Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 115882 przypisów.

das Patschhändchen (niem.) — die Patschhändchen: dziecięce rączki; das Patschhändchen: (prawdopodobnie) nieporadna, dziecięca pieszczota; całe urwane zdanie: Das Patschhändchen her!… może oznaczać: „Co tu robią te niezgrabne rączki”, „co to za dziecięce pieszczoty” itp. [przypis edytorski]

Das Schöne… es steckt in Blut (niem.) — Piękno… to kwestia krwi. [przypis edytorski]

Das sind schon die Russen gegenüber (niem.) — naprzeciwko to są już Rosjanie. [przypis edytorski]

d'Assoucy, Charles Coypeau (1605–1677) — francuski autor piszący burleski, muzyk, przyjaciel Cyrana de Bergerac i Moliera. [przypis edytorski]

das szwung (zniekszt. niem. der Schwung) — impet, rozmach. [przypis edytorski]

Da steht er! (niem.) — Tam stoi! [przypis edytorski]

Das Thema andern sollen Sie (niem.) — powinien pan zmienić temat. [przypis edytorski]

dastigot (sl.) — pasiekti. [przypis edytorski]

Das tych koc sakrament — ta fraza zostanie rozwinięta w dalszej części pamiętnika. [przypis edytorski]

das überschaumend Temperament (niem.) — nadmiernie buzujący (wzburzony) temperament. [przypis edytorski]

das verflucht sentimentale: das Polakische — cholerna sentymentalność: Polactwo (neol. Polakische). [przypis edytorski]

das verrückte Kanguru (niem.) — ekstrawagancki kangur. [przypis edytorski]

das wirkliche Deutschland (niem.) — prawdziwe Niemcy. [przypis edytorski]

Das wurden Juden, das konnten nur Juden werden, Männer aus einem so erzogenen Volke (niem.) — To byli Żydzi, to mogli być tylko Żydzi, ludzie z narodu wychowanego w ten sposób (Lessing, Wychowanie rodzaju ludzkiego, 18). [przypis edytorski]

dasz gardło wnetże y pozbędziesz głowy (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; inaczej: wnet [tj. wkrótce] dasz gardło [pod miecz] i zostaniesz pozbawiony głowy. [przypis edytorski]

Daszkiewicz, Cyprian (1803–1829) — członek Zgromadzenia Filaretów; pochodził z Podlasia, uczeń szkół białostockich i Uniwersytetu Wileńskiego, prawnik i historyk; w procesie filaretów skazany na zesłanie wgłąb Rosji; od roku 1826 przebywał w Moskwie, gdzie zmarł w grudniu 1829 r. śmiercią samobójczą; w okresie moskiewskim swego życia przyjaźnił się blisko z Mickiewiczem, był nieszczęśliwie zakochany w Karolinie Jaenisch, poetce i malarce, zaręczonej z Mickiewiczem w l. 1827–1829. [przypis edytorski]

daszli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy dasz. [przypis edytorski]

das Zusammentreffen der slav. und der arischen Wörter in „Gott” läszt vermuten, dasz die Slaven das Wort von den iranischen Scythen übernommen haben (niem.) — Zbieżność słowiańskiego i aryjskiego slowa ”Bóg” pozwala podejrzewać, że Słowianie przejęli to słowo od irańskich Scytów. [przypis edytorski]

Daszyńska-Golińska, Zofia (1866–1934) — ekonomistka; docentka w Akademii Humboldta w Berlinie w l. 1896–1898; związana z krakowskim „Życiem” do października 1898 (współpracę zakończyło jej oświadczenie opublikowane w nr. 47 z 1898 r.). [przypis edytorski]

Daszyńska-Golińska, Zofia Emilia (1860–1934) — polska ekonomistka, historyczka gospodarki, działaczka społeczna, tłumaczka. Uzyskała stopień doktora filozofii w Zurychu. W latach 1896–98 była docentem Akademii Humboldta w Berlinie. W 1909 została profesorem ekonomii społecznej w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. [przypis edytorski]

Daszyński, Ignacy (1866–1936) — polityk Polskiej Partii Socjalistycznej, premier rządu lubelskiego w roku 1918, wieloletni marszałek Sejmu; tu: nawiązanie do początków jego kariery jako polityka: od 1897 r. w parlamencie wiedeńskim Daszyński był szefem klubu poselskiego Związku Posłów Socjalno-Demokratycznego, a 12 maja 1902 został radnym Krakowa i aktywnie zajmował się sprawami socjalnymi, związanymi z krakowską infrastrukturą, działał w miejskiej komisji przemysłowej, węglowej i kanałów spławowych. [przypis edytorski]

Daszyński, Ignacy (1866–1936) — polityk Polskiej Partii Socjalistycznej, premier rządu lubelskiego w roku 1918, wieloletni marszałek Sejmu. [przypis edytorski]

