ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 176 przypisów.

mać uboga (starop.) — biedna, nieszczęśliwa matka. [przypis redakcyjny]

macharzyna (starop.) — worek skórzany. [przypis redakcyjny]

macierzyńskim szladem (starop.) — śladem matki, drzewa macierzyńskiego, zwanego tu sadem (w. 1). [przypis redakcyjny]

maciora (starop.) — macierz, matka. [przypis edytorski]

maciora (starop.) — matka, kobieta rodząca dzieci. [przypis redakcyjny]

maczuga (starop.) — [tu:] kij. [przypis redakcyjny]

mająli (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli mają. [przypis edytorski]

majoran (starop.) — majeranek (rodzaj zioła używanego jako przyprawa). [przypis edytorski]

Makon (starop.) — prorok Mahomet. [przypis redakcyjny]

małeby karanie (starop.) — zdanie eliptyczne, inaczej: małe by [było] karanie; mała byłaby kara. [przypis edytorski]

małmazyje (starop.) — pierwotnie nazwa ciemnych, aromatycznych win produkowanych w okolicach miasta Malvasia na Peloponezie; tu: słodkie wina. [przypis edytorski]

mało co (starop.) — niewiele. [przypis edytorski]

mało (…) co (starop.) — zaledwie, trochę. [przypis redakcyjny]

mało miał na tem (starop.) — mało mu tego było. [przypis edytorski]

mało słychany (starop.) — rzadko słyszany; o którym rzadko słychać (się słyszy). [przypis edytorski]

mało (starop.) — nieco, trochę. [przypis edytorski]

mało (starop.) — trochę, nieco. [przypis edytorski]

mało (starop.) — trochę, niewiele. [przypis edytorski]

mało (starop.) — trochę; postój mało: poczekaj chwilę. [przypis edytorski]

mało (starop.) — trochę; poznać mało: trochę się dowiedzieć. [przypis edytorski]

mało (starop.) — tu: trochę. [przypis edytorski]

mało weźrzawszy w ziemię (starop.) — krótko popatrzywszy w ziemię. [przypis edytorski]

małowierny [rozum] (starop.) — mało mający wiary. [przypis redakcyjny]

mało że (starop.) — omalże, prawie. [przypis edytorski]

mały czas wyszedł (starop.) — niewiele czasu minęło. [przypis edytorski]

mali (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli ma. [przypis edytorski]

maluneczki (starop.) — zdrobn. melony. [przypis edytorski]

mam działo (starop.) — mam dzieło, mam zadanie. [przypis edytorski]

mandat (starop.) — [tu:] rozkaz. [przypis redakcyjny]

mara nikczemna* (starop.) — złudne widziadło, zjawa. [przypis redakcyjny]

marnie zatrząsać (starop.) — marnować, trwonić. [przypis edytorski]

marnotratność (starop.) — marnotrawstwo. [przypis redakcyjny]

masia (starop.) — maże, czyli wóz na posługi pańskie przeznaczony. W Litwie jest rodzaj szlachty zubożałej czy kmieci wolnych, bojarami zwanych, tych powinnością jedyną za grunt posiadany czynsz, droga wielka od 50 do 100 mil i 2 małe od 24 do 50, nadto z kolei stójka u pana komisarza, ekonoma, wozem swym i końmi na wszelkie posyłki mniejsze przez tydzień. Do tej powinności tu przyrównanie; snać gonną masia lub mazią na Rusi Czerwonej, Podolu albo Ukrainie za Reja była nazywana. [przypis redakcyjny]

ma się na pieczy (starop.) — uważa na siebie; pilnuje się. [przypis edytorski]

masz być łaskaw na (starop.) — tu w znaczeniu: podobno jesteś łaskawy dla. [przypis edytorski]

maszkarować się (starop.) — w maski ubierać [się]. [przypis redakcyjny]

masz za co (starop.) — nie lekceważysz. [przypis redakcyjny]

matki posłuszne mistrzyniej (starop.) — szyk przestawny; dziś: posłuszne matce mistrzyni. [przypis edytorski]

mdła (…) płeć (starop.) — słaba płeć; kobieta. [przypis edytorski]

mdły (starop.) — słaby; osłabiony. [przypis edytorski]

mdlejszy (starop.) — słabszy. [przypis redakcyjny]

