Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10256 przypisów.
wańczos — grube deski dębowe. [przypis redakcyjny]
wańczos — z grubsza obrobiona, częściowo okorowana belka. [przypis edytorski]
Wańkowicz, Melchior (1892–1974) — pisarz, dziennikarz i reportażysta, przed II wojną światową inicjator stworzenia wydawnictwa „Rój”, autor m. in. bitwy o Monte Cassino. [przypis edytorski]
Wańkowicz, Melchior (1892–1974) — pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta polski; w międzywojniu znany jako autor tomów reportaży i wspomnień W kościołach Meksyku, Szczenięce lata, Opierzona rewolucja; do przewrotu majowego w 1926 r. pracował w administracji państwowej (jako kierownik Wydziału Prasowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, potem naczelnik Wydziału Prasowego i Widowiskowego tamże), potem został współzałożycielem i współwłaścicielem Towarzystwa Wydawniczego „Rój”, które opublikowało m.in. powieść Kariera Nikodema Dyzmy Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. [przypis edytorski]
wańtuch (starop.) — wór albo radno, płachta na chmiel, wełnę. [przypis redakcyjny]
W analizie opieram się nie na pierwotnym brzmieniu ustawy, a na wersji uwzględniającej zmiany wynikające z rewizji konwencji Berneńskiej z 1908 roku, zamieszczonej w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922, s. 35. [przypis autorski]
W analizie opieram się nie na pierwotnym brzmieniu ustawy, a na wersji uwzględniającej zmiany wynikające z rewizji konwencji berneńskiej z 1908 roku, zamieszczonej w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922, s. 35. [przypis autorski]
wanczosy a. wańczosy — obrobione drewno dębowe, służące do wyrobu mebli i beczek. [przypis edytorski]
Wanda —chodzi o legendarną księżniczkę Wandę, córkę Kraka, znaną z kroniki Wincentego Kadłubka i kroniki wielkopolskiej. [przypis edytorski]
Wanda Felicja Lurie (1911–1989) — pracownik służby zdrowia i nauczycielka, żona przemysłowca Bolesława Lurie, mieszkanka Woli, w czasie powstania cudem ocalała z egzekucji. [przypis edytorski]
Wanda i Wieja (litew. Vanduo, Vėjas) — woda i wiatr. [przypis autorski]
wandal — niszczyciel, szkodnik, barbarzyńca; nazwa pochodzi od jednego z germańskich plemion, które w 455 r. n.e. zdobyło i splądrowało Rzym. [przypis edytorski]
Wandalowie — grupa plemion wschodniogermańskich, zamieszkująca przed wielką wędrówką ludów Europę Środkową. [przypis edytorski]
Wandalowie — grupa staroż. plemion germańskich; w 406 wdarli się na tereny państwa rzymskiego, spustoszyli Galię, dotarli do rzymskiej Północnej Afryki, podbili ją i założyli tam własne państwo; podczas wypadu w 455 zajęli Rzym, który systematycznie i całkowicie ograbili; królestwo Wandalów zostało podbite przez Cesarstwo Bizantyńskie w połowie VI w. [przypis edytorski]
Wanda wciąga niejako ukochaną „Panią” w krąg swoich bliskich — „Pokazuje się, że ja wszystkich prawie moich mam przez ciebie i to pod różnymi tytułami, w różnych odcieniach, z mnóstwem różnych przyimków: przez ciebie, dla ciebie, z tobą, koło ciebie, w tobie itp. itp. Istotnie, poza tobą, wyjąwszy jednej samodzielnie występującej Juluty [Ignacowej Baranowskiej], to wszystkich wspólnych zbliżyłaś mi zawsze, a niewspólnych to bez ciebie miałam tak mało, jak gdyby najdalej los ich usunął” (List do Wandy z 17. sierpnia 1868). [przypis redakcyjny]
