Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159128 przypisów.
tanecznica (daw.) — tancerka. [przypis edytorski]
Tanganajka — tak dawniej spolszczano nazwę jeziora i regionu Tanganika (ang. Tanganyika). [przypis edytorski]
Tanger — miasto portowe w płn. Maroku, nad Cieśniną Gibraltarską. [przypis edytorski]
Tanger — miasto w płn. Maroku. [przypis edytorski]
tangować (z łac.) — dotykać. [przypis edytorski]
tani — dziś popr.: taniej. [przypis edytorski]
taniec (daw.) — omowne określenie na bitwę. [przypis edytorski]
taniec hiszpański, wprowadzony do Paryża przez tancerkę Zarabandę — zarabanda to hiszpańska nazwa sarabandy, odnotowana po raz pierwszy w 1539; pochodzenie tego słowa jest nieznane. [przypis edytorski]
Taniec miłości — tytuł oryginału: Reignen, tj. korowód a. rondo. [przypis edytorski]
Taniec śmierci — alegoria wyrażająca równość wszystkich ludzi wobec śmierci: taniec szkieletów z ludźmi różnych stanów społecznych i zawodów; przedstawienia tańca śmierci w sztukach plastycznych stały się szczególnie popularne w późnym średniowieczu. [przypis edytorski]
Taniec śmierci Hansa Holbeina — książka niemieckiego malarza i grafika okresu Renesansu, zawierająca cykl drzeworytów (wyd. 1538). [przypis edytorski]
taniec świętego Wita — neurologiczna choroba wieku dziecięcego, charakteryzująca się niekontrolowanym pobudzeniem ruchowym; nazwa naukowa: pląsawica Sydenhama. [przypis edytorski]
taniec św. Wita (daw.) — epilepsja; atak epileptyczny. [przypis edytorski]
taniec siedmiu zasłon — zmysłowy taniec orientalny z opery Salome Richarda Straussa, wykonywany przez główną bohaterkę dla króla Heroda. Salome w tańcu zrzuca z siebie kolejne spowijające ją zasłony. Jako rodzaj artystycznego striptizu ten fragment opery był przyczyną skandali i ingerencji cenzury. [przypis edytorski]
taniec — tu: bitwa. [przypis edytorski]
Taniec Wielki — daw. nazwa poloneza. [przypis redakcyjny]
ta niewinna rozrywka — „cet innocent plaisir”, pisze dosłownie Casanova. [przypis tłumacza]
tanina — garbnik, środek używany w medycynie i w garbarstwie. [przypis redakcyjny]
Tanis (dziś ndm) — starożytne miasto w Egipcie, w płn.-wsch. części Delty Nilu; za panowania XXI i XXII dynastii (1070–722 p.n.e.) stolica państwa. [przypis edytorski]
Tanis — miasto w północno-wschodniej części Delty, ok. 140 km na północny wschód od Memfis, stolica 14. nomu Dolnego Egiptu. Za panowania XXI i XXII dynastii było stolicą państwa. [przypis edytorski]
Tanis — Τάνις (tak samo w LXX); צֹ֥עַן Lb 13, 22, Coan, ed. Cylkowa; Wujek: Thanim (13, 23); ed. berlińska: Soan (13, 23). Herodot II, 166: okręg tanitski; asyr. Sa’nu, staroegip. Tān, dzisiejsza wioska San; zwaliska po świątyni Seta, zbudowanej przez Ramzesa II. [przypis tłumacza]
Tanit — bogini płodności, księżyca i wojny; najpopularniejsza bogini w Kartaginie, odpowiedniczka Astarte, czczonej w całej Fenicji. [przypis edytorski]
tank — czołg. [przypis edytorski]
tank (daw.) — czołg. [przypis edytorski]
tankiai — čia: daug, dažnai. [przypis edytorski]
tankiai — čia: dažnai. [przypis edytorski]
tankiai — dažnai. [przypis edytorski]
tankiaus — dažniau. [przypis edytorski]
tankiausiai — daugiausiai, dažniausiai. [przypis edytorski]
