Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geografia, geograficzny | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | polski | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3665 przypisów.
imć — skrót od wyrażenia grzecznościowego jego miłość, stawianego przeważnie przed nazwiskiem. [przypis edytorski]
Imci (daw.) — skrót od Jego Mości. [przypis edytorski]
imci (daw.) — tu: tytuł grzecznościowy pary małżeńskiej; liczba mnoga od „imć” oznaczającego „jejmość” lub „jegomość” („jej/jego miłość”). [przypis edytorski]
Imci — skrót od: Jego Miłości. [przypis edytorski]
imci — skrót od: jegomości. [przypis edytorski]
imci właśc. imć — skrót od starop. wyrażenia grzecznościowego stawianego przeważnie przed nazwiskiem lub tytułem: jego miłość. [przypis edytorski]
imci, właśc. imć — skrót od wyrażenia grzecznościowego jego miłość, stawianego przeważnie przed nazwiskiem. [przypis edytorski]
imem dłużej milczał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: im dłużej milczałem. [przypis edytorski]
im engen Hause — im Grab. [przypis edytorski]
imfamia (z łac.) — hańba, niesława, pozbawienie praw. [przypis edytorski]
Imhotep (ok. XXVIII w. p.n.e) — wezyr faraona Dżesera, twórca piramidy schodkowej w Sakkarze; w późniejszej tradycji uznawany za autora tekstów mądrościowych i lekarza, czczony jako bóg architektury, matematyki i medycyny, patron skrybów. [przypis edytorski]
I miał żywej radości w serca nie uchować — w sercu nie chować, tylko ją okazać na zewnątrz; córę szczęścić: uszczęśliwiać, szczęścić jako słowo przechodnie, niegdyś często spotykane obok: szczęśliwić; dziś używane tylko w zwrocie: szczęść Boże, i to nie was, ale wam. [przypis redakcyjny]
imia suszczestwitielnoje (…) miestoimienije (ros.) — rzeczownik, przymiotnik, zaimek. [przypis edytorski]
imię a. imienie — tu daw.: majątek, posiadłość. [przypis edytorski]
Imię dali od wonnej różej — poeta ma na myśli miasto Rowigo, rzymskie Rhodigium, które wyprowadzano od [gr.] ροδον [rodon]: róża. [przypis redakcyjny]
imię (daw.) — rzeczownik. [przypis edytorski]
imię (daw.) — tu: mienie, majątek. [przypis edytorski]
imię (daw.) — tu: nazwa. [przypis edytorski]
imię kochanego króla — Saturna, którego imię ta gwiazda jeszcze teraz nosi. Mitologia pod panowaniem tego króla umieściła wiek złoty. [przypis redakcyjny]
imię moje jeszcze dość nie słynie — Dante już w roku 1300 słynął jako poeta i pisarz wielu pism prozą pisanych. Że się tu ze swojej sławy nie chlubi, zapewne musiał być pod przykrym wrażeniem widoku ciężarów, pod którymi widział ugięte duchy, co zgrzeszyły przez dumę. [przypis redakcyjny]
Imię mylnie objaśniałem zwiedziony jego przyrostkiem, myśląc o jakimś Skvarcdь, ale Skw- trzyma się dosyć upornie (por. Skwierniewice, później Skierniewice: Skwierzyna). Wedle Kozierowskiego. Poznańskie II 279, piszą jezioro i miasto w XV w. Swarzadz 1408, Swarocz 1419, Swarzoncz w w. XVI; w XIV czytamy Swanrancz 1366. Swanrzancz 1377 i 1397; Swarzotsky z r. 1398 pozostaje wątpliwym. Ks. Kozierowski dodaje: „nazwa niejasna, pytanie czy rodzima; z pierwszą zgłoską swan- por. nazwę herbu Swangrody”. Pisowni swan- nie przydawałbym większego znaczenia; wprawdzie zwykłą myłką pisarską wobec kilkukrotnego powtarzania nie będzie; może pod wpływem następnej ą nosówka i do pierwszej zgłoski się dostała? Przyrostkiem jest -ięd, co jak i -ęd powtarza się nieraz w nazwach mazurskich, por. wedle notatek Pawińskiego, powtórzonych w Pracach Filologicznych VIII Molęda (jest i w Krakowie), Łabęda (ale to do łabędzi należy, Łabęcki), Mrzegenda (?). [przypis autorski]
Imię pięknego kwiatu — To jest Róży jako symbolu Przeczystej Dziewicy Marii, do której poeta, o czym i sam tu nadmienia, modli się zawsze ze szczególnym nabożeństwem. [przypis redakcyjny]
Imię Saltrela (…) Cyncynata — Salterello to sławny we Florencji z wykrętów prawnych adwokat. Cyncynat, znany ze skromnych cnót swoich Rzymianin, postawiony tu obok dla przeciwieństwa i dla dowodu, jak różne za czasów dawnych, a czasów poety były pojęcia o sławie nazwisk między ludnością florencką. [przypis redakcyjny]
