Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10143 przypisów.
W. Wołodkiewicz, M. Zabłocka, Prawo rzymskie. Instytucje, Warszawa 2005, s. 125. Por. szerzej na temat ww. form własności K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 285 i n. [przypis autorski]
W. Wołodkiewicz, M. Zabłocka, Prawo rzymskie. Instytucje, Warszawa 2005, s. 129. [przypis autorski]
W. Wołodkiewicz, M. Zabłocka, Prawo rzymskie. Instytucje, Warszawa 2005, s. 142. [przypis autorski]
W. W. — skrót od: wasza wielmożność; tu zwrot grzecznościowy wielką literą jak w liście (dedykacyjnym). [przypis edytorski]
W Wszechświecie gędźba ogromna (…) Hosanna! — M. Podraza-Kwiatkowska, Wacław Rolicz-Lieder, Warszawa 1966, s. 149. Przenoszenie do poezji zasad kompozycji muzycznej jako formuły ją organizującej cechuje także twórczość Marii Grossek-Koryckiej. Nie chodzi bowiem w przypadku Liedera oraz Grossek-Koryckiej o impresjonistyczno-nastrojowe naśladowanie, powielanie czy oddawanie impresji osobistych płynących ze słuchania utworów muzycznych. W sposób zawstydzający i świadczący o złym smaku uprawiał to nagminnie Żeromski (Róża, Uroda życia). Chodzi o próbę użycia w sztuce poetyckiej konstrukcji formalnych właściwych muzyce. Grossek-Korycka napisała (Orzeł oślepły, Kraków 1909) wielką kantatę Miserere mei Domine. Rozpoczynają tę kantatę recitativa, następuje cantata (chóralna) i coda. „Skomponowała” również Zaduszne oratorium. Napisała też cykl poematów, sześć sonat, pod tytułem Sześć sonat, w taki sposób komentując je w podtytule: „z sonatą muzyczną łączy te utwory przeprowadzenie pewnego tematu uczuciowego przez różne regestra obrazowe, odpowiadające tonacjom” (Orzeł oślepły, s. 29). Ów temat uczuciowo-obrazowy jest zaskakujący, w sposób ewidentny wywodząc się z Wesela Wyspiańskiego: pawie pióro. Młodopolskie i podkrakowskie pawie pióro jako podstawa sonatowych wariacji! Pomysł świetny, ale ażeby powiódł się, konieczny byłby jako jego realizator jakiś Chopin literacki. Nie ulega wątpliwości, że Grossek-Korycka takim Chopinem nie była… [przypis autorski]
W Würzburgu na początku wojny trzydziestoletniej ktoś zauważył, jak cztery kobiety zakradały się do czyjegoś składu win… — Görres, op. cit., s. 567. [przypis autorski]
W. W. — Waszych Wielmożności. [przypis edytorski]
W wydaniu Państwowego Instytutu Wydawniczego, Warszawa 1963, jest: 21 lutego. [przypis edytorski]
(…) w wymowie Gaskończyka, który łatwo przemienia B w V — wymawiane w ten sposób, słowa te brzmią: „aut vivat, aut abeat” [niech żyje albo niech odejdzie; red. WL]. [przypis tłumacza]
w wyrazach zbyt wolny — sens: zbyt łatwo mówiący rzeczy podejrzane. [przypis edytorski]
w wyroczniach Zeusa Dodonajskiego — w świątyni Zeusa w Dodonie, mieście Epiru, zasięgano wyroczni, wypisując zapytania na blaszkach; w czasach naiwniejszych odczytywano wolę bożą z szumu dębu, królewskiego drzewa poświęconego królowi bogów; Ateńczycy przestali wierzyć wyroczni delfickiej, gdyż stała ona pod wrogim Atenom wpływem Amfiktionii. [przypis tłumacza]
w wywołaniu ruchu umysłowego wśród kobiet naszych… — Autorki polskie, Warszawa [Piotr Chmielowski, Autorki polskie wieku XIX w. Studium literacko-obyczajowe, 1885?; red. WL]. [przypis autorski]
WXMć — skrót od tytułu: Wasza Książęca Miłość. [przypis redakcyjny]
wy Ateńczycy odznaczacie się wielką zręcznością w okradaniu mienia publicznego, choć wykonywanie tej sztuki połączone jest z wielkim niebezpieczeństwem — bezinteresowność i uczciwość były rzadką cnotą w Atenach. Arystydes, który nie ruszył grosza publicznego, budził tak wielki podziw, iż nazwano go przydomkiem „Sprawiedliwy”. Nie powstrzymywało od sprzeniewierzeń ani poczucie honoru, ani surowe ustawy. [przypis tłumacza]
