Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 12942 przypisów.

pociąg (daw.) — pociągnięcie, ruch piórem, pędzlem itp. [przypis edytorski]

pociąg (daw.) — wóz, tabor wojskowy. [przypis edytorski]

pociągnąć miecza — tu: naostrzyć miecz. [przypis edytorski]

pociągnięcie — tu: pociągnięcie pędzla; rys odzwierciedlony na obrazie. [przypis edytorski]

pociąg przejechał po niewygodnym sędzim Prince'u — 20 kwietnia 1934 niedaleko Dijon znaleziono przywiązane do szyn kolejowych zwłoki paryskiego sędziego Alberta Prince'a (1883–1934). Badał on sprawę finansowej afery Stawińskiego, w którą zamieszani byli wysokiej rangi urzędnicy państwowi. Mordercy po zabójstwie pozostawili zmasakrowane zwłoki na torach, żeby upozorować wypadek kolejowy. Aferę i morderstwo szeroko opisywała polska prasa. [przypis edytorski]

pociąg — tu: pociągnięcie. [przypis edytorski]

pociask — rodzaj drewnianego pogrzebacza, narzędzie służące do rozprowadzania równomiernie w piecu żaru przed włożeniem do niego chleba. [przypis edytorski]

pocichu (starop. forma ort.) — dziś: po cichu [przypis edytorski]

pocięgiel — narzędzie szewskie: rzemienny pasek, za pomocą którego szewc przytrzymuje but. [przypis edytorski]

pocięgiel — narzędzie szewskie; tu pogardliwie: szewc. [przypis edytorski]

pocięgiel — pasek rzemienny do przytrzymywania przez szewca robionego buta nogą. [przypis edytorski]

pocierz (gw.) — pacierz. Podwyższona artykulacja głoski a do o. [przypis edytorski]

Pocieszenie — tu: uroczystość maryjna Matki Bożej Pocieszenia obchodzona 4 września w Radomyślu nad Sanem, związana ze znajdującym się w miejscowym kościele obrazem Matki Boskiej Bolesnej. [przypis edytorski]

Pocieszne Wykwintnisie — jednoaktówka Moliera z 1659 roku. [przypis edytorski]

pocieszny (daw.) — pocieszający, przynoszący pociechę. [przypis edytorski]

pocieszny (daw.) — przynoszący pocieszenie, pocieszający. [przypis edytorski]

pocirz (gw.) — pacierz. Nastąpiło podwyższenie artykulacji samogłosek, dlatego a wymawia się jak o oraz e jak i. [przypis edytorski]

pocisk ekspansywny — pocisk rozrywający. [przypis edytorski]

pociski cylindryczno-stożkowe a. pociski stożkowe — używane w broni palnej wydłużone pociski o stożkowym wierzchołku (w odróżnieniu od powszechnych wcześniej pocisków o kształcie kulistym); wynalezione w 1830 przez fr. kapitana Henri-Gustave'a Delvigne, udoskonalone w 1847 przez Claude'a Étienne Minié. [przypis edytorski]

pociski — dziś popr. forma N.lm: pociskami. [przypis edytorski]

pociski stożkowe — używane w broni palnej wydłużone pociski o stożkowym wierzchołku (w odróżnieniu od powszechnych wcześniej pocisków o kształcie kulistym). [przypis edytorski]

pociski — tu: strzały i włócznie. [przypis edytorski]

pocisk — tu: uderzenie, cios. [przypis edytorski]

pocisnąć — dziś: przycisnąć. [przypis edytorski]

po ciwuńsku — po prostu, na chłopski rozum; ciwun: karbowy. [przypis edytorski]

pocje — prawdop. z ang. potion, napój magiczny. [przypis edytorski]

pockać (gw.) — poczekać. [przypis edytorski]

pockej (gw.) — poczekaj. [przypis edytorski]

pocóżeś (…) pracował — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika i partykułą wzmacniającą -że-; inaczej: po co pracowałeś. [przypis edytorski]

Po cóż miałbym się troszczyć o żarcie i picie (…) skoro mam ojca w niebie, który opiekuje się mną zarówno jak wróblami — odniesienie do Biblii: Mt 6, 25–26; Łk 12, 22–24. [przypis edytorski]

po coście go (…) kładli (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: po co go kładliście. [przypis edytorski]

po cośmy (…) przyszli — po co przyszliśmy. [przypis edytorski]

po coś się tak srożył — w innym wyd.: „po coś źle się złożył”. [przypis edytorski]

począć (starop.) — zacząć. [przypis edytorski]

począć — tu: zacząć. [przypis edytorski]

począł głośno mówić — w oryginale niem.: war vorlaut, tj. był przemądrzały. [przypis edytorski]

począł się [wiersz biały] także częściej używać — dziś popr. z czasownikiem w formie nieosobowej: poczęto go także częściej używać. [przypis edytorski]

Początek czwartego epeisodion. [przypis edytorski]

początek doliny — to znaczy Stare Kościelisko. [przypis edytorski]

Początek drugiego epeisodion. [przypis edytorski]

Początek drugiego stasimon. [przypis edytorski]

Początek mądrości bojaźń Boża — Syr 1, 14. [przypis edytorski]

Początek piątego epeisodion. [przypis edytorski]

Początek pierwszego epeisodionu (epeisodion — część dialogowa w tragedii greckiej, w przeciwieństwie do stasimonu, części wygłaszanej przez chór. Tragedia grecka składała się zazwyczaj z czterech, pięciu epeisodionów przeplatanych stasimonami. [przypis edytorski]

Początek pierwszego stasimon. [przypis edytorski]

Początek trzeciego epeisodion. [przypis edytorski]

