Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18306 przypisów.
przetom (…) nie zwierzę — skrócone: przeto nie [jeste]m zwierzę. [przypis edytorski]
przetom (…) odpowiedział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: przeto odpowiedziałem. [przypis edytorski]
przetom (…) się borykał — przeto się borykałem; dlatego a. po to się borykałem. [przypis edytorski]
przeto — spójnik przyłączający zdanie lub inne wyrażenie, które przedstawia skutek tego, o czym była wcześniej mowa lub wniosek wynikający z treści poprzedniego zdania. [przypis edytorski]
przeto (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
przeto (starop.) — zatem, a więc. [przypis edytorski]
przeto — więc. [przypis edytorski]
przeto — więc, zatem. [przypis edytorski]
przetowłosy (daw.) — jasnowłosy. [przypis edytorski]
przetowłosy (daw.) — z niezwiązanymi i niczym niezakrytymi włosami. [przypis edytorski]
przeto wojny swoje wojnami Bożymi zwał — 1. Krn 5, 22. [przypis edytorski]
Przetoż Cyrus mówił: „Daj mi takie poddane, które się na bojaźń Bożą oglądają: tacy i sami sobie, i mnie złego nic czynić nie mogą” — źródła tego cytatu nie udało się ustalić. [przypis edytorski]
przetoż (daw.) — a więc; dlatego właśnie. [przypis edytorski]
przetoż (daw.) — czy dlatego. [przypis edytorski]
przeto — zatem, więc. [przypis edytorski]
przetranslokować — przemieścić. [przypis edytorski]
przetrwam już wszystko — przyszłość pokaże, że Werter się myli. [przypis redakcyjny]
przetrząśniono — dziś popr.: przetrząśnięto. [przypis edytorski]
przetrzebić — tu: przeszukać, przetrzepać. [przypis edytorski]
przetrzy — dziś popr. forma 2 os. lp. trybu rozkazującego: przetrzyj. [przypis redakcyjny]
prze — tu: chociaż. [przypis edytorski]
przetwór — tu: przeróbka. [przypis edytorski]
przetyczka — rodzaj zawleczki. [przypis edytorski]
przewaga (daw.) — zaleta, cnota. [przypis edytorski]
przewaga (daw.) — zaleta. [przypis edytorski]
przewaga (daw.) — zaleta; tu iron.: czyn chwalebny. [przypis edytorski]
Przewalski, Nikołaj (1839–1888) — rosyjski wojskowy, geograf i podróżnik. [przypis edytorski]
przewara (daw.) — wada; przygana. [przypis edytorski]
Przeważali Żydzi, lecz byli również Czesi, Niemcy i inni — w Brzezince w komorach gazowych ginęli wyłącznie Żydzi; nieścisła jest również podana liczba ofiar: w tym wypadku zawyżona. [przypis edytorski]
przeważa nad „boską” Julią — Julia Potocka, córka Alfreda i Józefy z Czartoryskich Potockich, później księżna Lichtenstein. [przypis redakcyjny]
przeważa w nim pierwiastek czynny, forma, istota rzeczy nad pierwiastkiem biernym, materią — zob. podrozdział Pierwiastek czynny i bierny w cz. 5. Wykładu pierwszego. [przypis edytorski]
przeważna część — dziś: przeważająca część. [przypis edytorski]
przeważna dziewica — słynna z przewag (czynów bohaterskich), bohaterska. [przypis redakcyjny]
przeważna ilość (daw.) — przeważająca ilość, większość. [przypis edytorski]
przeważne pole — doniosła bitwa. [przypis edytorski]
przeważne — tu: o bardzo ważnych; o odważnych. [przypis edytorski]
przeważny (daw.) — dziś: przeważający. [przypis edytorski]
przeważny (daw.) — dziś: przeważający; większa część. [przypis edytorski]
przeważny (daw.) — przeważający. [przypis edytorski]
przeważny (daw.) — przeważający, większy, mający przewagę. [przypis edytorski]
przeważny (daw.) — tu: istotny. [przypis edytorski]
przeważny (daw.) — tu: odważny (za słownikiem M. Arcta). [przypis edytorski]
