Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159264 przypisów.

Potrymbos — litewski bóg pierwszych potrzeb. [przypis edytorski]

po tryumfach teorii [Einsteina], nagrodach Nobla — Albert Einstein był nominowany do Nagrody Nobla 11 razy, prawie corocznie w latach 1910–1922, przy czym w większości uzasadnieniem było sformułowanie przez niego teorii względności (w 1905); nagrodę Nobla otrzymał tylko raz, w 1922, ale ponieważ jego teorię komitet noblowski uznał za niewystarczająco potwierdzoną doświadczalnie, Einstein uzyskał ją „za zasługi dla fizyki teoretycznej, szczególnie za odkrycie praw rządzących efektem fotoelektrycznym”, czyli za inne swoje odkrycie. [przypis edytorski]

potrząść — dziś popr.: potrząsnąć. [przypis edytorski]

potrząśnienie — dziś popr.: potrząśnięcie. [przypis edytorski]

potrząśnienie — dziś popr. z inną końcówką: potrząśnięcie. [przypis edytorski]

potrząsła — dziś popr. potrząsnęła a. potrzęsła. [przypis edytorski]

potrząsła — dziś: potrząsnęła a. potrzęsła. [przypis edytorski]

potrząsł — dziś popr. forma: potrząsnął. [przypis edytorski]

potrząsł — dziś popr. forma: potrząsnął; tu forma skrócona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

potrza a. trza (daw. a. gw.) — potrzeba, trzeba. [przypis edytorski]

potrza — dziś popr.: potrzeba. [przypis edytorski]

potrza (gw.) — potrzeba. [przypis edytorski]

potrza (gw.) — potrzeba, trzeba. [przypis edytorski]

potrza — potrzeba. [przypis edytorski]

potrzebach (daw.) — przedsięwzięcie, bitwa. [przypis edytorski]

potrzebach… — widocznie luka w manuskrypcie. [przypis tłumacza]

potrzeba — daw. bitwa a. wyprawa wojenna. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — bitwa a. wyprawa zbrojna. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — niebezpieczeństwo, zagrożenie. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — potyczka. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — starcie wojsk, bitwa. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — to, co potrzebne. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — tu: walka, bitwa. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — tu: walka, starcie zbrojne. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — wyprawa wojenna. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — wyprawa wojenna, walka, bitwa. [przypis edytorski]

Potrzeba, jako filozof rzekł, justum animatum, to jest sprawiedliwości żywej i mówiącej — Skarga powołuje się tutaj na słowa Tomasza z Akwinu z dzieła Summa Theologiae: iudex est iustum animatum et princeps est custos iusti, w wolnym tłumaczeniu: „sędzia jest wcielonym prawem, a książę jest strażnikiem sprawiedliwości”. [przypis edytorski]

potrzeba metafizyki, którą Schopenhauer odnajduje w ludziach, wychodząc ze siebie samego — Schopenhauer, Werke II, 184, (Grisebach); [wychodząc ze siebie samego dziś raczej: wychodząc (w rozumowaniu) od siebie samego; red. WL]. [przypis redakcyjny]

potrzeba parkańska — bitwa pod Parkanami, właśc. dwa starcia z wojskami tureckimi, do których doszło już po odsieczy wiedeńskiej, w dniach 7 i 9 października 1683, gdy wojska polsko-habsburskie pod wodzą Jana III Sobieskiego posuwały się doliną Dunaju w kierunku Ostrzyhomia (w płn. Węgrzech przy granicy ze Słowacją) i zostały zaskoczone przez nacierające oddziały Kary Mehmeda Paszy. Pierwsza bitwa była porażką wojsk Sobieskiego, druga zdecydowanie zwycięska: Turcy zostali zmuszeni do odwrotu, następnie odcięci od twierdzy Parkany dzięki zbombardowaniu mostu przez polską artylerię, wielu z nich zginęło przy próbie konnej przeprawy przez rzekę lub trafiło do niewoli (bilans to 9 tys. poległych i ok. 1,5 tys. jeńców tureckich); efektem wygranej bitwy było nie tylko odbicie Parkanów (po 150 latach panowania tureckiego), ale również znajdującego się po drugiej stronie Dunaju Ostrzyhomia. [przypis edytorski]

potrzeba pospolita (starop.) — potrzeba powszechna; potrzeba wszystkich. [przypis edytorski]

potrzeba (starop.) — tu: walka, pojedynek; dojdzie koniecznie potrzeba: dojdzie koniecznie do walki. [przypis edytorski]

potrzeba (starop.) — tu: walka. [przypis edytorski]

