Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6127 przypisów.

opowiada, iż żołnierzowi, niosącemu naręcz drzewa (…) — por. Tacyt, Roczniki, XIII, 35. [przypis tłumacza]

opowiadając o widzeniu się z Panem Adamem — Mickiewiczem. [przypis redakcyjny]

opowiadając (starop.) — [tu:] zapowiadając. [przypis redakcyjny]

Opowiadają o Bionie (…) — Diogenes Laertios, Bion Borystenita [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IV, 54. [przypis tłumacza]

opowiadają o Polemonie (…) — Diogenes Laertios, Polemon z Aten [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IV, 17. [przypis tłumacza]

Opowiadają, że odznaczyłem się w pewnej bitwie… — Sokrates walczył w bitwach pod Potidają, pod Delion i pod Amfipolis; w dialogu Uczta Alcybiades opowiada, że w bitwie Sokrates uratował mu życie, zaś w czasie odwrotu z pola walki pod Delion wyróżniał się spokojem. [przypis edytorski]

Opowiadał czasami bitwę pod Assiette — Bitwa pod Assiette rozegrała się w czasie wojny o sukcesję austriacką (1747); rok wcześniej gen. de Belle-Isle odparł Austriaków spod Tulonu. [przypis redakcyjny]

Opowiadałem gdzie indziej o przyjęciu Jana w dwóch osobach Styki — Dzieje pewnego sukcesu (Zmysły… Zmysły…). [przypis autorski]

opowiadał [Leibniz] o rozmowie jego z młodym kanonikiem w Würzburgu, hr. Schönbornem… — Helbing-Bauer, op. cit., s. 320. [przypis edytorski]

opowiadali o harmonii kul niebieskich — ściślej: o harmonii sfer, do których miały być przytwierdzone ciała niebieskie; sfera to powierzchnia kuli. [przypis edytorski]

Opowiadanie Króla Wysp Hebanowych — druga połowa baśni, rozpoczętej w opowiadaniu Rybak i geniusz. [przypis edytorski]

opowiadanie o zemście pani de La Pommeraye — Opowiadanie to bardzo traci zbite w ten sposób w nowelę i kiedy się zeń wyrzuci przemiłe „interludia” szampańskiego wina zacnej gospodyni. [przypis tłumacza]

Opowiadanie prozą Historyja trojańska, z którego Kochanowski zaczerpnął pewne szczegóły do Odprawy posłów greckich, pojawiło się w druku w r. 1563. [przypis redakcyjny]

opowiada Seneka w jednym z listów — por. Seneka Listy moralne do Lucyliusza, L. [przypis tłumacza]

Opowiada tam, że pewni Kartagińczycy (…) nowymi światami — niemal dosłowny fragment z utworu tradycyjnie przypisywanego Arystotelesowi: Opowiadania zdumiewające, 84. [przypis edytorski]

opowiastkę, którą czytamy (…) Cycero (….) darował mu wolność za tę dobrą nowinę — Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. [przypis tłumacza]

opowiedział odkrycie Meksyku — dziś: opowiedział o odkryciu Meksyku. [przypis edytorski]

opowiedział, że go Lizander zatrzymał do tej pory… — Lizander nie zatrzymywał go pod Atenami. Był on daleko, w Jonii (na Samos), nie pod Atenami, co do których blokady był spokojny. [przypis tłumacza]

opowiedzieć (daw.) — tu: ogłosić. [przypis edytorski]

opowiedzieć słowy (przestarz.) — opowiedzieć słowami; por.: innymi słowy (starop. forma N. lm). [przypis edytorski]

opowiedzże — konstrukcja czasownikowa z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

Opowiem wam o tym… — w Shakespeare's England Carr Laugthon w artykule o marynarce mówi, że opowiadanie to, choć zapożyczone prawie dosłownie z Plutarcha, można uważać za nieco przesadny opis barki, w jakiej królowa Elżbieta odbywała swoje podróże. [przypis tłumacza]

Opowieść dziadkowa o cudach jasnogórskich — melodia ta sama, co w utworze Opowieść dziadkowa o zaginionej hrabinie z tego samego zbioru Piosenki „Zielonego Balonika”. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]

Opowieść dziadkowa o cudach Rapperswylskich — melodia ta sama, co w utworze Co mówili w kościele u Kapucynów. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]

Opowieść dziadkowa o zaginionej hrabinie — pod tytułem w wydaniu źródłowym podano melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]

opowieść o pasztecie truflowym — De la Metrie zmarł nagle, w wieku 42 lat, w Berlinie, doznawszy wylewu krwi do mózgu podczas przyjęcia na jego cześć wydanego przez francuskiego ambasadora w Prusach, markiza Tirconnela, któremu wcześniej swą sztuką lekarską uratował życie; plotka głosiła, że przyczyną śmierci było obżarstwo: przejedzenie się pasztetem truflowym serwowanym na tym przyjęciu. [przypis edytorski]

