Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156649 przypisów.
chocia (starop. forma) — chociaż; tu: pomimo że. [przypis edytorski]
chocia to (starop.) — mimo że. [przypis redakcyjny]
chociażby na mocy staraniu naszemu zeszło — sens: choćbyśmy się nie dość mocno starali. [przypis edytorski]
chociażem (…) drapał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: chociaż drapałem. [przypis edytorski]
chociażem go (…) słuchał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: chociaż go słuchałem. [przypis edytorski]
chociażem mu porwał — chociaż mu porwałem (forma z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
chociażem się (…) przepościł — chociaż się przepościłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
chociażem — skrócone od: chociaż jestem. [przypis edytorski]
chociażem ucho przykładał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: chociaż ucho przykładałem. [przypis edytorski]
Chociaż, jak podaje M. Juda, przywileje miejskie należały w do rzadkości. Por. M. Juda, Przywileje drukarskie w Polsce, Lublin 1992, s. 5. [przypis autorski]
chociaż król, wyróżniał się uczynnością i troskliwością o przyjaciół, to jest godniejsze uwagi — podobne cnoty chwali Ksenofont u Cyrusa Młodszego (Anabaza I 9). [przypis tłumacza]
Chociaż mróz dzierży dziś w nocy wartę… — przekład Zofii Baumanowej. [przypis redakcyjny]
Chociaż ten czarny żupan… — Zdanie przyzwolone [okolicznikowe przyzwolenia, ze spójnikiem: chociaż, pomimo że; Red. WL] nie jest tu jasno uzasadnione. Oczywiście też nie ten żupan nosił niegdyś jasne barwy, tylko Miecznik. Prof. Brückner uważa czarny żupan za metonimię znaczącą tyle co „Miecznik” („Przegląd Warszawski” 1923, str. 46). [przypis redakcyjny]
Chociaż to wariacja, nie jest jednakże bez metody — bardziej znana wersja tłumaczenia tej frazy podejrzliwego Poloniusza badającego Hamleta brzmi: „W tym szaleństwie jest metoda”. [przypis edytorski]
Chociaż w stajence — śpiewa się również: choć w stajeneczce. [przypis edytorski]
Chociaż zdaniem J. Loewenstein „monopole nigdy nie były instrumentem cenzury [państwowej — przyp. K.G.]”, jego zdaniem Stationers' Company rzeczywiście uzasadniało swoje istnienie chęcią pomocy w zwalczaniu herezji i buntów, jednak w praktyce niezbyt przejmowali się tą rolą, zob. J. Loewenstein, The author's due…, s. 63 i 156. [przypis autorski]
chocia z sobą siedzą różno (daw.) — chociaż dzielą ich różnice (w hierarchii władzy kościelnej). [przypis edytorski]
Chociebórz, czes. Chotěboř, niem. Chotiebors — miasto w środkowej części Czech. [przypis edytorski]
chociem (gw.) — chociaż jestem. [przypis edytorski]
chociem (…) stawał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: choć stawałem. [przypis edytorski]
Chocieś… czytał — staropolska forma, dziś już przestarzała: choć (chociaż) czytałeś. [przypis redakcyjny]
chocieśma (gw.) — chociaż żeśmy; chociaż jesteśmy. [przypis edytorski]
Chocim — miejsce bitwy stoczonej między 2 września a 9 października 1621 r. między armią koronną a turecką, zwycięskiej dla Rzeczypospolitej. [przypis edytorski]
Chocim — mowa o bitwie stoczonej w dniach 2 września–9 października 1621 między wojskami polskimi pod dowództwem Chodkiewicza a tureckimi pod dowództwem Osmana II. [przypis edytorski]