Potrzeba tu jednak ostrożności, byśmy, zwracając baczność swoją na przedmiot, który dla filozofii transcendentalnej jest obcy, nie puścili się na epizody — wszystkie pojęcia praktyczne rozciągają się na przedmioty podobania się lub niepodobania się tj. na przyjemności i nieprzyjemności, więc, przynajmniej pośrednio, na przedmioty uczucia naszego. A ponieważ ono nie jest wcale siłą wyobrażającą rzeczy, lecz mieści się poza całą siłą poznawczą, więc pierwiastki sądów naszych, o ile się te odnoszą do przyjemności i nieprzyjemności, czyli sądów praktycznych, nie należą do zawartości filozofii transcendentalnej, mającej do czynienia tylko z czystymi poznaniami a priori. [przypis autorski]

potrzeba — W Pierwszej wersji poprawiono na rozkosz. Jest to aluzja do ustępu z Montaigne'a. (Próby III, 5 i 6). [przypis tłumacza]

potrzebaż — konstrukcja z partykułą -że (skróconą do -ż); znaczenie: czy potrzeba. [przypis edytorski]

potrzebę dotknięcia do niej — dziś: potrzebę dotknięcia jej. [przypis edytorski]

potrzebę odważyć (daw.) — zdecydować się na starcie zbrojne. [przypis edytorski]

potrzebna jest jej utrata przed rozpoczęciem nowego życia — Lutosławski, Losy jaźni u Słowackiego („Pamiętnik literacki”, Lwów, 1909). [przypis autorski]

potrzebniejsi (daw.) — bardziej potrzebujący. [przypis edytorski]

potrzebniejszym tu (starop.) — skrót od: potrzebniejszy jestem tu. [przypis edytorski]

potrzebnych — tu: potrzebujących. [przypis edytorski]

potrzebny (daw.) — dziś: potrzebujący; osoba żyjąca w niedostatku, biedak. [przypis edytorski]

potrzebny (…) do chrzanu [tarcia] (fraz. pot.) — zupełnie nieprzydatny, bezużyteczny. [przypis edytorski]

potrzebny — dziś w tym znaczeniu: potrzebujący. [przypis edytorski]

potrzeby — dziś popr. forma N. lm: potrzebami. [przypis edytorski]

potrzeby i imprezy (daw.) — walki i przedsięwzięcia. [przypis redakcyjny]

potrzeby — tu: części garderoby; bielizna. [przypis edytorski]

po trzech dniach — μεθ᾽ ἡμέρας τρεῖς (N), μεθ᾽ ἡμέραν τρίτην (D). [przypis tłumacza]

Po trzech dniach przestrzeń miasta napełniona była we dnie snującymi się jeszcze za rabunkiem mordercami, a w nocy rozlegała się wyciem psów i wilków — cały niemal obraz tych wypadków zamyka się w poemacie pod tytułem: Rzeź humańska. Napisał go niejaki Darowski, który był wówczas uczniem i całą rzeź przesiedział w kopule farnego kościoła. Szanowny ten dla swojej autentyczności zabytek w rzadkich bardzo rękopismach krąży po Ukrainie. Czytałem go w takim wieku, że go jeszcze ocenić słusznie nie umiałem. [przypis autorski]

po trzecie — po raz trzeci. [przypis redakcyjny]

po trzeźwiu (starop.) — na trzeźwo, po trzeźwemu. [przypis edytorski]

poturczeniec (daw.) — człowiek, który przyjął wiarę i kulturę turecką. [przypis redakcyjny]

poturczony (starop.) — ten, kto zmienił wiarę na religię „turecką”, tj. mahometanizm. [przypis edytorski]

poturnak — poturczony; ten, który przeszedł na islam. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — dać znać. [przypis redakcyjny]

potuszyć (daw.) — dodać nadziei. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — dodać odwagi. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — dodać otuchy. [przypis redakcyjny]

potuszyć (daw.) — dodać serca, odwagi, otuchy. [przypis redakcyjny]

potuszyć (daw.) — nabrać nadziei. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — sprzyjać, dać nadzieję. [przypis edytorski]

potwarca (daw.) — człowiek, który rzuca potwarz, szkaluje; oszczerca. [przypis edytorski]

potwarca — osoba rzucając potwarz na kogoś; oszczerca. [przypis edytorski]

potwarca — ten, kto obraża; odnośnie formy gramatycznej patrz przypis poprzedni. [przypis edytorski]

potwarczo — rzucając oszczerstwo, potwarz. [przypis edytorski]

potwarzać (daw.) — obrzucać potwarzami, oszczerstwami; obrażać. [przypis edytorski]

potwarzanie — rzucanie potwarzy, szkalowanie. [przypis edytorski]

potwarz (daw.) — obelga, oszczerstwo. [przypis edytorski]

potwarz (daw.) — pomówienie, oszczerstwo. [przypis edytorski]

potwarz — fałszywy zarzut, obelga. [przypis edytorski]

potwarz i fałsz kładł na oboje (starop.) — rzucił potwarz i fałszywe [oskarżenie] obojgu. [przypis edytorski]

potwarz — kłamliwe oskarżenie a. krytyka. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo, hańba. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo; nieprawdziwe oskarżenie. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo; nieprawdziwy zarzut, kłamliwe oskarżenie. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo, obraza. [przypis edytorski]

potwarzy (starop. forma) — dziś B.lm r.ż.: potwarze (tj. oszczerstwa). [przypis edytorski]

po twej woli (starop.) — zgodnie z twoją wolą. [przypis edytorski]

potwierdza to i Bourget — [w:] Essais de psychologie contemporaine. [przypis tłumacza]