Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159631 przypisów.
užnašumas — panašumas. [przypis edytorski]
užneša ant […] vardų — yra panašūs į vardus. [przypis edytorski]
užodarbin — uždarbiauti. [przypis edytorski]
užpečkis — vieta už krosnies, užkrosnis. [przypis edytorski]
užpjudyti — užsiundyti šunimi. [przypis edytorski]
užprašymas — pakvietimas. [przypis edytorski]
užpuola — čia: užpuolimas. [przypis edytorski]
uźreć (gw.) — zobaczyć; rada bym uźreć — chętnie bym zobaczyła. [przypis edytorski]
U źródeł duszy polskiej — właśc. Do źródeł duszy polskiej. [przypis edytorski]
U źródła brak strony 48. (zamiast niej jest duplikat strony 50.); powyższy tekst pochodzi z nowszego wydania. [przypis edytorski]
U źródła brak strony 49. (zamiast niej jest duplikat strony 51.); powyższy tekst pochodzi z nowszego wydania. [przypis edytorski]
uźrocze — tu: przejrzysta ektoplazma. [przypis edytorski]
uźroczyć — uczynić przezroczystym. [przypis edytorski]
užrūstinta — supykdinta. [przypis edytorski]
užrūstinti — supykdinti. [przypis edytorski]
užrubežyj — užsienyje. [przypis edytorski]
uźrzała (starop. forma) — ujrzała. [przypis edytorski]
uźrzał (starop.) — ujrzał. [przypis edytorski]
uźrzeć (starop.) — ujrzeć. [przypis edytorski]
uźrzysz (daw.) — ujrzysz. [przypis edytorski]
uźrzysz (…) drugą stroną (daw.) — dziś: ujrzysz drugą stronę. [przypis edytorski]
užsakai — viešas kieno nors vedybų skelbimas bažnyčioje. [przypis edytorski]
užsimislijęs — susimąstęs. [przypis edytorski]
užsirūpina — dabar: susirūpina. [przypis edytorski]
užsliuogti — šliaužiant užkopti. [przypis edytorski]
Užstovas — vyresnysis piemuo, kerdžius. [przypis edytorski]
užtėmyti — pastebėti. [przypis edytorski]
užtūrėtų — užlaikytų. [przypis edytorski]
užturėti — sulaikyti. [przypis edytorski]
užvilti — nuvilti. [przypis edytorski]
užvis daugiau — daugiausia. [przypis edytorski]
užvis — labiausiai. [przypis edytorski]
užvis — trump. už visus. [przypis edytorski]
užvodyti (lnek.) — kliudyti, trukdyti. [przypis edytorski]
užvydėti — pavydėti. [przypis edytorski]
užžibinus — uždegusi. [przypis edytorski]
użątek — zebrane plony, zżęte zboże. [przypis edytorski]
użałować się (starop.) — ulitować się. [przypis redakcyjny]
użalił się przed nim swej krzywdy — dziś: użalić się przed kim na swą krzywdę. [przypis edytorski]
użegać — palić. [przypis redakcyjny]
użyć — doznać. [przypis redakcyjny]
użyć na jaki (..) cel — dziś raczej: użyć na jakiś cel. [przypis edytorski]
użyć — [tu:] zgubić. [przypis redakcyjny]
użyć w obojgu jednakiej wolności — mieć w obu rzeczach jednakowo wolny wybór; w obojgu: tj. i w pisaniu kołysanek (zob. w. 4) i w pisaniu płaczów (zob. w. 9). [przypis redakcyjny]
użyciel — użytkownik. [przypis edytorski]
Użycie sformułowania „panny mądre” stanowi stylizację biblijną (tu wyraźnie ironiczną), odsyłając do ewangelicznej przypowieści. Wskazuje na to również wzmianka o lampach tychże panien oraz oblubieńcu, którego oczekują. [przypis edytorski]
użycie — w oryginale niem. Lebensgenuß, tj. raczej: radość życia. [przypis edytorski]
