Przypisy

fibra (z łac.) — nerw (dosł. włókno). [przypis edytorski]

fibry (daw., z łac.) — włókna, nerwy. [przypis edytorski]

fibry (z łac.) — włókna. [przypis edytorski]

fibula (łac.) — przypominająca agrafkę sprzączka do spinania szat. [przypis edytorski]

fideikomis (z łac. fidei comissum: powierzone w zaufaniu) — rodzaj zapisu testamentowego polegający na nieformalnym poleceniu przez spadkodawcę, by spadkobiorca przekazał część spadku osobie trzeciej. [przypis edytorski]

filiacja (z łac. filiatio: synostwo) — pokrewieństwo, powiązanie pomiędzy dwoma osobami a. rzeczami, z których jedna pochodzi od drugiej. [przypis edytorski]

filiacja (z łac. filiatio: synostwo) — powiązanie pomiędzy osobami oparte na pochodzeniu. [przypis edytorski]

filiorum Belial (łac.) — synów Beliala. [przypis edytorski]

finalna rezolucja (z łac.) — ostateczne postanowienie. [przypis edytorski]

Finis Cataloniae? (łac.) — Koniec Katalonii? [przypis edytorski]

finis coronat opus (łac.) — koniec wieńczy dzieło. [przypis edytorski]

finis (łac.) — koniec. [przypis edytorski]

finis (łac.) — koniec; tu: koniec lekcji. [przypis edytorski]

firmament (z łac.) — sklepienie niebieskie. [przypis edytorski]

firma (z łac. firmus: stały, trwały, mocny) — nazwa, pod którą działa przedsiębiorstwo, tu przen.: nazwisko osoby mającej ustaloną reputację, dobrą sławę w jakiejś dziedzinie. [przypis edytorski]

Fiskus (z łac. fiscus: koszyk na pieniądze) — Skarb Państwa a. organy administracyjne ściągające podatki; termin funkcjonujący już w staroż. Rzymie. [przypis edytorski]

fizjonomia (z łac.) — tu: wygląd. [przypis edytorski]

fizys (z łac.) — twarz. [przypis edytorski]

flagrante delicto (łac.) — na gorącym uczynku. [przypis edytorski]

flama (przestarz., z łac. flamma: płomień) — kobieta będąca w danej chwili obiektem czyjejś przelotnej miłostki, romansu. [przypis edytorski]

flama (przestarz., z łac. flamma: płomień) — osoba (zwłaszcza kobieta) będąca w danej chwili obiektem czyjejś przelotnej miłostki, romansu. [przypis edytorski]

flamen, lm. flaminowie (z łac.) — kapłan w starożytnym Rzymie służący jednemu z bogów oficjalnego panteonu państwowego; najważniejszych trzech flaminów zajmowało się kultem Trójcy Kapitolińskiej: Jowisza, Marsa i Kwiryna. [przypis edytorski]

flatus vocis (łac.) — nazwa bez odpowiednika w rzeczywistości. [przypis edytorski]

flawa coma (łac.) — płowa peruka, określenie kobiety lekkich obyczajów. [przypis edytorski]

flegmona (z łac., med.) — ropowica, ostre ropne zapalenie luźnej tkanki łącznej, najczęściej wywołane zakażeniem bakteryjnym. [przypis edytorski]

Flora Petrinsularis (łac.) — Roślinność Wyspy Św. Piotra. [przypis edytorski]

flores gratitudinis (łac.) — kwiaty wdzięczności. [przypis edytorski]

floresy (z łac. flores: kwiaty) — ozdoby, ornamenty przedstawiające gałązki, łodygi i kwiaty. [przypis edytorski]

fluid (z łac.) — czar, prąd czy energia płynąca z człowieka. [przypis edytorski]

fluid (z łac. fluidus: płynny) — wg spirytystów substancja emanująca z ludzi i duchów. [przypis edytorski]

fluksja (daw.; z łac. fluxio: upływ) — zapalenie dziąseł lub okostnej, często połączone ze zbieraniem się ropy; tu zniekształcona forma: flukcja. [przypis edytorski]

flukta (z łac.) — fale, wody, toń. [przypis edytorski]

