Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156423 przypisów.

Sisera — przywódca wojskowy kraju Chasor, zawiadujący potężną armią, walczący przeciwko Izraelitom. [przypis edytorski]

si, signora (wł.) — tak, pani. [przypis edytorski]

si, signore conte (wł.) — tak, panie hrabio. [przypis redakcyjny]

si, signore — tak, proszę pana. [przypis edytorski]

Si, signore, un letto matrimoniale (wł.) — Tak, proszę pana, łóżko małżeńskie. [przypis edytorski]

si signor (wł.) — tak, panie. [przypis edytorski]

Si, si. Una Americana del norte (hiszp.) — Tak, tak. Amerykanka z północy. [przypis edytorski]

Sismondi, Jean de (1773–1842) — szwajcarski historyk i ekonomista piszący po francusku, zaliczany do przedstawicieli francuskiego nurtu ekonomii klasycznej. [przypis edytorski]

Si, sono catolico (wł.) — Tak, jestem katolikiem. [przypis edytorski]

sisto activitatem (łac.) — wstrzymuję czynność (sejmu). Formuła zrywania sejmu na mocy liberum veto. [przypis edytorski]

sistra — instrument muz., rodzaj grzechotki. [przypis edytorski]

sistrum — rodzaj metalowej grzechotki; (niem. Sistrum) także główki kwiatowe ostropestu, które były używane do skrobania i wykańczania tkanin, a roślinę tę uprawiano specjalnie do celów przemysłowych. [przypis edytorski]

sistrum — starożytny instrument egipski. [przypis edytorski]

sistrum (wym. s-istrum; łac., lm: sistra) — starożytny egipski instrument muzyczny, rodzaj metalowej grzechotki, używany przede wszystkim w kulcie Izydy. [przypis edytorski]

si succiderit, de genu pugnat (łac.) — „Jeżeli padnie, na kolanach walczy” (Seneca, De provid. 2; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Sitalka — tracka pieśń wojenna, związana z imieniem Sitalkasa (V p.n.e.), króla plemienia trackiego Odrysów (por. Tukidydes, Wojna peloponeska II 29). [przypis edytorski]

Sit (…) di — Horatius, Epistulae, I, 18, 107. [przypis tłumacza]

sit fas aut nefas (łac.) — niech to będzie godziwe lub niegodziwe. [przypis edytorski]

sitio (łac.) — pragnę; jestem spragniony. [przypis edytorski]

Sit (…) maior (łac.) — „Dopóki żyw był Katon, przerastał Cezara” (Martialis, Epigrammata, VI, 32; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Sit (…) Militiaeque — Horatius, Odae, II, 6, 6. [przypis tłumacza]

Sit nomen Domini benedictum — niech Imię Boże będzie błogosławione (łac.). [przypis autorski]

sitowie — czyli nadwodna trzcina, godło cierpliwości i pokory; dwa warunki konieczne do zupełnego wyzwolenia się od grzechu. [przypis redakcyjny]

Sitra Achra (hebr.) — dosł. druga strona, a oznacza siły zła. [przypis edytorski]

Sit tibi crinolina levis! — por. łac. Sit tibi terra levis (niech ci ziemia lekką będzie). [przypis edytorski]

Sit tibi terra levis — Formuła, którą umarłych żegnali Rzymianie, odchodząc od stosu lub od urny. Zwykle nawet te słowa pisano na każdym nagrobku: „Ziemia niechaj ci lekką będzie”. [przypis autorski]

Sit tibi terra levis (łac.) — niech ci ziemia lekką będzie. [przypis redakcyjny]

Sit tibi terra levis! — Niech ci ziemia będzie lekką. [przypis redakcyjny]

Si tu es Christus, dic nobis (łac.) — J 10, 24: „Jeśliś jest Chrystusem, powiedz nam”. [przypis tłumacza]

si tu non vis dare, presta, quaesumus (łac.) — jeśli nie chcesz dać, pożycz przynajmniej, prosimy. [przypis tłumacza]

Si (…) turrim — Iuvenalis, Satirae, XII, 107. [przypis tłumacza]

