Przypisy

przypełzywał — dziś popr.: przypełzał. [przypis edytorski]

przypić się do czegoś (daw.) — wpić się w coś, przyczepić się do czegoś, wbić w coś zęby (lub pazury, palce). [przypis edytorski]

przypić się — przyczepić się. [przypis edytorski]

przypieca (gw.) — przypiecek, rodzaj ławy wokół pieca w wiejskim domu, używanej do siedzenia i spania. [przypis edytorski]

przypiecek (daw.) — rodzaj ławy wokół pieca w wiejskim domu, używanej do siedzenia i spania. [przypis edytorski]

przypiecek — w starych domach siedzisko wokół pieca. [przypis edytorski]

Przypiena (gw.) — przypięła, umocowała w studni. [przypis edytorski]

przypierać — tu: przylegać, dochodzić. [przypis edytorski]

przypijać — dziś: przepijać. [przypis edytorski]

przypilić (daw.) — skłaniać do pośpiechu. [przypis edytorski]

[przypis edytorski]

Przypiski Kanta (…) oznaczyłem (…) literą K. (…) szereg własnych objaśnień (…) literami P. T. — w opracowaniu WL przypisy autorskie oraz przypisy tłumacza zostały oznaczone według standardów redakcyjnych przyjętych dla wszystkich pozostałych publikacji. [przypis edytorski]

przypisować (starop. forma) — dziś popr.: przypisywać. [przypis edytorski]

przypodobnić — tu: dopasować. [przypis edytorski]

przypołudnikowate — rodzina sukulentów liściowych, rosnących w strefie tropikalnej i subtropikalnej w miejscach suchych i silnie nasłonecznionych, często zasolonych, na pustyniach i wybrzeżach morskich. [przypis edytorski]

przypomagać — tu: wspomagać. [przypis edytorski]

przypominać (daw. reg.) — dziś popr.: przypominać sobie. [przypis edytorski]

przypominać sobie tych chwil błogosławionych — dziś popr. z B.: (…) te chwile błogosławione. [przypis edytorski]

przypominająca Wirgilego w „Boskiej komedii” — w poemacie Dantego Boska komedia jego przewodnikiem po piekle i czyśćcu jest rzymski poeta Wergiliusz. [przypis edytorski]

przypominającego nie tylko imieniem (…) swojego sławnego przodka, założyciela wielkości perskiej — Cyrusa II Wielkiego (ok. 590–529 p.n.e.), króla perskiego z dynastii Achemenidów, który zjednoczył perskie terytoria plemienne i podbił niemal wszystkie kraje Bliskiego Wschodu (z wyjątkiem Egiptu) oraz południowo-zachodniej i środkowej Azji, tworząc ogromne imperium. [przypis edytorski]

przypomnąć — dziś popr.: przypomnieć. [przypis edytorski]

przypomnąć — forma zarchaizowana; dziś popr.: przypomnieć. [przypis edytorski]

Przypomniała babka dziewic wieczór — przysł. litewskie. [przypis edytorski]

przypomniałem sobie sposób pewnej księżniczki, która usłyszawszy skargi, iż chłopi nie mają chleba, odpowiedziała: „Czemuż nie jedzą biszkoptów?” — w oryg. „Qu'ils mangent de la brioche” (Niech jedzą ciastka), odpowiedź często przypisywana Marii Antoninie (1755–1793), żonie Ludwika XVI, ostatniej królowej Francji przed Wielką Rewolucją Francuską. Rousseau przytacza je, gdy Maria Antonina miała zaledwie 10 lat i będąc arcyksiężniczką austriacką, nie przebywała jeszcze nawet we Francji. [przypis edytorski]

przypomnię (daw. forma) — dziś popr.: przypomnę. [przypis edytorski]

przypomnieć — dziś popr.: przypomnieć sobie. [przypis edytorski]

przypomnieć — dziś popr.: przypomnieć sobie. [przypis edytorski]

przypomnieć — tu w znaczeniu daw. przepomnieć: zapomnieć, pominąć przez zapomnienie. [przypis edytorski]

Przypomnij późny wnuku… Ideał sięgnął bruku — odniesienie do fragmentu wiersza Cypriana Kamila Norwida Fortepian Chopina. [przypis edytorski]

przypora — rozszerzający się ku dołowi mur odchodzący na zewnątrz od ściany budowli, mający za zadanie wzmacniać ścianę. [przypis edytorski]

przyporządzać — dziś popr.: przyrządzać. [przypis edytorski]

przypowieść (daw.) — przysłowie. [przypis edytorski]

przypowieść o Heraklesie na rozstajnych drogach — przypowieść etyczna o młodym Heraklesie, któremu na rozstaju dróg ukazały się dwie kobiety, Nieprawość i Cnota, nakłaniające do wyboru jednej z dwóch dróg życia i przedstawiające swoje argumenty: za życiem łatwym i przyjemnym oraz za pełnym trudów, ale chwalebnym; przypowieść tę znamy ze Wspomnień o Sokratesie (II 1, 21–34) Ksenofonta, który stwierdza, że pochodzi ona z rozprawy Prodikosa. [przypis edytorski]

przypowieść (…) sobie kupi — zyska przysłowie na swój temat. [przypis edytorski]