flukta (z łac.) — tu: wody. [przypis edytorski]

foedus, foederis (łac.) — przymierze, związek; por. federacja. [przypis edytorski]

foetor judaicus (łac.) — smród żydowski. W średniowieczu wierzono, że Żydzi wydzielają odór, który miał być karą za zbrodnię, której dopuścili się na Jezusie, i mogą się go pozbyć tylko przez chrzest. Przekonanie o charakterystycznym odrażającym zapachu Żydów przez kolejne stulecia uprawomocniało ich wykluczanie i antysemityzm. Tu i dalej jako ponawiany przez autora epitet pod adresem wad religii żydowskiej i religii od niej pochodzących. [przypis edytorski]

foliał (z łac.) — księga wielkich rozmiarów. [przypis edytorski]

formaliter (łac.) — formalnie, legalnie. [przypis edytorski]

formosus (łac.) — piękny, przystojny. [przypis edytorski]

fornicaria (łac.) — kobieta lekkich obyczajów; tu B. lp. fornicariam: kobietę lekkich obyczajów. [przypis edytorski]

forsa (daw., z łac.) — siła, moc. [przypis edytorski]

forsa (daw., z łac.) — siła, moc. [przypis edytorski]

forsan dominatio vestra loąuitur latine? (łac.) — może waszmość pan mówi po łacinie? [przypis edytorski]

forsa (z łac.) — przewaga, przemoc. [przypis edytorski]

forsa (z łac.) — tu: siła. [przypis edytorski]

forsa (z łac.) — tu: trud, wysiłek, przeciwność. [przypis edytorski]

fortalicja (z łac.) — budowla obronna lub umocniony dwór szlachecki. [przypis edytorski]

fortalicja (z łac. fortalicium) — niewielka budowla o cechach obronnych: dwór na wzniesieniu, strażnica z wieżą a. zameczek. [przypis edytorski]

fortalicje (z łac.) — umocnienia, fortyfikacje. [przypis edytorski]

fortes fortuna juvat (łac.) — los sprzyja odważnym. [przypis edytorski]

fortunam (łac.) — los (B.lp). [przypis edytorski]

Fortuna variabilis, deus… (łac.) — fortuna zmienną jest, a bóg… [przypis edytorski]

fossa defensa (łac.) — fosa obronna. [przypis edytorski]

fossa trochanterica (łac., med.) — termin anatomiczny: dół krętarzowy. [przypis edytorski]

Franciscus bipes nero (łac.) — dwunogi czarny Franciszek. [przypis edytorski]

frater (łac.) — brat. [przypis edytorski]

frater (łac.) — brat; tu: zakonnik. [przypis edytorski]

fraternizować się (z łac.) — prowadzić życie towarzyskie, utrzymywać kontakty (dosł.: bratać się). [przypis edytorski]

frater (z łac.) — brat, braciszek; tu w znaczeniu: zakonnik. [przypis edytorski]

fratres, rapiamus, capiamus, fugiamusque (łac.) — bracia, porywajmy, chwytajmy i uciekajmy. [przypis edytorski]

fraus (łac., r.ż.) — oszustwo. [przypis edytorski]

frigidarium (łac.) — pomieszczenie w łaźni przeznaczone do ochładzania się. [przypis edytorski]

fructum (łac.) — owoc; tu B. lm fructa: owoce. [przypis edytorski]

frukta (daw., z łac.) — owoce. [przypis edytorski]

frukta (z łac.) — owoce. [przypis edytorski]

fruktowy (z łac. a. z ros.) — owocowy. [przypis edytorski]

fruktyfikować (daw., z łac. fructificare: owocować) — tu: czerpać korzyści. [przypis edytorski]

frukt (z łac. fructum) — owoc. [przypis edytorski]

frukt (z łac. fructus) — owoc. [przypis edytorski]

fugam fecit (łac.) — uciekł. [przypis edytorski]

fugare (łac.) — uciekać. [przypis edytorski]

fuga (wł., łac.) — ucieczka. [przypis edytorski]

fugere notitians (łac.) — uciec uwadze. [przypis edytorski]

fugi (łac.) — uciekłem. [przypis edytorski]

fui (łac.) — byłem. [przypis edytorski]

fuimus (łac.) — byliśmy. [przypis edytorski]

fuimus Troes, fuit Troia (łac.) — byliśmy Trojanami, była Troja; w sensie: to wszystko już minęło. [przypis edytorski]

fui, non sum (łac.) — byłem, nie jestem. [przypis edytorski]

fuit alter Demosthenes (łac.) — był drugim Demostenesem. [przypis edytorski]

fuit magnus practicus (łac.) — był wielkim (doświadczonym) praktykiem. [przypis edytorski]

