Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 115674 przypisów.

pędzą po suknach wytoczone słonie — w bilard grano kulami z kości słoniowej. [przypis edytorski]

pędzić się — dziś popr.: pędzić, tj. biec. [przypis edytorski]

pędzić (…) w konkury (daw.) — zalecać się, zabiegać o rękę. [przypis edytorski]

pędzlów — dziś popr. forma D.lm: pędzli. [przypis edytorski]

Pè far la to vendetta… (korsykański) — Aby się zemścić, bądź spokojny, tyle wystarczy (z pieśni pogrzebowej Vocero du Niolo). [przypis edytorski]

pęki rózg i siekiery — w starożytnym Rzymie najwyższym urzędnikom państwowym w miejscach publicznych jako asysta towarzyszyli funkcjonariusze zwani liktorami, nosząc przed nimi oznaki władzy: przewiązane wiązki rózeg, między którymi zatknięty był topór. [przypis edytorski]

pęknąć od żalu — obecnie: pęknąć z żalu. [przypis edytorski]

pęknął — dziś popr. forma: pękł. [przypis edytorski]

pėkščias — sen.: pėsčias. [przypis edytorski]

Péladan, Joséphin, znany też Sâr Péladan (1858–1918) — francuski powieściopisarz; utrzymywał, że pewien babiloński król pozostawił jego rodzinie tytuł ”Sâr”; założyciel odnowionego Bractwa Różokrzyżowców, które m.in. organizowało wystawy obrazów: na jednej z ulotek takiej wystawy znajdowały się schody usłane liliami. [przypis edytorski]

Pérès, Jean-Baptiste (1752–1840) — fr. fizyk, prawnik, bibliotekarz. [przypis edytorski]

Père Lachaise — cmentarz w Paryżu. [przypis edytorski]

Père-Lachaise — największy i najbardziej znany cmentarz paryski, założony w 1804 w ogrodach należących do willi Mont-Louis, podarowanej przez Ludwika XIV swojemu spowiednikowi, jezuicie. [przypis edytorski]

Pére-Lachaise — największy i najsławniejszy cmentarz paryski. [przypis edytorski]

Pérez de Lara, Alfonso — hiszpański teolog i jurysta, autor De anniversariis et capellaniis (1610). [przypis edytorski]

Périer, Casimir (1777–1832) — polityk francuski. [przypis edytorski]

pętak — tu: ktoś niegodny zaufania. [przypis edytorski]

pętała oczyma przechodnie — dziś B.: (…) przechodniów. [przypis edytorski]

Pétau, Denis (1583–1652) — francuski jezuita, teolog, uczony; ceniony za prace z zakresu chronologii porównawczej oraz historycznego rozwoju doktryny chrześcijańskiej. [przypis edytorski]

Pétau, Denis (1583–1652) — francuski teolog jezuicki; płodny autor, erudyta, profesor filozofii, następnie retoryki i teologii m.in. w Bourges, Reims i Paryżu. [przypis edytorski]

pętce przybrać — zebrać wodze (wierzchowcowi). [przypis edytorski]

pętlica — daw. ozdobne zapięcie stroju, mające kształt pętli. [przypis edytorski]

pętlica (daw.) — pętla. [przypis edytorski]

pęto — wiązadło nakładane na przednie nogi zwierzęcia dla ograniczenia swobody ruchu. [przypis edytorski]

Pétri de vanité il avait encore plus de cette espèce d’orgueil… — „Przepojony próżnością, miał ponadto w sobie ten rodzaj dumy, która skłania do przyznawania się z tą samą obojętnością do dobrych i do złych czynów, skutek poczucia wyższości, być może urojonej”. Z listu prywatnego. [przypis edytorski]

pęty (daw.) — dziś popr. forma N.lm: pętami. [przypis edytorski]

pęty — dziś popr. forma N.lm: pętami. [przypis edytorski]

pęty — dziś popr.: pętami. [przypis edytorski]

pęty — dziś popr.: pęta. [przypis edytorski]

pean — pieśni radosne na cześć Apollina. [przypis edytorski]

pean — u staroż. Greków uroczysta pieśń na cześć bogów. [przypis edytorski]

pean — w staroż. Grecji: hymn, pieśń pochwalna na cześć boga, zwykle Apollina. [przypis edytorski]

pean — w staroż. Grecji: pieśń na cześć boga, zwykle Apollina; później: uroczysta pieśń dziękczynna lub triumfalna. [przypis edytorski]

Peary, Robert Edwin (1856–1920) — amerykański oficer marynarki, badacz polarny, zdobywca bieguna północnego ( 6 IV 1909). [przypis edytorski]

PEBID — skrót niejasny; określa organizację porządkową, która, pod dowództwem Szmerlinga, kierowała wywózkami Żydów podczas akcji wysiedleńczej. [przypis edytorski]

pečiūra — įdubimas, skylė krosnies šone smulkiems daiktams pasidėti. [przypis edytorski]

pecalium (łac.) — część majątku wydzielona niewolnikowi. [przypis edytorski]

peccator (łac.) — grzesznik. [przypis edytorski]