chocimska potrzeba — bitwa pod Chocimiem, rozegrana we wrześniu i październiku 1621 r. między wojskami sułtana tureckiego Osmana II a armią polsko-kozacką pod dowództwem J.K. Chodkiewicza. Wynikiem bitwy było taktyczne zwycięstwo strony polskiej. [przypis edytorski]
Chocim (ukr. Chotyn) — miasto i twierdza nad Dniestrem, ok. 20 km na południe od Kamieńca Podolskiego, wówczas na granicy z podporządkowaną Turkom Mołdawią, dziś w płd.-zach. części Ukrainy. [przypis redakcyjny]
Chocim (ukr. Chotyn) — miasto i twierdza nad Dniestrem, wówczas na granicy z podporządkowaną Turkom Mołdawią, dziś w płd.-zach. części Ukrainy; bitwa pod Chocimiem (1621) — taktyczne zwycięstwo wojsk polsko-litewsko-kozackich nad armią turecką. [przypis redakcyjny]
Chocim (ukr. Chotyn) — miasto w płd.-zach. Ukrainie; miejsce dwóch wielkich bitew wojsk Rzeczypospolitej z Turkami (w 1621 i 1673). [przypis edytorski]
Chocolate Kiddies (ang. Czekoladowe Dzieciaki) — amerykańskie widowisko rewiowe prezentowane w 1925 na scenach Europy (Berlin, Hamburg, Sztokholm, Kopenhaga), prezentujące muzykę jazzową. [przypis edytorski]
chodaczkowy szlachcic — ubogi, prosty szlachcic. [przypis edytorski]
chodak (daw.) — prymitywny but, przeważnie drewniany. [przypis edytorski]
Choderlos de Laclos, który napisał najokropniejszą, najprzewrotniejszą książkę — Niebezpieczne związki. [przypis tłumacza]
Chodkiewicz, Jan Karol (1560–1621) — wybitny dowódca wojskowy, hetman wielki litewski od 1605. [przypis edytorski]
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Chodkiewicz, Jan Karol (1560–1621) — wybitny dowódca wojskowy, hetman wielki litewski od 1605, zwycięzca w bitwie pod Kircholmem. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Chodkiewicz, Jan Karol herbu Gryf z Mieczem (1560–1621) — wybitny dowódca wojskowy, hetman wielki litewski od 1605, zwycięzca w bitwie pod Kircholmem. [przypis edytorski]
Chodkiewicz, Jan Karol — zwycięzca spod Kirchholmu. [przypis redakcyjny]
Chodkiewiczówna, Teresa — córka Jana Kazimierza Chodkiewicza, kasztelana wileńskiego. [przypis redakcyjny]
Chodkiewicz — proponując odwrót dla doświadczenia wojska, postępuje tak samo, jak Agamemnon w Iliadzie II. Potocki nieraz uwzględnia Iliadę, ale tu poszedł za źródłami historycznymi; zob. T. Sinko, Echa klasyczne w literaturze polskiej (Wojna Chocimska i Iliada). [przypis redakcyjny]
Chodkiewicz (…) w liście słowami: „lepiej w kąt powrócić…” — Korespondencja J. K. Chodkiewicza, opracował Chomętowski, Warszawa 1875, str. 173. [przypis tłumacza]
Chodkiewicz, Żółkiewski, Czarniecki — wybitni dowódcy Rzeczpospolitej XVII w.: Jan Karol Chodkiewicz (1560–1621): pokonał wojska szwedzkie w bitwie pod Kircholmem; Stanisław Żółkiewski (1547–1620): pokonał wojska rosyjskie w bitwie pod Kłuszynem i zajął Moskwę, zginął w bitwie z Turkami pod Cecorą; Stefan Czarniecki (1599–1665): wsławił się podczas pacyfikacji powstania Chmielnickiego na Ukrainie oraz w wojnie partyzanckiej przeciw wojskom Karola X Gustawa podczas potopu szwedzkiego. [przypis edytorski]
chodniki — możliwa poprawka tekstu: ulice. [przypis edytorski]
chodować — dziś popr. pisownia: hodować. [przypis edytorski]
Chodowiecki, Daniel (1726–1801) — malarz i rysownik polsko-niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
Chodowiecki, Daniel (1726–1801) — polsko-niemiecki malarz, miniaturzysta i rysownik. [przypis edytorski]