Wyatt, John (1700–1766) — angielski wynalazca, w 1738 razem z Lewisem Paulem opracował i zbudował pierwszą w historii przędzarkę rolkową. [przypis edytorski]
wybaczyć (daw.) — tu: rozeznać się w czymś. [przypis edytorski]
wybaczyć (daw.) — zaobserwować, wypatrzeć. [przypis edytorski]
wybadywałżeś — czy wybadywałeś; czy wypytywałeś. [przypis edytorski]
„Wybawienia!”, woła on — Woła Schopenhauer, woła Wagner. [przypis autorski]
Wybawieni od nieprzyjaciół naszych i niewolej ich, bądźmyż niewolnicy Chrystusowi (…), służąc mu w świątobliwości i sprawiedliwości — Łk 1,71 w połączeniu z wersetami 74–75. [przypis edytorski]
Wybawieni od nieprzyjaciół, wolnością się cieszmy, a u panów swoich przyrodzonych i u praw sprawiedliwych, i urzędów niewolnicy bądźmy…. — — Cyceron, Mowa w obronie Kluencjusza (Pro Cluentio), cytat niedokładny. [przypis edytorski]
wybawniem — wybawieniem. [przypis edytorski]
wybejać się (wulg.) — wysrać się. [przypis edytorski]
wybełtać — tu: wybełkotać. [przypis edytorski]
wybić — tu: sprawić lanie, zbić. [przypis edytorski]
Wybicki, Józef (1747–1822) — senator, wojewoda, autor dzieł politycznych, dramatów i pamiętników. Uczestnik konfederacji barskiej. Autor słów hymnu narodowego. [przypis edytorski]
wybiedz — dziś popr. pisownia: wybiec. [przypis edytorski]
wybiegać się od czego (daw.) — uchronić się od czego; uniknąć czego. [przypis edytorski]
wybiegać się od czego — uciec od czego, wymigać się od czego, uniknąć czego. [przypis edytorski]
wybiegać się (starop.) — wyratować się, wymknąć się; uciec. [przypis edytorski]
wybiegać się — tu: uciec. [przypis edytorski]
Wybieg instynktu — był drukowany w Książce zbiorowej ku uczczeniu pierwszej rocznicy istnienia Uniwersytetu Poznańskiego (Poznań, 1920) i mniej więcej równocześnie w warszawskim tygodniku „Światło” (1920) w zesz. 12–13. Tekst w „Świetle” różni się od tekstu w „Książce zbiorowej” szeregiem zmian stylistycznych i wstawek. Po raz trzeci za życia autora wydrukowano „Wybieg instynktu” w „Księdze pamiątkowej Kielczan 1856–1904” (Warszawa, 1925): tekst ze „Światła” został tu wzbogacony o nazwiska osób, które poprzednio z imion tylko były wymienione. Za tą trzecią redakcją poszliśmy w wydaniu niniejszem (tylko oczywiste błędy poprawiając według pierwszych dwóch). [przypis redakcyjny]
wybielić (…) nie jest tak wielką sztuką, jak chcą w nas wmówić — nieprzetłumaczalna gra słów: „weismachen” (wmówić) i „machen weiss” (wybielić). [przypis tłumacza]
wybierać dziesięcinę — zapewne żartobliwa aluzja do poboru podatku kościelnego. [przypis edytorski]
wybierać naczelników państwa za pomocą bobu — przy wyborze urzędników głosowano za pomocą czarnego i białego bobu; biała barwa za kandydatem, czarna przeciw. [przypis tłumacza]
Wybierałem się najczęściej do Św. Marka (…) aż do Padwy — fragment skreślony. [przypis tłumacza]
wybieży (daw. forma) — wyjdzie. [przypis edytorski]
wybieży — dziś popr.: wybiegnie. [przypis edytorski]
wybijać (starop.) — wypędzać. [przypis redakcyjny]
wybija — jak klin klinem. [przypis redakcyjny]
wybijaną (godziną) — końcem. [przypis redakcyjny]
wybija ona takt wraz z Reblem — Rebel zajmował stanowisko Battre de mesure, czyli, jakbyśmy dziś powiedzieli, kapelmistrza Opery paryskiej. [przypis tłumacza]
wybij mi oko tu na ziemię — oculum ecfodito per solum mihi. [przypis tłumacza]