Wandea — fr. Vendée, departament i kraina historyczna we Francji. [przypis edytorski]
Wanderbewegung als erotische Erscheinung, właśc. Die Wandervogelbewegung als erotisches Phänomen (niem.) — Fenomeny erotyczne w „Ruchu Wędrownych Ptaków”; praca Hansa Blühera z 1912 r. [przypis edytorski]
Wanderbewegung — chyba Wandervogelbewegung? [Wandervogel (niem.: Wędrowne ptaki) to nazwa powstałego w 1898 r. w Niemczech ruchu młodzieżowego, promującego turystykę, tężyznę fizyczną i miłość do przyrody; ruch prekursorski w stosunku do niem. skautingu; niem. Bewegung: ruch. Red. WL]. [przypis autorski]
Wandervogel (niem.) — wędrowny ptak, nazwa stowarzyszenia młodzieży niemieckiej, założonego w 1901 r. Propagowało ono rozwój patriotyzmu, m.in. przez wycieczki po kraju i głosiło romantyczny bunt w imię „wspólnoty ludowej” Niemców. [przypis edytorski]
Wandka Re… i Stefcia Z. — Redlówna i Zalewska, siostrzenice Narcyzy. [przypis redakcyjny]
Wandsworth, Battersea — dzielnice w południowo-zachodniej części Londynu. [przypis edytorski]
Wandurski, Witold (1891–1934) — poeta, dramaturg, komunista, od 1929 na emigracji w ZSRR. [przypis edytorski]
wandyckowską — [przypis edytorski]
Wandyk — Anthonis Van Dyck (1599–1641), sławny malarz flamandzki; uprawiał głównie dworskie malarstwo portretowe. „Portrety jego w rodzaju swoim są najcelniejsze” — czytamy w Zbiorze potrzebn. wiad. [przypis redakcyjny]
w angielskim tekście 3964 wierszy — liczbę tę byłem zmuszony jeszcze znacznie pomnożyć w przekładzie. [przypis tłumacza]
W Anglii jest pieniądz z postacią anioła… — złota moneta angielska z wizerunkiem archanioła Michała zabijającego smoka, bita od 1465 do 1642; traktowana jako talizman. [przypis edytorski]
w Anglii np. kwestia wprowadzenia chłosty do więzień — W Szkocji policja wzbraniała się występować w roli profosów. Liga ludzkości (Humanitarian League) gotowała się gorliwie przeciw tzw. whipping bill, który w przeszłym roku upadł, gdyż nie przeszedł pod obrady parlamentu. [przypis autorski]
w Anglii przed kilku laty naczelnikiem była dziewczyna osiemnastoletnia — królowa Wiktoria, która jako 18-latka objęła tron Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, stając się jednocześnie zwierzchnikiem Kościoła anglikańskiego. [przypis edytorski]
w animuszu — pobudzony, energicznie. [przypis edytorski]
wanna — ἡ πύελος, solium, Wanne (Cl.) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
wanta (gw. podhalańska) — głaz, skała. [przypis edytorski]
wanta — lina bocznie usztywniająca maszt, w płaszczyźnie pionowej prostopadłej do osi statku; wanty występują symetrycznie na obu burtach. [przypis edytorski]
wanta — lina (zwykle spleciona z drutu) stabilizująca maszt w pionie. [przypis edytorski]
wanta — podtrzymujące maszt olinowanie stałe na żaglowcu. [przypis edytorski]
wanta — ściana. [przypis autorski]
w „Anteosie” Agatona — Tragedia nam nieznana; Agaton: współczesny Platona. [przypis tłumacza]