przeważny — dziś: mający przewagę, większy, przeważający. [przypis edytorski]
przeważny — dziś: przeważający. [przypis edytorski]
przeważny — dziś: przeważający, stanowiący większość. [przypis edytorski]
przeważny — dziś: przeważający; stanowiący większość. [przypis edytorski]
przeważny — przeważający, większy, mający przewagę. [przypis edytorski]
przeważny (starop.) — dający przewagą; znaczący. [przypis edytorski]
przeważny (starop.) — odważny. [przypis redakcyjny]
przeważny — tu dziś: przeważający. [przypis edytorski]
przewdziać się — przebrać się. [przypis edytorski]
przewdziawszy — prawdop. powinno być: przewidziawszy. [przypis edytorski]
przewdziewać się — dziś: przebierać się. [przypis edytorski]
przewezbrany — nagromadzony powyżej zwykłego poziomu, gwałtowny. [przypis edytorski]
przewezbrany — przepełniony, zanadto wezbrany, bujny. [przypis edytorski]
przewiąsło — powrósło; pasmo słomy rozdzielone na dwie części i skręcone, służące zwykle do przewiązywania snopków zboża. [przypis edytorski]
przewidzialny — dziś popr. forma: przewidywalny. [przypis edytorski]
przewiedzieć (daw.) — obejrzeć. [przypis edytorski]
przewiedzieć się (gw.) — dowiedzieć się. [przypis edytorski]
przewiercień — kapryfolium. [przypis edytorski]
przewiercień, wiciokrzew przewiercień (bot.) — ozdobne pnącze o różowawych kwiatach i pomarańczowych owocach. [przypis edytorski]
przewiercień, wiciokrzew przewiercień (bot.) — ozdobne pnącze o różowawych kwiatach i pomarańczowych owocach. [przypis edytorski]
przewiertka (biol.) — tu: Terebratula, rodzaj ramienionogów morskich, podobnych do małży. [przypis edytorski]
przewierzgnęły — przedzierzgnęły, przemieniły. [przypis edytorski]
przewieść (daw.) — przeprowadzić, postawić na swoim. [przypis edytorski]
przewieść na sobie nie mogła — nie mogła znieść, nie mogła wytrzymać. [przypis edytorski]
przewieść — tu: przeprowadzić. [przypis edytorski]
przewietrzyć (daw.) — wyczuć, zrozumieć. [przypis edytorski]
Przewiezie, gdy zapłacisz dwa obole myta — zapłatą dla Charona była pojedyncza moneta, zwyczajowo w źródłach gr. nazywana obolem (faktycznie jako opłatę dla przewoźnika wkładano w usta zmarłego jakąś miejscową monetę o drobnej wartości). Dwa obole stanowią aluzję do sytuacji widzów: wystawiane widowiska, początkowo bezpłatne jako część obrzędów kultowych, stały się tak popularne, że w czasach Arystofanesa władze miasta pobierały opłatę za wstęp w wysokości dwóch oboli. Najbiedniejsi obywatele mogli otrzymać zasiłek teatralny na pokrycie kosztów biletów. [przypis edytorski]
Przewijają się w nich osnowy bliskie znaczeniem (…) itd. — z nazw tych tylko Witold (forma najmniej „historyczna”!) przyjęła się i u nas; u książąt mazowieckich było i dwu Trojdzienów, po księżniczce litewskiej Gaudemuncie, córce Trojdena. [przypis redakcyjny]
przewina (daw., gw.) — przewinienie. [przypis autorski]
przewinonć się (gw.) — obrócić się. [przypis edytorski]
przewiódłszy (daw.) — przeprowadziwszy. [przypis edytorski]
przewirzgnąć — przedzieżgnąć, przemienić. [przypis edytorski]
przewłoka (daw.) — zwłoka. [przypis edytorski]
przewłoka — dziś: zwłoka. [przypis edytorski]
przewłoka — zwłoka, opóźnienie. [przypis edytorski]
przewlec się — przebrać się. [przypis edytorski]
przewlec — tu: opóźnić. [przypis edytorski]
Przewleczoną przez kamień już odjęto linę — mowa o prymitywnej kotwicy. [przypis edytorski]
przewódca — „ten, który przewodzi innym”; dziś raczej: przywódca. [przypis edytorski]