Daszyński, Ignacy (1866–1936) — polityk socjalistyczny, działacz PPS, marszałek Sejmu. [przypis edytorski]

Daszyński, Ignacy (1866–1936) — polski polityk socjalistyczny, publicysta i pisarz polityczny. [przypis edytorski]

Daszyński, Ignacy (1866–1936) — współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, działacz PPS; poseł do parlamentu wiedeńskiego (1897–1918), premier rządu lubelskiego (1918); od 1919 poseł na sejm II Rzeczypospolitej, marszałek sejmu (1928–1930). [przypis edytorski]

Daszyński, Ignacy (1866–1936) — współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, działacz PPS; w latach 1897–1918 poseł do parlamentu wiedeńskiego, premier rządu lubelskiego w roku 1918; od 1919 r. poseł na sejm II Rzeczypospolitej, marszałek sejmu w l. 1928–1930. [przypis edytorski]

Daszyński, Ignacy (1866–1936) — współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, marszałek sejmu w latach 1928–1930. [przypis edytorski]

Datan i Abiron (bibl.) — synowie Eliaba, buntujący się przeciw Mojżeszowi, za co pochłonęła ich ziemia. [przypis edytorski]

dataria (z łac. datare: datować) — władza w kurii rzymskiej zajmująca się sprawami łask, rozdzielaniem pomniejszych beneficjów i potwierdzaniem aktów prawnych wydawanych przez stolicę apostolską. [przypis edytorski]

Date mi un soldo! (wł.) — Dajcie solda (drobną monetę). [przypis edytorski]

datirti — dab.: patirti. [przypis edytorski]

datis (łac.) — datków. [przypis edytorski]

Da (…) toczno barinia (ros.) — tak (…) dokładnie, proszę pani. [przypis edytorski]

Dato e Iradier, Eduardo (1856–1921) — hiszpański polityk i prawnik, trzykrotny premier Hiszpanii (1913–1915, 1917 i 1920–1921). [przypis edytorski]

datuk besar (mal.) — wielki naczelnik. [przypis edytorski]

datum (łac.) — dany (w znaczeniu: napisany). [przypis edytorski]

datum z Myślimic — dane z Myślenic; tzn. pisane z Myślenic. [przypis edytorski]

datura — bieluń, rodzaj roślin z Ameryki, używanych przez Indian do wywoływania halucynacji. [przypis edytorski]

datyręs (sen.) — patyręs. [przypis edytorski]

datyrimas — patirtyis. [przypis edytorski]

Daudet, Alphonse (1840–1897) — czołowy francuski pisarz i publicysta. [przypis edytorski]

Daudet, Alphonse (1840–1897) — czołowy fr. pisarz i publicysta; wchodził w skład Akademii Goncourtów od jej założenia. [przypis edytorski]

Daudet, Alphonse (1840–1897) — francuski pisarz; autor książek poświęconych m.in. Prowansji, z której pochodził: np. Tartarin z Taraskonu (1872). [przypis edytorski]

Daudet, Léon (1867–1942) — francuski literat, publicysta; monarchista i antysemita, razem z Charles'em Maurras utworzył nacjonalistyczną „Action Française”, popierał faszyzm Mussoliniego i Franco. [przypis edytorski]

Daudet, Leon (1867–1942) — literat, publicysta; monarchista i antysemita, razem z Charles'em Maurras utworzył nacjonalistyczną „Action Française”. [przypis edytorski]

Daudet, Leon (1867–1942) — pisarz francuski. [przypis edytorski]

daugskaitlis — daugiskaita. [przypis edytorski]

daug sveria — čia: daug reiškia. [przypis edytorski]

Daug, właśc. Daugi a. Dougi, litew. Daugai — miasto położone ok. 80 km na płd. zachód od Wilna. [przypis edytorski]

Daulis — miasto greckie w Fokidzie, ob. Daulia. [przypis edytorski]

Daumier, Honoré (1808–1879) — grafik i malarz francuski, przedstawiciel realizmu. [przypis edytorski]

Daunia — region w Apulii, w płn. Włoszech. [przypis edytorski]

Daunus (mit. rzym.) — jeden z królów Apulii. [przypis edytorski]

Daunus — wg Eneidy Wergiliusza król Apulii, ojciec Turnusa. [przypis edytorski]

Dauthendey, Max (1867–1917) — niemiecki nowelista, dramaturg i poeta. [przypis edytorski]

Dautmergen — miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia. W 1944 r. założono tutaj obóz koncentracyjny, którego więźniem był m.in. Tadeusz Borowski. [przypis edytorski]

dau — tradycyjny arabski statek żaglowy, z jednym lub kilkoma żaglami, używany u wybrzeży Półwyspu Arabskiego, Indii i wschodniej Afryki. [przypis edytorski]