w „Antygonie” wobec Kreona Hajmon tak postępuje — zob. Sofokles, Antygona 1281 i nast. [Hajmon, syn Kreona, prosi ojca o litość dla Antygony, swojej narzeczonej, a kiedy jego prośby okazują się bezskuteczne, zapowiada, że śmierć Antygony pociągnie za sobą inny zgon. Kreon rozumie to jako groźbę pod swoim adresem, tymczasem Hajmon na wieść o śmierci swej wybranki popełnia samobójstwo; red. WL] [przypis tłumacza]
wanty — liny stabilizujące maszt po bokach. [przypis edytorski]
wanty — tutaj: liny boczne masztu. [przypis autorski]
wapnić — bielić wapnem. [przypis autorski]
wapory (daw.) — atak histerii. [przypis edytorski]
wapory (daw.) — ataki histerii, spazmy. [przypis edytorski]
wapory (daw., przestarz.) — wyziewy, opary. [przypis edytorski]
wapory — tu: wyziewy. [przypis redakcyjny]
waporyzator (z łac.) — rozpylacz do perfum. [przypis edytorski]
Wapping — osiedle we wsch. części Londynu, dawniej dzielnica portowa. [przypis edytorski]
w aprehensji — w poważaniu. [przypis redakcyjny]
wara — broń się, nie waż się. [przypis edytorski]
wara (daw.) — precz. [przypis edytorski]
wara (daw.) — strzeż się. [przypis edytorski]
wara (…) do (…) — wyrażenie oznaczające zakaz zbliżania się, wtrącania w czyjeś sprawy. [przypis edytorski]
Warburton, William (1698–1779) — biskup anglikański, autor licznych dzieł, m.in. rozprawy o połączeniu Kościoła z państwem. [przypis tłumacza]
warcaba a. warcab (daw.) — pionek używany w grze w warcaby. [przypis edytorski]
warcab — dziś D.lm: warcabów. [przypis edytorski]
warcab — dziś popr. forma D. lm: warcabów. [przypis edytorski]
warchlak — młode dzika. [przypis edytorski]
warchlak — młody dzik. [przypis edytorski]
warchoł (daw.) — tu: raban, hałas. [przypis edytorski]
warchoł (daw.) — tu: zamieszanie, spór. [przypis edytorski]
warchoł — osoba samowolna, skłonna do protestowania i nie stosująca się do powszechnie obowiązujących wymogów. [przypis edytorski]
warchoł — siejący zamieszanie hulaka a. przestępca. [przypis edytorski]
warchotny (starop.) — kłótliwy. [przypis redakcyjny]
war — coś wrzącego, kipiącego. [przypis edytorski]
w Arcymiłość zatopimy oczy — W Bogurodzicę Marię jako symbol najwyższej miłości i miłosierdzia, którą w modlitwie pozdrawiamy tymi słowami: Łaskiś pełna! [przypis redakcyjny]
Ward, Aida (1900–1984) — amerykańska piosenkarka jazzowa, popularna w latach 20. i 30. XX w. w Nowym Jorku; wystąpiła m.in. w przebojowej rewii Blackbirds. [przypis edytorski]
war (daw.) — wrzący płyn, tu: wrażenie gorąca odczuwane z powodu silnych emocji. [przypis edytorski]
war (daw.) — wrzątek; por. warzyć: gotować. [przypis edytorski]
war (daw.) — wrzątek. [przypis edytorski]
war (daw.) — wrzątek, wrzący płyn. [przypis edytorski]
wardżeczki — zdrobnienie od „wargi”, niekiedy śpiewa się: usteczki. [przypis edytorski]
wareckich — okazja warecka, tj. bitwa pod Warką 7 kwietnia 1656, zwycięska dla Polaków. [przypis redakcyjny]
wareckie — piwo z Warki nad Pilicą. [przypis edytorski]
Waregowie — staroruska nazwa wikingów działający na Rusi w VII–IX w. [przypis edytorski]