przewodnia (daw.) — konszachty, porozumienie. [przypis edytorski]
przewodniczące jej położenie — jej zwierzchnia pozycja. [przypis edytorski]
Przewodniczenie na sejmie, w senacie i we wszystkich ciałach, surowy nadzór nad postępowaniem wszystkich urzędników, wielka troska o utrzymanie sprawiedliwości i prawności we wszystkich trybunałach (…) dowództwo armią w czasie wojny… — pozostawiając królowi własną, niezależną od senatu sferę działania, przede wszystkim sądownictwo i dowództwo na wojnie, trzyma się Russo zasady wyrażonej w Umowie społecznej III, 7: „Rząd prosty jest sam w sobie najlepszy, dlatego właśnie, że jest prosty. Ale gdy władza wykonawcza nie jest w dostatecznej mierze zależna od władzy prawodawczej, tzn. gdy zachodzą liczniejsze stosunki między księciem a zwierzchnikiem niż między narodem a księciem, trzeba zaradzić tej wadliwej proporcji przez podzielenie rządu; wówczas bowiem wszystkie jego części nie mają mniejszej władzy nad poddanymi, a podział ich sprawia, że wszystkie razem mają mniej siły przeciwko zwierzchnikowi. [przypis redakcyjny]
przewodnik (fiz.) — substancja lub ciało fizyczne mające zdolność przewodzenia prądu lub ciepła. [przypis edytorski]
Przewodni Tydzień — tydzień po Niedzieli Przewodniej, tj. pierwszej po Wielkiejnocy. [przypis redakcyjny]
Przewody a. Niedziela przewodnia — pierwsza niedziela po Wielkanocy. [przypis edytorski]
przewodził Persom w tańcu według ojczystych zwyczajów — prawdopodobnie przenosi Ksenofont na Persów zwyczaj grecki; np. znane u Spartan „chóry” (taniec po grecku: chorós) nagiej młodzieży podczas uroczystości Gymnopedia lub trzy chóry: starców, mężczyzn i młodzieńców, albo chór w święto Hiakintiów (por. Ageilaos). [przypis tłumacza]
przeworyna — zagroda w stajni dla jednego konia. [przypis edytorski]
Przewoski, Edward (1849–1925) — profesor anatomii na Uniwersytecie Warszawskim, patolog. [przypis edytorski]
przewotować (daw.) — przegłosować. [przypis edytorski]
przewoznik — dziś popr. pisownia: przewoźnik. [przypis edytorski]
przewróci mózgi — rusycyzm (po ros. mózgi — w lm.). [przypis redakcyjny]
przewrót majowy — zbrojny zamach stanu w Polsce dokonany w dniach 12–15 maja 1926 r. w Warszawie przez oddziały dowodzone przez marszałka Józefa Piłsudskiego. W wyniku konfliktu zginęło łącznie 379 osób, a około 1000 osób zostało rannych. Efektem puczu było podanie się do dymisji rządu Wincentego Witosa, złożenie urzędu przez prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, ograniczenie prerogatyw parlamentu i swobód demokratycznych oraz przejęcie władzy przez obóz sanacyjny. [przypis edytorski]
przewrót — rewolucja listopadowa w 1918 r., w czasie której zdetronizowano cesarza Wilhelma II Hohenzollerna. [przypis edytorski]
Przewroty we wszechświecie — polskie tłumaczenie książki Rudolfa Falba: Przewroty we wszechświecie, z 3 wyd. niem. przeł. W. P., Warszawa 1890. [przypis edytorski]
przewymarły (neol.) — dawno wymarły. [przypis edytorski]
przewyżka (daw.) — nadwyżka. [przypis edytorski]
Przewyższa ona, zdaniem turystów, wszystkie widoki krymskie pod względem czarodziejskiego uroku, słynie z urozmaicenia motywów, obfitości wód i bogatej roślinności; ze wszystkich stron otoczona pasmem gór, spośród których wypływają liczne strumienie (Klaczko, str. 163; Rzętkowski, str. 174). [przypis redakcyjny]
przeyźrzeć (starop. forma) — przejrzeć; tu: zajrzeć. [przypis edytorski]
