Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 10707 przypisów.

kilkojęzykowy — dziś popr.: kilkujęzykowy, kilkujęzyczny. [przypis edytorski]

kilkoma sztukami miedzi — tj. kilkoma miedziakami, drobnymi monetami. [przypis edytorski]

kilkomiesięczny, kilkoletni — dziś popr.: kilkumiesięczny, kilkuletni. [przypis edytorski]

kilkoro chartów — dziś popr. forma B. lm: kilka chartów. [przypis edytorski]

kilko (starop.) — jak „tylko”, rodzaj nijaki do nieużywanego przymiotnika. [przypis redakcyjny]

Kilku autorów twierdziło, że akt tego ustanowienia jest umową między narodem a naczelnikiem (…) w drodze której układano między dwiema stronami warunki, pod jakimi jedna z nich zobowiązywała się rozkazywać, druga zaś słuchać — w tej formie przede wszystkim Locke. [przypis tłumacza]

kilkudziesiąt — dziś popr. forma D. lm: kilkudziesięciu. [przypis edytorski]

kilkudziesiąt — dziś popr.: kilkudziesięciu a. kilkudziesięcioma. [przypis edytorski]

Kilku innych miało mówić pokorniej — nie mówiąc po nazwisku, podsuwa autor czytelnikowi przekonanie, iż należał do nich Sofajnetos Stymfalijczyk, któremu jest niechętny, i rzuca na niego cień skutkiem takiego ogólnikowego powiedzenia. Pewnie celowo. Sofajnetos opisał wyprawę Cyrusa w duchu nieprzychylnym dla Ksenofonta. [przypis tłumacza]

kilku laty starszy — dziś popr. forma: o kilka lat starszy. [przypis edytorski]

Kilkumiesięczna władza namiestnika była wielce pomyślną dla Egiptu — według źródłeł historycznych kilkuletnie rządy Herhora Egipcjanie nazwali później oficjalnie „Erą Odrodzenia'', gdyż po skoncentrowaniu pełni władzy cywilnej i wojskowej przywrócił ład i porządek w rządzonym przez siebie Górnym Egipcie. [przypis edytorski]

kilkumorgowa — od: morga, miara powierzchni ziemi, wynosząca 0,56 ha. [przypis edytorski]

kilkunaścioro — dziś: kilkanaścioro, tu (o zwierzętach): kilkanaście. [przypis edytorski]

kilkunastu — dziś popr.: kilkunastoma. [przypis edytorski]

kilku osób — rzeczywiście, zważywszy gwałtowność ruchu i podniecenie, liczba ofiar w pierwszym roku Rewolucji (1789) była znikoma. [przypis redakcyjny]

Killa — miasto obok Chryzy. [przypis edytorski]

kilobych jedno (starop.) — bylebym tylko. [przypis edytorski]

kiloby nie pryskowała (starop.) — byle nie piętnowała. [przypis redakcyjny]

kilobyś (starop.) — bylebyś. [przypis redakcyjny]

kiloby (starop.) — byleby, aby tylko. [przypis edytorski]

kil — stępka, najniższa belka statku lub łodzi, ciągnąca się od dzioba do rufy. [przypis edytorski]

kil — wzdłużny element konstrukcyjny szkieletu statku; stępka belkowa. [przypis edytorski]

Kimberley — miasto w Republice Południowej Afryki. [przypis edytorski]

kim byłeś (…) — Publiusz Stacjusz, duch tu mówiący, był współczesnym z Tytusem, zdobywcą Jerozolimy, który umarł w 81 roku po Chrystusie. Stacjusz, jeszcze będąc młodzieńcem, przybył do Rzymu, swoim talentem poetycznym zwrócił na siebie uwagę dworu i łaskę Domicjana pozyskał. Głównym jego dziełem jest Tebaida, w której zdobycie Teb opiewał; z drugiego dzieła pod tytułem Achilleida pozostał tylko ułamek; śmierć poety przerwała tę pracę, albowiem umarł w 31 roku swojego życia. Dante mylnie nazywa go Tolozanem; zapewne za jego czasów jeszcze nie było wiadomym, że Stacjusz urodził się w Neapolu. [przypis redakcyjny]

kimel-kuche (z niem.) — ciastko z kminkiem. [przypis edytorski]

kimeryjskie krainy — krainy nieprzeniknionych ciemności, tu: miejsce przebywania dusz zmarłych. [przypis edytorski]

kim (jid.) — chodź, pójdź. [przypis edytorski]