imię tej trzeciej osoby, Duch, tj. tchnienie, jako symbol wolności — Soloviev, La Russie et l'Eglise Universelle, Paris 1889, s. 218. [przypis autorski]
imię — tu: nazwisko. [przypis edytorski]
Imię twe piękne: Pratorani — l'ange Gardienne de la terre, appellé NAANG PPRATHORANI [tzn. anioł Strażnik ziemi zwany Naag Pratorani] (Patrz: Voyage de Siam des pères Jésuites etc., streszczone przez Poetę w Raptularzu pt. Religia Siam). [przypis redakcyjny]
imię wzgardy — chłop, człowiek pracujący na roli, nabrało znaczenia pogardliwego w Polsce z chwilą ugruntowania poddaństwa. [przypis redakcyjny]
imie (daw.) — tu: mienie, majątek. [przypis edytorski]
imie — dziś popr. forma: imię. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
imie — dziś popr. pisownia: imię. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
I miej kalemkiar ciemny z musselinu/ Lub czewrę (…) — Rodzaj zasłony kobiet tureckich. [przypis autorski]
Imienia Bożego daremnie nie bierz, ani fałszywie używaj — 2 Mojż 20, 7. [przypis edytorski]
i mienić, i muszą się psować — muszą się zmieniać i psuć. [przypis edytorski]
imienie (daw.) — majątek ziemski. [przypis edytorski]
imienie (daw.) — mienie, majątek, bogactwo. [przypis edytorski]
imienie (daw.) — mienie, majątek. [przypis edytorski]
imienie (daw.) — mienie. [przypis edytorski]
imienie (daw.) — mienie, własność, majątek. [przypis edytorski]
imieniem całey osady — dziś: w imieniu całej osady. [przypis edytorski]
imieniem (daw.) — dziś: w imieniu. [przypis edytorski]
imieniem (daw.) — w imieniu. [przypis edytorski]
imieniem — dziś: w imieniu. [przypis edytorski]
imieniem króla (daw.) — dziś: w imieniu króla. [przypis edytorski]
imieniem — tu: w imieniu. [przypis edytorski]
imieniowi (daw. forma) — dziś C.lp: imieniu. [przypis edytorski]
imieniowi (daw. forma) — dziś: imieniu. [przypis edytorski]
imieniowi — dziś: imieniu. [przypis edytorski]
imieniowi — dziś popr. forma C. lp: imieniu. [przypis edytorski]
imieniowi — dziś popr. forma C. lp: imieniu. [przypis redakcyjny]
imieniowi (gw.) — popr. forma C. lp: imieniu. [przypis edytorski]
imieniowi — popr. forma C. lp: imieniu. [przypis edytorski]
imienno (z ros.) — właśnie. [przypis edytorski]
imie się (starop.) — forma 3.os.lp: chwyci się. [przypis edytorski]
imie się (starop. forma) — trzyma się. [przypis edytorski]
imie (starop.) — imię. [przypis edytorski]
I mignie mu pod oczy święconym obrazkiem — Zdarzyło mi się widzieć szczególną w tym rodzaju pamiątkę. Na szabli Tureckiej, gdzie wzdłuż klingi wypisane były zdania z Alkoranu, znajdował się wyryty przy rękojeści wizerunek N. S. Panny z napisem polskim gockimi literami. Szabla ta należała do jednego Anglika, który ją we Włoszech nabył; dalekie więc, a zapewne nieraz i krwawe, odbywała podróże. Szkoda tylko, iż w napisie nie było ani roku, ani przez kogo zdobyta. [przypis autorski]
imiona aniołów — ἀγγέλων ὀνόματα. Graetz słusznie mówi: „Mit dem Geheimnisse des Gottesnamens hing aufs innigste die Bedeutung der Engelnamen zusammen” (III, 95). „Czemu mnie pytasz o imieniu moim?” (Rdz 32, 30). Patrz Karłowicza O człowieku pierwotnym, rozdział „Cudowna moc słów”. Wskutek nakazu „nie będziesz używał imienia mego nadaremno” zaginęła tradycja wymawiania wyrazu יְהוָֹה (Jahwe), owego Flawiuszowego świętego tetragramu, „świętego napisu”, który składał się z czterech liter (patrz dalej V, V, 7). [przypis tłumacza]
imiona (daw.) — posiadłości, majątki. [przypis edytorski]
Imiona: Łazicki od łażenia, w sensie nieprzyzwoitym, chodzenia na kobiety;Barzy (czyt. Bar-zy) — szybki, prędki. [przypis redakcyjny]
imiona stołu królewskiego — chodzi o królewszczyzny, dobra ziemskie należące do króla. [przypis edytorski]
imiona — tu: majątki. [przypis edytorski]
imiona — tu: mienie; majątki ziemskie. [przypis edytorski]
imiona — tu: mienie; własność. [przypis edytorski]
imionnik — odmiana pamiętnika, zeszycik do wpisywania aforyzmów i wierszy okolicznościowych. [przypis edytorski]
imiony — dziś N.lm: imionami. [przypis edytorski]
imiony — dziś popr. forma N. lm: imionami. [przypis edytorski]
