent (1865–1938) — aktor filmowy i piosenkarz fr., muzykę do niektórych jego piosenek napisał Erik Satie. [przypis edytorski]
Hythe, Sandgate, Folkstone — miejscowości położone wzdłuż wybrzeża przy drodze do Dover. [przypis edytorski]
hyź a. hyś (pot.) — bzik, nieszkodliwe wariactwo, lekkie zaburzenie rozumu; występuje tylko w wyrażeniu mieć hyzia. [przypis edytorski]
hyzop — niewielka roślina zielna, zawierająca silne olejki eteryczne. W starożytności używana jako środek leczniczy oraz w rytuałach oczyszczenia, dziś głównie jako przyprawa kuchenna. [przypis edytorski]
hyzop — roślina lecznicza lub przyprawa. [przypis edytorski]
hyzop — roślina (półkrzew), z którego olejek używany był przez staroż. Żydów w oczyszczających obrzędach rytualnych. [przypis edytorski]
hyzop — ziele służące jako lek wykrztuśny, przyprawa lub ozdoba; w staroż. Izraelu używane w obrzędach oczyszczenia. [przypis edytorski]
įbingęs — įsigalėjęs. [przypis edytorski]
įbingęs — įsigalėjęs. [przypis edytorski]
ἡ δεισιδαιμονία καθάπερ πατρὶ τῷ τυφῷ πείθεται — przypisywane Sokratesowi (Jan Stobaeus, Sermones, XXII). [przypis edytorski]
į grioves — į duobes. [przypis edytorski]
į gūžynę — pas mylimąją. [przypis edytorski]
įjunkti — įprastti, priprasti prie ko nors. [przypis edytorski]
ἡ κοινὴ διάλεκτος, he koine dialektos (gr.: wspólny dialekt) — krótko: koine, określenie powszechnej formy języka greckiego używanej w okresie poklasycznym, od początków epoki hellenistycznej do czasów późnoantycznych (ok. 300 p.n.e. – 300 n.e.); we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego koine służyła jako środek komunikacji między różnojęzycznymi grupami ludzi i stanowiła nieoficjalny, drugi po łacinie język cesarstwa rzymskiego; w koine powstała większość greckiej literatury pięknej i naukowej tego okresu, a także Septuaginta (grecki przekładu Biblii hebrajskiej z III w. p.n.e.) i większość pism wczesnochrześcijańskich, w tym księgi Nowego Testamentu oraz późniejsze pisma teologiczne. [przypis edytorski]
į kalinį — į kalėjimą. [przypis edytorski]
įkapės — drabužiai, kuriais taiso numirėlį. [przypis edytorski]
įkapės — drabužiai, kuriais taiso (su kuriais laidoja) numirėlį. [przypis edytorski]
įmirkusias — čia: permirkusias. [przypis edytorski]
įnamėlė — įnamys, žmogus neturintis nuosavos pastogės. [przypis edytorski]
įnamys — žmogus neturintis nuosavos pastogės. [przypis edytorski]
įnikti — karštai pradėti ką daryti. [przypis edytorski]
Į patį laiką — pačiu laiku. [przypis edytorski]
įpatiškasis — ypatingas. [przypis edytorski]
įpilas — pagalvės arba patalų užvalkalas. [przypis edytorski]
įrietėję — sukietėję. [przypis edytorski]
įsidėjimai — čia: įsitikinimai. [przypis edytorski]
įsitėmyk — įsidėmėk. [przypis edytorski]
įsiteikti — įtikti, patikti. [przypis edytorski]
įsitikėjimą — pasitikėjimą. [przypis edytorski]
įsityžti — įnikti, įgusti ką daryti. [przypis edytorski]
įsivaręs — įsiskolinęs. [przypis edytorski]
įstabu — greitai pastebima. [przypis edytorski]