Warens, Françoise-Louise de a. Louise Éléonore de la Tour du Pil (1699–1762) — wydana za mąż w wieku 14 lat, w 1726 porzuciła męża, przeszła na katolicyzm i została agentką Wiktora Amadeusza II, otrzymując roczną pensję za opiekę nad protestantami pragnącymi przejść na katolicyzm. [przypis edytorski]
w areście — dziś popr.: w areszcie. [przypis edytorski]
Warfołomiej (ros.) — Bartłomiej. [przypis edytorski]
warf, popr. wharf (ang.) — nabrzeże. [przypis edytorski]
warf (z ang. wharf) — nabrzeże. [przypis edytorski]
wargaty — z wielkimi, obwisłymi wargami. [przypis edytorski]
wargi — dziś popr. forma N. lm: wargami. [przypis edytorski]
wargi — dziś popr. forma N. lm: wargami. [przypis redakcyjny]
wargi — dziś popr. N. lm.: wargami. [przypis edytorski]
wargi — dziś popr. N. lm: wargami. [przypis edytorski]
war — gorąco. [przypis edytorski]
wargowe a. jasnotowate (biol.) — rodzina roślin zielnych licząca ponad 3500 gatunków, występujących na całym świecie; wiele z nich zawiera olejki eteryczne i znalazły zastosowanie w medycynie, kosmetyce oraz jako przyprawy. [przypis edytorski]
wargula — przezwisko kobiety o pełnych ustach. [przypis edytorski]
war (gw.) — gorąco. [przypis edytorski]
wariacja — rozmaitość. [przypis redakcyjny]
Wariagowie a. Waregowie — Wikingowie działający na Rusi w VII–IX w. [przypis edytorski]
WARIANT — druga, dłuższa wersja przedostatniej sceny, uznawana za starszą, pierwotną. [przypis edytorski]
Wariatowi i Poecie — tak jest w wydaniu z r. 1870; w pierwodruku czytamy: Waryatowi poecie. [przypis redakcyjny]
Wario, właśc. Luciusz Warius Rufus (ok. 74–14 p.n.e.) — poeta rzymski, autor tragedii Thyestes i poematu epickiego De morte (łac.: o śmierci). Przyjaciel Wergiliusza, po jego śmierci zajął się przygotowaniem do druku Eneidy (wraz z innym poetą o nazwisku Plotius Tucca). [przypis edytorski]
Warius, łac. Lucius Varius Rufus (ok. 74–14 p.n.e.) — poeta rzymski, autor tragedii Thyestes i poematu epickiego De morte (O śmierci). Przyjaciel Wergiliusza, po jego śmierci zajął się przygotowaniem do druku Eneidy (wraz z innym poetą o nazwisku Plotius Tucca). [przypis edytorski]
Warius, właśc. Lucjusz Warius Rufus (ok. 74–14 p.n.e.) — poeta rzymski, autor tragedii Thyestes i poematu epickiego De morte (O śmierci). Przyjaciel Wergiliusza, po jego śmierci zajął się przygotowaniem do druku Eneidy (wraz z innym poetą o nazwisku Plotius Tucca). [przypis edytorski]
Warka — miasto nad Pilicą; wspomniana tu bitwa miała miejsce 7 kwietnia 1656, a więc przed bitwami pod Gnieznem i Warszawą. Nieścisłość ta stanowi jeden z dowodów, że Pasek pisał Pamiętniki w późniejszym wieku, a nie notował wydarzenia na bieżąco. [przypis redakcyjny]
warkło — dziś popr.: warknęło. [przypis edytorski]
Warkocze jasne hańba tnie — na Ukrainie dziewczyna, tracąc wstyd, obcina sobie warkocz a głowę ubiera w chustkę, jak mołodyce zamężne; stąd też nazywa się pokrytką. Uważałem, że nie przymus zewnętrzny, lecz opinia wioski i uczucie własnego sromu zniewalają biedaczki do tej ofiary. [przypis tłumacza]
wark — skrót od: warkot a. warczenie. [przypis edytorski]
Warna — bitwa pod Warną (1444), w której zginął król Władysław Warneńczyk. [przypis edytorski]
warnak — nazwa ludowa skazanego do katorgi. [przypis tłumacza]
