Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3758 przypisów.
freigatka — fregata, szybki statek trójmasztowy. [przypis edytorski]
frei (niem.) — wolne. [przypis edytorski]
frei (niem.) — wolny, otwarty. [przypis edytorski]
Freinshemius — uzupełnił Kwintusa Kurcjusza. [przypis tłumacza]
freirka gw. — (frajerka) dziewczyna. [przypis edytorski]
Freisler, Roland (1893–1945) — w NSDAP od 1925 r. Od 1942 r. przewodniczący Trybunału Ludowego. Przewodniczył w ponad 1200 procesach, które kończyły się niemal wyłącznie wyrokami śmierci, stąd nazywano go „wieszającym sędzią”. [przypis edytorski]
Freistunde (niem.) — wolna godzina. [przypis edytorski]
Freja — nordycka bogini miłości i wojny. [przypis edytorski]
Freja — Tęsknota. [przypis redakcyjny]
frejlina (daw., z niem.) — dama dworu. [przypis edytorski]
frejlina (daw; z niem. Fräulein: panna; Hoffräulein: dworka) — dama dworu (szczególnie na dworze rosyjskim). [przypis edytorski]
frekwencja — znaczniejsza liczba osób. [przypis redakcyjny]
Fremdenverkehr (niem.) — turystyka. [przypis edytorski]
fremebat popularitas (łac.) — sarkało pospolitactwo, szlachta. [przypis redakcyjny]
Fremin — ów Fremin, którego Villon nazywa żartobliwie „swoim klerkiem” (sekretarzem), spisuje jakoby testament za dyktandem mistrza. [przypis tłumacza]
fremitus (łac.) — hałas. [przypis redakcyjny]
fremitus (łac.) — krzyk. [przypis redakcyjny]
French book trade regulations, Paris (1725), Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org. [przypis autorski]
French Channel (ang.) — Kanał Francuski. [przypis edytorski]
French Decree of 30 August 1777, on the duration of privileges, Paris (1777), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer,www.copyrighthistory.org, ch. 1, p. 1. [przypis autorski]
French Decree of 30 August 1777… [przypis autorski]
French, John (1852–1925) — brytyjski marszałek polny, pierwszy naczelny dowódca Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego w I wojnie światowej. [przypis edytorski]
French Literary and Artistic Property Act, Paris (1793), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 13.02.2014), artykuł 6. [przypis autorski]
French madame miał, Polish madame miał, English madame miał (mieszanka ang, fr., pol.) — francuską panią miał, angielską panią miał, polską panią miał. [przypis edytorski]
french (trencz) — płaszcz wojskowy. [przypis edytorski]
frenetyczny (daw.) — entuzjastyczny, gwałtowny, burzliwy. [przypis edytorski]
frenetyczny — gwałtowny, entuzjastyczny. [przypis edytorski]
frenetyczny — gwałtowny, pełen zapału. [przypis edytorski]
frenetyczny (z fr.) — gwałtowny, żywiołowy. [przypis edytorski]
frenetyczny (z fr.) — tu: ekstatyczny, entuzjastyczny. [przypis edytorski]
frenetykiem, lunatykiem — frenetyk: osoba gwałtowna, żywiołowa; w oryg. frantic, lunatic: szalony, wariat. [przypis edytorski]
frengi a. ferengi — cudzoziemiec, Europejczyk [od zniekształconej nazwy „Franków”, tj. chrześcijan z Europy Zachodniej, z którymi muzułmanie stykali się od średniowiecza; red. WL]. [przypis autorski]
Frengistan — Europa. [przypis autorski]
Frenkiel, Mieczysław (1860–1934) — artysta dramatyczny słynny z kreacji aktorskich w komediach Fredry, Bałuckiego, Blizińskiego. [przypis edytorski]
frenologia — pseudonauka, popularna na przełomie XIX i XX wieku, wedle której kształt czaszki odzwierciedlał charakter człowieka. [przypis edytorski]
