Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160406 przypisów.
dozorca — tu: wychowawca. [przypis edytorski]
do Zosie — dawn. D. l.p. rzeczowników r. ż. z osn. spółgł. podnieb.; stale u Sępa Szarzyńśkiego spotykany: do Zosie, do Anusie, do Kasie itp. [przypis redakcyjny]
do zwiesny (gw.) — do wiosny. [przypis edytorski]
do zwyczaju należało (…) pokpiwać sobie z arystokracji rodowej — [Komentarz autora z Uwag.] Zwyczaj ten był asekuracją kłamstwa, opisanego w poprzednim zdaniu. Dla dobrobytu swego życia intelektualnego człowiek zwykle obiera lub tworzy sobie jakichś przeciwników, nad których się wywyższa, na których zwala różne winy, których skutecznie zbija. Najgorszy literat ma kogoś lub coś, z czym walczy, co mu daje złudę, że on jest potrzebny na świecie, co stanowi tło korzystne dla jego osoby. Tak samo jest i w innych dziedzinach życia publicznego i prywatnego. Ale każdy z takich antagonizmów, chociaż ma rację bytu na pewien promień, w większym kole nic nie znaczy. [przypis autorski]
Do Zygmunta — w innej wersji tekstu tytuł wyraźniej jeszcze wskazuje adresata i brzmi: Do Z. Krasińskiego. [przypis edytorski]
Dozyteusz (zm. po 1191) — patriarcha Jerozolimy do 1191 r., patriarcha Konstantynopola w latach 1189–1191, osobisty przyjaciel cesarza bizantyjskiego Izaaka II Angelosa (ok. 1156–1204), 10 września 1191 r. zrzekł się obydwu stolic patriarszych. [przypis edytorski]
D. P. Camp — ang. Displaced Persons Camp, obóz dla dipisów, czyli osób, które w wyniku wojny znalazły się poza granicami swoich krajów i nie mogą do nich wrócić. [przypis edytorski]
D. P. — Delfina z Komarów Potocka. [przypis redakcyjny]
D. Pokitko, Własność w konstytucji III Rzeczypospolitej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, zeszyt 2, 2002 r., s. 188. [przypis autorski]
drąc — przedzierając [przypis edytorski]
drągi — dziś popr. N. lm: drągami. [przypis edytorski]
Drągiem to zową, kędy port zawarto — tzn. drągiem nazywane jest miejsce, w którym blokuje się i odblokowuje dla statków wejście do portu miejskiego; Sebastian Fabian Klonowic, Flis to jest spuszczanie statków Wisłą, strofa 412. [przypis edytorski]
drążkowe — najniższe w hierarchii godności senatorskie. [przypis edytorski]
drążkowy (starop.) — kasztelan mniej znacznego grodu, na sejmie zasiadający na ławie, nie na krześle. [przypis edytorski]
drążnia — cekropka, tropikalne drzewo południowoamerykańskie. [przypis edytorski]
drążnicy — husarzy z długimi kopiami, których wedle Kochowskiego miał Sobieski pod Wiedniem 36 chorągwi. [przypis redakcyjny]
drążnik — tu: pielgrzym. [przypis edytorski]
drabantami — gwardzistami. [przypis redakcyjny]
drabant a. trabant — żołnierz ze straży przybocznej. [przypis edytorski]
drabant (daw.) — żołnierz straży przybocznej. [przypis edytorski]
drabant — polski taniec z XVII w., połączenie poloneza i mazura. [przypis edytorski]
drabant — staropolski taniec z przyśpiewkami. [przypis edytorski]
drabant (z niem. trabant) — żołnierz ze straży przybocznej wyższego oficera, gwardzista uzbrojony w halabardę. [przypis edytorski]
drabant (z niem.) — żołnierz pieszy, żołnierz straży przybocznej. [przypis edytorski]
drabant (z wł.) — żołnierz ze straży przybocznej, gwardzista. [przypis redakcyjny]
drab (daw.) — żołnierz, pachołek, sługa. [przypis edytorski]
drab (daw.) — żołnierz piechoty, zbrojny pachołek, sługa. [przypis edytorski]
Drab, ein Fußsoldat. (Malczewski) [przypis autorski]
drabiak (daw.) — wóz drabiniasty. [przypis edytorski]
drabina — bok wozu w kształcie drabiny ustawionej poziomo, por. wóz drabiniasty. [przypis edytorski]
drabina Jakuba — zob. Rdz 28, gdzie opisany został sen patriarchy Jakuba o drabinie łączącej niebo z ziemią, po której chodzili aniołowie. [przypis edytorski]
Drabina Jakubowa — drabina do nieba, którą we śnie ujrzał Jakub. Por. Rdz 28:10–22. [przypis edytorski]
