Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3269 przypisów.
Hymen — bożek małżeństwa, syn Apollona. [przypis redakcyjny]
hymen cornutum (łac.) — rogaty hymen; hymen tu: błona dziewicza. [przypis edytorski]
Hymeneusz — bożek weselny. [przypis redakcyjny]
Hymen (mit. gr.) — bóg ceremonii ślubnej i wesela. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg małżeńskich ślubów. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg małżeństwa i zaślubin. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg małżeństwa oraz obrządku zaślubin. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg małżeństwa, patronujący obrządkowi zaślubin, a także pieśniom weselnym. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg małżeństwa, patronujący obrządkowi zaślubin. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg małżeństwa, syn Apollona. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg zaślubin i małżeństwa; przen.: małżeństwo. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg zaślubin i małżeństwa. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg zaślubin, przedstawiany z pochodnią. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr.) — bóg zaślubin, także pieśń ślubna. [przypis edytorski]
Hymen (mit. gr) — patron małżeństwa i uroczystości weselnych; palono mu ofiarne ognie, aby zapewnić pomyślność i szczęście związku małżeńskiego. [przypis edytorski]
hymen — przen.: ślub, wesele; w mit. gr. Hymen to bóg zaślubin i małżeństwa. [przypis edytorski]
hymen — tu: płomień zapalany podczas uroczystości zaślubin. [przypis edytorski]
hymen — tu: pochodnia zapalana podczas uroczystości zaślubin, od gr. boga Hymena, patrona zaślubin i małżeństwa. [przypis edytorski]
hymenu pochodnie — ceremonia ślubna. [przypis edytorski]
hymen (z gr.) — wesele. [przypis edytorski]
Hymet — góra na płn.-wsch. od Aten. [przypis edytorski]
Hymet — góra w Attyce, na południe od Aten, słynna z produkcji miodu i marmurów. [przypis redakcyjny]
Hymetos — pasmo górskie na wschód od Aten. [przypis edytorski]
Hymet — pasmo górskie na płd.-wsch. od Aten. [przypis edytorski]
Hymet — pasmo górskie w Attyce, na płd.-wsch. od Aten, między górą Brilessos i Zatoką Sarońską, słynące z doskonałego miodu. [przypis edytorski]
Hymet — pasmo górskie w Attyce, na płd-wsch. od Aten. [przypis edytorski]
hymn Ambrożego a. hymn ambrozjański — starożytne pieśni łacińskie, stworzone i wprowadzone do liturgii przez św. Ambrożego (340–397), arcybiskupa Mediolanu, świętego Kościoła katolickiego i prawosławnego. [przypis edytorski]
hymn book (ang.) — śpiewnik religijny. [przypis edytorski]
hymnem pochwalnym, który zaintonowały pokorne kreatury ministerialne — Schopenhauer ma tu na myśli przede wszystkim ministra Altensteina. [przypis tłumacza]
hymny eoniczne — Kasprowicz nawiązuje tu albo do eonu jako największej jednostki formalnej w dziejach ziemi, którą dopiero dzieli się na ery (wyróżnia się trzy eony: archaik, proterozoik, fanerozoik), albo do gnostyckiej kosmogonii (historii powstania świata), w której kolejne eony są emanacjami boskimi, coraz dalszymi od rdzenia boskiej istoty i doprowadzającymi w końcu do stworzenia świata (przez upadek tego, co boskie, w materię). Hymny eoniczne w każdym z tych rozumień odnoszą się do odległych dziejów świata, epoki jego powstawania. [przypis edytorski]