Opowieść ucieszna — klasyczna parodia romansu autorstwa Paula Scarrona. [przypis edytorski]

opowieść (…) u Grevenitza — [Graevenitz, Friedrich August Ferdinand von], Włościanin w Polszcze, Warszawa (1818), s. 38. [przypis redakcyjny]

Opowieści o Panu Bogu — ob. bardziej znane pt. Powiastki o Panu Bogu, zbiór 13 powiastek prozą, napisanych przez austriackiego poetę Rainera Marię Rilkego, wyd. 1906. [przypis edytorski]

opoździć — dziś: opóźnić. [przypis redakcyjny]

opożdzi — dziś popr.: opóźni. [przypis edytorski]

o pożytkoch (daw.) — forma Msc.lm, dziś popr.: o pożytkach. [przypis edytorski]

Oppianus (…) — Oppian z Apamei, Κυνηγετικά (De Venatione), I, v. 236. [przypis tłumacza]

oppidum (łac.) — miasto. [przypis redakcyjny]

oppignorando (łac.) — jako rękojmię dając. [przypis redakcyjny]

opponere (łac.) — opierać się. [przypis redakcyjny]

opponere (łac.) — stawić przeciw. [przypis redakcyjny]

opponere offensive (łac.) — stawić zaczepnie. [przypis redakcyjny]

opponunt (łac.) — gotują. [przypis redakcyjny]

opposita iuxta se posila magis elucescunt (łac.) — Lepiej wyjaśniają się sprzeczności postawione naprzeciw siebie. [przypis tłumacza]

opposito radio (łac.) — przeciwnym promieniem. [przypis redakcyjny]

oppressa gloriosior (łac.) — uciemiężona (tym) chlubniejsza. [przypis redakcyjny]

oppressit (łac.) — przycisnął. [przypis redakcyjny]

oppressor nobilitatis et raptor substantiarum (łac.) — ciemiężca szlachty i wydzierca majątków. [przypis redakcyjny]

opprimere et bene meritos (łac.) — uciskać i dobrze zasłużonych. [przypis redakcyjny]

oppugnans (łac.: atakujący, napastnik) — stawiający zarzuty defendensowi w dyspucie. [przypis redakcyjny]

oppugnationem (łac., forma B.) — zdobywanie. [przypis redakcyjny]

O prawach przeciw samobójcom — Postępek tych, którzy się zabijają sami, sprzeczny jest z prawem naturalnym i z religią objawioną. [przypis autorski]

o prawach wyborczych, którymi obdarowała je [kobiety] w Galicji zasada cenzusu podatkowego — od 1866 na terenie Galicji obowiązywało cenzusowe prawo wyborcze, dzięki któremu właścicielki dużych majątków, nieruchomości lub przedsiębiorstw, miały prawo głosowania, chociaż tylko za pośrednictwem męża lub pełnomocnika. [przypis edytorski]

oprawa — część należna żonie z majątku męża, wynosząca zwykle podwójną wartość jej posagu. Tu oprawą Julii po mężu ma być zgoda obu zwaśnionych rodów. [przypis redakcyjny]

oprawiać (starop.) — poprawić. [przypis redakcyjny]

oprawić komu (starop.) — oddać. [przypis redakcyjny]

oprawić (starop.) — [tu:] wzmocnić. [przypis redakcyjny]

oprawną w cielę — mowa o książce z okładkami ze skórki cielęcej. [przypis edytorski]

oprawny — dziś: oprawiony. [przypis edytorski]

oprawny — sprawiony, tj. ogolone z sierści i pozbawione wnętrzności. [przypis redakcyjny]

oprawny — tu: zwierzę, z którego zdarto skórę. [przypis redakcyjny]

opresja — trudne położenie, kłopotliwa sytuacja. [przypis edytorski]

opresja — tu: krzywda. [przypis redakcyjny]

opresja — tu: pognębienie. [przypis redakcyjny]

opresja (z łac. oppressio) — ucisk, pogwałcenie; ciężkie doświadczenie. [przypis edytorski]

opressem (łac.) — pognębionym, skazańcem; chodzi tu o Demostenesa. [przypis redakcyjny]

opriczina (ros. опричнина) — nazwa okresu w historii Rosji (1565–1572) oraz polityki stosowanej w tym czasie przez cara Iwana IV Groźnego, której głównym celem było zdławienie wszelkiej opozycji wewn. i umocnienie władzy carskiej; w tym celu car wyjął znaczną część państwa spod władzy bojarów (pozostała reszta zw. była ziemszczyną) i poddaniu jej bezpośr. władzy cara oraz terrorowi jego gwardzistów, zw. opricznikami. [przypis edytorski]

Oprócz Areopagu istnieli w Atenach strażnicy obyczajów i strażnicy praw — I sam Areopag podlegał cenzurze. [przypis autorski]

Oprócz Bontura, tam każdy ladaco — Bontura wspomniany tu ironicznie jako wyjątek, był rzeczywiście największym oszustem w Lucca. [przypis redakcyjny]