Chodowiecki, Daniel Mikołaj (1726–1801) — malarz gdański, część swej twórczości poświęcił polskim tematom historycznym. [przypis edytorski]
Chodowiecki, Daniel Mikołaj (1726–1801) — polsko-niemiecki malarz i rysownik. [przypis edytorski]
chodum zapomniał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: chodu zapomniałem (tj. zapomniałem jak zwyczajnie chodzić). [przypis edytorski]
chodu snadnego — kroków lekkich, elastycznych. [przypis redakcyjny]
chodźcież — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: chodźcie koniecznie. [przypis edytorski]
Chodź, leku, chodź… — autentyczne. [przypis autorski]
chodźma (gw.) — chodźmy. [przypis edytorski]
Chodź, nie drzyj — przypomina frazeologicznie apostrofę z Korsarza (I, 10) „Stranger! if thou canst and tremblest not — behold…” (Por.: w. 1109). [przypis redakcyjny]
chodź no — konstrukcja z partykułą wzmacniającą no. [przypis edytorski]
chodźta (gw.) — chodźcie. [przypis edytorski]
chodźże — czasownik z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: chodź koniecznie. [przypis edytorski]
chodźże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
chodźże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: chodź koniecznie. [przypis edytorski]
chodząc (…) wydało się jej — błąd składniowy. [przypis edytorski]
Chodzą w jedwabiach (…) zabójczych perfum strugami oblani — w późn. wyd. zweryfikowano tłumaczenie, zastępując w tym miejscu dwa wersy następującymi: „Chodzą w jedwabiach, leżą w miękkim łożu/ Ściskając swoje wonne nałożnice”. [przypis edytorski]
chodza (daw.) — krok. [przypis redakcyjny]
chodzenie po księżycu — lunatykowanie; lunatyk od łac. luna: księżyc; wierzono, że aktywność lunatyków ma związek z fazami księżyca. [przypis edytorski]
Chodzi by w raju (…) — tak jak w raju, nago. [przypis edytorski]
chodzić na bałyku (daw.) — chodzić na czworakach; raczkować. [przypis edytorski]
chodzić na flis — zatrudniać się przy spławianiu rzeką drewna lub zboża (z niem. Flösse: spław rzeczny). [przypis edytorski]
chodzić na pańskie — chodzić do pracy na pańskim polu. [przypis edytorski]
chodzić w najmy (daw.) — wynajmować się do pracy u kogoś. [przypis edytorski]
chodziemy — dziś: chodzimy. [przypis edytorski]
chodzi (gw.) — forma 2.os.lp trybu rozkazującego: chodź. [przypis edytorski]
chodzi (gw.) — forma W. lp: chodź. [przypis edytorski]
chodzi (gw.) — forma W.lp: chodź. [przypis edytorski]
chodziki — tu: wędrowcy, wędrowni robotnicy. [przypis edytorski]
chodził kroki wielkimi — dziś popr.: chodził krokami wielkimi. [przypis edytorski]
chodził na Węgra — 15 marca 1848r. wybuchło powstanie węgierskie, stając się częścią Wiosny Ludów (serii zrywów rewolucyjnych i narodowych jakie miały miejsce w tamtym czasie w Europie). Rewolucję węgierską poparł polski rząd narodowy na emigracji, po stronie Węgier brali w niej udział także polscy generałowie: gen. Józef Bem, gen. Henryk Dembiński oraz utworzony przez gen. Józefa Wysockiego legion polski liczący ok. 3 tys. żołnierzy. Jednak w wspierającej Austrię przeciw Węgrom armii rosyjskiej także służyli Polacy, jednym z nich był gen. Romuald Traugutt, późniejszy dyktator powstania styczniowego. [przypis edytorski]
