Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | polski
Znaleziono 439 przypisów.
zawiniony (starop.) — tu: zawinięty; obandażowany. [przypis edytorski]
zawód biegać (starop.) — ścigać się, brać udział w gonitwie. [przypis edytorski]
zawód (starop.) — tu: most zwodzony. [przypis edytorski]
zawodniki (starop.) — tu: konie ciągnące wóz. [przypis edytorski]
zawodzić (starop.) — tu: wieść, prowadzić. [przypis edytorski]
zawojek (starop.) — [zdrobn. od zawój; tu:] kołnierz zawijany. [przypis redakcyjny]
zawrót (starop.) — wir morski, jak była powieść o Scylli i Charybdzie. [przypis redakcyjny]
zawroty (starop.) — [tu:] wiry morskie. [przypis redakcyjny]
zawrzeć (starop.) — zamknąć. [przypis edytorski]
zawściągnąć (starop.) — powściągnąć, powstrzymać. [przypis edytorski]
zawżdyć (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
Zawżdy na czymści schodzi państwu niesporemu (starop.) — zawsze czegoś brakuje majątkowi, którego nie przybywa (inne rozumienie: zawsze czegoś brak, by zostać prawdziwym panem). [przypis redakcyjny]
zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis redakcyjny]
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XIV (Patrzaj, jako śnieg po górach sie bieli...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XVII (Słońce już padło, ciemna noc nadchodzi...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zaźrzeć (starop.; tu forma 3 os., lp, r.ż.: zajźrała) — zajrzeć. [przypis edytorski]
zaźrzeć (starop.) — zazdrościć, lecz tu się rozumie w szlachetny sposób. [przypis redakcyjny]
zaźrzeć (starop.) — zazdrościć. [przypis redakcyjny]
zaż się precz bierzecie (starop.) — czyżbyście odchodziły; czy odchodzicie. [przypis edytorski]
zazdrościwy (starop.) — zazdrosny. [przypis edytorski]
zbawić (starop.) — pozbawić. [przypis edytorski]
zbawić* (starop.) — pozbawić. [przypis redakcyjny]
zbawić żywota (starop.) — pozbawić życia. [przypis edytorski]
zbieżał (starop.) — przejechał. [przypis redakcyjny]
zbijać (starop.) — [tu:] trudnić się rzemiosłem zbójeckim. [przypis redakcyjny]
zbirać (starop.) — zbierać. [przypis edytorski]
zbite mury (starop.) — tu: rozbite mury. [przypis edytorski]
zbodzie (starop.) — [tu:] zbije, strąci. [przypis redakcyjny]
z bojaźni spuścić (starop.) — zrezygnować nieco z [ulegania] bojaźni [tj. strachowi], ośmielić się nieco; por. dzisiejsze: spuścić z tonu. [przypis edytorski]
z boka (starop.) — dziś: z boku. [przypis edytorski]
zbożny (starop.) — pobożny, dostatni (raczej w sensie bogactwa duchowego). [przypis edytorski]
zbracić się z kim (starop.) — pobratać się z kim. [przypis edytorski]
zbrodzień (starop.) — zbrodniarz. [przypis redakcyjny]
zbrojne dźwigała (starop.) — dźwigała rycerzy (uzbrojoną piechotę). [przypis edytorski]
zbyć konia (starop.) — stracić konia. [przypis edytorski]
zbyć skąd lub komuś (starop.) — odejść, ujść (por. przybyć: przyjść). [przypis redakcyjny]
zbyć skąd (starop.) — odejść, ujść (por. przybyć). [przypis redakcyjny]
zbyć (starop.) — stracić. [przypis redakcyjny]
zbyć (starop.) — tu: stracić. [przypis edytorski]
zbyt dawny (starop.) — bardzo dawny; bardzo stary. [przypis edytorski]
zbyteczny* (starop.) — nadmierny. [przypis redakcyjny]
zbytnie (starop.) — zbytnio; bardzo. [przypis redakcyjny]
zbytnie (starop.) — zbytnio; nadmiernie. [przypis edytorski]
zbytni legat (starop.) — brzuch leniwy. [przypis redakcyjny]
zbyt (starop.) — bardzo, niezwykle, ogromnie. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — bardzo, niezwykle. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — bardzo, ogromnie. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — ogromnie, bardzo. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — tu: niezwykle, bardzo. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — tu: ogromnie, bardzo. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — zbytnio, bardzo, ogromnie. [przypis edytorski]
