Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 10736 przypisów.

kończą tak, jak Werter w Götym — powieść epistolarna Cierpienia młodego Wertera J. W. von Goethego (1749–1832) kończy się samobójstwem tytułowego bohatera; książka wywołała pod koniec XVIII w. modę na samobójstwa wśród czytelników; dziś popr. forma nazwiska w M.: Goethe, w Ms.: Goethem. [przypis edytorski]

kończaty — mający ostry koniec, spiczasty. [przypis edytorski]

kończyna (daw.) — koniec, kraniec. [przypis edytorski]

kończyna (daw.) — koniec, kraniec; tu: końcówka. [przypis edytorski]

kończyna (daw.) — kraniec, koniec, skraj. [przypis edytorski]

kończyna (daw.) — kraniec, skraj. [przypis edytorski]

kończyna — tu: końcówka. [przypis edytorski]

kończyste wieżyce — spiczaste wieże (w oryginale niem. spitzen Thürme). [przypis edytorski]

kończysty — ostro zakończony. [przypis edytorski]

koń — drewniany koń z ukrytymi wewnątrz Grekami. [przypis redakcyjny]

Koń drewniany, zapomniany — oryg.: The hobby-horse is forgot, zapewne fragm. popularnej piosenki, odwołującej się postaci podobnej do naszego lajkonika, występującej w ludowym tańcu morris dance oraz podczas obchodów święta wiosny; podczas zabawy hobby horse straszył i chwytał dziewczęta pod swój kostium, stąd zapewne występujące w sztukach Szekspira (por. Otello, akt IV, scena 1, Opowieść zimowa, akt I, scena 2) powiązanie z rozwiązłymi kobietami. [przypis edytorski]

koń fryzyjski — koń rasy zimnokrwistej, hodowanej we Fryzji (dziś w Holandii), duży i silny, przeważnie karej (czarnej) maści. [przypis edytorski]

koń (gw. szk.) — ocena niedostateczna w szkole; jedynka. [przypis edytorski]

koń husarski — specjalnie wyhodowana rasa wysokiego, odpornego i szybkiego konia służącego husarii w walce. [przypis edytorski]

koń kieruje (starop.) — dziś z B.: kieruje konia. [przypis edytorski]

koń maneżowy — wierzchowiec ujeżdżony na maneżu; od maneż: pomieszczenie do nauki konnej jazdy, ujeżdżalnia koni. [przypis redakcyjny]

koń miał pod sobą podobny do śniegu (starop. forma) — dziś konstrukcja z formami w D.: konia miał pod sobą podobnego (…). [przypis edytorski]

koń miał (…) rączy (starop.) — dziś z B.: konia miał rączego. [przypis edytorski]

koń morski — potoczna nazwa drapieżnego ssaka morskiego, morsa; tu: nazwa potraktowana dosłownie. [przypis edytorski]

koń obróciła (starop.) — dziś z B.: konia obróciła; skierowała konia. [przypis edytorski]

koń Pana Jezusowy — w Niedzielę Palmową Jezus wjeżdżał do Jerozolimy na osiołku. [przypis edytorski]

koń parowy — jednostka mocy, anglosaski odpowiednik konia mechanicznego; w układzie SI zastąpiona watem. [przypis edytorski]

koń rzeczny — hipopotam (z gr. hippos: koń, potamos: rzeka). [przypis edytorski]

końska chwościna — włosie z końskiego ogona. [przypis edytorski]

końska kuracja — leczenie z uwzględnieniem dużych dawek leków i nieprzyjemnych dla pacjenta metod. [przypis edytorski]

koń skalny — odcinek trasy wspinaczkowej w postaci bardzo wąskiej grani; najczęściej pokonuje się go okrakiem. [przypis edytorski]

Koński Targ — mieścił się wówczas przy ul. Królewskiej; w 1818 został przeniesiony na plac Muranowski. [przypis edytorski]

koński ząb — ludowa nazwa kukurydzy pastewnej. [przypis redakcyjny]

koń stadniczy — żyjący w stadzie, dziki. [przypis redakcyjny]

koń żmudzin — konik żmudzki, przedstawiciel rasy koni hodowanych na Żmudzi, niewielkich, ale silnych i wytrzymałych. [przypis edytorski]

konającem — daw. forma N.i Ms.lp rzecz. r.ż. i r.n.; dziś równa r.m.: konającym. [przypis edytorski]

konak (z tur.) — gmach rządowy. [przypis edytorski]

