Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159859 przypisów.

witriol — kwas siarkowy. [przypis edytorski]

witriol — potoczna nazwa stężonego kwasu siarkowego. [przypis edytorski]

witriol — potoczna nazwa stężonego kwasu siarkowego; Wokulski otrzymuje z niego wodór do napełnienia balonu. [przypis redakcyjny]

witrom (z ukr.) — wiatrem. [przypis edytorski]

witryolej (daw., łac. vitriolum) — a. witriol, stężony kwas siarkowy (jako przezroczysta ciecz o żółtawej, połyskliwej barwie i oleistej konsystencji zw. niegdyś również olejem szklanym); określenie używane także w odniesieniu do uwodnionych siarczanów różnych metali (np. miedzi, cynku, magnezu, żelaza). [przypis edytorski]

witryolej, witriol, olej szklany (daw.) — kwas siarkowy. [przypis edytorski]

Wit Stwosz (ok. 1448–1533) — niemiecki rzeźbiarz, grafik i malarz, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli późnego gotyku w rzeźbie. Mieszkał i pracował w Krakowie w latach ok. 1477–1496. [przypis edytorski]

Witte I — Rosetti's Dante Erklärung. [przypis autorski]

Wittelsbach, Elżbieta Amalia Eugenia von (1837–1898) — cesarzowa Austrii królowa Węgier od 1854 jako żona cesarza Franciszka Józefa I, znana również jako Sissi, zginęła 10 września 1898 r. w Genewie w Szwajcarii: czekając przy molu na parowiec wycieczkowy została zaatakowana przez mężczyznę, który wbił jej pilnik w serce; zamachowcem był wł. anarchista Luigiego Lucheni, którego zamiarem było zabić jakiegokolwiek władcę w celu zastraszenia znienawidzonej arystokracji. [przypis edytorski]

Wittelsbach Otto (1815–1867) — pierwszy król niepodległej Grecji 1832–1862, syn króla Bawarii Ludwika I Wittelsbacha i Teresy von Sachsen-Hildburghausen. [przypis edytorski]

Wittenberg — Arvid (a. Arfuid) Wittenberg von Debern (1606–1657), szwedzki hrabia i feldmarszałek, uczestnik wojny trzydziestoletniej i potopu szwedzkiego. [przypis edytorski]

Witte, Siergiej Juliewicz (1849–1915) — minister finansów i premier Rosji. [przypis edytorski]

Witte: „Ueber das Missverständniss Dantes” i „Ueber Dante” (Dante Forschungen t. I). [przypis autorski]

Witte: Ueber das Missverständniss Dantes. [przypis autorski]

Witte w dziele przytoczonem (Tom I str. 63). [przypis autorski]

Wittgenstein, Ludwig (1889–1951) — austriacki filozof, jeden z najbardziej wpływowych filozofów XX w., zajmujący się głównie logiką, filozofią języka i filozofią umysłu. [przypis edytorski]

Wittgenstein, Ludwig (1889–1951) — filozof austriacki, zajmujący się przede wszystkim językiem i logiką. [przypis edytorski]

Wittstock — miasto w Meklemburgii. [przypis redakcyjny]

wituszki (gw.) — zwijadło, przyrząd do zwijania nici. [przypis edytorski]

Witwicki, Stefan (1801–1847) — autor Poezji biblijnych, Wieczorów pielgrzyma; gorliwy katolik, wydał Ołtarzyk polski. Przyjaciel Mickiewicza, a antagonista Słowackiego. [przypis edytorski]

Witwicki, Stefan (1801–1847) — polski poeta okresu romantyzmu. [przypis edytorski]

witzblatt (niem.) — pismo humorystyczne. [przypis edytorski]

witz (niem.) — dowcip, kawał, żart. [przypis edytorski]

wiuki (daw.) — juki, skórzane worki, w które wkłada się rzeczy przewożone na grzbietach zwierząt. [przypis edytorski]

wiuki — juki, bagaż przewożony na koniu. [przypis redakcyjny]

wiuwają (gw.) — powiewają. [przypis autorski]