wybiórka a. selekcja — w gwarze obozowej: wybieranie spośród chorych lub inwalidów kandydatów do zagazowania. [przypis edytorski]
wybiórka — w gwarze obozowej selekcja do gazu. [przypis edytorski]
wybiórka — w gwarze obozowej: wybieranie z zespołu chorych lub inwalidów kandydatów na zagazowanie lub śmiertelny zastrzyk. [przypis edytorski]
Wybitni ludzie kochali zawsze tylko prostytutki — Mówię, naturalnie, przez cały czas nie tylko o kupnej ulicznicy. [przypis autorski]
wybitny — tu i dalej: wyrazisty, wyraźnie się zaznaczający, np. wybitna odmiana, czyli wyraźnie odróżnialna. [przypis edytorski]
wybłądzić wzad do stanowiska (starop.) — trafić. [przypis redakcyjny]
wybleszczyć — wytrzeszczyć. [przypis autorski]
wyblichowany (daw.) — wybielony. [przypis edytorski]
wyblinka — rodzaj węzła marynarskiego mającego tę zaletę, że zawsze pozostaje ciasny. [przypis autorski]
wyblinki want — wanty to stalowe liny stabilizujące maszt na żaglowcu, zaś wyblinki to krótkie, poziome linki łączące sąsiednie wanty, tworzące szczeble drabiny przeznaczonej do wspinania się na maszt. [przypis edytorski]
Wybór czterdziestu fantazji — tytuł wyboru ballad i piosneczek. [przypis redakcyjny]
wybór nowego papieża — 20 lutego 1878 r., po śmierci Piusa IX, został papieżem kardynał Joachim Pecci jako Leon XIII, znany później ze swych wystąpień przeciw ruchowi socjalistycznemu. [przypis redakcyjny]
wybór — pierwszeństwo, wyróżnienie. [przypis redakcyjny]
Wybór pism. Hamburg 1884, tom XII. Turgieniew zwraca uwagę na to, że Hamleta i Don Kichota wydrukowano po raz pierwszy w jednym i tym samym roku (1603); Shakespeare i Cervantes w jednym też roku umarli (1616). [przypis autorski]
wyboczenie — zejście z właściwej drogi. [przypis edytorski]
wyboczyć (daw.) — zboczyć, skręcić. [przypis edytorski]
wyboczyć — tu: wypaczyć a. przekroczyć. [przypis edytorski]
wy Boga mi nie gródźcie — nie zagradzajcie mi [drogi do] Boga. [przypis edytorski]
wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel państwa bez różnicy płci, który w dniu ogłoszenia wyborów ukończył lat 21 — artykuł 1 Dekretu o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego wydanego 28 listopada 1918 przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. [przypis edytorski]
wyborczy (daw.) — wyborowy, złożony z najlepszych, wybranych jednostek. [przypis edytorski]
wyborgować (starop.) — pożyczyć. [przypis redakcyjny]
wybornaś — skrócenie od: wyborna [jeste]ś. [przypis edytorski]
wyborniejszym i wiedzy naszej godniejszym jest rozpatrywanie czynności ludzkich aniżeli zwierzęcych (…) o tym obszerniej w innym miejscu — Autor miał tutaj na myśli zapewne Traktat polityczny. Zob. też Przyp. 2. do Tw. 37. [przypis redakcyjny]
Wybornie (…) przedsięwzięciu. — Przez cały czas rozmowy Alcest siedzi chmurny; wreszcie wybucha, instynktownie jednak zwracając swą złość i ironię nie przeciw kobiecie, którą kocha, ale przeciw Bogu winnym głuptasom, którzy go niecierpliwią i o których jest zazdrosny. [przypis tłumacza]
wyborny — doskonały, świetny. [przypis edytorski]
wybrać oczy — tj. na oślep. [przypis redakcyjny]
wybrać się za — tu: wyjść za mąż. [przypis edytorski]
wybrać — tu: wyegzekwować, ściągnąć. [przypis edytorski]
wybrać — tu: wykopać. [przypis edytorski]
wybrakować (daw.) — przebrać, oddzielić niewłaściwe a. uszkodzone elementy. [przypis edytorski]
wybrakowani — dobrani. [przypis redakcyjny]
