Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 466 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6165 przypisów.

Od r. 1881 jednakże wysyła każde plemię krajowców jednego reprezentanta z tytułem delegata plemienia i z prawem głosu we wszystkich kwestiach tyczących się krajowców wyłącznie — Patrz: Acts passed by the Legislature of the Republic of Liberia during the session 1880–1881. Printed by Authority. Monrowia. T. W. Howard Printer 1881. [przypis autorski]

odra — choroba zakaźna atakująca przede wszystkim dzieci; do jej objawów należy wysypka. [przypis edytorski]

odrachować (daw.) — dziś: odliczyć. [przypis edytorski]

od radosnej witany kochanki — dziś: witany przez radosną kochankę. [przypis edytorski]

Odra — rzeka w Europie Środkowej, płynąca przez Czechy, Polskę i Niemcy. [przypis edytorski]

Odra — rzeka w środkowej Europie, płynąca przez Czechy, Polskę i Niemcy. [przypis edytorski]

odrażać (daw.) — zrażać, zniechęcać. [przypis edytorski]

odrażać — zniechęcać. [przypis edytorski]

odraz — dziś: odraza; tu: niekorzystne wrażenie. [przypis redakcyjny]

od razum się zerwał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: od razu się zerwałem. [przypis edytorski]

od razu poznać — tu: od razu widać; od razu można poznać. [przypis edytorski]

odrębności promieniowania torowego (…) Owens wykazał (…) — [por.] Owens, „Philosophical Magazine”, październik 1899. [przypis autorski]

O dreimal hoch beglücktes Haus, wo das ist kleine Gabe! (niem.) — Po trzykroć błogosławiony dom, w którym jest mały dar; nieco zmieniony fragment z ballady Goethego Der Sänger. [przypis edytorski]

od Rewolucji do Restauracji — okres historii Francji od obalenia monarchii w wyniku Rewolucji Francuskiej (1789–1799), przez rządy Napoleona, aż do jego abdykacji (1814) i przywrócenia władzy dynastii Burbonów. [przypis edytorski]

odróbka — tu: odrobinka. [przypis edytorski]

odród — odrodzenie. [przypis edytorski]

odróżnić wolność przyrodzoną, mającą granice jedynie w siłach własnych jednostki, od wolności społecznej, ograniczonej przez wolę powszechną… — wolność naturalna polega na faktycznej możności robienia wszystkiego, co człowiek chce, ograniczonej jedynie przez siły własne jednostki. — Wolność społeczna ograniczona jest przez wolę powszechną (prawa), na czym jednak polega? Russo tutaj tego nie mówi. Wydaje się rzeczą słuszną uznać za definicję społecznej właśnie wolności określenie podane w rozdziale VI: słuchać samego siebie, robić to tylko, co się samemu chce. [przypis tłumacza]

od robaków (daw.) — przez robaki. [przypis edytorski]

od rodu — tu: od urodzenia, tj. przez całe życie. [przypis edytorski]

od rodzicam go dostał (daw.) — dostałem go od ojca. [przypis edytorski]

odrodzon — skrócona forma r.m.; odrodzony. [przypis edytorski]

od Romanistów (daw.) — tu w znaczeniu: przez Romanistów. [przypis edytorski]

od rozumu błądzi — traci rozum, popada w obłąkanie. [przypis edytorski]

o drugich kurach — kiedy po raz drugi zapieją koguty. [przypis edytorski]

o drugim Baconie, z Werulamu — Francis Bacon (1561–1626), angielski filozof epoki odrodzenia i baroku, prawnik i polityk. Zwolennik empiryzmu. Nosił tytuł m.in. barona Verulam. [przypis edytorski]

O drugim liście jest mowa w dopisku do listu z 19 kwietnia 1772 r. Jak tu minister do Wertera, tak w rzeczywistości pisał list prywatny książę Brunszwicki do Wilhelma Jeruzalema, jednego ze znajomych Goethego z Garbenheim, którego losy posłużyły pisarzowi za materiał przy tworzeniu powieści. [przypis redakcyjny]

