Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3789 przypisów.

Flottenverein — Niemiecki Związek Floty, stowarzyszenie istniejące od 1898 roku. [przypis edytorski]

flotylla — grupa statków tego samego typu płynących razem. [przypis edytorski]

flower — karabinek małokalibrowy na tzw. naboje Floberta, przeznaczony do ćwiczeń i polowań na drobne ptactwo. [przypis edytorski]

Fluctus (…) fundo — Vergilius, Aeneida, VII, 528. [przypis tłumacza]

fluid — dosłownie płyn, przenośnie: bliżej nie określone oddziaływanie jednej osoby na drugą (tu: hipnotyzm). [przypis redakcyjny]

fluid — tajemnicza substancja bądź energia psychiczna. [przypis edytorski]

fluid — według spirytystów: energia psychiczna. [przypis edytorski]

fluid — wg spirytystów substancja emanująca z ludzi i duchów. [przypis edytorski]

fluidyczne woale — pasma zagadkowej materii, wydzielające się z organizmu osobników medialnych w czasie transu. [przypis redakcyjny]

fluid (z łac.) — czar, prąd czy energia płynąca z człowieka. [przypis edytorski]

fluid (z łac. fluidus: płynny) — wg spirytystów substancja emanująca z ludzi i duchów. [przypis edytorski]

Flukowski, Stefan (1902–1972) — pisarz i poeta, związany z grupą literacką Kwadryga, przedstawiciel surrealizmu. [przypis edytorski]

Flukowski, Stefan (1902–1972) — pisarz, poeta, tłumacz literatury francuskiej. [przypis edytorski]

Flukowski, Stefan (1902–1972) — poeta, prozaik i dramatopisarz, przed wojną związany z grupą „Kwadryga”, tworzący pod wpływem Awangardy Krakowskiej i surrealizmu. [przypis edytorski]

fluks (daw., z łac.) — bieg. [przypis redakcyjny]

fluksja (daw.) — obrzęk twarzy powstały wskutek procesów zapalnych zębów. [przypis edytorski]

fluksja (daw.) — opuchlizna twarzy spowodowana przez zapalenie zębów a. okostnej. [przypis edytorski]

fluksja (daw.; z łac. fluxio: upływ) — zapalenie dziąseł lub okostnej, często połączone ze zbieraniem się ropy; tu zniekształcona forma: flukcja. [przypis edytorski]

fluksja — obrzęk twarzy spowodowany przez zapalenie zębów. [przypis edytorski]

fluksja — zapalenie lub ropień dziąsła. [przypis redakcyjny]

fluks — tu: karty jednego koloru ułożone kolejno; strit. [przypis edytorski]

flukta — fale, przypływy (por. fluktuacja); tu: napór fal. [przypis edytorski]

flukta — wzburzone odmęty morskie; z łac. fluctus — prąd, burza, niepokój. [przypis edytorski]

flukta (z łac.) — fale, wody, toń. [przypis edytorski]

flukta (z łac.) — tu: wody. [przypis edytorski]

fluktuacja — zmiana nasilenia przebiegu, przypadkowe odchylenie wartości. [przypis edytorski]

Flut — Ich habe das Bild in der Übersetzung teils ergänzt, weil es sonst nicht verständlich wäre, teils gemildert, um den im Originaltext damit verbundenen widrigen Nebenbegriff zu beseitigen. [przypis tłumacza]

F. M. Scherer, podaję za: M. W. Carroll, The Struggle for Music Copyright, „Villanova Law/Public Policy Research Paper” No. 2005-7, http://ssrn.com/abstract=687963, (dostęp 11.03.2014), s. 945. [przypis autorski]

F. M. Scherer, The emergence of musical copyright in Europe prom 1709 to 1850, „Review of economic research on copyright issues”, 2008, vol. 5(2), s. 6–7, M. W. Carroll, The Struggle for Music Copyright, „Villanova Law/Public Policy Research Paper” No. 2005–7, http://ssrn.com/abstract=687963, (dostęp 11.03.2014), s. 926, P. Tschmuck, Creativity without a copyright: music production in Vienna in the late eighteenth century, [w:] R. Towse [red.], Copyright in the cultural industries, Cheltenham 2002, s. 218. [przypis autorski]

F. M. Scherer, The emergence of musical copyright in Europe prom 1709 to 1850, „Review of economic research on copyright issues”, 2008, vol. 5(2), s. 9, F. Kawohl (2008), Commentary on an Imperial privilege for Arnolt Schlick (1511)…, punkt 6 ust. 9, P. Gancarczyk, Muzyka wobec rewolucji druku…, s. 240, M. W. Carroll, Whose Music is it Anyway?…, s. 1483. [przypis autorski]

