Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5330 przypisów.

lama — tkanina o osnowie jedwabnej; szyto z niej dawniej wytworne stroje, szaty liturgiczne oraz używano do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej; szyto z niej daw. wytworne stroje, szaty liturgiczne oraz używano do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej, używana dawniej do ozdoby bogatych strojów, szat liturgicznych i do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

La Mattchiche — popularna melodia rozrywkowa, której twórcą był fr. kompozytor Charles Bozel-Clerc (1879–1959). [przypis edytorski]

lama — tu: błyszczący materiał dekoracyjny. [przypis edytorski]

lama — tu: ozdobny materiał. [przypis edytorski]

lama — tu: rodzaj materiału. [przypis edytorski]

lama — tybetański lub mongolski mnich buddyjski. [przypis edytorski]

lama — wstążka naszyta na krawędzi tkaniny. [przypis edytorski]

Lamb, Charles (1775–1834) — angielski pisarz i poeta. [przypis edytorski]

Lambert i Lulli — nadworni muzycy króla Francji Ludwika XIV: Michel Lambert (1610–1696): kompozytor, lutnista, mistrz śpiewu; Jean-Baptiste Lully (1632–1687) — francuski kompozytor włoskiego pochodzenia, urodzony jako Giovanni Battista Lulli, twórca francuskiej opery narodowej. [przypis edytorski]

Lambert, Jan Henryk (1728–1777) — matematyk i filozof, głośny w swoim czasie z prac logicznych, metafizycznych, fizycznych i matematycznych, dał początek nauce o mierzeniu natężenia światła (photometria), odkrył teorię tuby do przesyłania głosu itp. Główne jego prace są: Kosmologische Briefe über die Einrichtung des Weltbaus (1761), Neues Organon oder Gedanken über die Erforschung und Bezeichnung des Wahren und dessen Unterscheidung vom Irrthum und Schein (1764), Architektonik (1771). [przypis redakcyjny]

Lambeth — dawna posiadłość w Anglii, nad Tamizą, naprzeciw miast Londynu i Westminsteru; poświadczona od XII w. jako własność arcybiskupa Canterbury; ob. dzielnica w płd. części Londynu. [przypis edytorski]

Lambeth — dzielnica południowej części Londynu. [przypis edytorski]

Lambr — rzeka w płn. Włoszech, lewy dopływ Padu. [przypis redakcyjny]

Lambr — rzeka w płn. Włoszech, lewy dopływ Padu. [przypis redakcyjny]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski ksiądz, pisarz i ideolog; prekursor katolicyzmu liberalnego i społecznego; początkowo ultramontanin, później propagator odnowy Kościoła katolickiego w duchu egalitaryzmu; w 1841 zerwał z Kościołem i poświęcił się polityce. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski pisarz i ideolog, na początku opowiadał się za ultramontanizmem, później został propagatorem odnowy Kościoła katolickiego, by w 1841 zerwać z Kościołem. Autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski pisarz i ideolog, propagator socjalizmu chrześcijańskiego. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — pisarz i ideolog fr., początkowo zwolennik ultramontanizmu, później propagator odnowy Kościoła; w 1841 r. zerwał z Kościołem katolickim; autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — pisarz i ideolog fr., początkowo zwolennik ultramontanizmu, później propagator odnowy kościoła; w 1841 r zerwał z kościołem katolickim; autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

lamentacja (daw.) — płacz, lament. [przypis edytorski]

lamenta — dziś popr.: lamenty. [przypis edytorski]

lamentarz (gw.) — elementarz. [przypis edytorski]

lamenty (…) Simonidowe — Simonides z Keos (ok. 556–468 r. p.n.e.), poeta gr., autor wielu utworów lamentacyjnych. [przypis redakcyjny]

La Mettrie (1709–1751) — filozof francuski, słynny z dowcipu. [przypis tłumacza]

Lamia (mit. gr.) — potwór pod postacią pięknej kobiety, porywający i zjadający dzieci i młodych mężczyzn. [przypis edytorski]

la mia povera bestiolina (wł.) — moje biedne zwierzątko. [przypis edytorski]

lamie a. empuzy (mit. rzym.) — upiory ukrywające się pod postacią pięknych kobiet, porywające i zjadające dzieci oraz młodych mężczyzn. [przypis edytorski]

Laminge — Lemminge, Wandermäuse, die stets geradeaus ziehen, ohne Hindernissen auszuweichen. [przypis edytorski]

lamje — postaci potworne w mitologji starożytnej, pół ptaka, pół kobiety. [przypis redakcyjny]

LammermoorBride of Lammermoor, tj. Narzeczona z Lammermoor Waltera Scotta. [przypis edytorski]