O drukarza nie mówię (starop.) — o drukarzu nie mówię. [przypis redakcyjny]

odrutowane naczynie — dawniej rozbite naczynia ceramiczne, np. gliniane garnki, drutowano, tj. mocno ściągano pękniętą skorupę drucianą siatką; praktyka ta i zawód druciarzy stopniowo zanikały po I wojnie światowej wskutek fabrycznej produkcji tanich naczyń glinianych i kamionkowych, których nie opłacało się drutować. [przypis edytorski]

odruzgi (daw.) — odpryski. [przypis edytorski]

odrwić — tu daw.: oszukać. [przypis edytorski]

od rządu — w wyd. z 1816 r.: od takiego nieurządu. [przypis redakcyjny]

odrzecze — dziś: odrzeknie. [przypis edytorski]

odrzecze — dziś popr. forma: odrzeknie. [przypis edytorski]

Odrzućcie precz od siebie wasze nieprawości — Ez 18, 31. [przypis tłumacza]

Odrzućmyż raz tę głupią dla życia pogardę (…) Pod którą niewolników tkwi uległość płaska — L. Staff, Pisma, Warszawa 1931, I, s. 5 (Sny o potędze). [przypis autorski]

odrzucać zysk — dziś w tym znaczeniu: przynosić zysk. [przypis edytorski]

odrzuca rękę donii Diany — „Co rok są liczne przykłady kobiet porzuconych tak szpetnie, toteż wybaczam uczciwym kobietom ich nieufność”; Mirabeau, Listy do Zofii. Opinia jest bezsilna w krajach despotycznych, wartość ma tam jedynie łaska paszy. [przypis autorski]

odrzuca — w oryginale: perhorrescirt. [przypis tłumacza]

odrzuciłaś sposób (…) prosty, łatwy i pewny — Danceny nie wie, co to za sposób; powtarza jedynie wyrażenie Valmonta. [przypis tłumacza]

odrzucił — tu: odpowiedział. [przypis edytorski]

Odrzucony od poselstwa w województwie poznańskiem — w województwie rodzinnym Ponińskiego, gdzie znano go dobrze, posłem nie obrany, mimo że kandydował: marzec 1773 r. [przypis redakcyjny]

odrzwia — konstrukcyjne ujęcie otworu drzwiowego, złożone z węgarów i nadproża. [przypis edytorski]

odrzwia — tu: duże i ciężkie drzwi. [przypis edytorski]

Odrzykoń — w oryginale imię oznaczało mniej więcej „ten, kto oszczędza na koniach”, co jest dokładną odwrotnością postępowania bohatera. [przypis edytorski]

od Świętego Jana — tj. od dnia św. Jana; najbardziej popularny dzień św. Jana przypada 24 czerwca. [przypis edytorski]

odświeżyła i odmłodziła; takoż powiada Eschylos, iż przygodziło się to karmicielkom dobrego Bachusa i ich mężom także — Zaginiona tragedia Eschylosa. [przypis tłumacza]

od św. Jana do św. Michała — określenia czasu bazujące na ważnych świętach kościelnych: dzień św. Jana przypada w Kościele katolickim 24 czerwca, zaś św. Michała przypada 29 września. [przypis edytorski]

od św. Michała po Boże Narodzenie — od 29 września do 25 grudnia 1112 r. [przypis edytorski]

od św. Michała — tj. od dnia 29 września, kiedy obchodzone jest w kościele katolickim upamiętnienie św. Michała Archanioła. [przypis edytorski]

odsądzić — tu daw.: pozbawić wyrokiem sądu praw do czegoś. [przypis edytorski]

odsaczyć — tu: oddalić, odciąć. [przypis redakcyjny]

odsada — odróżnienie. [przypis edytorski]

odsadzić się — oddalić się od kogoś lub czegoś. [przypis edytorski]

odsadzić — tu: odepchnąć. [przypis edytorski]

od Sahajdacznych — tu: od połowy XVII w.; Petro Konaszewicz-Sahajdaczny (1570–1622) — hetman i wybitny wódz kozacki, walczył po stronie Rzeczypospolitej w wojnie polsko-rosyjskiej 1609–1618, organizował kozackie wyprawy łupieżcze do Stambułu, dowodził Kozakami w bitwie pod Chocimiem. [przypis edytorski]

od Salomona i teraz się zowie (kościół) — świątynia Salomona w Jerozolimie. [przypis edytorski]