imiony wielkimi stolicę onę nadał — mowa o darowiznach z tzw. Donacji Konstantyna, sfałszowanego dokumentu cesarza Konstantyna Wielkiego, w którym rzekomo przekazuje on papieżowi Sylwestrowi I Pałac Laterański, Rzym, Italię i całą zachodnią część państwa rzymskiego. Używany w średniowieczu dla poparcia politycznych roszczeń papiestwa, dokument ten w rzeczywistości powstał na przełomie VIII i IX w., zaś fałszerstwo wykazano w XV w. Przyparty do muru Skarga, zarzut powoływania się na to fałszerstwo skomentował: „Co sie tycze darowizny Konstantego, iż Rzymu Papieżowi ustąpił: o czym ten krzywolog wiele kart popluskał […] Na to mu tylko powiemy […]: Kto dał, ten dał. Papieże tego i Kościół źle nie nabył, ani wydarł” (Na treny i lament Theophila Orthologa, Do Rusi Gręckiego [!] Nabożeństwa, Przestroga, Kraków 1610, s. 46). [przypis edytorski]
imitacja — rzecz naśladująca inną, podróbka. [przypis edytorski]
imitari (łac.) — naśladować. [przypis edytorski]
imitatywność — naśladownictwo. [przypis edytorski]
imitatywny (daw.) — naśladowczy. [przypis edytorski]
imitatywny — naśladowniczy. [przypis edytorski]
im jest znakomitszy, tym wcześniej… — Później okaże się to jasne, dlaczego ludzie wybitni już w bardzo wczesnym wieku (np. w czwartym roku życia) potrafią się kochać. [przypis autorski]
Imka, w której jest basen kryty — Imka: spolszczenie ang. YMCA, skrótu nazwy międzynarodowej organizacji Young Men's Christian Association (Związek Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej). YMCA w 1933 wybudowała w Jerozolimie budynek mający stanowić ośrodek życia kulturalnego, sportowego i społecznego, mieszczący m.in. pierwszy w mieście kryty basen i pierwszą prawdziwą salę gimnastyczną. [przypis edytorski]
imkluz — pieniądz diabelski. [przypis autorski]
Im ktoś był niedostępniejszy takim oględzinom, tym stawał się bardziej podejrzany — Kronikarz nie ma zamiaru uogólniać. W dalszym biegu opowieści będzie miał sposobność wysławić wspaniałe na Monumencie Nędzy Polskiej postacie tych, którzy z siebie uczynili most dla Nike Skrzydlatej lub Nike chodzącej za pługiem! [przypis autorski]
immanentnie — w sposób sobie właściwy, w swej wewnętrznej istocie. [przypis edytorski]
immanentność (filoz.) — wewnętrzna cecha tkwiąca w czymś, niezależna od innych przedmiotów, niewynikająca z działania czynnika zewnętrznego. [przypis edytorski]
immanentny (filoz.) — tkwiący w czymś jako wewnętrzna cecha, niezależna od innych przedmiotów, niewynikająca z działania czynnika zewnętrznego. [przypis edytorski]
immanentny (filoz.) — tkwiący w czymś, niewynikający z działania czynnika zewnętrznego. [przypis edytorski]
immanentny (filoz.) — zawarty w czymś. [przypis edytorski]
immanentyzm — w teorii poznania pogląd sprowadzający doświadczenie do doświadczenia wewnętrznego podmiotu poznającego. [przypis edytorski]
Im Manuskript an den Rand geschrieben. [przypis edytorski]
immarcescibilem (łac.) — niezwiędłe, niezatarte. [przypis redakcyjny]
immediate (łac.) — bezpośrednio. [przypis redakcyjny]
Immer hinein (niem.) — Zawsze do środka. [przypis edytorski]
immerhin wird an iranische Beeinfluszung zunächst zu denken sein (niem.) — mimo wszystko jest tu do pomyślenia wpływ irański. [przypis edytorski]
immer langsam voran (niem.) — przede wszystkim zawsze powoli. [przypis edytorski]
immer (niem.) — zawsze. [przypis edytorski]
im mniej mają one wykształcenia (…) tym więcej są warte — wyłączam wychowanie tyczące form: lepiej umieją wejść do salonu przy ulicy Verte niż przy ulicy Saint-Martin. [przypis autorski]
Immortalia (…) notantes — Lucretius, De rerum natura, V, 122. [przypis tłumacza]
Immunis (…) mica (łac.) — „Kto czystą ręką dotknie ołtarzy,/ Choć nie da bóstwu żertwy bogatej, Gdy świętą mąkę i sól zapraży/ Snadnie ubłaga gniewne penaty” (Horatius, Odae, III, 23, 17; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
immunitas (łac.) — nietykalność, przywilej. [przypis edytorski]
immunitatem (łac.) — wolności. [przypis redakcyjny]
immunitatis (łac.) — przywilej nietykalności. [przypis redakcyjny]
imnę się — forma utworzona od imać się: chwytać za coś. [przypis edytorski]
i mnie skoro — i ja się spieszę. [przypis edytorski]
imo (daw.) — mimo, obok, poza, oprócz. [przypis edytorski]
imo (daw.) — mimo, obok. [przypis redakcyjny]
imo (daw.) — mimo. [przypis redakcyjny]
