Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8384 przypisów.

Zstąpiłem do ziemskich ślubów — najważniejsze znaczenie dla Męża miały „śluby duchowe” — niebiańskie. Śluby ziemskie zatem były pewnego rodzaju „zniżeniem”, zstąpieniem z wyżyn niebiańskich do ziemskiej rzeczywistości. [przypis redakcyjny]

Zstąpił Eneasz w państwo nieśmiertelne (…) — Od w. 1 do 43. Tu Dante, z czym się często spotykamy w jego Boskiej Komedii, chcąc uzmysłowić i silniej wrazić w duszę czytelnika swoje wysokie idee, bierze porównania i obrazy, jak mu na myśl przychodzą, zarazem z mitów starożytności pogańskiej i z Pisma Świętego. Tak Eneasz zstąpił w świat podziemny, ażeby tam zasięgnąć wieści przepowiedni o założeniu Rzymu a z nim rzymskiego państwa, stolicy namiestników Chrystusowych; św. Paweł porwany był duchem do nieba, ażeby tym, co tam widział, rozszerzył liczbę wierzących i umocnił ich w wierze. Eneasz i św. Paweł za życia jeszcze obaj wprowadzeni byli do królestwa leżącego poza granicą żywota ziemskiego i jego błędów; ponieważ Opatrzność wybrała ich obu do objawienia i spełnienia swoich wysokich celów. Ale poeta, uznając w sobie krewkość i ułomność ludzką, powątpiewa o swej godności wewnętrznej i o skutku usiłowań, jakie w nim z namowy rozumu powstały, i poczyna chwiać się w powziętym zamiarze. [przypis redakcyjny]

zstać się (starop.) — stać się (czas. dokonany). [przypis edytorski]

zstać się (starop.) — stać się; przydarzyć się (czas. dokonany). [przypis edytorski]

z stali — dziś popr.: ze stali. [przypis edytorski]

z stanem miejskim — pierwsze wyraźne wystąpienie wspólne w w. XIII zakończone przyznaniem osobnego przedstawicielstwa miastom w r. 1265 (Izba oddzielna); przejście ostateczne przedstawicieli szlachty ziemskiej do wspólnej z przedstawicielami miejskimi Izby Gmin w r. 1332. [przypis redakcyjny]

zstawy (daw.) — podstawy, fundamenty. [przypis edytorski]

zstępowała (…) do różnych działów wiedzy, objętych wówczas wspólną filozofii nazwą — [por.] Socrates, Historiae ecclesiasticae [Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła], lib. VII, cap. 16. [przypis autorski]

zstokrotniać — dziś: ustokrotniać. [przypis edytorski]

Z stołowej izby balki wyrzuciwszy stare — w większych domach szlacheckich ozdabiano pułap belkami, wypełniając barwnymi ornamentami kwadraty powstałe przy skrzyżowaniu. Nowa moda wprowadza sufit gładki, ozdobiony malowidłami często o tematyce mitologicznej. [przypis redakcyjny]

z stolca — [tu:] z wysokości, z krzesła, które zasiada. [przypis redakcyjny]

z stopniów ostatnich — z najwyższych stopni, wiodących do siedziby mądrości. [przypis redakcyjny]

z strachu — dziś popr.: ze strachu. [przypis edytorski]

z strasznych — dziś popr.: ze strasznych. [przypis edytorski]

zstrętwiałość (starop.) — odrętwiałość. [przypis edytorski]

z strony (starop.) — z boku. [przypis edytorski]

z strony — tu: w sprawie. [przypis edytorski]

z suchegom lądu śledził — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: z suchego lądu śledziłem. [przypis edytorski]

z sumptem (daw.) — ponosząc koszty; strojnie. [przypis edytorski]

z surowych schodzić dróg Cockera — tj. popełniać błędy w obliczeniach (Cocker był autorem podręcznika matematyki). [przypis edytorski]

z swawolnym — dziś popr.: ze swawolnym. [przypis edytorski]

z swej — dziś popr.: ze swej. [przypis edytorski]

z swojem (Izabelli) małżonkiem — z Franciszkiem Gonzagą, księciem mantuańskim. [przypis redakcyjny]

z Sybilli cechu — sens: spośród wróżbitek. [przypis edytorski]

z Syliuszem (…) bierze ślub (…) — por. Tacyt, Dzieje XI, 26, 27 i n. [przypis tłumacza]

z synem Filipa — mowa o Aleksandrze Macedońskim. [przypis edytorski]

Z szacunku dla tego znakomitego męża, nie zamieszczamy wspomnianego listu, jak również i drugiego, o którym będzie mowa, gdyż tego zuchwalstwa nie moglibyśmy usprawiedliwić najgorętszą nawet wdzięcznością czytelników. [przypis autorski]

Z Szartierowego kwartą mleczka… — Alain Chartier, poeta współczesny, autor czułych pieśni miłosnych; w oryg. gra słów lait, mleko i lais, piosenka. [przypis tłumacza]

zszarzany (…) długą służbą — zszarzały od długiej służby. [przypis edytorski]

z szczęścia — dziś popr.: ze szczęścia. [przypis edytorski]

z szczerym — dziś popr.: ze szczerym. [przypis edytorski]

zszeregowały — dziś: uszeregowały. [przypis edytorski]

zszeregowanie — dzisiaj: uszeregowanie. [przypis edytorski]

zszerszeniały (daw.) — pokryty szronem. [przypis edytorski]

z sześcią synami (daw.) — dziś: z sześcioma synami. [przypis edytorski]

z szkrabami — dziś popr.: ze szkrabami. [przypis edytorski]

z „szlachtą polską…” — niedokończony, domyślny cytat z Psalmów przyszłości Zygmunta Krasińskiego: „Jeden tylko, jeden cud / Z szlachtą polską polski lud”. [przypis edytorski]

