Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 14908 przypisów.
sukienka (daw.) — szata. [przypis edytorski]
sukienka (daw.) — tu: ubranie. [przypis edytorski]
sukienka — tu ogólnie: szata, strój. [przypis edytorski]
sukienka — tu: szaty. [przypis edytorski]
sukienka — tu: ubranie. [przypis edytorski]
sukienka — w gwarze łowieckiej: sierść zwierzyny płowej, w tym saren. [przypis edytorski]
sukienkę — wymawiał Mickiewicz: sukiękę; dlatego rymuje z rękę. [przypis redakcyjny]
sukienke — dziś popr.: sukienkę. [przypis edytorski]
Sukiennice — zabytkowy budynek sukiennic, znajdujący się w Krakowie na Starym Mieście. [przypis edytorski]
Sukiennice — zabytkowy, renesansowy budynek pośrodku Rynku Głównego w Krakowie; pierwotnie hala targowa, mieszcząca głównie kramy z suknem. [przypis edytorski]
sukienny — uszyty z sukna, tj. grubej tkaniny wełnianej. [przypis edytorski]
sukka — budowla wznoszona na podwórku podczas Sukot. Upamiętnia namioty Żydów rozbijane w czasach biblijnych na pustyni. [przypis tłumacza]
Sukkot — w judaizmie radosne Święto Szałasów (a. Święto Namiotów; także: Kuczki), przypadające wczesną jesienią (we wrześniu), rozpoczynające się pięć dni po święcie Jom Kippur (Dzień Sądu), dwa tygodnie po rozpoczęciu roku (święto Rosz Haszana); stanowi upamiętnienie opisanej w Księdze Wyjścia wędrówki ludu wybranego z Egiptu do Ziemi Obiecanej, kiedy to Żydzi zmuszeni byli prowadzić koczowniczy tryb życia, dlatego też do tradycyjnych obchodów święta należy budowanie prowizorycznych szałasów (stąd nazwa: sukka: szałas, kuczka) i przenoszenie się tam całymi rodzinami na czas świąteczny. [przypis edytorski]
Sukkot — żydowskie święto religijne upamiętniające czas wędrówki po pustyni, ale równocześnie radość wyzwolenia się z niewoli egipskiej i wejścia do Ziemi Obiecanej. Święto odbywa się po żniwach i jest równocześnie dziękczynieniem za zbiory. Sukkot trwa siedem dni, ósmego dnia odbywa się Simchat Tora, radosna, w swoim charakterze, procesja z Torą. [przypis edytorski]
sukkub (z łac. succuba: nałożnica; succubare: leżeć pod) — demony pod postacią pięknych kobiet nawiedzające we śnie mężczyzn i dręczące ich pokusami erotycznymi oraz wysysające energię życiową; niekiedy sukkuby mogły również być demonami płci męskiej przybierającymi postać kobiecą a. hermafrodytami. [przypis edytorski]
sukmana — długie męskie okrycie wierzchnie z sukna lub wełny, dołem rozszerzane, dawniej powszechnie noszone przez chłopów. [przypis edytorski]
sukmana — długie męskie okrycie z sukna lub wełny, noszone dawniej przez chłopów. [przypis edytorski]
sukmana — męska szata. [przypis edytorski]
sukmanka — zdr. od sukmana; rodzaj płaszcza z sukna (szorstkiej wełny), daw. najczęściej noszonego przez chłopów. [przypis edytorski]
sukmanka — zdr. od sukmana; rodzaj płaszcza z sukna (szorstkiej wełny), daw. najczęściej noszonego przez chłopów. [przypis edytorski]
sukna postaw — zwój sukna. [przypis edytorski]
sukna — tu: strój. [przypis edytorski]
suknią — dziś B.lp r.ż.: suknię. [przypis edytorski]
suknią — dziś popr. B.lp r.ż.: suknię. [przypis edytorski]
suknią — dziś popr. forma B.lp: suknię. [przypis edytorski]
suknią (starop. forma) — daw. forma B.lp r.ż., dzis: suknię. [przypis edytorski]
suknią szachowaną — tzw. domino, szata błaznów. [przypis redakcyjny]
suknia (daw.) — strój. [przypis edytorski]
suknia (daw.) — strój, ubiór. [przypis edytorski]
suknia (daw.) — strój, ubranie. [przypis edytorski]
suknia (daw.) — szata, strój. [przypis edytorski]
suknia (daw.) — ubranie, strój (także męski). [przypis edytorski]
suknia — tu daw.: ubranie, strój (także męski). [przypis edytorski]
suknie (daw.) — ogólnie: ubranie. [przypis edytorski]
suknie (daw.) — strój, ubiór. [przypis edytorski]