Tankred — książę sycylijski, siostrzeniec Roberta Guiskarda ur. 1078, jeden z najwaleczniejszych bohaterów chrześcijańskich, um. w r. 1112. [przypis redakcyjny]
Tankredów — Tankredowy; należący do Tankreda; tu: służący u Tankreda. [przypis edytorski]
Tankred — opera Gioacchina Rossiniego do libretta Gaetano Rossiego, z 1813 r. [przypis edytorski]
Tankred — opera Rossiniego z 1813. [przypis edytorski]
Tankred — profesor akademii padewskiej. [przypis redakcyjny]
Tankred z Hauteville (1072–1112) — bohater pierwszej wyprawy krzyżowej, jeden z głównych bohaterów poematu heroicznego Jerozolima wyzwolona Torquata Tassa. [przypis edytorski]
tank — tu: taniec. [przypis edytorski]
tank — tu zapewne skrócone ang. tank top: podkoszulek bez rękawów a. kamizelka. [przypis edytorski]
tank (z ang.; pot.) — czołg; tu o wykorzystywanych przez Hannibala słoniach. [przypis edytorski]
tannaita — uczony żydowski zajmujący się studiowaniem i komentowaniem Tory; z zebranych komentarzy powstała Miszna. Działalność tannaitów przypada na okres między 10 a 220 rokiem i dzieli się na pięć lub sześć generacji zgodnie z okresami działalności poszczególnych uczonych. Głównym ośrodkiem ich działalności była Jerozolima. [przypis edytorski]
Tannenberg — (obecnie Stębark), wieś w pobliżu Grunwaldu. [przypis edytorski]
Tanner, Adam — jezuita, ur. w 1572 w Insbruku, żył w Ingolstadzie, um. w r. 1632. [przypis tłumacza]
Tannhäuser — opera Richarda Wagnera w trzech aktach z 1845, o perypetiach rycerza-śpiewaka, który odnalazł legendarną górę Wenus, bogini miłości. W drugim akcie podczas turnieju śpiewaczego przyjaciel głównego bohatera, Wolfram, wielbi miłość dworską, podczas gdy Tannhäuser wysławia miłość zmysłową. [przypis edytorski]
Tannhäuser — opera Richarda Wagnera w trzech aktach z 1845, o perypetiach rycerza-śpiewaka, który odnalazł legendarną górę bogini miłości. [przypis edytorski]
Tannhäuser — trójaktowa opera Richarda Wagnera z 1845, o perypetiach rycerza-śpiewaka, który odnalazł legendarną górę bogini miłości. [przypis edytorski]
tanquam drago (łac.) — jak smok. [przypis edytorski]
Tanquam (…) putes — Martialis, Epigrammata, XI, 103, 12; 59, 8. [przypis tłumacza]
tanquam re bene gesta — jakby sprawę dobrze załatwił. [przypis tłumacza]
tanta aemulatione — przy takim współzawodnictwie. [przypis redakcyjny]
tantae activitatis (łac.) — bardzo dzielnego. [przypis redakcyjny]
Tantaene divis coelestibus ira? — cytat z Wergiliusza [Eneida I 11] przytoczony błędnie; powinno być irae: tak wielki był gniew bogów. [przypis redakcyjny]
Tantae-ne — por. Wergiliusz, Eneida, Tantaene animis caelestibus irae? (czy bogowie mogą się tak gniewać?). [przypis edytorski]
tanta festinatione (łac.) — z takim pośpiechem. [przypis redakcyjny]
Tantal i Syzyf, i Tytios (mit. gr.) — wymienione w Odysei (XI 576–600) osoby, które za popełnione za życia zbrodnie ponosiły męczarnie w Tartarze, najmroczniejszej części podziemnej krainy zmarłych; Tantal: który zabił swego syna i jego ciało podał bogom na uczcie, by wypróbować ich wszechwiedzę, za karę stał zanurzony w wodzie, z owocami nad głową, nie mógł jednak dosięgnąć jednego ani drugiego, zaspokoić pragnienia ani głodu, zaś nad jego głową chwiał się głaz, grożąc zmiażdżeniem; Syzyf: przebiegły założyciel i król Koryntu, który zdradził sekret Zeusa, a następnie podstępnie uwięził posłanego po niego Tanatosa (Śmierć), za co został skazany na wtaczanie na górę kamienia, który zawsze stacza się na dół tuż przed osiągnięciem szczytu; Tytios: jeden z gigantów, zastrzelony z łuku przez Apolla i Artemidę, gdy napadł na ich matkę, Leto, za karę w Tartarze leżał rozciągnięty na ziemi, a dwa sępy rozszarpywały mu wciąż odrastającą wątrobę. [przypis edytorski]