F. M. Scherer, The emergence of musical copyright…, s. 14. [przypis autorski]

F. M. Scherer, The emergence of musical copyright…, s. 15. [przypis autorski]

Focha, Pershinga, Haiga — dowódcy sił Sprzymierzonych podczas I wojny; Ferdinand Foch: szef Sztabu Generalnego armii francuskiej, John Pershing: głównodowodzący Amerykańskich Sił Ekspedycyjnych w Europie, Douglas Haig: dowódca Brytyjskich Sił Ekspedycyjnych. [przypis edytorski]

Foch, Ferdinand (1851–1929) — dowódca francuski okresu I wojny światowej. [przypis edytorski]

Fochna — Faustyna Morzycka, jedna z „entuzjastek”, przyjaciółka Narcyzy z lat młodości. [przypis redakcyjny]

foch — tu: fortel, sztuczka. [przypis redakcyjny]

fochy (daw.) — [tu:] figle, kuglarstwa. [przypis redakcyjny]

fochy — niezadowolenie, kaprysy. [przypis edytorski]

fochy — żarty, sposoby. [przypis redakcyjny]

fochy (z niem.) — tu: zaloty, figle. [przypis redakcyjny]

Focjon, on zacny pan, gdy siedział na sądzie (…) musisz na jednym przestaćŻywoty równoległe. Fokion 30 (por. też Plutarch, Żywoty równoległe. Agis 2 oraz Jak odróżnić pochlebcę od przyjaciela 23); w żadnym z tych źródeł nie ma jednak mowy o sądzeniu, ale ogólnie o zrobieniu czegoś, co byłoby sprzeczne z uczciwością. [przypis edytorski]

Focjon (…) przerwał — Plutarch, Praecepta gerendae reipublicae. [przypis tłumacza]

Focjon — wódz, skazany na śmierć, wypił puchar trucizny, poleciwszy wcześniej swemu synowi, aby nigdy nie myślał o zemście. [przypis edytorski]

Focjon (z łac.), właśc. Fokion zw. Dobrym (402–318 p.n.e.) — ateński wódz i polityk, uczeń Platona, słynny z uczciwości przywódca stronnictwa promacedońskiego, przeciwnik Demostenesa; skazany przez Ateńczyków za zdradę. [przypis edytorski]

Focjon (z łac.), właśc. Fokion, zw. Dobrym (402–318 p.n.e.) — ateński wódz i polityk, ugodowy wobec Macedończyków, skazany przez Ateńczyków na śmierć za zdradę; oponent Demostenesa, który nazwał go siekierą swoich przemówień. [przypis edytorski]

Focjon [(z łac.), właśc. Fokion zw. Dobrym (402–318 p.n.e.)] — na śmierć skazany, wypiwszy puchar trucizny, polecił swemu synowi, by nigdy nie myślał o zemście. [ateński wódz i polityk, ugodowy wobec Macedończyków; uczeń Platona; skazany przez Ateńczyków za zdradę; red. WL] [przypis tłumacza]

Focjusz I Wielki (810–891) — patriarcha Konstantynopola w latach 858–867 oraz 877–886, teolog; prowadził spór o podłożu teologicznym i politycznym z papieżem Mikołajem I, negującym ważność jego wyboru na patriarchę; w 867 skrytykował rozprzestrzeniający się na Zachodzie dodatek do wyznania wiary (filioque), na synodzie w Konstantynopolu ekskomunikował Mikołaja, co spowodowało rozdział Kościoła Wschodniego i Zachodniego (tzw. schizma Focjusza, w teologii prawosławnej znana jako schizma Mikołaja); przez nowego cesarza pozbawiony urzędu i wygnany z miasta, po śmierci swojego następcy w 877 powrócił na tron patriarszy. [przypis edytorski]

Focjusz (ok. 820–891) — patriarcha Konstantynopola, autor dzieła Biblioteka, zawierającego omówienia 279 prac z różnych dziedzin, z których większość nie zachowała się do naszych czasów. [przypis edytorski]