įstabus — greitai kitų pamatomas, pastebimas. [przypis edytorski]
įstabus — lengvai pastebimas, matomas. [przypis edytorski]
įtalpa — turinys. [przypis edytorski]
įtartis — įtarimas. [przypis edytorski]
įtekmė — įtaka. [przypis edytorski]
įtekmė — įtaka. [przypis edytorski]
įtekmingas — įtakingas. [przypis edytorski]
įtempė girdą — atidžiai klausė; girda - klausa. [przypis edytorski]
įtiestuvė — drobinio audeklo lovos krašto uždangalas, kuriuo uždengiamas palovis [przypis edytorski]
įtimpęs — įsigalėjęs. [przypis edytorski]
įtimpos — čia: įsitempusios žengia. [przypis edytorski]
įturyje — įkarštyje. [przypis edytorski]
į ūmą laiką — greitai. [przypis edytorski]
įvykinti — išpildyti. [przypis edytorski]
įvysti — pamatyti. [przypis edytorski]
įžagti — suteršti. [przypis edytorski]
įžiūrėti — prižiūrėti. [przypis edytorski]
įžodis — įtarimas, apkalba. [przypis edytorski]
įžodžio — įžado, priesaikos. [przypis edytorski]
Iabiang — ang. Yabiang, dziś: Abo, prawy dopływ rzeki Wouri (daw.: Rzeki Kameruńskiej). [przypis edytorski]
Iako Egipską rozgrzeszył Maryię — św. Maria Egipcjanka (ok. 344–ok. 421), prostytutka, która pod wpływem pielgrzymki do grobu Chrystusa przemieniła się w mieszkającą na pustyni pokutnicę. [przypis edytorski]
iakokolwiek — dziś popr.: jakkolwiek. [przypis edytorski]
iambus (łac.) — jamb: staroż. miara wiersza (stopa), złożona z dwóch sylab, krótkiej i długiej. [przypis edytorski]
I am much tired (ang.) — jestem bardzo zmęczony. [przypis edytorski]
I am, whom the name is written over the water (ang.) — „Jestem tym, którego imię zapisane jest na wodzie”; prawdopodobnie ostatnie słowa Johna Keatsa, sentencja wyryta na jego grobie. [przypis edytorski]
Ianiculum — wzgórze w Rzymie, na prawym brzegu Tybru. [przypis edytorski]
i ani go okiem — i znika; i nie widać go. [przypis edytorski]
i ani się biedak nie domyśla — dziś popr.: i ani się biedak domyśla. [przypis edytorski]
ianitor (łac.) — odźwierny. [przypis edytorski]
I Apostoł miecza się królewskiego bać każe — por. Rz 13, 4. [przypis edytorski]
I. Archibald Niemiły — w wersji angielskiej ten rozdział figuruje jako trzeci (więcej informacji w nocie redakcyjnej). [przypis edytorski]
I Armia Wojska Polskiego — armia gen Berlinga, utworzona 29 lipca 1944 na mocy dekretu Krajowej Rady Narodowej z sił polowych I Armii Polskiej w ZSRR sformowanej 16 marca 1944, operacyjnie podporządkowana dowódcom frontów Armii Czerwonej, szlak bojowy zakończyła w maju 1945 wyjściem na brzeg Łaby i szturmem części swoich oddziałów na Berlin. [przypis edytorski]
Iasius — brat Dardana, miał z nim ciągnąć do wyspy Samotraki. [przypis edytorski]
ibbur — w pewnych odłamach mistyki żydowskiej słowo to oznacza w uproszczeniu wzmocnienie duszy żyjącego człowieka przez tymczasowo łączącą się z nią inną sprawiedliwą duszę przebywającą poza ciałem. Zwykle wynika to z potrzeby spełnienia przez duszę bezcielesną jakiejś misji. [przypis edytorski]