użycie w senacie wyrazu greckiego emblema, kłopotało go niezmiernie, chciał go koniecznie łacińskim zastąpić — Swetoniusz [Żywot Tyberiusza 71; także: Kasjusz Dion Historia rzymska LVII, 15; jak się wydaje, greckie ἔμβλημα, oznaczające wypukły ornament na naczyniu, zadomowiło się już w łacinie, sto lat wcześniej Cyceron posłużył się nim dwukrotnie w mowie przeciw Gajuszowi Werresowi]. [przypis autorski]
użycie zbytkowne odkrył wonnego goździka — Dowiadujemy się tu od poety, że Nikolo pierwszy smakosz sieneński, pierwszy korzenne zaprawy do sosów i pieczeni wprowadził w użycie. [przypis redakcyjny]
użyczyć — w oryginale niem. użyto czasownika: vergönnen; tu raczej w znaczeniu: pozwolić. [przypis edytorski]
użyjmyż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; inaczej: użyjmy więc, użyjmy zatem. [przypis edytorski]
użyj (…) nade mną litości — okaż mi swoją litość. [przypis redakcyjny]
użyła Opatrzność za narzędzie kary i udoskonalenia poddanej mu ludności (…) żołnierz rosyjski jest najbardziej dociągnięty, najlepiej wyrobiony, najwięcej zdolny pojmować i wykonywać wielkie rzeczy — Literatura słowiańska wykładana w Kolegium francuzkiem, Poznań 1865, t. 3, s. 290. [przypis edytorski]
Użyliśmy zaś wyrazu „epopeja”… — Tłumacząc oryginał, niepodobna częstokroć nie dopełniać myśli wyrazami, których opuszczenie uchodzi w języku greckim, ale sprzeciwia się sposobowi wyrażania się naszemu i czyni je niezrozumiałym; stąd uzupełnienia w przekładzie, przez które styl Arystotelesa, sam w sobie już zaniedbany, staje się często jeszcze bardziej nużący. [przypis tłumacza]
użyteczność tego terminu [„Młoda Polska”] zakwestionował tylko Marian Des Loges (…) założenia o wiele głębsze i ogólniejsze — M. Des Loges, Impresjonizm w literaturze, Sprawozdania z posiedzeń Wydziału I Językoznawstwa i Historii Literatury Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. R. XLI, 1948, s. 43. [przypis autorski]
użytki — dziś popr. forma N. lm: użytkami. [przypis edytorski]
użytszy — łaskawszy, hojniejszy. [przypis edytorski]
użyty (starop.) — dający się uprosić, przebłagać; o miękkim sercu. [przypis edytorski]
używać (daw.) — mieć coś, dysponować czymś, cieszyć się czymś. [przypis edytorski]
Używajcie dni szczęścia […] na całą długość każdego dnia! — autentyczne. [przypis autorski]
używaliśmy więc czary — nawiązanie do Pieśni filaretów Adama Mickiewicza: „Hej, użyjmy żywota! / Wszak żyjem tylko raz; / Niechaj ta czara złota / Nie próżno wabi nas”. [przypis edytorski]
używie (starop. forma) — 3.os.lp.: użyje, wykorzysta. [przypis edytorski]
używiesz (daw.) — dziś: użyjesz. [przypis edytorski]
użyżniać — dziś popr. pisownia: użyźniać. [przypis edytorski]
użyzniać — dziś popr. pisownia: użyźniać. [przypis edytorski]
uzanca (z wł.) — zwyczaj. [przypis redakcyjny]
uzarskie — husarskie, ciężkiej jazdy polskiej. [przypis redakcyjny]
(…) uzasadnionym jest, cośmy początkowo przyjęli tylko na próbę (…) — eksperyment ten czystego rozumu ma dużo podobieństwa z eksperymentem chemików, zwanym przez nich niekiedy próbą redukcji, w ogóle zaś postępowaniem syntetycznym. Analiza metafizyka rozdzieliła czyste poznanie a priori na dwa bardzo różne pierwiastki, tj. na rzeczy jako zjawiska i rzeczy same w sobie. Dialektyka łączy znowu oba ku zgodzie z konieczną ideą rozumową bezwarunkowości i sądzi, że ta zgoda nigdy nie powstaje inaczej, jak przez owo rozróżnienie, które zatem jest prawdziwe. [przypis autorski]