Focjusz, Olimpiodoros, Fabricius i VossiusFocjusz (ok. 820–891): patriarcha Konstantynopola, autor dzieła Biblioteka, zawierającego omówienia 279 prac z różnych dziedzin, z których większość nie zachowała się do naszych czasów; Olimpiodor Młodszy (ok. 500–ok. 570): filozof neoplatoński ze szkoły aleksandryjskiej, komentator Arystotelesa; Wolfgang Fabricius Capito (1478–1541): niemiecki reformator religijny, autor m.in. Institutionum Hebraicarum libri duo lub też Teodor Fabricius (1501–1559): niemiecki teolog protestancki, autor Tabulae duae, de nominibus Hebraeorum una, altera de verbis; Gerardus Joannes Vossius, właśc. Gerrit Janszoon Vos (1577–1649): niderlandzki uczony i humanista, autor licznych dzieł. [przypis edytorski]

Focke, Wilhelm Olbers (1834–1922) — niemiecki lekarz i botanik; w 1881 opublikował ważną pracę Die Pflanzen-Mischlinge, Ein Beitrag zur Biologie der Gewächse (Mieszańce roślin, przyczynek do biologii roślin), w której m.in. wprowadził termin ksenia na określenie zmiany w nasionach rośliny, która jest recesywna w stosunku do niektórych genów, oraz jako jeden z nielicznych współczesnych wspominał o odkryciach Mendla dotyczących krzyżowania roślin. [przypis edytorski]

Focyda a. Fokida — kraina w środkowej Grecji nad Zatoką Koryncką; należą do niej Delfy, w których znajduje się świątynia Apollina. [przypis edytorski]

Focyda — kraina położona w środkowej Grecji nad zatoką Koryncką, na zachód od Beocji. W Focydzie leżało miasto Delfy, jak również miejscowość Daulis. [przypis redakcyjny]

foederati (łac.) — sprzymierzeni. [przypis redakcyjny]

Foederis aequas dicamus leges (łac.) — Sojuszu równe ustanówmy prawa (Wergiliusz, Eneida, księga XI). [przypis tłumacza]

foedus, foederis (łac.) — przymierze, związek; por. federacja. [przypis edytorski]

Foe kue ki — dziś zapisywane: Foguoji; Uwagi o buddyjskich królestwach, relacja chińskiego buddyjskiego mnicha i tłumacza, Faxiana, z jego podróży do Indii, Nepalu, Pakistanu i in. krajów buddyjskich, dokonanej w 399–412. Tekst Faxiana jest najważniejszym źródłem informacji o historii i kulturze Indii oraz o buddyzmie w IV i V w. [przypis edytorski]

Foerster, Friedrich Wilhelm (1869–1966) — niemiecki pedagog i socjolog, autor koncepcji wychowania do wolności wyboru. Znany krytyk niemieckiego militaryzmu i nacjonalizmu; od 1919 r. na emigracji. [przypis edytorski]

Foerster, Friedrich Wilhelm (1869–1966) — niemiecki pedagog i socjolog, głosiciel potrzeby moralnego-religijnego odrodzenia ludzkości na gruncie chrześcijaństwa. [przypis edytorski]

Foe — (Sakya-Muni, Budda) chce sprowadzić serce do czystej próżni. „Mamy oczy i uszy; ale doskonałość jest wtedy, kiedy te członki są bezczynne”. [przypis autorski]

foetor judaicus (łac.) — smród żydowski. W średniowieczu wierzono, że Żydzi wydzielają odór, który miał być karą za zbrodnię, której dopuścili się na Jezusie, i mogą się go pozbyć tylko przez chrzest. Przekonanie o charakterystycznym odrażającym zapachu Żydów przez kolejne stulecia uprawomocniało ich wykluczanie i antysemityzm. Tu i dalej jako ponawiany przez autora epitet pod adresem wad religii żydowskiej i religii od niej pochodzących. [przypis edytorski]

Fogazzaro, Antonio (1842–1911) — pisarz włoski; zwolennik liberalnego katolicyzmu; autor m.in. zbioru artykułów Ascensioni umane (1899). [przypis edytorski]

Foges, Arthur (1868–1920) — wiedeński lekarz specjalizujący się w medycynie reprodukcyjnej; w 1897 przeprowadził serię eksperymentów z kastrowaniem kogutów, wykazujących, że po operacji ich zachowania były odmienne, ale niepodobne do zachowań kur. [przypis edytorski]

Fogg, Mieczysław — właśc. Mieczysław Fogiel (1901–1990), polski wokalista i producent muzyczny, którego kariera trwała ponad 60 lat. Uczestnik Powstania warszawskiego, wcześniej w czasie wojny zdołał uratować kilku żydowskich przyjaciół. [przypis edytorski]

Fogo — jedna z wysp Zielonego Przylądka, znajduje się tam najwyższy szczyt archipelagu, wulkan Pico del Fogo. [przypis edytorski]