Sit (…) vendidisti — Martialis, Epigrammata, XII, 90, 10. [przypis tłumacza]

sit venia verbo (łac.) — jeśli się tak wolno wyrazić; jeśli tak można powiedzieć. [przypis edytorski]

sit venia verbo (łac.) — niech mi będzie wolno powiedzieć. [przypis edytorski]

sit venia verbo (łac.) — niech mi wolno będzie powiedzieć. [przypis edytorski]

sit venia verbo (łac.) — za pozwoleniem. [przypis edytorski]

sitwa (gw. środ.) — tu: towarzystwo, grupa, banda; klika. [przypis edytorski]

sitwa — nieformalna grupa osób wspierających się wzajemnie w dążeniu do stanowisk i kariery. [przypis edytorski]

sitwes (jid.) — wspólnik. [przypis edytorski]

sitzbad (z niem.) — kąpiel nasiadowa, kąpiel lecznicza obejmująca podbrzusze i uda. [przypis redakcyjny]

Sitzfleisch (niem.) — siedzenie, cztery litery. [przypis edytorski]

Siurkukteni a. Sorkaktani-beki (zm. 1252) — księżniczka mongolska, córka chana Kereitów, Ong-chana. Po klęsce ojca w bitwie z wojskami Czyngis-chana została synową zwycięzcy, żoną jego syna Tołuja (tu: Tułuja, ok. 1190–1232), po śmierci męża przez wiele lat zarządzała jego ułusem. Jej synami byli: Mongke (1209–1259), Kubilaj (1215–1294), Hulagu (1217–1265) i Aryk Böge (1219–1266) (tu: Mangu, Kubilaj, Mogaj i Aryk-Buga). [przypis edytorski]

siurpryza — niespodzianka. [przypis edytorski]

siurpryza (z fr. surprise) — niespodzianka. [przypis redakcyjny]

siurpryz (z ros.) — niespodzianka. [przypis autorski]

Siut — egipskie Sauti, gr. Lykopolis, dziś Asjut, miasto na zachodnim brzegu Nilu w połowie odległości pomiędzy Memfis a Tebami, stolica 13. nomu Górnego Egiptu. Ośrodek kultu Anubisa. [przypis edytorski]

Siuzę — nazwisko rosyjskie „Suzin” wymówione tak, jakby było wyrazem francuskim. [przypis redakcyjny]

Sivas — miasto w Turcji, nad rzeką Kizilirmak, stolica prowincji; od starożytności do czasu podboju tureckiego: Sebaste, Sebastia. [przypis edytorski]

sive (łac.) — czyli. [przypis redakcyjny]

Si ventri (…) maius (łac.) — „Jeśli masz zdrów żołądek i lędźwie, i nogi,/ To i cóż ci dać mogą by skarby królewskie?” (Horatius, Epistulae, I, 2, 5; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Si veritatem loquor, cur me caedis (łac.) — Jeżeli prawdę mówię, czemu mnie bijesz (parafraza cytatu z Ewangelii, J. 18,23). [przypis redakcyjny]

si vieillesse pouvait (fr.) — gdyby starość mogła. [przypis edytorski]

si virtus profligatur, omnia pereunt (łac.) — jeśli cnotę pognębiają, wszystko ginie. [przypis redakcyjny]

si vis pacem, para bellum (łac.) — jeśli chcesz pokoju, gotuj wojnę. [przypis edytorski]

Si (…) vita — Cicero, De officiis, I, 43. [przypis tłumacza]

Si vitiia (…) naevos — Horatius, Satirae, I, 6, 65. [przypis tłumacza]

Si volumus (łac.) — Iz 1, 19. [przypis tłumacza]

si vous êtes si cruel (fr.) — jeśli jest pan tak okrutny. [przypis edytorski]

Si vous préférez être lâche — soit! (fr.) — jeśli pan woli być nikczemny, trudno. [przypis edytorski]

siwąż miało brodę — czy miało siwą brodę. [przypis edytorski]

Siwan — trzeci miesiąc żydowskiego kalendarza religijnego i dziewiąty miesiąc żydowskiego kalendarza cywilnego. Wg kalendarza gregoriańskiego przypada na maj-czerwiec. [przypis edytorski]