Tantal (mit. gr.) — król lidyjski, syn Zeusa, słynny ze swojego ogromnego bogactwa oraz ze strasznej kary, jaką nałożyli na niego bogowie. Z powodu swojego boskiego pochodzenia bywał zapraszany na uczty bogów; zdradzał ludziom boskie sekrety i żeby wypróbować wszechwiedzę bogów podał im na uczcie ciało swego syna, za co został strącony do Tartaru, gdzie cierpiał męki: pragnienie, stojąc w wodzie, która opadała, gdy się nachylał, oraz głód, nie mogąc dosięgnąć zwisających z drzewa owoców, zaś nad jego głową chwiał się głaz, grożąc zmiażdżeniem. [przypis edytorski]
Tantal (mit. gr.) — król lidyjski, syn Zeusa; zabił swego syna i jego ciało podał bogom na uczcie, by wypróbować ich wszechwiedzę, za karę ponosił męczarnie w Tartarze, najmroczniejszej części podziemnej krainy zmarłych: stał zanurzony w wodzie, z owocami nad głową, nie mógł jednak dosięgnąć jednego ani drugiego, zaspokoić pragnienia ani głodu, zaś nad jego głową chwiał się głaz, grożąc zmiażdżeniem. [przypis edytorski]
Tantal (mit. gr.) — król lidyjski, syn Zeusa; zabił swego syna i jego ciało podał bogom na uczcie, by wypróbować ich wszechwiedzę; za karę został strącony do Tartaru, najmroczniejszej części podziemnej krainy zmarłych, gdzie stał zanurzony w wodzie, z owocami nad głową, nie mógł jednak dosięgnąć jednego ani drugiego, zaspokoić pragnienia ani głodu, zaś nad jego głową chwiał się głaz, grożąc zmiażdżeniem. [przypis edytorski]
Tantal (mit. gr.) — król lidyjski, syn Zeusa, za popełnione za życia zbrodnie ponosił męczarnie w Tartarze, najmroczniejszej części podziemnej krainy zmarłych: stał zanurzony w wodzie, z owocami nad głową, nie mógł jednak dosięgnąć jednego ani drugiego, zaspokoić pragnienia ani głodu, zaś nad jego głową chwiał się głaz, grożąc zmiażdżeniem. [przypis edytorski]
Tantal (mit. gr.) — król lidyjski, syn Zeusa, za popełnione za życia zbrodnie ponosił męczarnie w Tartarze: stał zanurzony w wodzie, z owocami nad głową, nie mógł jednak dosięgnąć jednego ani drugiego, zaspokoić pragnienia ani głodu, zaś nad jego głową chwiał się głaz, grożąc zmiażdżeniem. [przypis edytorski]
Tantal (mit. gr.) — syn Zeusa i Omfale, za zdradzanie boskich sekretów strącony do Tartaru, gdzie nad jego głową chwiał się głaz, grożąc śmiercią. [przypis edytorski]
Tantal — władca Frygii, syn Zeusa, ukarany za pychę wobec bogów. [przypis edytorski]
Tanta (…) ponimus — Cicero, De finibus bonorum et malorum, V, 1, 2. [przypis tłumacza]
Tantaque (…) conficit ipsa — Lucretius, De rerum natura, IV, 638. [przypis tłumacza]
Tan-ta-ren (Dendera) — gr. Tenthiris, Dendera, miasto na lewym brzegu Nilu, stolica 6. nomu Górnego Egiptu. Słynne z jednego z najlepiej zachowanych egipskich kompleksów świątynnych, z główną świątynią poświęconą bogini Hathor. Ok. 50 km na północ od Teb. [przypis edytorski]