drabina Jakubowa — ze snu biblijnego patriarchy Jakuba, o drabinie łączącej niebo z ziemią, po której chodzili aniołowie (Rdz 28). [przypis edytorski]
drabinami (starop. forma) — tu: po drabinach. [przypis edytorski]
Drabina Tyryjczyków — Κλίμαξ Τυρίων, scala Tyriorum, dziś Râs-en-Nâkûra. [przypis tłumacza]
drabina ze snu Jakubowego — biblijna drabina widziana przez Jakuba we śnie, sięgająca do nieba, po której schodzili i wchodzili aniołowie; na jej szczycie Jakub ujrzał Boga. [przypis edytorski]
drabinkę — w oryg. bliższe elżbietańczykom a tackled stair, czyli schody sznurowe używane na okręcie. Dalszy ciąg tego samego marynarskiego obrazu, który wprowadził wyraz „żagiel”. Także w oryg. zamiast „do szczytu mego szczęścia” jest „do najwyższego masztu”. Paszkowski te zwroty, znane żeglarskiej Anglii, zmienił, ponieważ taka terminologia nie przemawiałaby do czytelników jego pierwszych przekładów. [przypis redakcyjny]
drabka — drabina. [przypis edytorski]
drabka — drabinka. [przypis edytorski]
drabka (gw.) — drabina. [przypis edytorski]
drabka (reg.) — drabina. [przypis edytorski]
drabka (reg.) — drabina; tu: wóz drabiniasty. [przypis edytorski]
drabka (reg., pot.) — drabina. [przypis edytorski]
drabki, drabiny — burty wozu drabiniastego, wykonane z drążków drewnianych. [przypis edytorski]
drabliny, drablinki a. wyblinki — krótkie, poziome linki łączące dwie sąsiednie wanty (liny stabilizujące maszt), tworzące w ten sposób szczeble drabiny linowej przeznaczonej do wspinania się na maszt. [przypis edytorski]
drabować — korygować. [przypis edytorski]
drabowie (starop.) — piechota. [przypis redakcyjny]
drab — postawny człowiek budzący strach. [przypis edytorski]
drab (pot.) — wysoki mężczyzna o wyglądzie wzbudzającym strach. [przypis edytorski]
drab (starop.) — żołnierz najemny. [przypis edytorski]
drab — tu: żołnierz pieszy. [przypis edytorski]
draby — dziś popr. forma N.lm: drabami. [przypis edytorski]
drab — żołnierz piechotny. [przypis redakcyjny]
drab — zbrojny pachołek; szeregowiec piechoty. [przypis redakcyjny]
dracena a. smocze drzewo — drzewo z rodziny liliowatych o grubym, rozgałęziającym się pniu i dużych liściach. Występuje tylko na Maderze i Wyspach Kanaryjskich. Niektóre gatunki hodowane są w doniczkach jako ozdobne. [przypis redakcyjny]
drachlec — драхлец [przypis edytorski]
drachma — moneta bita w starożytnej Grecji, Kartaginie i Azji Zachodniej, przeważnie srebrna. 6000 drachm nazywano talentem, 100 drachm miną. Jedną drachmę dzielono na 6 oboli. [przypis edytorski]
Drachmann, Holger (1846–1908) — pisarz, poeta i malarz duński, zaliczany do nurtu neoromantyzmu i impresjonizmu (sceny marynistyczne w malarstwie, symbolika morska w liryce); przez dłuższy czas mieszkał w Londynie oraz podróżował po Europie, odwiedzając Szkocję, Francję, Hiszpanię, Włochy (z podróży pisywał korespondencje do prasy); autor powieści autobiograficznej Forskrevet. [przypis edytorski]
Drachmann, Holger (1848–1908) — duński poeta i dramaturg. [przypis edytorski]
drachma — srebrna moneta używana w staroż. Grecji. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta grecka, na ogół srebrna; jedną drachmę dzielono na 6 oboli. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta grecka, na ogół srebrna, o wartości sześciu oboli. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta grecka, na ogół srebrna. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta grecka, na ogół srebrna, równa 1/100 miny. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta grecka o wartości sześciu oboli. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta grecka. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta grecka, rozpowszechniona też w państwach Azji Mniejszej, na Bliskim Wschodzie oraz w Kartaginie, na ogół srebrna; jedną drachmę dzielono na 6 oboli; popularna drachma attycka ważyła ok. 4,3 g. [przypis edytorski]