Siwa, Ziwa a. Żywia (mit.) — bogini Słowian połabskich; w kronice Jana Długosza pojawia się rzekome słowiańskie bóstwo, Żywie lub Żywia, określone jako „bóg życia”. [przypis edytorski]

siwe Skaldy (daw. forma) — dziś: siwi Skaldowie. [przypis edytorski]

si (wł., hiszp.) — tak. [przypis edytorski]

siwucha — nieoczyszczona wódka. [przypis autorski]

siwym — w oryginale występuje tu przymiotnik candidus, czyli „jasny”. Ma on tę samą podstawę słowotwórczą, co wspominana dalej w wierszu siwizna (łac. canities), a tekst łaciński nawet w opisie przyrody zawiera wiele słów kojarzących się ze starością. [przypis edytorski]

six (ang.) — sześć; szóstka. [przypis edytorski]

sjąć a. zjąć (starop.) — zdjąć; sejmę: zdejmę. [przypis edytorski]

Sjag, czyli ogrodzenie dla Tory — aby ustrzec Żydów przed przekroczeniem przepisów Tory, mędrcy wznieśli wokół niej istny duchowy mur złożony z licznych dodatkowych nakazów i zakazów. [przypis tłumacza]

sjenit — skała, używana m.in. jako budulec piramid egipskich i Stonhenge. [przypis edytorski]

sjesta (z hiszp.) — odpoczynek popołudniowy w krajach o ciepłym lub gorącym klimacie; drzemka poobiednia. [przypis edytorski]

sjesta (z hiszp.) — spoczynek, drzemka w spokoju (np. poobiednia). [przypis redakcyjny]

S. Jose de Pinhares — dziś popr.: São José dos Pinhais, brazylijskie miasto w stanie Parana, ob. stanowiące część metropolii Kurytyby, odległe o ok. 15 km od centrum. [przypis edytorski]

sjutkejs (fonet. ang. suitcase) — walizka. [przypis edytorski]

Skąd by ich wziął (o wąsach) — dziś popr.: skąd by je wziął. [przypis edytorski]

skąd by nie dojrzeć — skąd nie można dojrzeć. [przypis edytorski]

skąd by nie dojrzeć — skąd nie widać. [przypis edytorski]

skądciś (gw.) — skądś, nie wiadomo skąd. [przypis edytorski]

skądciś (pot.) — skądś. [przypis edytorski]

Skąd ci się dostał klejnot tak kosztowny (…) — Jak pozyskałeś tę wiarę, która sama pobudza do dobrych uczynków? [przypis redakcyjny]

skąd człowiek nigdy nie wychodzi żywy — Poznanie swojego błędu lub grzechu wstecz zwraca myśl naszą na błędną drogę, jaką przebiegliśmy. Błąd lub grzech jest tym fatalnym przejściem, z którego nie wychodzi żaden człowiek żyjący. [przypis redakcyjny]

skądeś — skrócona forma od: skąd jesteś. [przypis edytorski]

Skądeś — skrócone: skąd żeś. [przypis edytorski]

skądeś ty bezpieczny — stąd, skąd nie spodziewasz się niebezpieczeństwa. [przypis redakcyjny]

Skąd i kto jesteś? On odrzekł wodzowi — Cień tu mówiący nazywał się Ciampolo, historię życia swojego sam opowiada. [przypis redakcyjny]

Skąd imię Zofijówki i dlaczego słynie — W tym wierszu zawarta jest treść poematu. Bóg miłości rozkazuje Potockiemu założyć ogród i nazwać go imieniem Zofii („skąd imię”). Dalej następuje opis piękności ogrodu — „dlaczego”, dla których „słynie”. [przypis redakcyjny]

skądinąd — partykuła używana w wyrażeniu wtrąconym, nawiązującym do wcześniejszej wypowiedzi i uzupełniającym je nową, zwykle mniej istotną informacją. [przypis edytorski]

skądinąd — tu: z innego miejsca. [przypis edytorski]

skąd my i czyjeczyje: komu służymy. [przypis edytorski]

skąd pierwsze gwiazdy na niebie zaświecą — Juliusz Słowacki, W Szwajcarii XXI 1. [przypis edytorski]