Wiwant — właśc. vivant (łac.): niech żyją. [przypis edytorski]

wiwarium — pomieszczenie służące do hodowli i obserwacji niewielkich zwierząt lub roślin w warunkach zbliżonych do naturalnych. [przypis edytorski]

Wiwat — okrzyk radości. [przypis edytorski]

wiwatowe moździerze — służące do oddawania wystrzałów na wiwat, nie jako broń palna na polu walki. [przypis edytorski]

wiwat (z łac. vivat: niech żyje) — okrzyk na czyjąś cześć (tu: dziewcząt). [przypis edytorski]

wiwenda (daw.) — prowiant; wyżywienie na drogę a. dla wojska. [przypis edytorski]

wiwenda (daw., z łac.) — żywność, prowiant. [przypis redakcyjny]

wiwenda — pożywienie. [przypis redakcyjny]

wiwenda — pożywienie zabrane na drogę. [przypis edytorski]

wiwenda — życie, żywność. [przypis redakcyjny]

wiwenda (z łac., daw.) — pokarm, prowiant. [przypis redakcyjny]

wiwenda (z łac.) — prowiant, zaopatrzenie. [przypis edytorski]

wiwisekcja — bardzo dokładna analiza (dosł. sekcja żywego organizmu). [przypis edytorski]

wiwisekcja — sekcja żywego organizmu. [przypis edytorski]

wiwisekcja (z łac.: vivus: żywy, sectio: rozcięcie) — zabieg operacyjny przeprowadzany na żywym zwierzęciu w celach naukowych albo dydaktycznych. [przypis edytorski]

wiwisekcja (z łac: vivus: żywy, sectio: rozcięcie) — zabieg operacyjny przeprowadzany na żywym zwierzęciu w celach naukowych a. dydaktycznych. [przypis edytorski]

wiwisekcja (z łac. vivus: żywy, sectio: rozcięcie) — zabieg operacyjny przeprowadzany na żywym zwierzęciu w celach naukowych a. dydaktycznych. [przypis edytorski]

Wiżun (mit. litew.) — smok pilnujący góry Anafielas. [przypis autorski]

w izbie gaszej — mowa o megaronie, sali męskiej, gdzie przesiadywali zalotnicy. [przypis edytorski]

w izbie przeznaczonej dla mężczyzn — w domu greckim mieszkanie dla kobiet było oddzielone; niewieście pokoje były na piętrze, nad salą męską, lub w parterze. [przypis tłumacza]

wizer (daw.; z fr.) — celownik, wizjer: część przyrządu służąca do celowania. [przypis edytorski]

wizerowania (daw.) — wizje, pomysły. [przypis edytorski]

wizerunek Chrystusów (daw.) — wizerunek Chrystusowy, wizerunek Chrystusa. [przypis edytorski]

Wizerunek — Mikołaj Rej, Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego, wyd. Kraków 1558, drukarnia M. Wirzbięty. [przypis edytorski]

wizerunek Spinozy (…) — Biograf Colerus sądził w świętym oburzeniu z satysfakcją, że tutaj na twarzy uwidocznia się potępienie. Na to odpowiedział Hegel, że tak jest, ale jest to potępienie nie bierne, lecz czynne, potępienie mniemań błędów i bezmyślnych wzruszeń ludzkich (Gesch. d. Philos., t. III, 371). Sławny fizjonomista XVIII wieku Lavater napisał: „Jakże on wyczuwa słabe punkty każdego napotkanego systematu! Jakże jest zmęczony od myślenia, dociekania, wątpienia! Ileż humoru i soli jest w tych choć na pewno na wpół tylko prawdomównych ustach, tak pełnych mądrości i cichej szlachetności! Ta cała twarz jest mieszaniną smętności, walki ze zwątpieniami i filozoficznego rozlubowania się, tworzącego przeświadczenie, że się znalazło prawdę. Ta mina uśmiecha się wolterowskim wierszem: płytkich mam uczniów i nietęgich krytyków” (Physiognomische Fragmente 1777, s. 277). [przypis tłumacza]