uzbieranych w boru — dziś popr. forma: Ms.lp: w borze; bór: duży las iglasty. [przypis edytorski]
uzbonas (lenk.) — ąsotis. [przypis edytorski]
uzbrojenia Anglii — przedsięwzięte w związku z naprężoną sytuacją polityczną. [przypis redakcyjny]
uzda — część uprzęży nakładana na głowę konia. [przypis edytorski]
uzdolić — zdołać (coś zrobić). [przypis edytorski]
Uzdowski, Marian (ur. 1890) — polski oficer carskiej gwardii, później wywiadu Wojska Polskiego, od 1929 urzędnik konsularny. [przypis edytorski]
u zdroi — u zdroju. [przypis edytorski]
u zdroja (daw., gw.) — dziś popr. forma D.lp: zdroju. [przypis edytorski]
uzdrowił tam córkę królewską imieniem Bent-res — opowieść o cudownym uzdrowieniu księżniczki Bentresz, siostry żony faraona Ramzesa II, pochodzi z inskrypcji na steli w świątyni Chonsu zbudowanej w Tebach przez Ramzesa III (1186–1155 p.n.e.). Inskrypcja powstała kilkaset lat później, za panowania perskiego lub w epoce ptolemejskiej. [przypis edytorski]
uzdrowion (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: uzdrowiony. [przypis edytorski]
Uzijah — zgodnie z Księgą Judyty w tym czasie naczelnikami miasta Betulia byli Ozjasz, Chabris i Charmis. Postać o imieniu Uzijah nie pojawia się. [przypis edytorski]
uznać coś jako — dziś: uznać coś za. [przypis edytorski]
uznać (daw.) — tu: dowiedzieć się. [przypis edytorski]
uznać — doznać, doświadczyć. [przypis redakcyjny]
uznać — tu: dowiedzieć się. [przypis edytorski]
uznać — tu: poznać. [przypis edytorski]
uznać — tu: rozpoznać. [przypis edytorski]
uznać — tu: zaznać. [przypis edytorski]
uznała* — doznała. [przypis redakcyjny]
uznanie z protekcji, wielkopański kaprys — K. Irzykowski, Czyn i słowo, Lwów 1913, s. 124. [przypis autorski]
uznano za stosowne stąd odejść — w połowie marca roku 400. [przypis tłumacza]
uznany jako — dziś: uznany za. [przypis edytorski]
uznany za godnego tego zaszczytu — „Drei jüdische Verräther waren Titus bei der schweren Arbeit behilflich. Der König Agrippa, welcher Truppen stellte und die Bewohner Jurusalem’s durch Ueberredung schwankend machte; Tiberius Alexander, der seinen Abfall vom Judenthum durch Bekämpfung seiner Nation das Siegel aufdrückte, und Josephus, der überall Titus begleitete, nachdem er aus einem Gefangenen ein Wegweiser auf dem ihm bekannten Boden geworden war” (Graetz, Geschichte der Juden III, 530). [przypis tłumacza]
uznawać jako (daw.) — dziś: uznawać za. [przypis edytorski]
uznawam — dziś popr.: uznaję. [przypis edytorski]
uznojony (daw.) — zmęczony, strudzony. [przypis edytorski]
uzuchwaleni — rozzuchwaleni. [przypis edytorski]
uzurpacja (z łac.) — bezprawne przywłaszczenie sobie władzy. [przypis edytorski]
uzurpacja (z łac.) — bezprawne przywłaszczenie sobie władzy. [przypis redakcyjny]
uzurpator — ktoś, kto zagarnął władzę wbraw prawu, kto rości sobie pretensje do czegoś, co mu się nie należy. [przypis edytorski]
uzurpować sobie — przywłaszczać, przypisywać. [przypis redakcyjny]
uzurpować — zagarniać, przywłaszczać. [przypis edytorski]