Wybrałem sobie znajomego z Lukki — Buonadżinta rodem z Lukki, wspomniany wyżej w tej pieśni, był, jak się później dowiemy, dość miernym poetą. On przepowiada Dantemu, że kiedyś, będąc wygnańcem, odwiedzi miasto Lukkę i tam wpadnie mu w oczy młoda dziewczyna na imię Gentuka, w której się zakocha. [przypis redakcyjny]
Wybrał sobie na spowiednika młodego intryganta, który chciał zostać biskupem (jak spowiednik ze Szpilbergu) — por. ciekawe Pamiętniki pana Andryane'a, zajmujące jak opowieść, a które pozostaną jak Tacyt. [przypis autorski]
wybrali trzy tysiące, jakby ta liczba z jakiejś konieczności przedstawiała wytwornych i dobrych… — Teramenes, w przeciwieństwie do towarzyszy, miał swój ideał polityczny, o którym mówi niżej. Prawa obywatelskie pragnął uzależnić od pewnych warunków, a ilu Ateńczyków odpowie tym warunkom, nie można z góry obliczyć. O przyjęciu do równouprawnionych nie rozstrzyga, czy liczba ich jest już wyczerpana, czy nie, lecz to, czy dany człowiek potrafi się własnym kosztem uzbroić do służby przy ciężkozbrojnej piechocie lub w jeździe. [przypis tłumacza]
wybrańcy — strzelcy wyborowi. [przypis edytorski]
Wybrańszymi drzewami opasane pole (…) W jakim lubił rozprawiać Krates z Epikurem — Krates, jeden z uczniów Platona, wykładał filozofią sposobem akademików, to jest przechadzając się po miejscach wolnym tchnących powietrzem, nieobjętych murem. To miejsce „wszystkich wnioskujących”, rozumujących filozofów, „wpuszcza w swe obręby”, otwarte jest dla nich. [przypis redakcyjny]
wybran (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: wybrany. [przypis edytorski]
Wybrane duchy (…) jak gdy owce wychodzą z zagrody — W piekle widzieliśmy duchy pogrążone w wiecznym grzechu, w ciągłej między sobą walce i nienawiści wzajemnej; tu przeciwnie, widzimy duchy łączące się z sobą miłością, jedną i wspólną chęcią oczyszczenia się od zmaz grzechowych. Zaiste, miłość jest pierwszym owocem usiłowań tych, którzy chcą postąpić dalej na drodze poprawy moralnej. Samo to porównanie duchów do owiec wychodzących z zagrody pełne jest prawdy i dziwnie plastyczne. [przypis redakcyjny]
wybranica — dziś popr. forma męska: wybraniec, natomiast żeńska: wybranka. [przypis edytorski]
wybrani męże — dziś popr.: wybrani mężowie. [przypis edytorski]
wybran — wybrany (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]
wybrany (daw.) — wyborny, najlepszy. [przypis redakcyjny]
wybrany (gw.) — wyborny, odpowiedni. [przypis edytorski]
wybrany (starop.) — wyborny, wyjątkowy. [przypis edytorski]
wybrany — tu: wykopany. [przypis edytorski]
wybredzać — grymasić, wybrzydzać. [przypis edytorski]
wybredzał — był wybredny, wybierał. [przypis redakcyjny]
wybryki pijanego Wezuwiusza kipiącego pod żyrandolem — mowa o żywiołowo reagującej publiczności zajmującej miejsca na najwyższym piętrze, pod świecznikami, od których buchało gorąco. [przypis edytorski]
wybrzeże des Augustins — ośrodek księgarski położony na lewym brzegu Sekwany. [przypis edytorski]
wybrzeże ryczy — Homer, Iliada XVII 265. [przypis tłumacza]
wybrzeże — tu: brzeg [przypis edytorski]
wybrzuszała się — wyrażenie wzięte w tym znaczeniu właśnie odnośnie do piramidy z książki gen. Składkowskiego o marszałku Piłsudskim. [przypis autorski]
wybuchiwał — dziś tylko: wybuchał (również w odniesieniu do formy wielokrotnej). [przypis edytorski]
wybuchiwały — dziś popr.: wybuchały. [przypis edytorski]
wybuchliwy (daw.) — wybuchowy, tu: porywczy. [przypis edytorski]
wybuchnienie — dziś: wybuch. [przypis edytorski]
wybudował lub dokończył wielu świątyń — dziś popr.: wybudował lub dokończył wiele świątyń. [przypis edytorski]