frenologia (z gr. φρήν, phrēn: rozum, umysł) — daw. teoria naukowa, szukająca związków między cechami psychicznymi człowieka a fizyczną budową czaszki i mózgu. [przypis edytorski]
frenologiczny (z gr. φρήν, phrēn: rozum, umysł) — związany z frenologią, daw. pseudonauką, szukającą związków między cechami psychicznymi człowieka a fizyczną budową czaszki i mózgu. [przypis edytorski]
frenologista (z gr.; właśc. frenolog) — osoba zajmująca się nauką o budowie czaszki i wnioskująca z tego o zdolnościach człowieka; frenologia, zapoczątkowana przez F. J. Galla (1758–1828), stała się w XIX i na pocz. XX w. pseudonauką, służącą potwierdzaniu stereotypów rasistowskich i mizoginicznych. [przypis edytorski]
frenolog — osoba zajmująca się nauką o budowie czaszki i wnioskująca z tego o zdolnościach człowieka. [przypis edytorski]
frenolog — specjalista od frenologii, pseudonauki poszukującej związku między budową mózgu i czaszki a zdolnościami i charakterem człowieka. [przypis edytorski]
Frente Popular (hiszp.) — Front Ludowy, koalicja hiszpańskich partii lewicowych, zawiązana w styczniu 1936, która po wygranych wyborach zawiązała rząd. [przypis edytorski]
frequentia — napływ, obecność; frekwencja. [przypis redakcyjny]
Fresco — dziś częściej: Bolo lub Bwiko, rzeka w zach. Afryce, uchodząca do Atlantyku w pobliżu miasta Fresco, pośrodku linii brzegowej ob. Wybrzeża Kości Słoniowej. [przypis edytorski]
fresk (z wł. fresco: świeży) — malarstwo wykonywane na mokrym tynku. [przypis edytorski]
fresk (z wł. fresco: świeży) — malowidło ścienne wykonywane na wilgotnym tynku. [przypis edytorski]
Fresnel, Fulgence (1795–1855) — francuski dyplomata i orientalista, brat fizyka Augustina Fresnela; w 1851 kierował jedną z pierwszych ekspedycji naukowych do Mezopotamii. [przypis edytorski]
fretum navigabile (łac.) — cieśnina żeglowna. [przypis redakcyjny]
fretus integritate conscientiae suae (łac.) — polegając na swym czystym sumieniu. [przypis redakcyjny]
Freuda, (…) jednego z największych geniuszy i dobroczyńców ludzkości naszej epoki — nie można zeń robić kogoś, kim nie jest: jakiegoś maga, arcykapłana, a nade wszystko filozofa, na co on sam by się z pewnością nie zgodził. Na tym podstawieniu nieodpowiednich wartości polega z pewnością jego istotne niedocenienie, jak to często bywa. [przypis autorski]
Freudenberg, Ika, właśc. Frederike Freudenberg (1858–1912) — niem. działaczka społeczna i sufrażystka, w 1894 r. założyła wraz z koleżanką, Sophie Goudstikker, monachijskie Verein für Fraueninteressen; do sympatyków towarzystwa należał m.in. niem. poeta Rainer Maria Rilke; prowadziła też punkt pomocy prawnej i punkt informacyjny ds. opieki społecznej i zatrudnienia kobiet (działający na terenie Bawarii i Monachium); autorka programowych publikacji niem. ruchu kobiecego na pocz. XX w., m.in. Die Frau und die Politik („Kobieta i polityka”, 1908), Die Frau und die Kultur des öffentlichen Lebens z („Kobieta a kultura życia publicznego”, 1912), Grundsätze und Forderungen der Frauenbewegung („Założenia i żądania ruchu kobiecego”, 1912). [przypis edytorski]
Freud, Sigmund (1856–1939) — austriacki badacz żydowskiego pochodzenia, na początku kariery zajmował się neurologią, potem twórca psychoanalizy. [przypis edytorski]