Oprócz Dąbskich wyjechał na dworzec i Radlicz z bukietem, który, od kilku tygodni nieobecny, Kazi jeszcze nie zna — powinno być raczej: Oprócz Dąbskich wyjechał na dworzec także z bukietem Radlicz, który od kilku tygodni nieobecny, Kazi jeszcze nie znał. [przypis edytorski]

oprócz jednej choroby — tu: tylko z wyjątkiem choroby; jedynie nie podczas choroby. [przypis edytorski]

oprócz obrzydłych cyprysów — tj. oprócz roślin sadzonych na cmentarzach. [przypis edytorski]

oprócz potrzeby czyta z ukontentowaniem — poza tym, że [czyta] z potrzeby, czyta [też] z ukontentowaniem. [przypis edytorski]

Oprócz trzech legii, które przedtem pod wodzą jego rodzica pustoszyły Judeę (…) a także z trzech tysięcy żołnierzy — do podanej wyżej ilość wojsk III, IV, 2, tj. 60 000, dochodzi obecnie około 20 000; zatem liczba wojska oblegającego Jerozolimę wynosiła około 80 000. [przypis tłumacza]

Oprócz tych trzech Rosjan, innych ze stanu szlacheckiego przebywało w moich czasach w ostrogu ośmiu ludzi — Jak widać z różnych wskazówek rozrzuconych po wspomnieniach, autor mówi tu o Polakach. Patrz uwagę przy końcu rozdziału. [przypis tłumacza]

Oprócz wymienionych przez Tadeusza Bobrowskiego utworów Apollo Nałęcz Korzeniowski ogłosił: Strofy oderwane przy Komedyi (przerobionej z Gribojedowa Gorie ot uma, Wilno 1856), — Batożek (komedya w 2 aktach), — Co robic z tym fantem, co go trzymam w ręku (Warszawa 1862), — Akt pierwszy (dramat, Lwów 1869). — Przełożył Alfreda de Vigny Chatterton, Victora Hugo Hernani i Marion Delorme. [przypis autorski]

o projektach komitetu paryskiego — mowa o Komitecie Ocalenia Publicznego, powstałym z inicjatywy Konwencji 1793 r. do walki z kontrrewolucją, kierowanym przez jakobinów. [przypis redakcyjny]

O promieniejący na niebie! […] usypiającego za górami życia — hymn autentyczny. [przypis autorski]

O promienisty (…) był — parafraza modlitwy Chryzesa z Iliady Homera. [przypis edytorski]

O Promyku Księżyca, O Dobrym Siewcy, W jego sercu śpiewał skowronek — tytuły bajek z tomiku Ireny Lewulis (1909–1988) i Bronisława Kamińskiego wydanych w 1946 w Paryżu. [przypis edytorski]

oprowadzę cię — poprawka wprowadzona przez Czubka za rękopisem. W poprzednich wyd.: „odprowadzę”. [przypis redakcyjny]

opruszony — dziś popr. pisownia: oprószony. [przypis edytorski]

oprymować (daw., z łac.) — uciskać, gnębić, prześladować. [przypis edytorski]

oprymować — uciskać, gnębić. [przypis edytorski]

oprymować (z łac.) — daw. gnębić, uciskać. [przypis edytorski]

oprymować (z łac.) — uciskać. [przypis edytorski]

oprymowany winem — [nie mógł być] niewolony, przymuszony do wina. [przypis redakcyjny]

opryskliwie —nieuprzejmie. [przypis edytorski]

opryszek — chuligan, drobny przestępca. [przypis edytorski]

oprzątnąć — tu: uprzątnąć. [przypis edytorski]

oprzątny (starop.) — dbały. [przypis redakcyjny]

oprzętka (daw.) — pracownica doglądająca i karmiąca świnie i kury. [przypis edytorski]

O, przebacz! Ale pod czarem wspomnienia Snu rozkosznego — Znane są pojęcia o czarodziejskiej sile snów i ich tajemniczym znaczeniu w epopei Persów. Poeta, tak wysoko podnoszący ekstazę, nie mógł nie zużytkować tego czynnika tam, gdzie samym tłem jest cudowność. [przypis tłumacza]

Oprzeć się lirycznej i romantycznej anegdocie (…) rezultatem roku 1886 było ustanowienie wiersza wolnego — G. Kahn, Symbolistes et decadents, Paris 1921, s. 51–52. [przypis autorski]

oprzeć się — sięgnąć aż do. [przypis edytorski]

oprzej się — dziś popr. forma: oprzyj się. [przypis edytorski]

O przekątną przecież i znowu o przekątną kwadratu na przekątnej (…) jak kwadrat na przekątnej naszego kwadratu, przecież ma dwa razy po dwie stopy — kwadrat zbudowany na przekątnej danego kwadratu ma od niego dwa razy większe pole powierzchni, zatem: kwadrat zbudowany na przekątnej kwadratu jednostkowego ma 2 stopy (kwadratowe) powierzchni, a zbudowany na jego przekątnej kolejny kwadrat („kwadrat na przekątnej naszego kwadratu”) ma 2 × 2 stopy (kwadratowe) powierzchni. [przypis edytorski]