Kimmeryjscy… mieszkańcy — Kimmeryjczycy, tracko-irański lud mieszkający na północ od Morza Czarnego. [przypis edytorski]

kimnąć — zdrzemnąć się. [przypis edytorski]

Kimon (ok. 510–449 p.n.e.) — wódz i polityk ateński, syn Miltiadesa; działał na rzecz umocnienia mocarstwowej pozycji Aten; po wygnaniu Temistoklesa stał się najbardziej wpływowym politykiem ateńskim; wspólnie z Arystydesem utworzył Ateński Związek Morski; rozbił perską flotę i armię u ujścia rzeki Eurymedon (467); przyczynił się do odbudowy i rozbudowy Aten. [przypis edytorski]

kimże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

kinąć (daw.) — porzucić. [przypis edytorski]

kinąć (daw.) — rzucić się. [przypis redakcyjny]

kinąć (starop.) — skinąć, kiwnąć. [przypis edytorski]

kinąć (z ukr.) — rzucić, tu: skierować. [przypis edytorski]

kinal (fr., wł.) — nazwa waleta kierowego w chapance. [przypis redakcyjny]

kinal — niżnik żołędny w kartach. [przypis redakcyjny]

kinderbal (z niem.) — zabawa dla dzieci. [przypis redakcyjny]

kinderek (z niem. Kind: dziecko, Kinder: dzieci) — dzieciątko. [przypis edytorski]

kindersztuba — wychowanie, dobre maniery, obycie towarzyskie; umiejętność zachowania się wpajana w procesie wychowania od dziecka (stąd nazwa). [przypis edytorski]

Kinder von zwölf Jahren und darunter… an die Seite (niem.) — dzieci poniżej lat dwunastu na bok. [przypis edytorski]

kinder — w narzeczu uliczników lwowskich to starszy chłopiec wysyłający młodszych na żebraninę. Jego podwładni dzielą się z nim zarobkiem, a w zamian korzystają z jego obrony przed napastnikami. [przypis redakcyjny]

Kind, Küche, Kirche (niem.) — dziecko, kuchnia, kościół. [przypis edytorski]

kindżał — nóż prosty, obosieczny, bez jelca (tj. części osłaniającej dłoń i oddzielającej głownię od rękojeści), często o ozdobnej pochwie i uchwycie; kindżałem bywa mylnie nazywany zakrzywiony nóż o podobnej budowie rękojeści, który poprawnie należałoby określać mianem: bebut. [przypis edytorski]

kindżał — rodzaj długiego noża stosowanego jako broń: o obosiecznej głowni, z rękojeścią bez jelca (tj. części osłaniającej dłoń i oddzielającej głownię od rękojeści), często zakrzywiony; w armii rosyjskiej wchodził w skład uzbrojenia oddziałów kozackich. [przypis edytorski]

kinematograf — aparat do rejestracji i projekcji na ekranie ruchomych obrazów, skonstruowany w 1895 przez braci A. i L. Lumière; pierwszy publiczny pokaz filmowy, w którym go wykorzystali, uznaje się za początek epoki kina; także: dawne określenie kina. [przypis edytorski]

kinematograf (daw.) — kino; tu: maszyna do wyświetlania filmów (nazywanych w tym zdaniu obrazami). [przypis edytorski]

kinematograf (daw.) — tu: kino. Na początku XX w. filmy pokazywano bez dźwięku, najważniejsze wypowiedzi czy komentarze pojawiały się na ekranie w formie napisów. Filmy były czarno-białe, a seans uzupełniała muzyka, grana na żywo na pianinie. Pierwszy film z dźwiękiem wyświetlono w 1927 r. [przypis edytorski]

kinematograf (daw.) — tu: kino. [przypis edytorski]

kinematograf — tu: bilet do kina. [przypis edytorski]

kineret — Jam Kinneret to hebrajska nazwa Jeziora Genezaret (Galilejskiego). [przypis edytorski]

Kinesjas — poeta nowomodny, twórca dytyrambów, wyśmiany przez Arystofanesa w Ptakach. Syn tego Meletosa, który oskarżał Sokratesa, niesłychanie długi, chudy i wątły był przedmiotem drwin i szyderstw ze strony licznych poetów. [przypis tłumacza]