Freud, Sigmund (1856–1939)— austriacki badacz żydowskiego pochodzenia, na początku kariery zajmował się neurologią, potem twórca psychoanalizy. [przypis edytorski]
Freud, Sigmund (1856–1939) — austriacki neurolog żydowskiego pochodzenia, twórca psychoanalizy. [przypis edytorski]
Freud, Sigmund (1856–1939) — neurolog i psycholog austr. (urodzony w Příborze, wówczas Freibergu na Morawach, w rodzinie żyd.), twórca psychoanalizy; jego metoda, kontynuowana jako „psychologia głębi” (niem. Tiefenpsychologie, termin Carla Gustava Junga), skoncentrowanie uwagi na analizie przeżyć niekontrolowanych przez świadomość, wywarła znaczący wpływ na literaturę i teorię sztuki; najważniejsze publikacje Freuda (Die Traumdeutung, tj. Objaśnianie marzeń sennych, 1900; Zur Psychopathologie des Alltagslebens, tj. Psychopatologia życia codziennego, 1901; Totem und Tabu, czyli Totem i Tabu, 1913 oraz wykłady z psychoanalizy i seksuologii, publikowane od 1905 r., aż po Vorlesungen zur Einführung in die Psychoanalyse, tj. Wstęp do psychoanalizy z 1917 r.) poprzedzone były pracami niemieckiej szkoły psychologii eksperymentalnej, z którą zapoznał się Przybyszewski podczas studiów w Berlinie, co miało wpływ na pierwszy jego utwór, Totenmesse. [przypis edytorski]
Freud, Sigmund (1856–1939) — ur. w Příborze (wówczas: Freiberg na Morawach) w rodzinie żyd. neurolog i psycholog austr., twórca psychoanalizy; jego metoda (kontynuowana jako „psychologia głębi”, niem. Tiefenpsychologie; termin Carla Gustava Junga), tj. skoncentrowanie uwagi na analizie przeżyć niekontrolowanych przez świadomość, wywarła znaczący wpływ na literaturę i teorię sztuki; wykłady z psychoanalizy i seksuologii publikowane były od 1905 r. Najważniejsze publikacje Freuda stanowiły rozwinięcie prac niem. szkoły psychologii eksperymentalnej: Die Traumdeutung („Objaśnianie marzeń sennych”, 1900); Zur Psychopathologie des Alltagslebens („Psychopatologia życia codziennego”, 1901); Totem und Tabu („Totem i Tabu”, 1913); Vorlesungen zur Einführung in die Psychoanalyse („Wstęp do psychoanalizy”, 1917). [przypis edytorski]
freudyzm — zespół poglądów wywodzących się z koncepcji stworzonych przez twórcę psychoanalizy, Sigmunda Freuda (1856–1939), który podkreślał rolę popędu seksualnego jako motoru postępowania człowieka oraz stosował metodę terapeutyczną opartą głównie na analizie swobodnych skojarzeń, snów i wspomnień. [przypis edytorski]
Freyung — historyczny plac w centrum Wiednia. [przypis edytorski]
frezarka — maszyna do obróbki skrawaniem za pomocą frezu; służy do wykonywania np. rowków, gwintów, kół zębatych. [przypis edytorski]
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
frez — koń rasy fryzyjskiej, charakteryzujący się karym umaszczeniem, średnim rozmiarem i bujną grzywą. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Frick, Wilhelm (1877–1946) — prominentny działacz nazistowski, minister spraw wewnętrznych III Rzeszy, następnie protektor Czech i Moraw, zbrodniarz wojenny. [przypis edytorski]
Frick, Wilhelm (1877–1946) — w latach 1933–1943 minister spraw wewnętrznych Rzeszy, potem protektor Czech i Moraw. Sądzony i powieszony w Norymberdze. [przypis edytorski]