Początek trzeciego stasimon. [przypis edytorski]

początkiem mądrości jest bojaźń boża — cytat ze starotestamentowej Księgi Syracha (Syr 1,14). [przypis edytorski]

początkowanie (daw.) — zapoczątkowanie czegoś; inicjatywa. [przypis edytorski]

Początkowe strofy sonetu (opisowo–narracyjne) zbudowane są z epitetów sprzecznych, doskonałych przykładów oksymoronów. Druga część sonetu (w tym wypadku ostatnia strofa) zawiera zwykle pewną refleksję. [przypis edytorski]

początku równego — takiego samego (tu: ziemskiego, materialnego) pochodzenia. [przypis edytorski]

Poczajów — miasto w obwodzie tarnopolskim Ukrainy (do 1939 w granicach II Rzeczypospolitej), gdzie znajduje się Ławra Poczajowska, najważniejszy prawosławny klasztor na Wołyniu; stanowił on największe sanktuarium i ośrodek pielgrzymkowy Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w okresie międzywojennym, zaś obecnie jest drugim, po Ławrze Peczerskiej w Kijowie, najważniejszym ośrodkiem prawosławnego życia monastycznego na Ukrainie. [przypis edytorski]

Poczajów — miasto w obwodzie tarnopolskim Ukrainy (do 1939 w granicach II Rzeczypospolitej), gdzie znajduje się Ławra Poczajowska, najważniejszy prawosławny kompleks klasztorny na Wołyniu, sanktuarium i ośrodek pielgrzymkowy, z ikoną Matki Boskiej czczoną jako cudotwórcza. [przypis edytorski]

Poczajów — miasto w zach. części Ukrainy, słynące ze wspaniałego klasztoru prawosławnego z cudowną ikoną Matki Boskiej. [przypis edytorski]

poczciwość (daw.) —szlachetność (godna czci), dobroć. [przypis edytorski]

poczciwość — forma starop. (tu uwspółcześniona): poćciwość. [przypis edytorski]

poczciwość — starop. forma najczęściej: poćciwość. [przypis edytorski]

poczciwość (starop.) — postawa godna czci, szacunku; dziś raczej: czcigodność, szacowność. [przypis edytorski]

Poczciwy Noe (…) czcij ojca i matkę, chamie jeden — żartobliwe nawiązanie biblijnej opowieści o pijaństwie Noego i lekceważeniu, jakie okazał mu przy tej okazji jego syn Cham, przeklęty za to przez ojca (Rdz 9:18-27). [przypis edytorski]

poczciwy potworo — dziś: poczciwy potworze a. poczciwa potworo. [przypis edytorski]

poczciwy — tu: godny czci, zasługujący na szacunek. [przypis edytorski]

poczciwy — w oryg. niem. brave: zacny, dzielny, waleczny. [przypis edytorski]

poczczenie (daw.) — tu: okazanie szacunku. [przypis edytorski]

poczczona — dziś popr.: uczczona. [przypis edytorski]

poczdamski triumf — aluzja do spotkania w Poczdamie kanclerza Hitlera z prezydentem Paulem von Hindenburgiem. [przypis edytorski]

poczęsny (a. poczęstny) stół — podczas uczty stół dla pana zamku, jego bliskich i najdostojniejszych gości; poczesne miejsce — najzaszczytniejsze, wyróżnione miejsce. [przypis edytorski]

poczętem — dziś popr. forma: poczętym. [przypis edytorski]

po czemu (daw.) — ile kosztuje; łokieć — daw. jednostka miary tkanin, także kij służący do odmierzania tkaniny przy sprzedaży (a nadający się również do bicia); po czemu łokieć — tu przen.: jak może boleć takie bicie. [przypis edytorski]

po czemu (daw.) — po ile; ile kosztują. [przypis edytorski]

po czemu (daw.) — po ile?; pytanie o cenę. [przypis edytorski]

po czemu — dziś: po ile (pytanie o cenę). [przypis edytorski]

Po czemu? — dziś popr.: po ile? [przypis edytorski]

po czemu (pot. przest.) — po ile, ile kosztuje. [przypis edytorski]

po czemu — tu: za ile, za jakie pieniądze. [przypis edytorski]

pocześnie (daw.) — z szacunkiem, jak należy. [przypis edytorski]

pocześnie (daw.) — z szacunkiem. [przypis edytorski]

pocześniejszy (daw.) — ważniejszy, większy. [przypis edytorski]

poczesny (daw.) — ważny, godny zaszczytów. [przypis edytorski]

poczesny (daw.) — zaszczytny, ważny. [przypis edytorski]

poczesny podarek — zwyczajowy podarek ofiarowywany zwierzchności lub innej godnej osobie w dowód czci. [przypis edytorski]

poczesny — poważny, odpowiedni. [przypis edytorski]

poczesny — zaszczytny, ważny; poczesne miejsce: najzaszczytniejsze, wyróżnione miejsce przy stole pana zamku, dla najdostojniejszych gości. [przypis edytorski]

poczestne — podarunek honorowy; honorarium, wynagrodzenie; od słowa cześć: szacunek, poważanie. [przypis edytorski]

poczestny — będący oznaką czci wobec kogoś; godny, naczelny, najważniejszy. [przypis edytorski]

poczestny — dający wyraz szacunku, czci; godny. [przypis edytorski]

poczestny (daw.) — wyrażający cześć, uczczenie kogoś; dziś: poczesny. [przypis edytorski]

poczestny (daw.) — z uwzględnieniem oddania należnej czci. [przypis edytorski]

poczestny — zaszczytny; z uznaniem i okazaniem należnej czci. [przypis edytorski]

poczet — giermkowie towarzyszący rycerzowi. [przypis edytorski]