Peccatumque oculos est habuisse meum (łac.) — w moich oczach można zobaczyć wszystkie grzechy. [przypis edytorski]

pechoważy — dziś popr.: pechowy. [przypis edytorski]

peculatus (łac.) — przestępstwo finansowe, defraudacja, malwersacja. [przypis edytorski]

Peczora — rzeka na północnym wschodzie europejskiej części Rosji. [przypis edytorski]

pedać a. padać (gw.) — powiadać, powiedzieć. [przypis edytorski]

pedagogia — praktyka nauczycielska a. szkolna; nauczanie. [przypis edytorski]

pedagogus (łac.) — nauczyciel. [przypis edytorski]

pedagra a. pedogra (daw.) — dziś: podagra, choroba zniekształcająca i powiększająca staw dużego palca u nogi, której towarzyszą okresowe napadowe bóle. [przypis edytorski]

peda (gw.) — powiada. [przypis edytorski]

pedał (gw.) — powiadał; mówił. [przypis edytorski]

pedałówka (pot.) — harmonia pedałowa, ludowy instrument muzyczny, rodzaj harmonii, w której powietrze tłoczone jest miechami nożnymi, za pomocą naciskania na pedały. [przypis edytorski]

Pedali, pedoj (gw.) — powiedzieli, mówili, powiedz, mów. [przypis edytorski]

pedam (gw.) — powiadam. [przypis edytorski]

pedanteria — przesadna, zbyt drobiazgowa dokładność. [przypis edytorski]

pedanteria — skrupulatność, dokładność, drobiazgowość. [przypis edytorski]

pedant — osoba nadmiernie dokładna, trzymająca się ustalonych reguł i porządku. [przypis edytorski]

pedant (z daw. ang.) — tu: nauczyciel gramatyki łacińskiej. [przypis edytorski]

pedant (z wł.) — człowiek drobiazgowo, często przesadnie dokładny. [przypis edytorski]

pedasz (gw.) — powiadasz, mówisz. [przypis edytorski]

pedel (daw.) — woźny, szczególnie w różnego rodzaju szkołach i zakładach naukowych. [przypis edytorski]

pedel (daw.; z niem Pedell) — woźny (szczególnie w różnego rodzaju szkołach i zakładach naukowych). [przypis edytorski]

pedel (daw.; z niem. Pedell) — woźny (szczególnie w różnego rodzaju szkołach i zakładach naukowych). [przypis edytorski]

pedel (z łac.) — woźny w zakładach naukowych. [przypis edytorski]

pederastia (z gr. paiderastia: miłość do chłopców) — w węższym sensie: szczególna forma homoseksualizmu męskiego występująca w staroż. Grecji, polegająca na związku miłosnym lub erotycznym między starszym, dorosłym mężczyzną a dojrzewającym chłopcem lub między rówieśnikami w wieku młodzieńczym, od ok. 16 do 20 lat; w szerszym sensie: homoseksualizm męski w ogólności. [przypis edytorski]

pedes (z łac.) — stopa; tu: staroż. miara rytmiczna wiersza. [przypis edytorski]

pede titubante (łac.) — na chwiejnych nogach. [przypis edytorski]

pedisequus (łac.) — niewolnik idący za lub przed lektyką. [przypis edytorski]

pedlar (ang.) — domokrążca, handlarz uliczny. [przypis edytorski]

pedogra a. podagra — choroba zniekształcająca i powiększająca staw dużego palca u nogi, której towarzyszą okresowe napadowe bóle. [przypis edytorski]

pedogra (daw.) — dziś: podagra, choroba zniekształcająca i powiększająca staw dużego palca u nogi, której towarzyszą okresowe napadowe bóle. [przypis edytorski]

pedogra (daw.) — dziś: podagra. [przypis edytorski]

pedogra — właść. podagra, choroba stawów. [przypis edytorski]

pedogra — właść. podagra, choroba, zwana też dną moczanową. [przypis edytorski]

pedogryczny — chorujący na podagrę, tj. pogrubienie stawu palca u nogi i bóle stawów. [przypis edytorski]

pedologia (od gr. παῖς, país, D. lp. παιδός, paidos: dziecko) — nauka o dzieciach. [przypis edytorski]

pedologia (z gr. país: dziecko, lógos: słowo, nauka) — nauka o dziecku obejmująca problematykę związaną z rozwojem psychicznym i fizycznym dziecka, a także z zastosowaniem tej wiedzy do zagadnień wychowania i nauczania. [przypis edytorski]

pedonom (gr.) — nadzorca chłopców. [przypis edytorski]

Pedraza, Juan de (1506–1567) — hiszpański dominikanin. [przypis edytorski]

Pedro Calderón de la Barca (1600–1681) — hiszpański dramaturg i poeta epoki baroku; pierwowzorami dla Ślaza były m.in. postacie: Guarina z Mostu w Mantible, Persia z Wielkiej Cenobii, sługi Morlaca z Wywyższenia krzyża. [przypis edytorski]

Pedro Giron — imię i nazwisko męża mamki panny de Val Florida dodane za innym oprac. tegoż tłum. [przypis edytorski]

Pedro II (1825–1891) — Piotr II, ostatni, a zarazem pierwszy rodowity (bo urodzony w Rio de Janeiro) cesarz Brazylii. [przypis edytorski]