zbywać czego (starop.) — tracić co; pozbywać się czego. [przypis edytorski]
zbywać snu (starop.) — pozbywać się snu; budzić się, wracać do przytomności. [przypis edytorski]
zbywszy mocy (starop.) — straciwszy siły. [przypis edytorski]
zbywszy (starop.) — pozbywszy się, utraciwszy. [przypis redakcyjny]
zbywszy (starop.) — tu: straciwszy. [przypis edytorski]
zchowany (starop.) — tu: wychowany. [przypis edytorski]
zdarzyć (starop.) — poszczęścić. [przypis redakcyjny]
zdarzyli Bóg (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli Bóg zdarzy (tj. jeśli da, jeśli pozwoli). [przypis edytorski]
zdarzyli się iem (starop.) — zdarzyli się im; konstrukcja z partykułą -li, w znaczeniu: jeśli im się zdarzy. [przypis edytorski]
zdawić (starop.) — zdławić, zdusić. [przypis edytorski]
zdawić (starop.) — zdusić. [przypis edytorski]
zdradą (starop.) — dziś popr. B.lp r.ż: zdradę. [przypis edytorski]
zdrowie (starop.) — tu: życie. [przypis edytorski]
zdrowie (starop.) — życie. [przypis redakcyjny]
zdrowobym ją nazad beł wprowadził (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika w trybie przypuszczającym daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zdrowo wyprowadziłbym ją nazad wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
zdużać (starop.) — dać radę, potrafić. [przypis edytorski]
zdziano mu (starop.) — nadano mu imię. [przypis edytorski]
zdziera się iść (…) pospolitą (…) drogą (starop.) — wzbrania się, wymawia się (por. wydziera się) postępować jak wszyscy (jak gmin). [przypis redakcyjny]
zdzierżeć (starop.) — dziś popr. forma: zdzierżyć; tj. wytrzymać. [przypis edytorski]
zdzierżeć (starop.) — zdzierżyć; wytrzymać. [przypis edytorski]
zebrany sam w się (starop.) — skupiony. [przypis redakcyjny]
zecknić sobie (starop.) — doznać odrazy, obmierzić sobie co, obrzydzić sobie co. [przypis edytorski]
ze dżdża (starop.) — od deszczu. [przypis edytorski]
zejść (starop.) — [tu:] umrzeć. [przypis redakcyjny]
ze krza (starop.) — zza krzaku. [przypis redakcyjny]
zelżywość (starop.) — tu: obraza, obelga. [przypis edytorski]
zelżywy (starop.) — hańbiący, haniebny, sromotny, obelżywy. [przypis edytorski]
zemdlić (starop.) — osłabić. [przypis redakcyjny]
zemścić się czego (starop.) — dziś: zemścić się za co. [przypis edytorski]
zemścić się ślubuie (…) pośmiewiska (starop.) — ślubuje zemścić się za pośmiewisko (jakie z siebie uczynił, szukając jej). [przypis redakcyjny]
zepsować (starop.) — zepsuć. [przypis edytorski]
zepsowany (daw., starop.) — dziś popr. forma: zepsuty. [przypis edytorski]
zeście (starop.) — zejście wspólne, zebranie. [przypis edytorski]
zeszłe lata (starop.) — podeszłe lata; podeszły wiek. [przypis edytorski]
zeszłe (starop.) — tu: osłabione. [przypis redakcyjny]
zeszły (starop.) — podeszły. [przypis redakcyjny]
zeszły (starop.) — podeszły [wiek]. [przypis redakcyjny]
zeszły (starop.) — podeszły; [w podeszłym wieku; red. WL]. [przypis redakcyjny]
zeszły (starop.) — w podeszłym wieku; stary. [przypis edytorski]
zewlec (starop.) — zrzucić, zdjąć. [przypis redakcyjny]
zewnętrzny (starop.) — to, co z wnętrza pochodzi; dziś: wewnętrzny. [przypis redakcyjny]
zeznawszy (starop.) — tu: uznawszy. [przypis edytorski]
zgęstwiało (starop.) — zgęstniało (powietrze). [przypis edytorski]
zginienie (starop.) — tu: śmierć, zgładzenie. [przypis edytorski]
zgmerać (starop.) — [tu:] wydobywać. [przypis redakcyjny]
z gniewu się nie czuć (starop.) — nie panować nad sobą z gniewu. [przypis edytorski]
zgodzić komu (starop.) — dogodzić komu. [przypis edytorski]
zgon (starop.) — tu: wyrzucenie; wychodził na ostatnim zgonie: jako ostatni wylosowany. [przypis redakcyjny]
z gością (starop.) — dziś popr. forma N.lp: z gościem. [przypis edytorski]
zgromadny (starop.) — zgromadzony. [przypis redakcyjny]