F. Rideau (2008), Commentary on Diderot's Letter on the book trade (1763), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 15.02.2014), punkt 3; R. Birn, The Profits of Ideas: Privileges en Librairie in Eighteenth-Century France, „Eighteenth-Century Studies”, Vol. 4, No. 2 (Winter 1970–1971), s. 153, Ch. Geiger, The influence (past and present) of the Statute of Anne…, s. 126, J. C. Ginsburg, A tale of two copyrights…, s. 150. [przypis autorski]
F. Rideau (2008), Commentary on Diderot's Letter on the book trade (1763), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 15.02.2014), punkt 4. [przypis autorski]
F. Rideau (2010), Commentary on Gaultier's memorandum for the provincial booksellers (1776), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org. [przypis autorski]
F. Rideau, (2010) Commentary on Louis d'Héricourt's memorandum (1725), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org. [przypis autorski]
F. Rideau, (2010)Commentary on the French Decree of 30 August 1777, [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer,www.copyrighthistory.org, D. Saunders, Authorship and copyright, London 1992, s. 86. [przypis autorski]
F. Rideau, (2010) Commentary on the memorandum on the dispute which has arisen between the booksellers of Paris and those of Lyon (1690s), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, P. Drahos, J. Braithwaite, Information feudalism…, s. 31. [przypis autorski]
F. Rideau, (2010) Commentary on the memorandum on the dispute which has arisen between the booksellers of Paris and those of Lyon (1690s), [w:] Primary Sources on Copyright…L. Pfister, Author and Work…, s. 127-128. [przypis autorski]
F. Rideau, Nineteenth century controversies relating to the protection of artistic property in France, [w:] R. Deazley, M. Kretschmer and L. Bently [red.] Privilege and Property. Essays on the History of Copyright, 2010, s. 243, S. Teilmann, British and French copyright: A historical study of aesthetic implications, Department of Comparative Literature University of Southern Denmark 2004, http://static.sdu.dk/mediafiles/Files/Om_SDU/Institutter/Ilkm/ILKM_files/PhD/StineTeilmann.pdf, (dostęp 13.02.2014), s. 25, M. F. Makeen, From „Communication in Public”…, s. 34. [przypis autorski]
F. Rideau, Nineteenth century controversies relating to the protection of artistic property in France, [w:] R. Deazley, M. Kretschmer, L. Bently [red.] Privilege and Property. Essays on the History of Copyright, 2010, s. 243. [przypis autorski]
Fridericus, Daniae rex (łac.) — Fryderyk, król Danii; tu: Fryderyk II, który założył twierdzę Kronburg w 1577 r. [przypis redakcyjny]
Fridrusz właśc. Fryderyk Herburt (1470 – 1519) — chorąży lwowski, w 1519 r. zginął w trakcie obrony miasta Sokal [przypis edytorski]
Friedrich Engels (1820–1895) — niemiecki filozof i socjolog, ideolog komunizmu, wydawca pism Marksa. [przypis edytorski]
Friedrichs-bahnhof — dziś: dworzec kolejowy Friedrichstrasse w Berlinie, zbudowany w latach 1919–1925. [przypis edytorski]
Friedrich Schiller (1759–1805) — niemiecki poeta, filozof. [przypis edytorski]
Friedrichstrasse — ulica w centrum Berlina. [przypis edytorski]
Friedrich von Schiller (1759–1805) — niem. poeta i teoretyk sztuki; echo dramatu Wilhelm Tell można odnaleźć w Lilli Wenedzie w wątku rzutu toporem we włosy ojca analogicznym do strzału z kuszy w jabłko postawione na głowie syna Wilhelma. [przypis edytorski]