wizerunk — dziś popr.: wizerunek. [przypis edytorski]

wizerunki — ἀνδριάντας, statuas, seine Bildsâule (liczba pojedyncza? Cl.) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]

wizerunki — ἀνδριάντας, używam tego wyrazu w znaczeniu biblijnym; statuas, Bildsäule (liczba pojedyncza? Cl.) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]

wizerunki Cezara — godła wojskowe z orłem i popiersiem Cezara. [przypis tłumacza]

wizerunk (starop.) — wzór. [przypis redakcyjny]

wizg — przenikliwy, wysoki dźwięk. [przypis edytorski]

wizg — wysoki przenikliwy głos, pisk. [przypis edytorski]

Wizję szalonego Boga, pomysł niezwykle śmiały, zestawia Kleiner ze słowami wstępu do Irydiona: „Bogi i ludzie szaleją”. Tam jednak mowa o bogach starożytnego świata. Tu wizja oszalałego Chrystusa utrzymana jest w stylu apokaliptycznym. [przypis redakcyjny]

wizyj — dziś popr. forma: wizji. [przypis edytorski]

wizykatoria — drażniący plaster używany jako środek leczniczy. [przypis edytorski]

wizykatoria — plaster sporządzony z kantarydyny (substancji chemicznej wydzielany przez niektóre chrząszcze, m.in. „hiszpańską muchę”), wywołujący pęcherze na skórze, a także przekrwienie w wyniku podrażnienia; daw. środek leczniczy. [przypis edytorski]

wizykatoria właśc. wezykatoria — plaster sporządzony z kantarydyny (toksycznej wydzieliny chrząszczy z rodziny oleicowatych), wywołujący pęcherze na skórze, używany daw. jako środek leczniczy, ze względu na działanie pobudzające na zakończenia nerwowe; kantydrynę stosowano także jako afrodyzjak, środek na pobudzenie erekcji. [przypis edytorski]

wizytki — nawiedzanki, zakonnice reguły Nawiedzenia N. Panny. [przypis redakcyjny]

Wizytki — tu: kościół Wizytek w Warszawie, przy ulicy Krakowskie Przedmieście, barokowy, z bogatym w zdobienia wnętrzem. [przypis edytorski]

Wizytki — tu: kościół Wizytek w Warszawie, przy ulicy Krakowskie Przedmieście, barokowy, z bogatym w zdobienia wnętrzem, wraz z amboną w kształcie dzioba łodzi, wyposażoną w maszt z żaglem, sieci i kotwicę. [przypis edytorski]

w jakich to ręku — dziś popr.: w jakich to rękach. [przypis edytorski]

W jakiejś sprawie Dostojnej Rzeczypospolitej (magnai rei publicai gratia) — starołacińskie końcówki (-ai zam. późniejszego -ae) i tytuł (magnai) stanowią może żartobliwą aluzję do pompatycznego stylu urzędowych, rzymskich formułek. [przypis tłumacza]

w jakieś tworzydło ocali — scali się w jakiś twór, utworzy jakąś postać. [przypis redakcyjny]

w jakieś Zdrowaś — po upływie czasu potrzebnego na odmówienie popularnej modlitwy zaczynającej się od słów „Zdrowaś Mario”. [przypis edytorski]

w jakieś Zdrowaś — w ciągu czasu potrzebnego na odmówienie modlitwy zaczynającej się od słów „Zdrowaś Mario”. [przypis edytorski]

w jakim prawie siedzisz — co masz do zachowania [tj. przestrzegania]. [przypis redakcyjny]

w jakim stanieśmy go znaleźli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: w jakim stanie go znaleźliśmy. [przypis edytorski]