suknie (daw.) — tu: ubranie. [przypis edytorski]
suknie (daw.) — ubranie. [przypis edytorski]
sukniej (daw.) — dziś: sukni. [przypis edytorski]
suknie — tu daw.: ubrania. [przypis edytorski]
suknie — tu ogólnie: ubrania. [przypis edytorski]
suknie — tu: ubrania. [przypis edytorski]
suknie — tu: ubrania, sutanny. [przypis edytorski]
sukni swéj zapomniał mniszéj — zapomniał, że należy do duchowieństwa. [przypis edytorski]
sukno — ciężki wełniany materiał. [przypis edytorski]
sukno luńskie — sukno inaczej zwane lundysz, lundyńskie czyli londyńskie, sprowadzane z Anglii. [przypis edytorski]
Sukot a. Sukes — Święto Szałasów, Kuczki. Obchodzone na pamiątkę pobytu Żydów na pustyni. Również uroczystość zakończenia zbiorów. [przypis tłumacza]
Sukot — dosł.: „szałasy”; święto przypadające w pięć dni po Sądnym Dniu. Jest to też święto zbiorów. W święto Sukot pobożni Żydzi stawiają sobie szałasy, na pamiątkę szałasów, w których odpoczywali ich przodkowie wędrujący przez 40 lat do Kanaan po wyzwoleniu ich przez Mojżesza z niewoli egipskiej. [przypis tłumacza]
Sukot — Święto Szałasów trwające siedem dni; w tym czasie Żydzi jedzą i śpią w szałasach, tak jak ich przodkowie podczas Exodusu [tj. wyjścia z niewoli egipskiej]. [przypis tłumacza]
Sukot — Święto Szałasów; trwa siedem dni; w tym czasie Żydzi jedzą i śpią w szałasach, tak jak ich przodkowie podczas Exodusu. [przypis tłumacza]
Sukot — Święto Szałasów; trwa siedem dni; w tym czasie Żydzi jedzą i śpią w szałasach, tak jak ich przodkowie podczas Exodusu. [przypis tłumacza]
Sukot (Sukes) — Święto Szałasów, Kuczki. Obchodzone na pamiątkę pobytu Żydów na pustyni. Również uroczystość zakończenia zbiorów. [przypis tłumacza]
Sukot — (z hebr. szałas, namiot; l.mn. od hebr. suka) Święto Namiotów, zw. też Świętem Szałasów lub Kuczek. Radosne święto plonów przypadające 15. dnia miesiąca tiszri (wrzesień-październik). [przypis edytorski]
sukulenty (biol.) — grupa sucholubnych roślin, które przystosowały się do życia w warunkach utrudnionej dostępności wody, wykształcając tkankę wyspecjalizowaną w jej gromadzeniu i przechowywaniu; należą do niej np. kaktusy, agawa, aloes. [przypis edytorski]
sukurs (daw.) — wsparcie, pomoc. [przypis edytorski]
sukurs (daw.) — wsparcie. [przypis edytorski]
sukurs (daw., z łac.) — pomoc. [przypis edytorski]
sukurs (daw., z łac.) — wsparcie, pomoc. [przypis edytorski]
sukursować (daw.) — przychodzić w sukurs, wspierać, pomagać. [przypis edytorski]
sukursowany (z łac.) — wspomagany. [przypis edytorski]
sukurs — pomoc. [przypis edytorski]
sukurs — pomoc. [przypis redakcyjny]
sukurs (z łac., książk.) — pomoc, asysta. [przypis edytorski]
sukurs (z łac.) — pomoc, ratunek. [przypis edytorski]
sukurs (z łac.) — pomoc, wsparcie, odsiecz, ratunek. [przypis edytorski]
sukurs (z łac.) — wsparcie, odsiecz. [przypis edytorski]
sukurs (z łac.) — wsparcie, pomoc. [przypis edytorski]
Sukzessions-Leiter — Reihe der Generationennachfolge. [przypis edytorski]
Suła — rzeka w Rosji i na Ukrainie, lewy dopływ Dniepru; nad Sułą były położone Łubnie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]
Suła — rzeka w Rosji i na Ukrainie, lewy dopływ Dniepru; nad Sułą leżą Łubnie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Sułkowski, Antoni Paweł (1785–1836) — polski oficer, książę; generał dywizji Księstwa Warszawskiego; po śmierci ks. Poniatowskiego przez krótki czas wódz naczelny korpusu polskiego w armii napoleońskiej (20–27 października 1813), złożył dymisję, zwolniony przez Napoleona ze służby, powrócił do Polski. [przypis edytorski]
„Sułkowskiego Żeromskiego przeczytałem po raz drugi i zostałem istotnie przytłoczony rzeczywistością, że to jest rzecz nieusprawiedliwiona i w przykry sposób słaba. Ale i Kamień filozoficzny Lemańskiego mnie nie zachwycił”.