frigidarium (łac.) — pomieszczenie w łaźni przeznaczone do ochładzania się. [przypis edytorski]
Frijoles, frijoles — fasolki, fasolki. [przypis edytorski]
frisait la quarantaine (fr.) — zbliżała się do czterdziestki. [przypis edytorski]
Frische Brise! (niem.) — Świeża bryza! [przypis edytorski]
Frische Brise! — Świeża bryza! [przypis edytorski]
frisch (niem.) — świeży, świeża. [przypis edytorski]
frisch Wasser, frisch Bier (niem.) — świeża woda, świeże piwo. [przypis edytorski]
frisson (fr.) — dreszcz. [przypis edytorski]
Fritjof — Saga o Fritjofie, epos szwedz. pióra Tegnéra, liczący 24 pieśni, publikowany we fragmentach od 1820, w całości w 1825, zyskał sławę w całej Europie. Opracowania muzyczne tych pieśni autorstwa Bernharda Crusella (1775–1838) były niezmiernie popularne wśród ludu. [przypis edytorski]
Fritsche, Ludwik (1872–1940) — aktor. [przypis edytorski]
Fritsch, Willy (1901–1973) — niemiecki aktor, szczególnie znany z filmów z okresu kina niemego. [przypis edytorski]
friulski — pochodzący z Friuli, regionu w płn.-wsch. Włoszech, na wsch. od Wenecji. [przypis edytorski]
frivolous — błahy, znikomy. [przypis autorski]
friżider (z ang.) — lodówka. [przypis edytorski]
Frobel, właśc. Friedrich Fröbel (1782–1852) — twórca systemu pedagogicznego, podkreślał specyficzne potrzeby dziecka i postulował edukację przedszkolną przez zabawę, śpiew i taniec, opracował też projekty zabawek edukacyjnych. [przypis edytorski]
Frochedorf — zamek w Austrii, rezydencja hrabiego de Chambord, potomka Burbonów i pretendenta do korony francuskiej, który obrał ten zamek za siedzibę swego wygnania. [przypis tłumacza]
Fröbel, Friedrich (1782–1852) — niemiecki pedagog, propagator wychowania przedszkolnego; od jego nazwiska tzw. ogródki dziecięce, czyli pierwsze przedszkola, nazywano freblówkami. [przypis edytorski]
Fröding, Gustav (1860–1911) — poeta szwedzki, debiutował w r. 1891 zbiorem pieśni opiewających radość życia Gitara i harmonika (oryg. Guitarr och dragharmonika), w latach późniejszych tworzył pesymistyczne studia psychopatologiczne, pisał otwarcie o swoich problemach z alkoholem i w relacjach z kobietami; był leczony w wielu instytucjach psychiatrycznych, m.in. w Lillehammer w Norwegii, Görlitz w Niemczech i Uppsali w Szwecji; ostatnie lata spędził z wieloletnią kochanką Idą Bäckman. [przypis edytorski]
Fröhlich, Gustav (1902–1997) — gwiazdor filmu niemieckiego, wystąpił m.in. w filmie Metropolis (1927). Rozwiódł się z Gittą Alpar i związał z Lidią Baarovą, która później została kochanką Goebbelsa. Do 1945 r. wystąpił w 41 filmach, po wojnie kontynuował karierę aktorską. [przypis edytorski]
Frognerdammen — historyczny park w Oslo. [przypis edytorski]
Frognerseteren — zabytkowe, drewniane schronisko turystyczne na szczycie Holmenkollen położonym nad Oslo, z widokiem na miasto i fiordy. [przypis edytorski]
Frolenko, Michaił Fiodorowicz (1848–1938) — ros. rewolucjonista, „uczestnik „wędrówek w lud”, członek Komitetu Wykonawczego Narodnej Woli; brał udział w przygotowaniach zamachu na Aleksandra II na linii kolejowej pod Odessą (sierpień 1878) oraz udanego zamachu w 1881; skazany początkowo śmierć, później na dożywotnie więzienie; w 1905 zwolniony. [przypis edytorski]
Fromentin, Eugène (1820–1876) — francuski malarz, krytyk sztuki i pisarz. [przypis edytorski]