Foitsberg — Zamek Rheinstein w średnich wiekach zwał się Foitsbergiem. [przypis redakcyjny]

Fojbe (gr.: promienna; mit. gr.) — córka Gai (Ziemi) i Uranosa (Nieba), bogini proroctw, matka Leto (Latony), której dziećmi byli Apollo i Artemida. Znana też pod zlatynizowanym imieniem Febe (łac. Phoebe). [przypis edytorski]

Fojbos — Apollo. [przypis edytorski]

Fojbos (gr.: promienny; mit. gr.) — przydomek Apolla, bardziej znany w zlatynizowanej formie „Feb”. [przypis edytorski]

Fojbos (mit. gr.) — przydomek Apolla, boga słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnika dziewięciu muz; bardziej znany w zlatynizowanej formie „Feb”. [przypis edytorski]

Fojniks (mit. gr.) — syn Amyntora, król Dopolów, opiekun i doradca Achillesa. [przypis edytorski]

Fojniks — opiekun i doradca Achillesa, przyjęty na dwór Peleusa jako uciekinier przed gniewem ojca. [przypis edytorski]

Fojniks — syn Amyntora z Tesalii, wygnany z rodzicielskiego domu znalazł przytułek u króla Myrmidonów, Peleusa; tutaj zajmował się wychowaniem jego syna, Achillesa (por. Iliada IX 432 i n.). [przypis tłumacza]

Fojniks — wyruszył do walki razem z Patroklesem. [przypis edytorski]

fojsa — rodzaj narzędzia rolniczego przypominającego kosę w połączeniu z siekierą. [przypis edytorski]

Fokaja — miasto jońskie na wybrzeżu Lidii. [przypis tłumacza]

Fokaja — w Azji Mniejszej, na południe od Arginuz. [przypis tłumacza]

Fokara — góra blisko Katoliki skąd często wiejące wiatry i burze mitrężą żeglugę. Ponieważ zginęli, nie potrzebują już obawiać się tych wichrów. [przypis redakcyjny]

Fokas (ok. 570–610) — wojskowy, później cesarz wschodniorzymski (602–610); przejął władzę w wyniku jako buntu wojskowego, na jego rozkaz zabito poprzedniego cesarza, Maurycjusza, oraz jego krewnych. [przypis edytorski]

fok — główny żagiel na przednim maszcie; na jednostkach jednomasztowych: trójkątny żagiel przedni. [przypis edytorski]

Fokida — kraina w środkowej Grecji nad Zatoką Koryncką, na zachód od Beocji. [przypis edytorski]

Fokijczyk (hist.) — mieszkaniec Fokidy (Focydy), krainy w środkowej Grecji nad Zat. Koryncką, znanej z sanktuarium Apollina w Delfach, u podnóży Parnasu. [przypis edytorski]

Fokion zw. Dobrym (402–318 p.n.e.) — ateński wódz i polityk, uczeń Platona, przywódca stronnictwa promacedońskiego, przeciwnik Demostenesa; skazany przez Ateńczyków za zdradę. [przypis edytorski]

Fokion, zw. Dobrym (402–318 p.n.e.) — ateński wódz i polityk, uczeń Platona, słynny z uczciwości przywódca stronnictwa promacedońskiego, przeciwnik Demostenesa. [przypis edytorski]

Fokis [a. Fokida] — górzysta kraina granicząca z Beocją, sławna z wyroczni Apollona w Delfach. [przypis tłumacza]

Foki zwłaszcza, o rozumnych, dobrych, trochę smutnych oczach, szczególnie budzą współczucie w sercu Micheleta… — [Michelet], La mer, s. 324–55. [przypis autorski]

Fokker — samolot z wytwórni lotniczej założonej przez Holendra Antona Fokkera (1890–1939). [przypis edytorski]

fok, kliwer i spinaker — trójkątne żagle rozpinane przed przednim masztem. [przypis edytorski]

fokmaszt — przedni maszt żaglowca. [przypis edytorski]

foków — dziś popr. forma D.lm: fok. [przypis edytorski]

fok — przedni żagiel. [przypis edytorski]

foksal (z ang. Fox Hall: nazwa domu handlowego) — sala, hala; dworzec. [przypis edytorski]

foks (daw., pot.) — fokstrot, amerykański taniec towarzyski z posuwistymi krokami. [przypis edytorski]

foksfaty — zniekształcone: fosfaty, tu: nawozy sztuczne. [przypis edytorski]

foksik — foksterier, jedna z ras psów. [przypis edytorski]