Lamm Pasibrzuch a. Lamme Goedzak — bohater powieści Charles'a De Costera (1827–1879) (fr.) La Légende et les Aventures héroïques, joyeuses et glorieuses d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs, najlepszy przyjaciel Dyla Sowizdrzała (Ulenspiegel), rozpoznawalna postać flamandzkiego folkloru. [przypis edytorski]

la Molé (fr.) — ta Molé; w języku francuskim rodzajnikiem określonym la poprzedza się rzeczowniki określające osoby lub przedmioty już znane, w szczególności te, które są jedyne w swoim rodzaju. [przypis edytorski]

La morale est dans la nature des choses (fr.) — Moralność jest z natury rzeczy (słowa Neckera w rozmowie z Mirabeau, z książki Madame de Staël Considérations sur les principaux événements de la Révolution française, 1818). [przypis edytorski]

L'amor, che a nullo amato (wł.) — Miłość, która nikogo kochanego (nie uwalnia od wzajemnego kochania); cytat z Piekła Dantego. [przypis redakcyjny]

l'amore altissimo, l'amore supremo (wł.) — miłość najwyższa, miłość ostateczna. [przypis edytorski]

la mort de la Marquise de Ganges, autrement madame Castellane (fr.) — śmierć markizy de Ganges, inaczej pani Castellane. [przypis edytorski]

La mort extraordinaire d'un savant russe (fr.) — niezwykła śmierć rosyjskiego uczonego. [przypis edytorski]

la mort — tłumaczenie wiersza Śmierć. [przypis redakcyjny]

La Motte, Antoine Houdar de (1672–1731) — fr. poeta i dramaturg, należący do grona tzw. „nowożytników”, wiodących spór ze zwolennikami form antycznych. [przypis edytorski]

la mouche (fr.) — muszka, plamka. [przypis edytorski]

la mouche (fr.) — muszka. [przypis edytorski]

L'amour c'eśt la vie (fr.) — Miłość to życie. [przypis edytorski]

L'amour en AllemagneMiłość w Niemczech. [przypis edytorski]

L'amour est un oiseau rebelle… (fr.) — Miłość jest wolnym ptakiem; słowa słynnej arii wykonywanej przez główną, tytułową postać opery Carmen Georges'a Bizeta, kobietę często zmieniającą kochanków, niezdolną do stałego uczucia. [przypis edytorski]

L'amour sacré de la patrie (fr.) — święta miłości ojczyzny (zwrot w W.lp). [przypis edytorski]

L'amour sans phrase (fr.) — na polski można to wyrażenie przetłumaczyć jako „miłość bez słów”. Warto zwrócić przy tym uwagę, że istnieją 2 teksty o tytule L'amour sans phrases: Richarda O'Monroya (1849–1916) z 1905 roku oraz wydany w 1884, którego autorem jest Albert François Clément Le Roy (1856–1905). Undset mogła je czytać, bo zostały opublikowane wcześniej niż Pani Marta Oulie, być może jest to zatem z jej strony jakaś zawoalowana gra literacka. [przypis edytorski]

lampa Akermanu — latarnia morska w Akermanie. [przypis redakcyjny]

lampa Aladyna — cudowna lampa z baśni arabskich Tysiąca i jednej nocy, za której potarciem ma się wszystko, czego się pragnie. [przypis redakcyjny]

lampa Argranda — rodzaj lampy olejowej z knotem w postaci pustej w środku rurki oraz podwójnym obiegiem powietrza, dającej kilkakrotnie więcej światła niż tradycyjne, skonstruowany ok. 1782 przez genewskiego fizyka, chemika i wynalazcę Ami Argranda (1750–1803). [przypis edytorski]

lampadario (wł.) — świecznik, żyrandol. [przypis edytorski]

lampa Davy'ego — lampa benzynowa, służąca w kopalniach do wykrywania metanu. [przypis edytorski]

lampart (daw. reg.) — urwis, łobuz. [przypis edytorski]

lampart (daw.) — urwis, łobuz. [przypis edytorski]

lampartka (daw.) — hulanka, rozrywkowy i niemoralny styl życia. [przypis edytorski]

lampartka — hulanka, imprezowanie. [przypis edytorski]

Lampart na moim kolanie — szaty lub zbroje rycerskie zdobiono, umieszczając na ramionach, łokciach lub kolanach wizerunki głów lwów lub lampartów. [przypis edytorski]

lampartować (daw.) — oddawać się rozpuście. [przypis edytorski]

lampartować się (daw.) — prowadzić hulaszcze, próżniacze, niemoralne życie. [przypis edytorski]

lampartować się (daw.) — prowadzić rozpustne życie. [przypis edytorski]

lampartować się (daw.) — prowadzić rozpustne życie; tu: forma dk.cz.przesz.lm: polampartowali się. [przypis edytorski]

lamparty — tutaj: futro z pewnego gatunku kota cętkowanego. [przypis redakcyjny]

Lampecja, (…) Featuza (mit. gr.) — córki Heliosa, które strzegły jego świętych stad. [przypis edytorski]