Fuit Troia! (łac.) — była Troja; w sensie: to wszystko już bezpowrotnie minęło; odwołanie do przysłowiowego powiedzenia: nec locus ubi Troia fuit (nie ma śladu, gdzie była Troja). [przypis edytorski]

fulminować (daw.; z łac. fulminare: piorunować) — oburzać się, okazywać niezadowolenie; rzucać gromy. [przypis edytorski]

Funda, funda, funda, tota risibunda (łac.) — wydawajcie z siebie same radosne [dźwięki]. [przypis edytorski]

Funda, funda, funda! Tota risibunda (łac.) — wydawajcie z siebie same radosne [dźwięki]. [przypis edytorski]

funda (z łac.) — podziemna część wieży dla najcięższych przestępców, w tym morderców; por. fundament. [przypis edytorski]

funeralia (z łac.) — teksty związane z uroczystością pogrzebową. [przypis edytorski]

….. Fungar vice cotis, acutum Reddere quoe; ferrum valet, exors ipsa secandi. (łac.) — Spełniam rolę osełki, która czyni żelazo ostrym, mimo że sama nie może ciąć (Horacy, Ars poetica). [przypis edytorski]

furiis agitatus amor (łac.) — miłość wzbudzająca furie. [przypis edytorski]

Furor Aphrodisiaca (z łac.) — szał (pasja) na tle erotycznym; żart. termin utworzony na wzór takich nazw jak np. Turnera aphrodisiaca (tj. nazwy zioła stosowanego m.in. do leczenia potencji seksualnej). [przypis edytorski]

furor (daw., z łac.) — pasja; gwałtowność. [przypis edytorski]

fu­ror (łac.) — szał, mania. [przypis edytorski]

furror teutonicus (łac.) — teutoński gniew. [przypis edytorski]

Galii se omnes ab Dite patre prognatos praedicant (łac.) — wszyscy Gallowie przysięgali, że są potomkami ojca Dita. [przypis edytorski]

Galilaee, vicisti! (łac.) — Galilejczyku, zwyciężyłeś. Słowa przypisywane cesarzowi Julianowi Apostacie (361–363 n.e.), który miał je wypowiedzieć w chwili śmierci, uznając zwycięstwo chrześcijaństwa; chciał je bowiem w czasie swego panowania stłumić i przywrócić pogaństwo zmodernizowane w duchu neoplatońskim. [przypis edytorski]

Galilaee vicisti! (łac.) — Galilejczyku, zwyciężyłeś. Słowa przypisywane cesarzowi Julianowi Apostacie (361–363 n.e.), który miał je wypowiedzieć w chwili śmierci, uznając zwycięstwo chrześcijaństwa; chciał je bowiem w czasie swego panowania stłumić i przywrócić pogaństwo zmodernizowane w duchu neoplatońskim. [przypis edytorski]

gallus (łac.) — kogut. [przypis edytorski]

ganglion (z łac.) — zwój nerwowy. [przypis edytorski]

Gaudeamus igitur (łac.) — cieszmy się więc (pierszy wers popularnej śrdw. pieśni studenckiej). [przypis edytorski]

Gaudeamus igitur (łac.) — cieszmy się więc (początek popularnej pieśni studenckiej). [przypis edytorski]

gaudeamus igitur (łac.) — cieszmy się zatem; pierwsze słowa popularnej, biesiadnej pieśni studenckiej pochodzącej z czasów średniowiecza, obecnie wykonywanej podczas oficjalnych uroczystości uniwersyteckich. [przypis edytorski]

gaudeant bene nanti (łac.) — niech radują się bogaci. [przypis edytorski]