(Lekki przytyk do mnie jako referenta działu wydawniczego księgarni, której nakładem ta książka Lemańskiego wydana została). [red. WL].
[przypis redakcyjny]
Sułkowski, Józef (1773–1798) — polski oficer, adiutant gen. Napoleona Bonapartego; uczestnik wojny polsko-rosyjskiej w 1792 i powstania kościuszkowskiego 1794; uczestnik francuskiej kampanii włoskiej, w 1798 wyruszył z Napoleonem na wyprawę do Egiptu, po udziale w kilku bitwach zginął podczas zwiadu pod Kairem. [przypis edytorski]
Sułkowski, Wojciech — podwojewodzi rawski. [przypis redakcyjny]
sułtanka Sheraa — oznacza panią de Pompadour. [przypis tłumacza]
sułtan — tytuł dawnych władców Turcji i niektórych innych państw muzułmańskich. [przypis edytorski]
sułtan — tytuł nadawany synom chana. [przypis redakcyjny]
sułtan — tytuł władcy Turcji (do 1922) bądź innych krajów muzułmańskich. [przypis edytorski]
sułtan Ulug-bey, Uług Beg (właśc. Muhammad Taragaj; 1394–1449) — sułtan z dynastii Timurydów; słynny astronom i matematyk, mecenas sztuki i nauki. [przypis edytorski]
Sulamitka — Sulamith, imię Oblubienicy, bohaterki Pieśni nad pieśniami, hebrajskiego poematu miłosnego włączonego do Biblii (bohater męski występował pod imieniem Salomon). [przypis edytorski]
Sulcbach a. Taunus — miejscowość w ?Niemczech, w Hesji. [przypis edytorski]
Suleja, Andrzej a. Jędrzej, właśc. Tylka-Suleja (1855–1915) — podhalański pisarz ludowy, samouk, autor opowiadań i wierszy o tematyce podhalańskiej. [przypis edytorski]
sulfamidy, właśc. sulfonamidy (med.) — grupa syntetycznych leków antybakteryjnych (odkryte w 1932, wprowadzone do lecznictwa w 1934, nagroda Nobla w 1939); obecnie stopniowo wycofywane na rzecz bezpieczniejszych i skuteczniejszych antybiotyków. [przypis edytorski]
sulfa — skrócone: sulfamidy, sulfonamidy. [przypis edytorski]
sulica — broń drzewcowa o cienkim grocie, używana do przebijania zbroi. [przypis edytorski]
sulica (daw.) — włócznia. [przypis edytorski]
Sulicki Edmund (1833–1884) — redaktor działu politycznego zachowawczej »Gazety Polskiej« w Warszawie. [przypis redakcyjny]
Suligowski, Adolf (1849–1932) — prawnik, autor odczytów dla Ratusza, wygłoszonych w 1889 r., dotyczących kwestii mieszkaniowych. [przypis edytorski]
Sulima, Roch (ur. 1942) — antropolog kultury i krytyk literacki. [przypis edytorski]
Sulimczyk — człowiek herbu Sulima, tu o Zawiszy Czarnym i jego bratu Farureju. [przypis edytorski]
Sulimczyk — herbu Sulima. [przypis edytorski]
Sulimierski, Stanisław — polski wojskowy epoki wojen napoleońskich; od sierpnia 1809 kapitan 11. pułku ułanów. [przypis edytorski]
Sulla (138–79 p.n.e.) — wódz rzymski, który zdobył i złupił w r. 86 p.n.e. Ateny popierające przeciw Rzymowi króla Pontu Mitrydatesa, a następnie pokonał wojska pontyjskie pod Cheroneją i Orchomenos w Beocji; w kampanii przeciw Mitrydatesowi stawką była władza nad Azją Mniejszą i Grecją. [przypis edytorski]