Męszyjasz (starop.) — Mesjasz. [przypis edytorski]

meszkita (starop.) — meczet. [przypis edytorski]

meszkita (starop.) — meczet. [przypis redakcyjny]

miąższość (starop.) — grubość; tu: masa, rozmiar. [przypis edytorski]

miąższy (starop.) — gruby. [przypis redakcyjny]

miała bydź zatajoną inszem (starop.) — miała być zatajona przed innymi. [przypis edytorski]

miał swoje otuchy (starop.) — spodziewał się. [przypis edytorski]

mianować (starop.) — nazywać po imieniu, nazywać wedle miana. [przypis edytorski]

mianować (starop.) — nazywać (po imieniu, tj. wedle miana). [przypis edytorski]

mianować (starop.) — tu: wyzwać po imieniu. [przypis edytorski]

miasto krotofile (starop.) — zamiast zabawy. [przypis edytorski]

miasto (starop.) — zamiast, w miejsce. [przypis edytorski]

miasto (starop.) — zamiast; w miejsce. [przypis edytorski]

Międzyziemne Morze (starop.) — Morze Śródziemne. [przypis redakcyjny]

mię (starop.) — dziś popr.: mnie. [przypis edytorski]

mieć kogo za co (starop.) — uważać kogo za co. [przypis edytorski]

mieć moc nad czym (starop.) — panować nad czym. [przypis edytorski]

mieć na pieczy (starop.) — opiekować się, dbać (o kogo). [przypis edytorski]

mieć na pieczy (starop.) — troszczyć się o co; por. piecza: troska, pieczołowitość, pilność. [przypis edytorski]

mieć o kogo staranie (starop.) — dbać o kogo; opiekować się kim. [przypis edytorski]

mieć plac od kogo (starop.) — dostać od kogo miejsce (przestrzeń, okazję); niech ma od ciebie plac męstwu swoiemu: daj mu przestrzeń (sposobność) dla ukazania jego męstwa. [przypis edytorski]

mieć plac (starop.) — tu: mieć okazję. [przypis edytorski]

mieć przed kim (starop.) — przewyższać kogo. [przypis redakcyjny]

mieć serce (starop.) — mieć odwagę. [przypis edytorski]

mieć się do obrony (starop.) — szykować się do obrony. [przypis edytorski]

mieć się do sprawy (starop.) — tu: przygotowywać się do walki. [przypis edytorski]

mieć się do szturmu (starop.) — szykować się do szturmu. [przypis edytorski]

mieć się trzeba do czego (starop.) — trzeba się skierować ku czemuś, sięgnąć po coś itp. [przypis edytorski]

mieć staranie o kim (starop.) — dbać o kogo; opiekować się kim. [przypis edytorski]

mieć staranie o kim (starop.) — opiekować się kim. [przypis edytorski]

mieć zabawę (starop.) — zabawić (gdzieś), przebywać. [przypis edytorski]

mieć zakon lichy (starop.) — nie trzymać się zasad, reguły zakonnej. [przypis edytorski]

miece się (starop.) — miota się; rzuca się, ciska się. [przypis edytorski]

miech (starop.) — tu: sakwa, sakiewka; worek na pieniądze i kosztowności. [przypis edytorski]

miednica (starop.) — tu: naczynie miedziane. [przypis edytorski]

miedzy insze (starop.) — między innych, pośród innych. [przypis redakcyjny]

miedzy (starop.) — dziś popr.: między. [przypis edytorski]

miejcie się do sprawy (starop.) — szykujcie się [gotujcie się] do sprawy [tj. tu: do walki]. [przypis edytorski]

miejsca w nich żadne nie miały wywody (starop.) — nie przemawiały do nich żadne tłumaczenia. [przypis edytorski]