Lampedusa — wyspa położona na Morzu Śródziemnym; podczas II wojny światowej Lampedusa była okupowana przez siły włoskie i niemieckie. Pełniła dla nich rolę strategicznej bazy wojskowej. W 1943 roku alianci przeprowadzili operację o kryptonimie „Corkscrew”, mającą na celu odbicie wyspy państwom Osi. 10 czerwca 1943 brytyjskie siły wylądowały na Lampedusie i po szybkim zwycięstwie wyspa przeszła pod kontrolę aliantów. Zdobycie Lampedusy było istotnym krokiem w kampanii aliantów mającej na celu przejęcie kontroli nad Morzem Śródziemnym i utworzenie bazy do dalszych operacji w regionie, w tym w alianckiej inwazji na Sycylię. [przypis edytorski]

lamperia — dekoracyjna okładzina lub listwa zdobiąca ścianę, wykonana z drewna, marmuru itp. [przypis edytorski]

lamperia (z fr. lambris) — wyłożenie dolnej części ściany deskami malowanymi, marmurem itd. [przypis redakcyjny]

lamperia (z niem.) — kolorowy pas zdobiący od podłogi do pewnej wysokości płaszczyznę ścian wewnątrz budynku. [przypis edytorski]

Lampetia z Faetusą — imiona oznaczające jasność i blask. [przypis edytorski]

Lampito — w oryginale mówi dialektem spartańskim, w tłumaczeniu zaś — góralskim. [przypis edytorski]

lampka olejna — lampa, w której światło daje spalany olej lub oliwa; znana już w starożytności. [przypis edytorski]

Lampos — koń z rydwanu Jutrzenki, imię oznacza „błyszczący”. [przypis edytorski]

lampryska — węgorz. [przypis edytorski]

Lampsacenia — Miasto w Małej Azji, siedziba kultu Priapa, który, wedle legendy, był jego założycielem. [przypis tłumacza]

Lampsakos — kolonia fokijska w Azji Mniejszej nad Hellespontem. [przypis tłumacza]

Lampsakos — staroż. portowe miasto greckie na azjatyckim brzegu Hellespontu, niedaleko wylotu cieśniny na Propontydę (morze Marmara); ob. Lapseki. [przypis edytorski]

lampucer (z niem. Lampenputzer) — latarnik, oprawiający i zapalający uliczne lampy. [przypis redakcyjny]

Lampyris splendidula, polyphylla fullo, copris lunaris — łacińskie nazwy naukowe owadów: iskrzyk (ob. Lamprohiza splendidula), wałkarz lipczyk, krowieńczak księżycoróg. [przypis edytorski]

lamus — budynek gospodarczy, składzik. [przypis edytorski]

lamus — daw. biblioteka; składzik. [przypis edytorski]

lamus (daw.) — budynek gospodarczy stawiany przy dworach. [przypis redakcyjny]

La musique est une chose étrange! — Muzyka jest rzeczą nadzwyczajną. [przypis edytorski]

lamus — niewielki budynek, zazwyczaj zabezpieczony od ognia, służący jako skarbiec, ale częściej będący składem rupieci lub spiżarnią. [przypis redakcyjny]

lamus — skład starych rzeczy; rupieciarnia. [przypis edytorski]

lamus — składzik; budynek gospodarczy do przechowywania narzędzi, sprzętów gospodarczych i rzadko używanych rzeczy. [przypis edytorski]

lamus — składzik starych rzeczy, rupieciarnia; daw.: budynek gospodarczy do przechowywania narzędzi, sprzętów gospodarczych i rzadko używanych rzeczy. [przypis edytorski]

lamus — tu: składowisko rzeczy starych i niepotrzebnych. [przypis edytorski]

lamus (z niem.) — budynek, potem pomieszczenie, do przechowywania cennych przedmiotów. [przypis edytorski]

Lamy, Bernard (1640–1715) — francuski zakonnik (oratorianin), teolog i matematyk, kartezjanin, przyjaciel Malebranche'a; autor licznych pism, m.in. Entretiens sur les Sciences (Rozmowy o umiejętnościach, 1684). [przypis edytorski]

Lamy, Bernard (1640–1715) — matematyk, filozof i lekarz fr.; autor dzieł z dziedziny matematyki i filozofii (Traité de Mécanique 1679, Traité de la grandeur en général 1680, Les Éléments de géométrie 1685), a także biblistyki (Apparatus ad Biblia Sacra 1687 i in.) i retoryki (wielokrotnie wznawiana i popularna La Rhétorique ou l'art de parler, 1675). [przypis edytorski]

lana caprina (łac.) — o kozią wełnę, tj. o głupstwo. [przypis redakcyjny]

Lana — miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. [przypis edytorski]

lana świeca (daw.) — [tu:] wielka świeca. [przypis redakcyjny]

lanca — broń drzewcowa lekkiej jazdy: ułanów, szwoleżerów lub lansjerów, wprowadzona na pocz. XVIII w.; tu: włócznia lub oszczep, drzewcowa broń piechoty. [przypis edytorski]