Sulla, właśc. Lucjusz Korneliusz Sulla (138–78 p.n.e.) — rzymski polityk ze stronnictwa optymatów, dowódca i dyktator; kiedy w 88 p.n.e. otrzymał naczelne dowództwo w wojnie z królem Mitrydatesem VI, które następnie mu odebrano i przekazano Mariuszowi, przywódcy stronnictwa popularów, wkroczył z wojskiem do Rzymu, wymordował przeciwników, po czym wyruszył na Wschód; podczas jego nieobecności władzę w mieście przejęli popularzy; po powrocie ze zwycięskiej wojny na Wschodzie pokonał urzędujących konsulów, ogłosił proskrypcje swoich przeciwników politycznych (pozbawienie praw obywatelskich i konfiskatę majątku) i w 81 p.n.e. otrzymał władzę dyktatora na czas nieograniczony; przeprowadził reformy wzmacniające władzę senatu, ziemię odebraną miastom Italii przydzielił swoim weteranom; w 79 p.n.e. zrezygnował ze stanowiska i osiadł w swoim majątku ziemskim. [przypis edytorski]
Sullego — dziś popr. forma D.: Sulli; Lucjusz Korneliusz Sulla (138–78 p.n.e.): rzymski wódz i polityk; zwyciężył w pierwszej wielkiej wojnie domowej w historii Rzymu i w 82 przejął władzę jako dyktator na czas nieograniczony; prześladował przeciwników politycznych, przeprowadził wiele reform ustrojowych; w 79 zrezygnował ze stanowiska i wycofał się z życia politycznego. [przypis edytorski]
Sully, Maximilien de Béthune de (1560–1641) — francuski polityk, hugenot, przyjaciel i realizator polityki króla Henryka IV; od 1596 zarządca finansów królestwa, od 1598 minister skarbu i zwierzchnik administracji; zreorganizował finanse, rozwinął gospodarkę, popierał rozwój rolnictwa, przebudował sieć dróg i fortyfikacji. [przypis edytorski]
Sully, Maximilien de Béthune de (1560–1641) — francuski polityk, przyjaciel króla Henryka IV, marszałek Francji; minister skarbu i zwierzchnik administracji, zwolennik merkantylizmu, który zreformował finanse, rozwinął gospodarkę, popierał rozwój rolnictwa i przebudował sieć drogową oraz obronną. [przypis edytorski]
Sully, Thomas (1783–1872) — osiadły w Filadelfii amer. malarz-portrecista, słynący z dbałości o nastrojowość przedstawienia, naturalność i malowniczość pozy, ciekawe oświetlenie postaci oraz odzwierciedlenie detali. [przypis redakcyjny]
Sulmone (…) umbris — Vergilius, Aeneida, X, 517. [przypis tłumacza]
Sulpicia (I w. p.n.e.) — poetka rzymska, jedyna z poetek starożytnego Rzymu, której utwory przetrwały do dziś; autorka kilku krótkich wierszy skierowanych do kochanka, zgromadzonych w korpusie poezji Albiusa Tibullusa; jej istnienie jako realnej postaci jest dyskusyjne. [przypis edytorski]
Sulzer, Jan Jerzy (1720–1779) — filozof, głównie estetyk, niemiecki, autor dzieła Allgemeine Theorie der schönen Künste, był jednym z tych, co wobec panującego w owym czasie racjonalizmu uwydatniali wielkie znaczenie uczucia zarówno pod względem poznawczym jak moralnym. [przypis redakcyjny]
