Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8711 przypisów.
mincha — w judaizmie codzienna modlitwa popołudniowa. [przypis edytorski]
Mindaugo kapą kaip tik pirmutinis — Mindaugas, Mindagos, Mindovė, Mindak, Mendoulf, sūnus Ringvaldo arba Ringoldo ar Ringauto, didis Lietuvos kunigaikštis, pirmutinis, kurs Lietuvą išliuosavo iš po svetimos įtekmės [įtekmė — įtaka. red. WL.] ir iškėlė į didelę galybę. Kaimynai jo baiminosi. Mindaugas buvo priėmęs krikščionišką tikėjimą, popiežiui pritariant, apsivainikavo Lietuvos karaliumi Naugarduke 1252. Netoli nuo Naugarduko yra kalnas, kurį iki šiol žmonės vadina kalnu Mindaugo. Tas kalnas esąs kapu to didvyrio. [przypis autorski]
minderwärthige Nationen (niem.) — właśc. minderwertige Nationen, gorsze narody. [przypis edytorski]
minderwärtig (niem.) — małowartościowy. [przypis edytorski]
minderwertig (niem.) — gorszy, niepełnowartościowy. [przypis edytorski]
Mindowe (ok. 1203–1263) — Mendog, wielki książę (1235–1253), a następnie król Litwy (1253–1263); doprowadził do zjednoczenia księstw plemiennych, osadził swego syna na podbitej Rusi Czarnej w Nowogródku; w 1251 r. przyjął chrzest, aby papież Innocenty IV wyraził zgodę na jego koronację, która odbyła się w 1253 r.; w 1261 r. powrócił do wiary przodków i wspierał walczących z Krzyżakami pruskimi i inflanckimi Żmudzinów. Zginął w wyniku spisku miejscowych książąt; jego krwawe rządy i burzliwe dzieje stały się tematem dramatu Juliusza Słowackiego Mindowe (1829). [przypis edytorski]
Mindowsli — imię Mindows z daw. partykułą pytajną li: czy Mindows, czyżby to Mindows. [przypis edytorski]
Mindows, Mindowe, dziś raczej Mendog, litew. Mindaugas (ok. 1200–1263) — wielki książę litewski, uważany za pierwszego króla Litwinów. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mindowsu — dziś popr. forma C. od imienia Mindows: Mindowsowi. [przypis edytorski]
Mindowsże — imię Mindows z partykułą -że, wyrażającą zdziwienie (Czyżby to naprawdę był ten sam Mindows, co dawniej?). [przypis edytorski]
minęło było (daw.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: minęło wcześniej, już uprzednio itp. [przypis edytorski]
Minęło dopiero cztery czy pięć wieków jak król francuski, wbrew ówczesnym zwyczajom, wziął straż, aby się ubezpieczyć od morderców, których jakiś królik azjatycki nasłał na jego zgubę. — Filip August, któremu, w czasie wyprawy krzyżowej (1191), nieraz groziło niebezpieczeństwo ze strony skrytobójczych fanatyków. [przypis tłumacza]
minęliśmy (…) i okrążyli (daw.) — konstrukcja, w której końcówka fleksyjna pierwszego czasownika ma zastosowanie również dla kolejnego (kolejnych); dziś: minęliśmy i okrążyliśmy. [przypis edytorski]
minęli (…) wieki — dziś popr.: minęły wieki. [przypis edytorski]
Mineja — zbiór tekstów liturgicznych lub modlitw w tradycji prawosławnej. [przypis edytorski]
miner (daw., ang.) — górnik, człowiek pracujący w kopalni. [przypis edytorski]
Minerwa i Junona (…) pyta Spence — [patrz:] Polymetis Dial., VI, p. 63. [przypis redakcyjny]
Minerwa (mit. gr.) — bogini mądrości, rzemiosła i sztuki; tu przenośne określenie inteligencji jako grupy społecznej, ludzi kształtujących opinię. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik gr. Ateny; tu: dziewczyna mądra i piękna jak bogini. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik greckiej Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i wojny sprawiedliwej, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, nauki i literatury, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, nauk i umiejętności, utożsamiana z Ateną (Palladą) w mit. gr.; tu metonim.: zdolność, wymowa. [przypis redakcyjny]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości; odpowiedniczka gr. Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, opiekunka rzemiosła, sztuki i literatury; odpowiednik greckiej Ateny, córki Zeusa, zrodzonej z jego głowy. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, opiekunka rzemiosła, sztuki i literatury. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, rzemiosł i sztuki; odpowiednik Ateny z mit. gr. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, wojny sprawiedliwej i sztuk, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini pochodząca z panteonu Etrusków, patronka rzemiosła, sztuki i mądrości. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini pochodzenia etruskiego, opiekunka sztuki, rzemiosła, nauki i literatury, utożsamiana z gr. boginią mądrości, Ateną; jej atrybutem była sowa. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini sztuki i rzemiosła, jak również mądrości, nauki i literatury; jej gr. odpowiednikiem jest Atena. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — odpowiednik gr. Ateny, bogini mądrości i sprawiedliwej wojny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — pierwotnie bogini sztuki i rzemiosła, ale także bogini mądrości, nauki, sztuki i literatury. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym) — w mitologii rzymskiej bogini sztuki i rzemiosła, a także mądrości, nauki i literatury. [przypis edytorski]
Minerwa nad Marsem przemaga — mądrość góruje nad walecznością; Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, odpowiednik gr. Ateny; Mars (mit. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]
„Minerwa” — tu: „Minerwa literacka” („Minerve littéraire”), paryska gazeta liberalna, wydawana w l. 1820–1822. [przypis edytorski]
Minerwa — w mitologii rzymskiej bogini sztuki i rzemiosła, ale też mądrości, nauki i literatury, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]
Minerwa — w mit. rzym. bogini mądrości (oraz wojny i pokoju); odpowiednik greckiej Ateny, córki Zeusa, zrodzonej z jego głowy. [przypis edytorski]
Minerwy smutna gwiazda świadczy i Kaferej (…) — gwiazda, która świeciła nad burzą, wznieconą przez Minerwę, gdy Grecy, płynąc spod Troi, byli w pobliżu Eubei, u przylądka Kafereus; wielu Greków tam wtedy zginęło. [przypis edytorski]
Mineyko, Michał — trocki sędzia grodzki. [przypis edytorski]
minezenger — średniowieczny poeta, twórca pieśni miłosnych. [przypis edytorski]
min hamecar — modlitwa mająca wspomóc w nieszczęściu. [przypis tłumacza]
Min Herre (…) lycksalig — po duńsku. [przypis tłumacza]
miniaturę Malwiny zawieszoną na szyi mojej — popularny w XVIII i XIX w. zwyczaj praktykowany przez zakochanych. [przypis edytorski]
minia, właśc. minjan (hebr.: liczba) — zgromadzenie złożone z dziesięciu dorosłych Żydów, niezbędne do niektórych ceremonii religijnych, w tym do odmówienia modlitwy kadisz, np. żałobnej. [przypis redakcyjny]
mi nie jest Hanka (daw.) — nie nazywam się Hanka. [przypis edytorski]
minier a. miner (daw.) — górnik. [przypis edytorski]
minifundium (z łac.; hiszp. minifundio) — małe gospodarstwo rolne; w przeciwieństwie do latyfundium, ogromnej posiadłości ziemskiej należącej do jednej osoby lub organizacji i stanowiącej podstawę bogactwa i znaczenia politycznego jej właściciela. [przypis edytorski]
minikas — kas mena, užmina mįsles. [przypis edytorski]
minikas (lenk.) — vienuolis. [przypis edytorski]
minimowie — zakon minimistów, założony przez św. Franciszka z Paula w Kalabrii. Nazwa, oznaczająca „braci najniższych”, wyraża pokorę założyciela. [przypis tłumacza]
Miniona — Minio, rzeczka w Etrurii; dziś: Miguone. [przypis edytorski]
minion (z fr. mignon) — faworyt królewski, kochanek. [przypis edytorski]
Minister (…) amariores — Catullus 27, 1. [przypis tłumacza]
minister (daw., z łac.) — osoba czyniąca posługę. [przypis edytorski]
minister (daw., z łac.: sługa, wykonawca) — duchowny protestancki, pastor. [przypis edytorski]
minister — duchowny protestancki, pastor. [przypis edytorski]
ministeriał — urzędnik. [przypis edytorski]
ministerialny — związany z ministerstwem, ministrem; tu: (iron.) poważny, urzędowy. [przypis edytorski]
ministerium (daw.) — ministerstwo. [przypis edytorski]
ministerium (daw.) — ministerstwo. [przypis edytorski]
ministerium (daw.) — ministerstwo, urząd rządowy kierowany przez ministra; pełnienie funkcji przez ministra. [przypis edytorski]
ministerium (daw.) — ogół ministrów, doradców królewskich; ministerstwo, urząd rządowy kierowany przez ministra. [przypis edytorski]