Konar, Aleksander Alfred a. Konar, Alfred Aleksander (1862–1941) — pisarz, autor m.in. powieści Ojcowie i my, W pogoni za szczęściem. Powieść z czasów przedwojennych, Siostry Malinowskie itp. Odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za wybitną twórczość literacką w 1935 r. Zginął w getcie warszawskim. [przypis edytorski]

Konar, Alfred Aleksander, właśc. Aleksander Kinderfreund (1862–1940 a. 1941) — prozaik i dramatopisarz, publikował w czasopismach „Gazeta Polska” i „Świat”; w swoich powieściach (Bankruci 1892, Siostry Malinowskie 1894, Jesień 1898) i nowelach nawiązujących do naturalizmu ukazywał życie i obyczaje warszawskiego mieszczaństwa oraz środowisk artystycznych; popularność zdobyła jego sztuka Hrabina Sylwia (1885) oraz Gąsienice (wyst. 1895). Zginął w getcie warszawskim. [przypis edytorski]

Konarski, Stanisław (1700–1773) — należał do zakonu pijarów; publicysta, poeta, reformator szkolnictwa, założyciel Collegium Nobilium. [przypis edytorski]

Konarski, Stanisław (1700–1773) — właśc. Hieronim Konarski (Stanisław to imię zakonne), pijar, pedagog, reformator szkolnictwa, pisarz polityczny, poeta; zaliczany do prekursorów polskiego oświecenia, założyciel Collegium Nobilium w 1740; w dziele O skutecznym rad sposobie nakreślił błędy ustrojowe, skrytykował liberum veto i przedstawił pomysł na reformę państwa. [przypis edytorski]

Konarski, Stanisław (1700–1773) — właśc. Hieronim Konarski (Stanisław to imię zakonne), pijar, pedagog, reformator szkolnictwa, pisarz polityczny, poeta; zaliczany do prekursorów polskiego oświecenia, założyciel Collegium Nobilium w 1740. W O skutecznym rad sposobie nakreślił błędy ustrojowe, skrytykował liberum veto i przedstawił pomysł na reformę państwa. [przypis edytorski]

Konarski, Szymon Konstanty (1808–1839) — polski działacz niepodległościowy, powstaniec listopadowy, działacz spiskowy, emisariusz Młodej Polski; w 1838 aresztowany przez Rosjan, po wymyślnych torturach rozstrzelany w Wilnie. [przypis edytorski]

Konaszewicz-Sahajdaczny, Petro herbu Pobóg (1570–1622) — hetman i wybitny wódz kozacki, walczył po stronie Rzeczypospolitej w wojnie polsko-rosyjskiej 1609–1618, organizował kozackie wyprawy łupieżcze do Stambułu, dowodził Kozakami w bitwie pod Chocimiem. [przypis redakcyjny]

Konaszewicz-Sahajdaczny, Petro herbu Pobóg (1570–1622) — hetman kozaków rejestrowych, jeden z najsłynniejszych wodzów kozackich XVII w., wsławił się w bitwie pod Chocimiem (1621); obrońca Rzeczypospolitej przed wojskami moskiewskimi i tureckimi. [przypis edytorski]

koncedować (z łac.) — ustępować przed czymś. [przypis edytorski]

koncent (daw.) — harmonia. [przypis redakcyjny]

koncent (daw., z łac.) — współbrzmienie, harmonia, muzyka. [przypis redakcyjny]

Koncentrowała ona w domu swoim wszystkie sprawy województwa… — dr Antoni J., Niewiasty kresowe. [przypis autorski]

koncent — zgodny okrzyk. [przypis redakcyjny]

koncent (z łac.) — harmonia, melodia, śpiew. [przypis redakcyjny]

koncepcista — człowiek miewający dowcipne koncepty, pomysły; żartowniś. [przypis edytorski]

koncepcista (daw.) — człowiek miewający dowcipne koncepty, pomysły; dowcipniś, żartowniś. [przypis edytorski]

Koncepcja waszej królewskiej mości może być kodyfikowana w swej prymitywnej formie — sens: można zapisać prawo zgodne z twoim, królu, pomysłem, bez żadnych zmian. [przypis edytorski]