chodziło o reputację starego greckiego poety, którego ojczyzna, jak również czas i miejsce zgonu, od dwóch tysięcy lat są nieznane — chodzi o Homera; w owym czasie toczył się w świecie literackim zajadły spór o wyższość starożytnych a współczesnych. [przypis tłumacza]
chodziły pogłoski o wieszczbie przepowiadającéj Neronowi upadek (…) pokazała się kometa (…) grożące niebezpieczeństwo okrucieństwy i prześladowaniami odwrócić — Swetoniusz [Żywot Nerona 36]. [przypis autorski]
Chodzi (…) o jakąś kupkę błota — Krym [o który walczyły Rosja i Turcja; red. WL]. [przypis tłumacza]
Chodzi płomieniem jak suknią odziany — W tym ósmym oddziale ósmego kręgu piekła spotykamy oszukańczych doradców. Mówią ognistymi syczącymi językami, bo język ich był według słów apostoła żarem, który całe lasy zapalał. [przypis redakcyjny]
Chodzi po ogrodzie, o tak — tu aktor naturalnie naśladuje chód wzburzonego Antoniusza. [przypis tłumacza]
Chodzi raczej o popędowy wyraz własnego pożądania płciowego… — Motywem zwierzęcego samca nie może być także próżność, jako pożądanie wartości. [przypis autorski]
Chodzi tu o Pogodę (gr. Kairos, łac. Occasio), boginię uosabiającą sposobną chwilę, sprzyjającą porę. Przedstawiano ją z długimi włosami na przedzie głowy, z tyłu nagiej na znak, że kto nie korzysta z chwili (nie chwytając jej jakby za włosy), ten, gdy się od niego odwróci, już jej nie złapie. [przypis redakcyjny]
chodziwy — dzielny. [przypis redakcyjny]
chodziwy — (o koniu) pięknego chodu. [przypis redakcyjny]
chodzywać (daw.) — chodzić zwykle; mieć zwyczaj chodzić. [przypis edytorski]
choina — gałęzie świerkowe. [przypis edytorski]
choina — tu: młody, niski las sosnowy. [przypis edytorski]
Choiseul, Étienne-François de (1719–1785) — francuski dyplomata. [przypis edytorski]
Choiseul, Etienne François de (1719–1789) — minister spraw zagranicznych króla Francji Ludwika XV. [przypis edytorski]
Choiseul, [Etienne François de] (1719–1789) — minister [spraw zagranicznych] Ludwika XV, dzięki osobistym talentom i dobrym stosunkom z panią de Pompadour rządził wszechwładnie Francją. Po śmierci pani de Pompadour, nie mogąc pojednać się ze wschodzącą gwiazdą pani du Barry, uległ w tej nierównej walce i otrzymał dymisję. [przypis tłumacza]
Choiseul-Praslin, Franciszka de (1807–1847) — francuska księżna; została znaleziona zamordowana, o jej zabójstwo oskarżono jej męża Charles'a, który w oczekiwaniu na proces popełnił samobójstwo. [przypis edytorski]
Choisy, François-Timoléon de (1644–1724) — francuski pisarz i duchowny; księdza de Choisy, przebranego za kobietę: za sprawą matki de Choisy jako chłopiec ubierał się jak dziewczyna, po 18 roku życia krótko nosił męski strój, po czym wrócił do stroju kobiecego. [przypis edytorski]
Choisy, Maryse (1903–1979) — francuska pisarka, zwolenniczka psychoanalizy. [przypis edytorski]
Choix des monuments primitifs de l'Eglise (fr.) — wybór pamiątek (pomników) początków Kościoła. [przypis edytorski]
chojaczek — mała sosna, świerk. [przypis edytorski]
choja (daw.) — choina. [przypis edytorski]
chojak — sosna, świerk. [przypis edytorski]
chojar — choina, drzewo iglaste. [przypis edytorski]
chojar (daw.) — stare drzewo iglaste. [przypis edytorski]
chojar (daw.) — wysokie drzewo iglaste. [przypis edytorski]
chojar (gw.) — stare, wysokie drzewo iglaste. [przypis edytorski]
chojna — jodła. [przypis autorski]