ministerium (daw.) — ogół ministrów, doradców królewskich. [przypis edytorski]
minister kalwiński — pastor, duchowny protestancki, wyznawca doktryny Kalwina. [przypis redakcyjny]
minister — pastor, duchowny protestancki. [przypis redakcyjny]
minister — pastor protestancki. [przypis tłumacza]
Ministerstwo Polskie — urząd ministra do spraw Galicji przy rządzie Cesarstwa Austriackiego, utworzony w 1871. [przypis edytorski]
minister — tu: duchowny protestancki, pastor. [przypis redakcyjny]
minister — tu: duchowny protestancki. [przypis edytorski]
minister Viviani przeciwstawiał z trybuny parlamentarnej (…) religię ludzkości religii Boga — H. Delassus Le Probléme de l'heure présente, Lille 1905, tom I, r. 16–19. [przypis autorski]
minister wojny —- kardynał Richelieu (1585–1642), „główny minister” Ludwika XIII. [przypis edytorski]
minister znany z dowcipu — Roullier de Coudray ścigał, szyderstwem i surowością zarazem, niesumiennych dzierżawców podatkowych. [przypis tłumacza]
ministrable (fr.) — godny mianowania ministrem. [przypis edytorski]
ministrantura — w katolicyzmie przepisy dla ministrantów, czyli osób świeckich pomagających duchownemu przy celebracji obrzędów liturgicznych; ministrantura obejmowała dawniej m.in. pełny łaciński tekst mszy św., który ministrant był zobowiązany znać na pamięć. [przypis edytorski]
ministra (…) zgiętego pod ciężarem spraw i wieku, ale rześkiego jeszcze i pełnego ducha — kardynał de Fleury, którego Wolter niejednokrotnie obdarza pochwałą. [przypis tłumacza]
ministrem — pomocnikiem. [przypis redakcyjny]
ministri idolorum…eas operientes — kapłani bożków szepcąc sobie wzajemnie tajemnicze wyrazy kopią z drżeniem ziemię […] Po zakończeniu tych wróżb przykrywają losy zieloną darnią (fragment Kroniki Thietmara IV, 24) [Red.WL]. [przypis edytorski]
ministri status (łac.) — ministrowie państwa. [przypis redakcyjny]
ministrować — obsłużyć. [przypis redakcyjny]
ministry — dziś popr. forma M. lm: ministrowie. [przypis edytorski]
minjan — dziesięciu dorosłych Żydów niezbędnych przy odprawianiu uroczystości lub publicznej modlitwy. [przypis edytorski]
minjan — dziesięciu dorosłych Żydów niezbędnych przy odprawianiu uroczystości lub publicznej modlitwy. [przypis tłumacza]
minjan — dziesięciu Żydów, zgromadzenie niezbędne do odprawienia zbiorowych modłów w bóżnicy. [przypis tłumacza]
Minna Canth, właśc. Johnsson, Ulrika Wilhelmina (1844–1897) — fińska pisarka dramatyczna i feministka, jedna z pionierek współczesnego teatru fińskiego, działalność twórczą rozpoczęła późno, jako wdowa z siedmiorgiem dzieci; autorka m.in. sztuk Żona robotnika (o losie rodziny alkoholika przepijającego swoje zarobki), Anna Liisa (o piętnastolatce, która usuwa ciążę z pomocą swojego chłopaka oraz jego matki, a po kilku latach jest przez nich szantażowana i w końcu trafia do więzienia) oraz Rodzina pastora. [przypis edytorski]
minnesang — znana od XII w. niem. średniowieczna pieśń miłosna, gatunek liryki uprawianej jako wyraz wykwintu przez arystokrację, a nawet przez cesarza; pieśni w języku średnio-wysoko-niemieckim wykonywano z towarzyszeniem instrumentów, a także zachowywano w formie pisemnej. [przypis edytorski]
minnesinger (niem.) — śpiewak, trubadur. [przypis edytorski]
Minnesinger (z niem.) — niem. odpowiednik trubadura; średniowieczny poeta i śpiewak. [przypis edytorski]
minóg — prymitywne zwierzę wodne podobne do węgorza, uważane za wielki przysmak. [przypis edytorski]
minóg — prymitywne zwierzę wodne zaliczane do bezżuchwowców, będące pasożytem ryb; charakteryzuje go wydłużony kształt. [przypis edytorski]
minoderia — wdzięczenie się, mizdrzenie się. [przypis edytorski]
minoderia — wdzięczenie się. [przypis edytorski]
minois chiffonné — twarz o rysach delikatnych, ale niezbyt regularnych, uroda pełna niewymuszonego wdzięku, oryginalna. [przypis edytorski]
Minona — siostra Morara, córka Tormana, śpiewa przed królem pieśni nieszczęśliwej Kolmy, płaczącej po stracie Salgara. [przypis redakcyjny]
minores (łac.) — mniejsi. [przypis edytorski]
minor (łac.) — młodszy, mniejszy. [przypis edytorski]
