Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 115452 przypisów.
zapuszczony (tu daw.) — opuszczony, przymknięty; zapuścić powieki (daw.) — opuścić powieki, przymknąć oczy. [przypis edytorski]
zapyrzony — dziś: zaperzony. [przypis edytorski]
zapytać się (reg.) — zapytać. [przypis edytorski]
Zapytał Zofii o radę — dziś popr.: zapytał Zofię o radę. [przypis edytorski]
zapytana od posażney niewiasty ateńskiey, co by przyniosła mężowi w posagu? z tym się poszczycić może, iż mu przynosi poczciwość — dziś popr. pytajnik rozdzielający zdania składowe powinien być zastąpiony przecinkiem; tu: pozostawiono przykład daw. interpunkcji. [przypis edytorski]
zapytywa — dziś popr. forma: zapytuje; pyta. [przypis edytorski]
zarabiać (starop.) — tu: zasługiwać. [przypis edytorski]
za radą towarzyszącego sobie wielkich przymiotów Michała (…) ustąpił — w oryg. łac.: Recessit inde Boleslavus magni Michaelis consilio extra muros. Chodzi o Michała z rodu Awdańców, krewnego wojewody skarbimira, wychowawcy Bolesława Krzywoustego, oraz kanclerza Michała, któremu dedykowane są dwie pierwsze księgi Kroniki Galla Anonima. [przypis edytorski]
zaradzić się — tu: poradzić się, prosić o radę. [przypis edytorski]
zaradzim (daw.) — tu: forma krótsza użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: zaradzimy. [przypis edytorski]
zara — dziś popr.: zaraz; od razu. [przypis edytorski]
zara — dziś popr.: zaraz. [przypis edytorski]
zara (gw.) — zaraz; od razu. [przypis edytorski]
zara (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]
Zaramo a. Samaro — wschodnioafrykańska grupa etniczna występująca wzdłuż wybrzeża Tanzanii, dominująca w Dar es Salaam i okolicach; w większości są muzułmanami. Uzaramo: w języku suahili przedrostek „u-” tworzy w szczególności nazwy terenów, np. Usaramo (ziemia Saramów), podczas gdy „wa-” określa grupę osób, np. Wasaramo (Saramowie). [przypis edytorski]
zaranek (daw.) — tu: poranek, początek. [przypis edytorski]
zaranek — poranek; D. lp. zaranku a. zaranka. [przypis edytorski]
zaranie — chwila wschodu słońca. [przypis edytorski]
zaranie — początek. [przypis edytorski]
Zaranie — w oryg. niem. Das Vorspiel als Epilog: Prolog jako epilog. [przypis edytorski]
zaranie — wschód słońca, jutrzenka; przen.: pierwszy okres. [przypis edytorski]
zaranku — dziś: poranka. [przypis edytorski]
za rano (daw.) — za wcześnie. [przypis edytorski]
zarastać — tu chodzi o związane z dojrzewaniem chłopców pojawienie się u nich zarostu. [przypis edytorski]
Zaratustra Nietzschego — tytułowy bohater książki Tako rzecze Zaratustra (1883–1885) niemieckiego filozofa Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]
Zaratustra (ok. 628–ok. 551 p.n.e.) — legendarny perski prorok, twórca monoteistycznej religii nazwanej od jego imienia zaratustryzmem; przypisywane mu jest autorstwo Gaty, najstarszej części Awesty; imię to nosi główny bohater dzieła Tako rzecze Zaratustra Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]
Zaratustra (ok. 628–ok. 551 p.n.e.) — legendarny perski prorok, twórca monoteistycznej religii nazwanej od jego imienia zaratusztrianizmem; tu przywołany jako główna postać dzieła Tako rzecze Zaratustra Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]
Zaratustra (ok. 628–ok. 551 p.n.e.) — legendarny perski prorok, twórca monoteistycznej religii nazwanej od jego imienia zaratusztrianizmem; przypisywane jest mu autorstwo Gaty, najstarszej części Awesty. Pojawia się też w dziele Tako rzecze Zaratustra Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]
Zaratusztra (ok. 628 p.n.e.–ok. 551 p.n.e.) — legendarny perski prorok, twórca monoteistycznej religii nazwanej od jego imienia zaratusztrianizmem; przypisywane jest mu autorstwo Gaty, najstarszej części Awesty. Pojawia się też w dziele Tako rzecze Zaratustra Fryderyka Nietzschego [przypis edytorski]
Zara — wł. nazwa portowego miasta Zadar nad Morzem Adriatyckim, ważnego centrum w płn. Dalmacji (dziś w Chorwacji), w staroż. osada iliryjskiego plemienia Liburnów. [przypis edytorski]
zaraz by w bagnie skąpał się ten plucha — Adam Mickiewicz, Grażyna, w. 43. [przypis edytorski]
zaraz (daw.) — naraz, razem. [przypis edytorski]
zaraz (daw.) — tu: jednocześnie, zarazem. [przypis edytorski]
zarazem (daw.) — od razu. [przypis edytorski]
zarazem (…) nieswój — skrót od: zaraz jestem nieswój. [przypis edytorski]
zarazem poznał — przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zaraz poznałem. [przypis edytorski]
zarazem sobie powiedziała — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, znaczenie: zaraz sobie powiedziałam. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — od razu; niezwłocznie. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — od razu. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — tu: zaraz, od razu. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — zaraz, jednocześnie. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — zaraz, od razu. [przypis edytorski]