…od Santa Lucia aż do Villafranca… — pola bitew kampanii 1859 r. W Villafranca (miejscowość w północnych Włoszech, w prowincji Werona) został zawarty pokój z Austriakami, w wyniku którego Lombardię włączono do Królestwa Sardynii (Piemontu). [przypis edytorski]

odsednienie — uszkodzenie skóry grzbietu konia spowodowane uciskiem uprzęży. [przypis edytorski]

Od sekretarza Naczelnej Izby Lekarskiej, dra Mozołowskiego, dowiedziałem się, że ta Naczelna Izba, która rok temu oddaliła w ogóle tę kwestię jako nie należącą do jej sfery działania, obecnie zamierza przystąpić do jej rozpatrzenia — W następstwie, Naczelna Izba Lekarska powołała w tym celu osobną komisję; zaszczycono mnie zaproszeniem do wejścia w jej skład i… od tego czasu więcej o niej nie słyszałem! [przypis autorski]

odsep — opłata w formie odsypanej mąki. [przypis edytorski]

odsetka (daw.) — procent od kwoty; dziś tylko w lm: odsetki. [przypis edytorski]

odsieczy (starop. forma) — dziś M.lm: odsiecze. [przypis edytorski]

odsiedziałeś wieżę u mnie — tzn. odsiedziałeś u mnie przykry, długi czas, jak w więzieniu. [przypis edytorski]

od skarbcu — dziś popr. forma D. lp: od skarbca. [przypis edytorski]

od skarbcu — dziś popr. forma D. lp: skarbca. [przypis edytorski]

odskoczy się (starop.) — dziś: odskoczy. [przypis redakcyjny]

Odsłoń mu usta, niech twą piękność drugą pozna na końcu — To jest: przemów, a daj mu co prędzej poznać piękność nauki bożej. [przypis redakcyjny]

odsłoniony — dziś raczej: odsłonięty. [przypis edytorski]

odsługa (daw.) — usługa oddana za usługę. [przypis edytorski]

od spadku usunął Mojżesz Lewitowe dzieci — Pokolenie Lewi nie otrzymało żadnej części przy rozdziale ziemi Kanaan, którą inne pokolenia Izraelskie podzieliły się między sobą. Bo Mojżesz je wybrał i przeznaczył, aby sprawowało urząd kapłaństwa. Z tej zasady Mojżeszowej wychodząc, Dante utrzymuje, że duchowni nie powinni brać żadnego udziału w posiadłościach ziemskich. [przypis redakcyjny]

od spasi — od szkody (przez wypasienie w polu), sens: przeszkodzi. [przypis redakcyjny]

od spieki Syriuszowej bronią — Syriusz (łac. Sirius, z gr. Σείριος: palący, gorący), najjaśniejsza gwiazda nieba północnego, w lipcu i sierpniu wschodzi na niebo przed wschodem Słońcem i jest znakiem największych upałów letnich. [przypis edytorski]

od sta (daw.) — od stu (sta: daw. D. słowa „sto”, odmienianego jak rzeczownik); dziś: procent. [przypis edytorski]

od stanów wszystkich — tj. na sejmie. [przypis redakcyjny]

od (starop.) — przez; od Anioła (…) zleczony,: wyleczony przez anioła. [przypis edytorski]

od (starop.) — przez; od bojaźni zwyciężony: zwyciężony przez bojaźń. [przypis edytorski]

od (starop.) — przez; od tych wojowników pobitych: pobitych przez tych wojowników. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przed; od cesarzów chciwych: przed chciwymi cesarzami. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przed; od Tankreda strzegli: strzegli przed Tankredem. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; był od chrześcian wzięty: został wzięty przez chrześcijan. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; od Hetmana: przez Hetmana. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; od mistrzów zrobioną: zrobioną przez mistrzów. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; zabitej od siebie: przez siebie zabitej. [przypis edytorski]

odstawując — dziś: odstawiając. [przypis edytorski]

odstępnie napisałem — tu: odchodząc od tematu. [przypis edytorski]

odstępywali — dziś popr. forma: odstępowali. [przypis edytorski]

od stopy do głowy — dziś popr.: od stóp do głów. [przypis edytorski]