Kinezjas (ok. 450–390) — ateński poeta dytyrambiczny, wyśmiewany w komediach współczesnego mu Arystofanesa (Żaby 153, 1433; Ptaki 1373–1409; Sejm kobiet 330; Lizystrata 860); wg staroż. inskrypcji z pocz. IV w. zwyciężył w konkursie podczas święta Dionizjów. [przypis edytorski]

Kinga (1234–1292) — córka króla Węgier Beli IV, żona polskiego władcy, Bolesława V Wstydliwego, święta Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]

King Kong — potworny, ogromny goryl wystąpił po raz pierwszy w filmie z roku 1933, w reż. M. Coopera. [przypis edytorski]

King of French (ang.) — król Francuzów. [przypis edytorski]

kings — królowie; tu: D.lm: królów. [przypis edytorski]

Kingsley, Charles (1819–1875) — angielski duchowny, prozaik, poeta i dramaturg. [przypis edytorski]

Kingston — stolicy Jamajki, państwa na Morzu Karaibskim. [przypis edytorski]

Kinici — pochodzili z rodu Jetry, teścia Mojżesza. [przypis tłumacza]

kinkiet — przyścienny świecznik lub lampa, przeważnie z metalu, zwykle ma mocowaną bezpośrednio do ściany tarczę. [przypis edytorski]

kinkiet — świecznik a. lampa mocowane na ścianie. [przypis edytorski]

Kinnim i Nidda — tytuły traktatów Miszny. Kinnim —- dosłownie: gniazda —- o ofiarach z ptaków; Nidda —- menstruacja. [przypis tłumacza]

kino Mugrabi — otwarte w 1930, plac przed nim był głównym miejscem spotkań mieszkańców Tel Awiwu; spłonęło w 1986. [przypis edytorski]

Kinyras — król Cypru i kapłan Afrodyty w Pafos. [przypis edytorski]

kinżał — dziś: kindżał. [przypis edytorski]

kinżał, kindżał — używany w Gruzji i na Kaukazie nóż prosty, obosieczny, bez jelca (tj. części osłaniającej dłoń i oddzielającej głownię od rękojeści), często o ozdobnej pochwie i uchwycie; kindżałem bywa mylnie nazywany zakrzywiony nóż o podobnej budowie rękojeści, który poprawnie należałoby określać mianem: bebut. [przypis edytorski]

Kiodżia (fonet. wł.), popr.: Chioggia — miasto włoskie zwane „małą Wenecją”: jego historyczne centrum znajduje się na podzielonej kanałami wyspie w południowej części Laguny Weneckiej. [przypis edytorski]

kiosk — altanka w kształcie chińskiej świątyni; holenderskie wanny — prawdopodobnie baseny wokół fontann wykładane ozdobnymi kafelkami holenderskimi. [przypis redakcyjny]

Kipczak — tu: ziemie zajmowane przez Kipczaków (a. Połowców), lud pochodzenia ałtajskiego, spokrewniony z Turkami, koczujący początkowo na stepach Kazachstanu; wschodnich sąsiadów Słowian w średniowieczu. [przypis edytorski]

kiper — piwniczy; osoba zajmująca się winami na daw. dworach królewskich i magnackich; dziś: degustator win. [przypis edytorski]

kiper — piwniczy, zajmujący się przygotowaniem wina do sprzedaży; znawca gatunków wina. [przypis redakcyjny]

kiper — zawodowy znawca win, zarządzający piwniczką. [przypis edytorski]

kipiątek (daw.) — wrzątek. [przypis edytorski]

kipiątek — wrzątek; por. czas. kipieć. [przypis edytorski]

kipiątek — wrzątek. [przypis edytorski]

kipiątek — wrzątek; tu: wrzawa. [przypis edytorski]

kipiatok (ros.) — wrzątek. [przypis edytorski]

Kipling, Joseph Rudyard (1865–1936) — angielski pisarz i poeta, laureat Nagrody Nobla w roku 1907, autor m. in. Księgi dżungli. [przypis edytorski]

Kipling, Rudyard (1865–1936) — angielski pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla z 1907. Autor książek dla dzieci i młodzieży: Księga dżungli, Kim, Puk z Pukowej Górki, często poruszał kwestię imperializmu brytyjskiego. [przypis edytorski]

Kipling, Rudyard (1865–1936) — angielski prozaik i poeta. [przypis edytorski]

Kipling, Rudyard (1865–1936) — angielski prozaik i poeta. [przypis edytorski]

Kipps — powieść Wellsa z 1905 roku. [przypis edytorski]