I będziecie jako wdowa osierociała, wy, coście drugie narody rządzili. I będziecie ku pośmiechu i urąganiu nieprzyjaciołom swoim — por. Lm 1, 1 i 7. [przypis edytorski]
I będzie wam złość wasza jako mur porysowany wysoki, który, gdy się nie spodziejecie, upadnie. I jako garncarska flasza, mocno uderzona… — Iz 30, 13–14. [przypis edytorski]
I beg your pardon (ang.) — proszę wybaczyć; bardzo przepraszam. [przypis edytorski]
ibercjerek (z niem. Überzieher) — lekkie palto. [przypis edytorski]
Iberowie — nieznanego pochodzenia lud, zamieszkujący w starożytności południowe i wschodnie wybrzeże Półwyspu Iberyjskiego; w III w. p.n.e. podbici na krótko przez Kartagińczyków, następnie przez Rzymian. [przypis edytorski]
iberski — dziś popr.: iberyjski, przym. od: Iberia, staroż. nazwa dzisiejszej Hiszpanii. [przypis edytorski]
Iberyjczycy — mieszkańcy prowincji rzymskiej położonej na terenach dzisiejszej Hiszpanii. [przypis edytorski]
Ibid. — skrót od łac. ibidem: tamże. [przypis edytorski]
Ibikos (VI w. p.n.e.) — grecki poeta liryczny, autor pieśni chóralnych i liryków erotycznych. [przypis edytorski]
Ibilis — nazwa diabła u muzułmanów. [przypis edytorski]
Ibir-Sybir — Syberia. [przypis edytorski]
ibis — gatunek dużego ptaka z rzędu pelikanowych. [przypis edytorski]
ibis — ptak brodzący, czczony w starożytnym Egipcie. [przypis edytorski]
ibis — ptak brodzący o długim, wygiętym dziobie, czczony w starożytnym Egipcie. [przypis edytorski]
ibis — ptak o długich nogach i dziobie, z rodziny pelikanowatych; jego nazwa może być pochodzenia egipskiego. [przypis edytorski]
…i błagał wszystkich Achajów, dwóch zaś Atrydów najbardziej… — Iliada I 15–16. [przypis edytorski]
Iblis — przywódca zbuntowanych dżinnów, odpowiednik szatana. [przypis edytorski]
Ibn Adhari, właśc. Ibn Idhari (XIII–XIV w.) — marokański historyk, autor dzieła Al-Bayan al-Mughrib (1312), kroniki muzułmańskiej Afryki Płn. i Płw. Iberyjskiego. [przypis edytorski]
I bolsz nie hreszy (białorus.) — i nie grzesz więcej. [przypis edytorski]
Ibrahim Pasza (1789–1848) — egipski wódz i polityk, syn wicekróla Egiptu Muhammada Alego; jako dowódca armii egipskiej zwyciężył wahhabitów, podbił Sudan; w 1824 mianowany przez sułtana namiestnikiem Morei (Peloponezu); w lipcu 1824 przybył do Grecji z 63 okrętami, setką okrętów transportowych i 16.000 żołnierzy; tłumił powstanie greckie ze szczególnym okrucieństwem. [przypis edytorski]
Ibsen, Henrik (1828–1906) — dramatopisarz norweski. [przypis edytorski]
Ibsen, Henrik (1828–1906) — norweski dramatopisarz, autor sztuk romantycznych (Peer Gynt), realistycznych (Nora), w ostatnich dramatach nawiązujący do symbolizmu. [przypis edytorski]
Ibsen, Henrik (1828–1906) — norweski dramatopisarz, reżyser, dyrektor teatru, autor m.in. dramatów Dzika kaczka, Nora czyli dom lalki, Peer Gynt. [przypis edytorski]
Ibsen, Henrik (1828–1906) — norweski dramaturg, czołowy przedstawiciel nurtu krycznorealistycznego w Skandynawii; jego Komedia miłości z 1862 wywołała skandal ze strony mieszczaństwa. [przypis edytorski]