D'autres l'ont possédé, je le sais… (fr.) — Wiem, że inni ją posiedli… Tak, pierwszy zaznał tej winorośli o owocach złoconych promieniami słońca Orientu! Drugi kąpał się w jej spokojnym nurcie! Trzeci upił się kroplą nocy pełnej smutnych gwiazd!… Cóż mnie oni obchodzą! Ja jeden naprawdę wiem, co mi dała… (tłum. Szymon Kowalski) [przypis edytorski]

d'autres morceaux, encore plus beaux (fr.) — inne utwory, jeszcze piękniejsze. [przypis edytorski]

davadžioti (lenk.) — valdyti kažką. [przypis edytorski]

davedžiojimai — įrodinėjimai. [przypis edytorski]

D'Avenel, Georges (1855–1939) — francuski historyk i ekonomista. [przypis edytorski]

Davenport, Fanny (1850–1898) — aktorka teatralna, pochodzenia angielsko-amerykańskiego; największą sławę przyniosły jej występy z własnym zespołem. [przypis edytorski]

Da vicino, da vicino! Sto per la notte eon alcune amiche mia (wł.) — Z bliska, z bliska! Zostaję na noc z kilkoma przyjaciółmi. [przypis edytorski]

David, Jaques-Louis (1748–1825) — francuski malarz, główny reprezentant klasycyzmu. [przypis edytorski]

David Strauss (1808–1874) — pisarz i filozof niem., prof. teologii, uczeń Hegla i Schleiermachera, wykładowca filozofii; autor Das Leben Jesu. Kritisch bearbeitet („Życie Jezusa. Opracowanie krytyczne”; 1835), książki uzasadniającej traktowanie chrześcijańskich opowieści ewangelicznych jako mitologii powstałej w I i II w. n.e., przy jednoczesnej afirmacji wartości chrześcijaństwa w zakresie moralności. [przypis edytorski]

David Teniers — to imię i nazwisko nosiło czterech malarzy flamandzkich, z których najbardziej znany jest David Teniers II (1610–1690), zięć Jana Breughla starszego. [przypis edytorski]

Davies, Charles Maurice (1828–1910) — duchowny anglikański, pisarz i spirytysta. [przypis edytorski]

Da Vinci, Leonardo (1452–1519) — wł. malarz, a także architekt, filozof, poeta i wynalazca; najwybitniejszy przedstawiciel renesansu. [przypis edytorski]

Davioud, Gabriel (1823–1881) — francuski architekt, projektant wielu paryskich budynków użyteczności publicznej. [przypis edytorski]

Davos — miasto i gmina uzdrowiskowa w płd.-wsch. Szwajcarii. [przypis edytorski]

Davout, Louis Nicolas (1770–1823) — wybitny generał napoleoński. [przypis edytorski]

davudca (lenk.) — vadas. [przypis edytorski]

davvero (wł.) — naprawdę. [przypis edytorski]

Davy, Georges (1883–1976) — socjolog francuski, uczeń Émile'a Durkheima, opracował i wydał jego pisma (Émile Durkheim: choix de textes avec étude du système sociologique, 1911); wraz z Marcelem Maussem i Paulem Huvelin był pionierem studiów antropologicznych nad źródłami idei kontraktu. [przypis edytorski]

dawać baczenie (daw.) — uważać. [przypis edytorski]

dawać baczenie (gw.) — uważać, pilnować. [przypis edytorski]

dawać carte blanche — dawać wolną rękę. [przypis edytorski]

dawać karm (daw.) — tu: karmić, upewniać. [przypis edytorski]

dawać linią łapy — bić linijką w dłonie, kara stosowana dawniej w szkole. [przypis edytorski]

dawać pozór (daw.) — dziś: uważać, być ostrożnym, pilnować. [przypis edytorski]

dawać pozór (daw.) — uważać na coś, pilnować czegoś. [przypis edytorski]

dawać pozór — uważać, pilnować. [przypis edytorski]

dawać pozór — zwracać uwagę, pilnować. [przypis edytorski]

dawać sprawę (starop.) — zdawać sprawę; relacjonować. [przypis edytorski]

dawa (daw.) — daw. forma 3 os. lp cz.ter.; dziś: daje. [przypis edytorski]

dawa — daw. forma 3.os.lp; dziś: daje. [przypis edytorski]

dawa — dziś forma 3. os.lp raczej: daje. [przypis edytorski]

dawa — dziś popr. forma 3 os. lp cz.ter.: daje. [przypis edytorski]

dawają (starop. forma) — dziś popr. 3.os.lm: dają. [przypis edytorski]

dawał mu serce — serce dzwonu; ciężar zawieszony w środku dzwonu; wprawiony w ruch uderza o ściany dzwonu, wydobywając zeń dźwięk. [przypis edytorski]

dawam — dziś: daję. [przypis edytorski]

dawam — dziś popr.: daję. [przypis edytorski]