tant bien que mal (fr.) — jako tako; o tyle o ile. [przypis edytorski]
tant bien, que mal (fr.) — mniej więcej; jakoś; tak czy siak. [przypis edytorski]
tant de bruit pour une omelette (fr.) — wiele hałasu o nic; dosł. wiele hałasu o omlet. [przypis edytorski]
tante grazie (wł.) — dziękuję bardzo. [przypis edytorski]
Tanti (…) aurum — Iuvenalis, Satirae III, 54. [przypis tłumacza]
tantiema — procentowy udział w zyskach. [przypis edytorski]
tantiema — tu: udział w zyskach przedsiębiorstwa. [przypis edytorski]
tantiema — tu: udział w zyskach przedsiębiorstwa, wypłacany jako dodatek do pensji wyższym urzędnikom. [przypis redakcyjny]
tantiema — tu: udział w zyskach przedsiębiorstwa, wypłacany zarządzającemu jako dodatek do pensji. [przypis edytorski]
tantiema — udział autora w dochodzie z tytułu upublicznienia jego dzieła. [przypis edytorski]
tanti honoris insigne (łac.) — odznakę tak wielkiego zaszczytu. [przypis redakcyjny]
tanti saluti (wł.: szczególne pozdrowienia) — witam serdecznie, pozdrawiam. [przypis edytorski]
tanti spes affulsit voti (łac.) — zajaśniała nadzieja takiego życzenia. [przypis redakcyjny]
Tantjeme werden haben Sie, ganz Wien wird auf Euch gaffen! (niem.) — Będzie pan dostawał tantiemy, cały Wiedeń będzie się na pana gapił! [przypis edytorski]
tantna (z łac.) — zamożna. [przypis redakcyjny]
Tanto nomini nullum par elogium (łac.) — Tak wielkiemu imieniu żadna inskrypcja nie sprosta. [przypis edytorski]
tanto postliminio (łac.) — tak wielkim prawem powrotu do własnego kraju. [przypis redakcyjny]
tant pis (fr.) — nieważne. [przypis edytorski]
tant pis (fr.) — tym gorzej (dla niej); co z tego. [przypis edytorski]
Tantra (sanskr.) — późno sanskryckie dzieła religijne, zajmujące się przeważnie gusłami. [przypis tłumacza]
tantum (…) dediscant — Quintus Curtius, Historiae Alexandri Magni, III, 2, 18. [przypis tłumacza]
Tantum ergo sacramentum (łac.) — Przed tak wielkim sakramentem. [przypis edytorski]
Tantum (…) inseruerunt (łac.) — „Tyle doznają boleści, ile się jej poddają” (Augustinus Aurelius, De civitate Dei, I, 10; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Tantum (…) malorum — Lucretius, De rerum natura, I, 102. [przypis tłumacza]
tantum modo (łac.) — tylko. [przypis redakcyjny]
tantum (…) pertinet — Livius Titus, Ab Urbe condita, XXX, 44. [przypis tłumacza]
Tantum (…) podagram — Martialis, Epigrammata VII, 39, 8. [przypis tłumacza]
Tantum religio potuit suadere malorum (łac.) — tylko religia może przekonać do zła. [przypis edytorski]
Tantus (…) saeviunt — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, VI, 10. [przypis tłumacza]
tan (z daw. ang. thane) — tytuł szlachecki w daw. Anglii i Szkocji, zbliżony rangą do barona. [przypis edytorski]
tapalis — gluosnių šeimos medis. [przypis edytorski]
ta pani, na którą ty i Diana wpadłyście, gdyście skoczyły do łóżka w pokoju gościnnym — patrz: Ania z Zielonego Wzgórza. [przypis tłumacza]
ta panna — żona poety. [przypis redakcyjny]
tapczana — dziś popr.: tapczanu. [przypis edytorski]
tapczanów — ław do spania. [przypis redakcyjny]
tapecul (fr.) — pot. określenie pojazdu ze złym zawieszeniem; dosł.: wali-tyłek. [przypis edytorski]
taper — pianista grający w kawiarniach. [przypis edytorski]