za raz — jednocześnie, naraz. [przypis edytorski]
Zaraz mu służyć będę — daw. forma grzecznościowa o znaczeniu: wrócę do pana za chwilę. [przypis edytorski]
Zaraz mu Starościanka musi dać swe włosy — nawiązanie do obyczaju, zgodnie z którym panna nosi długie włosy, a mężatka krótkie (lub schowane pod czepkiem). [przypis edytorski]
za raz — równoczesnie, razem. [przypis edytorski]
za raz — za jednym razem [przypis edytorski]
zaraz zaś po nim Ziemi szeroka pierś… — Hezjod, Teogonia 116–120. [przypis edytorski]
zardzały — dziś: zardzewiały. [przypis edytorski]
zardzawiałe (daw.) — dziś: zardzewiałe. [przypis edytorski]
zardzawiały — dziś popr.: zardzewiały. [przypis edytorski]
Zaręby Kościelne — wieś położona w powiecie ostrowskim (woj. mazowieckie), niedaleko której mieścił się ośrodek kolonijny Towarzystwa Kolonii Letnich „Michałówka”. [przypis edytorski]
zaręczenie — tu: ubezpieczenie. [przypis edytorski]
za rękę go ciśnie — ściska mu dłoń. [przypis edytorski]
za Regencji — w latach 1715–1723, kiedy władzę we Francji w imieniu małoletniego króla Ludwika XV sprawował książę Filip Orleański. [przypis edytorski]
zarekwirować (z łac. requiro: odczuwać brak czegoś, domagać się) — tu: upatrzyć. [przypis edytorski]
zareński — przybywający zza Renu. [przypis edytorski]
z armaty — tu daw. forma N. lm, dziś popr.: z armatami. [przypis edytorski]
zarno (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zarno — zaraz, od razu. [przypis edytorski]
zaród (daw.) — zalążek, zaczątek. [przypis edytorski]
zaród (daw.) — zalążek, zarodek. [przypis edytorski]
zaródź (daw.) — zaczątek, zalążek. [przypis edytorski]
zaród — zalążek, zaczątek. [przypis edytorski]
zarówno (daw.) — bez różnicy, jednakowo, tak samo. [przypis edytorski]
zarówno (daw.) — bez różnicy. [przypis edytorski]
zarówno dobrze poinformowanym (…) i zarówno obojętnym — dziś popr.: „zarówno dobrze poinformowanym, jak i obojętnym”. [przypis edytorski]
zarówno (starop.) — tu: równo (ze świtem). [przypis edytorski]
zarówno — tu daw.: jednakowo, po równo. [przypis edytorski]
zarówno — tu: tak samo. [przypis edytorski]
zarobnik (daw.) — człowiek wynajmujący się do pracy dla zarobku (niemający wystarczająco wiele własnej ziemi, żeby się wyżywić i utrzymać). [przypis edytorski]
zarobnik — dziś: wyrobnik; robotnik zmuszony pracować dla zarobku (niemający wystarczająco wiele własnej ziemi, żeby się wyżywić i utrzymać). [przypis edytorski]
zarobotać — zapracować. [przypis edytorski]
zaro (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]
zaroiły się chłopcy (…) zaczęły — dziś popr.: zaroili się, zaczęli; zaroili się tu: poruszyli się. [przypis edytorski]
zarość (daw.) — zarosnąć. [przypis edytorski]
zarośla mangrowe — namorzyny, przybrzeżne zarośla słonowodne. [przypis edytorski]
zarośl — dziś tylko w formie lm r.n.: zarośla. [przypis edytorski]
zarośl — dziś wyłącznie w lm: zarośla. [przypis edytorski]
zaros (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]
za rosy — póki jest jeszcze na trawie poranna rosa. [przypis edytorski]
zaroz bedom (gw.) — zaraz będą. [przypis edytorski]
zaroz (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]
zarozicki (gw.) — już zaraz, bardzo niedługo. [przypis edytorski]
zarozieńki (gw.) — zaraz prędko, bardzo szybko, natychmiast. [przypis edytorski]
zarozumienie (daw.) — dziś: zarozumiałość. [przypis edytorski]
zarozumienie (daw.) — zarozumiałość. [przypis edytorski]
zarozumienie — dziś: zarozumiałość. [przypis edytorski]
zarozumienie — zamysł. [przypis edytorski]
Zarpath (hebr.) — Sarepta, miasto fenickie na wybrzeżu Morza Śródziemnego, w połowie drogi pomiędzy Sydonem i Tyrem, dziś Sarafand w Libanie. [przypis edytorski]
zartretyzmowany — cierpiący na artretyzm, przewlekłą chorobę, przejawiającą się zniekształceniami stawów i silnymi bólami. [przypis edytorski]
zaruchać (daw., gw.) — poruszyć. [przypis edytorski]
zaruchać się (daw., gw.) — poruszyć się. [przypis edytorski]
zaruchać się (gw.) — poruszyć się. [przypis edytorski]
zaruchało się (gw.) — poruszyło się. [przypis edytorski]
Zarudzki, Iwan Martynowicz (zm. 1614) — ataman kozacki, poją za żonę Marynę Mniszchówną, zonę Dymitra Samozwańca, przeciwnik dynastii Romanowów. [przypis edytorski]
zarwaniec (daw.) — miejsce, gdzie jest pełno zamieszania, ruchu, zamętu. [przypis edytorski]
zarybek — ryby wpuszczone do wody dla zarybienia. [przypis edytorski]
zarykły — dziś popr.: zaryczały. [przypis edytorski]
zarysowywa — dziś popr. 3os. lp cz.ter.: zarysowuje. [przypis edytorski]