„Koncepcje biologiczne w humanistyce” (…) zdaniem autora w ich skład wchodzi również (…) koncepcja pokolenia (…) — [por.] M. Wallis, Koncepcje biologiczne w humanistyce, w: Fragmenty filozoficzne. Seria druga. Księga pamiątkowa ku uczczeniu czterdziestolecia pracy nauczycielskiej w Uniwersytecie Warszawskim profesora Tadeusza Kotarbińskiego, Warszawa 1959, s. 328. [przypis autorski]

koncepista a. koncypient (daw.) — urzędnik niskiego szczebla, referent. [przypis edytorski]

koncepspraktykant, właśc. konceptpraktykant — aplikant biurowy; praktykant na stanowisko urzędnika konceptowego, tj. umiejącego sporządzać pisma urzędowe. [przypis edytorski]

koncept — błyskotliwy pomysł. [przypis edytorski]

koncept (daw.) — dowcipny pomysł. [przypis edytorski]

koncept (daw.) — tu: dowcip. [przypis edytorski]

koncept (daw.) — żart, pomysł. [przypis edytorski]

koncept (daw.) — żart; pomysł. [przypis edytorski]

koncept (daw.) — żart. [przypis edytorski]

konceptów szukałam w kalendarzu — w oryg.: „swój dowcip wzięłam ze Stu Wesołych Opowieści”, tj. z Hundred Merry Tales, popularnego zbioru dowcipów i zabawnych anegdot. [przypis edytorski]

koncept-praktykant (daw.) — aplikant biurowy. [przypis edytorski]

koncept z kalendarza — osiemnastowieczne, szczególnie saskie jeszcze kalendarze, jedyna lektura ciemnej prowincjonalnej szlachty, podawały bałamutne wiadomości, prognostyki pogody, przepowiednie wypadków historycznych i klęsk żywiołowych. Pełne były również niewybrednych żartów i konceptów. [przypis redakcyjny]

koncertyna — rodzaj harmonii ręcznej z klawiaturą guzikową. [przypis edytorski]

koncerz — długi, ciężki miecz, przeznaczony raczej do kłucia niż do cięcia. [przypis edytorski]

koncerz — długi (mierzący 1,5–1,8 m), ciężki miecz, przeznaczony raczej do kłucia niż do cięcia. [przypis edytorski]

koncerz — długi na 150-180 cm, ciężki miecz. [przypis edytorski]

koncerz — długi na 150-180 cm, ciężki miecz. [przypis redakcyjny]

koncerz — miecz prosty i szeroki do pchnięć z konia. [przypis redakcyjny]

koncerz — rodzaj ciężkiego, prostego miecza. [przypis edytorski]

koncerz (z tur. kandżar) — jednoręczna broń biała, rodzaj długiego miecza (o dł. 150–180 cm), z prostą głownią o graniastym przekroju trójkątnym a. czworokątnym. [przypis edytorski]

koncesja — tu: ustępstwo. [przypis edytorski]

koncesja (z łac.) — ustępstwo. [przypis edytorski]

koncha — muszla; tu: ozdoba z drogich kamieni. [przypis redakcyjny]

koncha — wyobraża figurę kręgów piekielnych szerszych w obwodzie, a zwężonych u spodu. [przypis redakcyjny]

koncha (z gr.) — muszla; tu: mięczak wytwarzający muszlę, np. małż lub ślimak. [przypis edytorski]

koncholog — naukowiec zajmujący się muszlami (konchami) mięczaków. [przypis edytorski]

konchyliologia — inaczej konchiologia; nauka badająca muszle mięczaków. [przypis edytorski]

koncilium (łac. consilium) — właśc. konsylium daw.: narada w ważnej sprawie. [przypis edytorski]

koncyfiks — prawdop. krucyfiks. [przypis edytorski]

koncyl (daw., z łac. concilium: zebranie, rada) — sobór lub synod: zgromadzenie biskupów Kościoła w celu ustalenia spraw doktrynalnych i ustanowienia przepisów kościelnych. [przypis edytorski]

koncylium (daw., z łac.) — sobór. [przypis edytorski]

koncylium — mówi o koncylium [soborze — Red.WL] trydenckim, na którym prezydował Hozjusz Polak, i na ostatnich sejmach wysłani z Polski ablegaci znajdowali się; snać, że pierwej ta księga wydana, nim koncylium trydenckie zakończono. [przypis edytorski]

koncypient (daw.) — urzędnik niskiego szczebla, referent. [przypis edytorski]