drachma — staroż. moneta gr. o wartości 6 oboli. [przypis edytorski]
drachma — starożytna grecka moneta, na ogół srebrna. [przypis edytorski]
drachma — starożytna grecka moneta, na ogół srebrna, równa 1/100 miny i dzieląca się na 6 oboli. [przypis edytorski]
drachma — starożytna moneta grecka. [przypis edytorski]
drachma — starożytna srebrna moneta. [przypis edytorski]
Draga Mašin (1864–1903) — królowa Serbii, żona Aleksandra Obrenovicia, nielubiana przez swoich poddanych, została wraz z mężem zamordowana 11 czerwca 1903 przez oficerów gwardii pałacowej. [przypis edytorski]
dragan a. dragon — żołnierz dragonii, walczący pieszo, a poruszający się konno. [przypis redakcyjny]
dragan — dragon, żołnierz walczący pieszo, a poruszający się konno; tu: kobieta wysokiego wzrostu, męskiej postawy. [przypis edytorski]
draganiska (daw.) — forma lm i zgrubienie od: dragan, tj. dragon, żołnierz. [przypis edytorski]
dragant (z gr.) — ciasto, powstałe z zagniecenia gumy draganckiej z miałkim cukrem; rodzaj cukrów ozdobnych. [przypis redakcyjny]
dragan (z fr.) — żołnierz lekkiej jazdy. [przypis edytorski]
draga — pogłębiarka. [przypis edytorski]
draga — rodzaj ciągnionego narzędzia sieciowego do połowu ryb lub zbierania próbek fauny i flory dennej. [przypis edytorski]
dragées (fr.) — drażetki. Niewielkie cukierki, czekoladki lub orzechy w kolorowej polewie. [przypis edytorski]
dragées (fr.) — drażetki, pastylki. [przypis edytorski]
dragoman (z arab.) — bliskowschodni tłumacz i przewodnik. [przypis edytorski]
dragoman (z arab.) — bliskowschodni tłumacz i przewodnik. [przypis edytorski]
dragoński — przymiotnik od rzeczownika dragon, oznaczającego żołnierza formacji poruszającej się konno, a walczącej z reguły pieszo. [przypis edytorski]
dragonady — prześladowania hugenotów w XVII w. we Francji, polegające na tym, że u innowierców kwaterowano oddział dragonów, którzy niszczyli dom i uprzykrzali życie mieszkańcom. [przypis edytorski]
dragonady — wprowadzony przez Ludwika XIV terror wobec rodzin hugenockich, mający zmusić je do przejścia na katolicyzm. [przypis edytorski]
dragon — dawniej żołnierz lekkiej jazdy; potocznie także potężna, energiczna kobieta. [przypis edytorski]
dragon — daw. żołnierz lekkiej jazdy; poruszać się jak dragon: zamaszyście, energicznie, bez wdzięku. [przypis edytorski]
dragon (daw.) — żołnierz lekkiej jazdy. [przypis edytorski]
dragonia — konna straż przyboczna. [przypis redakcyjny]
dragonia — wojsko walczące pieszo, a poruszające się konno. [przypis edytorski]
dragonia — w XVII w. konna piechota (przemieszczająca się na koniach, zaś do bitwy stawała pieszo), uzbrojona w piki lub berdysze (topory o szerokim, zakrzywionym ostrzu) i broń palną. [przypis redakcyjny]
dragonia — żołnierze formacji zwanej dragonią, wojska walczącego pieszo, a poruszającego się konno. [przypis edytorski]
dragonica (ros.) — smoczyca. [przypis edytorski]
dragoni — wojsko walczące pieszo, a poruszające się konno. [przypis edytorski]
dragoni — wojsko walczące pieszo, a poruszające się konno. [przypis redakcyjny]
dragoni — wojsko walczące pieszo, a poruszające się konno. Za panowania Ludwika XIV w celu zmuszenia hugenotów do przejścia na katolicyzm organizowano tzw. dragonady: w domach hugenockich na koszt gospodarzy kwaterowano brutalnych dragonów, którzy na różne sposoby nękali i prześladowali domowników, dopuszczając się gwałtów, kradzieży i niszczenia dobytku. [przypis edytorski]
dragoni — w XIX w. formacja jazdy pośredniej między ciężkimi kirasjerami a lekkimi huzarami i ułanami; pierwotnie wojsko walczące pieszo, a poruszające się konno. [przypis edytorski]
dragoni — żołnierze walczący pieszo, a poruszający się konno. [przypis edytorski]