W jakiś czas potem pojawiły się jego „Dialogi Focjona”Entretiens de Phocion sur le rapport de la morale avec la politique (Rozmowy Focjona o związku obyczajności z polityką) ukazały się w roku 1763. [przypis edytorski]

W jaki sposób (…) proba. — cały ten ustęp, nie odznaczający się zresztą zbytnią lekkością ręki, jest parafrazą Montaigne'a (Essais [Próby; Red. WL], Ks. III, Rozdz. 5.). Trzeba zauważyć, iż uogólnienie co do stylu Montaigne'a jest zbyt śmiałe: w całym jego obszernym dziele ów rozdział jest niemal jedynym poruszającym w nader swobodny sposób tę płochą materię. [przypis tłumacza]

w jakiż potem popadłeś chaos (…) — [Komentarz autora z Uwag.] Por. [rozdział XI „(…) rzeczy jak ta ostatnia robi się dla zabawki, i więcej wartości ma dorywcze pomyślenie i wypowiedzenie takiego projektu niż wykonanie go”, rozdział XII „(…) przebywał gwałtowne napady szczerości, napisał listy, w których się silił na zupełne pozbycie się pozy, na niebiańską naiwność i niemal dziecięcość. Ten brak pozy był pozą (…)”]. Co do przykładu z Dzikiej kaczki, to jest on przytoczony tendencyjnie, gdyż właściwie Ibsen ma zamiar wykazać przede wszystkim kruchość „idealnego postulatu”, jaki stawia Grzegorz. Przykładem byłby i Don Quichotte, w którym autor chwilami nieświadomie i wbrew woli swojej sympatyzuje z bohaterem tak, że później powiedziano nawet, iż Cervantes chciał w Don Quichotte stworzyć symbol. [przypis autorski]

w jałowcach — w oryginale niem. Gebäude, tj. w budynkach. [przypis edytorski]

w jambach i heksametrachjamb: w metryce iloczasowej: stopa (sekwencja sylab) złożona z dwóch sylab: krótkiej i długiej; heksametr: miara antycznego wiersza bohaterskiego, składająca się z sześciu stóp; heksametrem są napisane eposy Homera. [przypis edytorski]

w jamie — tu: w lochu więziennym. [przypis redakcyjny]

w Japonii; jak była wojna — w latach 1894–1895 toczyła się wojna japońsko-chińska; państwa europejskie wysłały tam również swoje oddziały wojskowe dla zabezpieczenia własnych interesów. [przypis redakcyjny]

w Japonii zbrodnia przemytnictwa — Pragnąc utrzymać handel z cudzoziemcami bez stykania się z nimi, wybrali sobie dwa narody: Holendrów dla handlu z Europą i Chińczyków dla handlu z Azją. Trzymają w rodzaju więzienia pośredników i marynarzy i nękają ich aż do utraty cierpliwości. [przypis autorski]

w jasyr (daw.) — niewola. [przypis edytorski]

wjazd do Krakowa Władysława Jagiełły — 12 lutego 1386, na ślub z Jadwigą i koronację na króla Polski. [przypis edytorski]

wjazd Najjaśniejszego Pana — chodzi o cara Mikołaja I. [przypis edytorski]

W języku analizy marginalnej oznacza to, iż koszt krańcowy udostępnienia dobra dodatkowej osobie jest równy zero. [przypis autorski]

w języku starochaldejskim — tj. akadyjskim, używanym przez lud Chaldejczyków, którzy w VII w. p.n.e. stworzyli państwo nowobabilońskie. [przypis edytorski]

w języku syriańskim — nie ma takiego języka, w Syrii mówi się po arabsku. [przypis edytorski]

w jedle (starop. jadło, w jedle) — w jedzeniu. [przypis redakcyjny]

w jedle (starop. jadło) — w jedzeniu. [przypis redakcyjny]