Przypowieści Salomona — chodzi o przypowieści znajdujące się w biblijnej Księdze Przysłów. W przywoływanej przypowieści słowo zazdrość często jest tłumaczone jako namiętność (Prz 14,30). [przypis edytorski]

przyprawa (starop.) — strój. [przypis edytorski]

przyprawa (starop.) — tu: współudział, współpraca. [przypis edytorski]

przyprawne — dziś popr.: przyprawione. [przypis edytorski]

przyprawne — dziś: przyprawione. [przypis edytorski]

przyprawny (daw.) — sztuczny, dodatkowy. [przypis edytorski]

przyprawny — dziś popr.: przyprawiony; dodany, dosztukowany. [przypis edytorski]

przyprawny — przyprawiony, zaprawiony. [przypis edytorski]

przyprawny — tu: przyprawiony, doprawiony. [przypis edytorski]

przyprowadzał — dziś: przyprawiał. [przypis edytorski]

przyprzążka — zaprzężenie dodatkowego konia do wozu; tu przen.: dodatek. [przypis edytorski]

przypuścić — tu: dopuścić. [przypis edytorski]

przypuszczać — tu: dopuszczać. [przypis edytorski]

przypuszczaszli — daw. konstrukcja z partykułą pytajną -li; znaczenie: czy przypuszczasz, czyż przypuszczasz. [przypis edytorski]

przypuszczenie — tu: dopuszczenie; wpuszczenie do domu i spotkanie z gospodarzem. [przypis edytorski]

przypuszczony — tu: dopuszczony. [przypis edytorski]

przyrazić (daw.) — przycisnąć, przygnieść. [przypis edytorski]

przy reformie ordynacji w 1832 r. (…) protest sporadyczny Mary Smith — w 1832 r. poseł Henry Hunt przedstawił petycję od osoby prywatnej, Mary Smith, kobiety dopominającej się o swoje prawa; Hunt należał do radykalnego skrzydła parlamentarzystów brytyjskich, w odczytanej przez niego petycji Mary Smith ze Stanmore w Yorkshire oświadczała, że płaci podatki i podlega przepisom państwowego prawa, nie widzi więc powodu, dlaczego nie miałaby również głosować; w odpowiedzi członkowie Izby Gmin wyśmiali petycję; głos Mary Smith przeszedł do historii jako pierwsze wystąpienie sufrażystek. [przypis edytorski]

przyrównywam — dziś: porównuję. [przypis edytorski]

przyroda (daw.) — natura, charakter. [przypis edytorski]

przyroda (daw.) — tu: natura, charakter, wrodzone lub z definicji przypisane właściwości. [przypis edytorski]

przyroda — przyrodzenie, natura, charakter. [przypis edytorski]

przyroda rzeczy jest jeno fałszywym albo czczym cieniem — cytat z Seneki, Listy moralne do Lucyliusza, LXXXVIII, 46; por. też: Cyceron, Księgi akademickie (Academica), IV, 27. [przypis edytorski]

przyroda — tu: natura, charakter. [przypis edytorski]

przyroda — tu: natura. [przypis edytorski]

przyroda — tu: przyrodzenie, genitalia. [przypis edytorski]

przyroda — tu: przyrodzone właściwości, konstytucja, ukształtowanie, natura. [przypis edytorski]

przyrodnia siostra — siostra mająca z kimś wspólną matkę a innego ojca lub wspólnego ojca a inną matkę. [przypis edytorski]

przyrodni (daw.) — dziś: naturalny. [przypis edytorski]

przyrodny — przyrodzony, wrodzony. [przypis edytorski]

przyrodzenia (starop.) — natura; wrodzone właściwości. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura; cechy wrodzone. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura, charakter. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura, charakter, właściwości. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura, ogół cech wrodzonych. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura, przyroda. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — natura, wrodzone cechy. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — przyroda, natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — tu: natura, charakter. [przypis edytorski]

przyrodzenie (daw.) — tu: natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie — dziś: przyroda, natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie — natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie — natura; tu: charakter, usposobienie. [przypis edytorski]

przyrodzenieś (…) zwyciężyła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: przyrodzenie zwyciężyłaś; tj: przezwyciężyłaś naturę. [przypis edytorski]

przyrodzenie (starop.) — natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie (starop.) — tu: płeć. [przypis edytorski]

przyrodzenie (starop.) — wrodzona natura. [przypis edytorski]

przyrodzenie — tu: natura, charakter, umysł. [przypis edytorski]

przyrodzenie — tu: natura. [przypis edytorski]

Przyrodzenie — tu: natura. [przypis edytorski]

przyrodzeniu — tj. swojej naturze. [przypis edytorski]

przyrodzona jest ludziom (…) poważać (daw.) — jest rzeczą ludziom przyrodzoną (wrodzoną), aby poważać. [przypis edytorski]

przyrodzony (daw.) — naturalny, wrodzony. [przypis edytorski]

przyrodzony (daw.) — tu: naturalny (i dlatego należny). [przypis edytorski]

przyrodzony (starop.) — naturalny. [przypis edytorski]

przyrodzony — tu: z zakresu przyrody. [przypis edytorski]

przyrychtować (gw.) — urządzić. [przypis edytorski]

przyrychtuj — przygotuj. [przypis edytorski]

przyrządzić — tu: przygotować. [przypis edytorski]

przyrzekamyć to (starop.) — skrót od: przyrzekamy ci to. [przypis edytorski]

przyrzekę — dziś popr. forma: przyrzeknę. [przypis edytorski]

przyrzucić — dodać. [przypis edytorski]

przyść — daw. przyiść; dziś: przyjść. [przypis edytorski]