hymny wedyckie a. Rigweda — najstarszy zabytek literatury indoaryjskiej (część tekstów jest datowana na XV w. p.n.e.), zbiór 1028 hymnów wchodzący w skład Wed, hinduskich świętych ksiąg. Utwory mają charakter pochwalny, służyły przede wszystkim do celów kapłańskich, takich jak zaproszenie bóstw do wzięcia udziału w ofierze. Można w nich znaleźć liczne odniesienia natury religijnej i kulturowej, a także zaczątki rozważań filozoficznych. Powoływanie się Brzozowskiego na hymny wedyckie i Upaniszady jest śladem silnej fascynacji orientem, która była wspólna dla całej kultury okresu Młodej Polski. [przypis edytorski]
hymy — pyszny, dumny. [przypis autorski]
Hypaetry — miejsce do przechadzek, niekryte. [przypis redakcyjny]
Hypatia z Aleksandrii (ok. 370–415) — aleksandryjska matematyczka, astronomka, filozofka neoplatońska; brutalnie zamordowana przez tłum chrześcijan, zwolenników biskupa Cyryla. [przypis edytorski]
Hypatia z Aleksandrii (ok. 370–415) — aleksandryjska matematyczka, astronomka, filozofka neoplatońska; brutalnie zamordowana przez tłum chrześcijan, zwolenników biskupa Cyryla. [przypis edytorski]
Hypenemian — podwietrzny. [przypis tłumacza]
hype — podekscytowanie czymś; mieć na coś hypa: być czymś podekscytowanym, emocjonować się czymś. [przypis edytorski]
Hyperberetajos — październik. [przypis tłumacza]
Hyperberetojos — październik. [przypis tłumacza]
Hyperbolos — również demagog, ale o bardzo małym znaczeniu. Obaj już nie żyją, więc w Hadesie trudnią się, jak ongi na świecie, pieniactwem i tu również są trybunami motłochu. [przypis tłumacza]
Hyperborea (mit. gr.) — kraina na północy, położona za siedzibą Boreasza, boga wiatru północnego; jej mieszkańcy, Hiperborejczycy, mieli prowadzić beztroskie i szczęśliwe życie, wolne od cierpień i chorób. [przypis edytorski]
Hyperia — z gr. „wysoki kraj”, baśniowa kraina o nieokreślonej lokalizacji. [przypis edytorski]
Hyperion (mit. gr.) — ojciec Heliosa (Słońca), Selene (Księżyca) i Eos (Jutrzenki); wcielenie męskiego piękna, światłości (przez to niekiedy utożsamiany z Apollinem). [przypis edytorski]
hyperoxyd — nadtlenek. [przypis edytorski]
hypocaustum (łac.) — w starożytnych domach centralne ogrzewanie powietrzem krążącym w przewodach podłogowych i ściennych. [przypis edytorski]
hypochondria vaga — w odróżnieniu od topicznej (hypochondria abdominalis). [W Streit der Facultäten jest „intestinalis”. Abdominalis znaczy brzuszny. Intestinalis pochodzi od łacińskiego intestina tj. wnętrzności. Topiczny znaczy miejscowy. Szłoby tu zatem o różnicę między hipochondrią wędrującą (vaga), gdy śledziennik co chwila gdzie indziej lokalizuje rzekomą chorobę, a hipochondrią miejscową, gdy ją lokalizuje w pewnym miejscu, np. we wnętrznościach. Współczesna medycyna, o ile mi wiadomo, różnicy tej już nie uwzględnia, a hipochondrię uważa za chorobę umysłową; przyp. tłum.] [przypis autorski]
hypogeum (łac.) — podziemie. [przypis edytorski]
hypogryfując (neol.) — imiesłów utworzony od rzecz. hipogryf, tj. pegaz, połączenie orła i konia; hipogryf występuje w Orlandzie Szalonym Ariosta. [przypis edytorski]
hypokorystyczny — zdrabniający. [przypis edytorski]
hypoteza (lenk.) — hipotezė, prielaida. [przypis edytorski]
hypothesis (z gr.) — przypuszczenie, mniemanie. [przypis redakcyjny]
hyracotheria (łac. Hyracotherium) — daleki przodek konia. [przypis edytorski]
hyrkańskich jeźdźców, którzy także byli na żołdzie królewskim — Hyrkanowie znad Morza Kaspijskiego są na żołdzie króla, tak samo jak asyryjscy hoplici. [przypis tłumacza]
Hyrkańskie Syrty i pustynie Jazygów — Hyrkania była pod brzegiem Kaspijskiego Morza, blisko Partii. Pustynie Jazygów między Dnieprem a Donem. [przypis autorski]
Hyrkania, Machero — Hyrkania: Ὑρκάνειον; Macherus: Μαχαιροῦς, Makaur (Talmud Jerozolimski Szebiit, IX, 2), dzisiejsze Mkaur (Mukaur), na wschód od Morza Martwego, w dzikiej okolicy; na górze dotąd znajduje się cytadela, cysterna, wieża; wg Starożytności XVIII, V, 2 miejsce śmierci Jana Chrzciciela, właściwie Jana Esseńczyka, jak poprawia Graetz jego przydomek (p. niżej VII, VI, 3). [przypis tłumacza]
Hyrkania — region i satrapia w staroż. Persji, położony na płd.-wsch. wybrzeżu Morza Kaspijskiego (staroż. Morza Hyrkańskiego); w mit. pers. uważana za krainę stworzoną przez Ahura Mazdę (a. Ormuzda; boga-stworzyciela, będącego ucieleśnieniem dobra, walczącego ze złem uosobionym w bogu Arymanie); dziś: ziemie wchodzące w skład Turkmenistanu i Iranu. [przypis edytorski]
Hyrkania — staroż. kraina i satrapia w staroż. Persji, położona na płd.-wsch. wybrzeżu Morza Kaspijskiego (staroż. Morza Hyrkańskiego). [przypis edytorski]
Hyrkania — Ὑρκανία. [przypis tłumacza]
Hyrkan — imię staroż. władców i arcykapłanów Judei: Jana Hyrkana I (II w. p.n.e.) oraz jego wnuka Jana Hyrkana II (I w. p.n.e.). [przypis edytorski]
Hyrkanowi (…) Antygon odgryzł uszy — odciąć kazał wedle Starożytności XIV, XIII, 10. [przypis tłumacza]
Hyspa, Vincent (1865–1938) — aktor filmowy i piosenkarz fr., muzykę do niektórych jego piosenek napisał Erik Satie. [przypis edytorski]
Hystaspes — dostojny Pers z otoczenia Cyrusa, dowódca jazdy, zwycięzca Frygii Małej; zaślubił później córkę Gobryasa. [przypis tłumacza]
Hythe, Sandgate, Folkstone — miejscowości położone wzdłuż wybrzeża przy drodze do Dover. [przypis edytorski]
hyź a. hyś (pot.) — bzik, nieszkodliwe wariactwo, lekkie zaburzenie rozumu; występuje tylko w wyrażeniu mieć hyzia. [przypis edytorski]
hyzop — niewielka roślina zielna, zawierająca silne olejki eteryczne. W starożytności używana jako środek leczniczy oraz w rytuałach oczyszczenia, dziś głównie jako przyprawa kuchenna. [przypis edytorski]
hyzop — roślina lecznicza lub przyprawa. [przypis edytorski]
hyzop — roślina (półkrzew), z którego olejek używany był przez staroż. Żydów w oczyszczających obrzędach rytualnych. [przypis edytorski]
hyzop, ύσσωπος, אֵזוֹב (Lb 19, 6), Hyssopus officinalis. „A snopek hizopu umoczcie we krwi, która jest na progu” (Wj 12, 22, Wujek; „wiązkę”, Cylkow). „Oni gąbkę pełną octu, obłożywszy izopem, podali do ust jego”, J 19, 29. Silna woń; kwiat zwykle niebieski, niekiedy biały, przynęta dla pszczół. [przypis tłumacza]
hyzop — ziele służące jako lek wykrztuśny, przyprawa lub ozdoba; w staroż. Izraelu używane w obrzędach oczyszczenia. [przypis edytorski]