z szybkością trzynastu węzłów na godzinęwęzeł: jednostka prędkości morskiej, wynosząca milę morską (ok. 1,8 km) na godzinę. [przypis edytorski]

z szyderstwy — dziś forma N.lm: szyderstwami. [przypis edytorski]

z szyi — zmiana obrazu, by lepiej oddać atmosferę flirtu; w oryginale mowa jest o „ramieniu”, co sugeruje bransoletę. W całym fragmencie chodzi o sprowokowanie sytuacji zachęcającej do dotknięcia drugiej osoby. [przypis edytorski]

z szyje — dziś popr. forma D.lp: z szyi. [przypis edytorski]

ztąd — dziś popr. pisownia: stąd. [przypis edytorski]

ztąd (starop. forma) — dziś: stąd. [przypis edytorski]

ztąd (starop. forma ort.) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): stąd. [przypis edytorski]

ztądże (starop. forma) — stąd właśnie. [przypis edytorski]

z tą gwiazdą (…) która (…) cudzym światłem się zakrywa — Mała planeta Merkury jako najbliższa słońca objawia się mieszkańcom Ziemi tylko o wieczornym zmroku i to w jak najsłabszym blasku, ponieważ silne światło słoneczne jego blask przygasza. [przypis redakcyjny]

z tą koroną — chodzi tu o wieniec ślubny panny młodej: „jakby jakaś mitra wysoka, upleciona z trzęsideł złocistych i z błyskotek, z kolorowych paciorków i wstążek” (z listu L. Rydla do Vondračka). [przypis redakcyjny]

Z tą rozłożystą brodą — Gdyby aktor uważał za korzystniejsze dla charakteryzacji nie mieć brody (która dziś jest w teatrze dość niewdzięcznym przydatkiem), można zmienić te słowa tekstu na: z tą bogobojną miną. [przypis tłumacza]

Z tajoną wspaniałością porozsiewasz chatki — Dla ozdoby ogrodów stawić się w nich zwykły tu i owdzie, „rozsiewać” chatki, zewnątrz prostej budowy, a we środku najkosztowniej przybrane, „z tajoną wspaniałością”. (Ob. Powązki Trembeckiego kart. 38, w. 24.) Chatek takowych, lubo przez poetę tu wspomnianych, w ogrodzie Zofijówka zgoła „nie masz”. [przypis redakcyjny]

z taką samą skargą — z taką samą, jak przeciw wodzom, czyli oskarża ich o zdradę. [przypis tłumacza]

Z taką więc ciszą i z taką powagą… — Słowacki, Beniowski, pieśń IV. [przypis edytorski]

z takich, którzy nie powstają ani z soli, ani z roli, jeno z tego, co ich boli — podobne słowa miał wypowiedzieć Czarniecki, kiedy tytuł hetmana wielkiego otrzymał Jerzy Lubomirski; jest to aluzja do źródeł bogactwa i wpływów Lubomirskich: żup solnych i rolnictwa, czemu Czarniecki przeciwstawiał własne zasługi wojskowe. [przypis edytorski]

Z takich powodów — w wydaniu z 1816 r.: Z tych i wielu innych powodów. [przypis edytorski]

z takiego kamerdunu (gwar.) — takim tonem. [przypis edytorski]

z takim czołem (daw.) — tak bezczelnie. [przypis edytorski]

z takimi wieści — z takimi wiadomościami (możliwy błąd źródła: wieśćmi). [przypis edytorski]

Z takim łoskotem ze stromej skał ściany — Strumień z łoskotem spadający i krwawy w kręgu, gdzie są gwałtownicy, ma tu swoje głębokie znaczenie. [przypis redakcyjny]

z tak niewczesnego chyżu — z tak niewygodnego domu. [przypis redakcyjny]

ztamtąd (starop. forma) — stamtąd. [przypis edytorski]

Z tamtej strony Wisły kąpała się wrona… — fragment ludowej piosenki Cyganeczka. [przypis edytorski]

z Tapanowiczem — „Tapanowicz” oznacza Paskiewicza (?). [przypis redakcyjny]

z tarczą albo na tarczy — sentencja pożegnania wojownika wyruszającego na wojnę w Sparcie oznaczająca życzenie powrotu zwycięzcą albo poległym, ponieważ uciekając, żołnierze porzucali tarcze, aby lżej im było biec, natomiast poległych znoszono z pola bitwy, używając tarczy jako noszy. [przypis edytorski]

z tarczą albo na tarczy — sentencja pożegnania wojownika wyruszającego na wojnę w Sparcie oznaczająca życzenie powrotu jako zwycięzca albo poległy, ponieważ uciekając, żołnierze porzucali tarcze, aby lżej im było biec, natomiast poległych znoszono z pola bitwy, używając tarczy jako noszy. [przypis edytorski]

z tarcz nad głowami wzniesionych utworzyć zwartą, jednolitą całość — testudo [łac. dosł.: żółw, obronny szyk legionów rzymskich stosowany dla ochrony przed ostrzałem przeciwnika; red. WL], Tacyt, Dzieje III, 28 etc. [przypis tłumacza]

z Tatar — od Tatarów, z ziemi tatarskiej. Litwa graniczyła w XV w. z tatarskim Chanatem Krymskim na terenie dzisiejszej Ukrainy. [przypis edytorski]

z taty styczne — na głos czyta się to jak „statystyczne”. [przypis edytorski]

z tęgich żył — cięciwy wykonywano z włókien roślinnych, jedwabiu, końskich włosów lub żył zwierzęcych. [przypis edytorski]

z tę stronę (daw.) — dziś: z tą stroną. [przypis edytorski]

z Tebańczykami i Tesalczykami, znanymi z posiadania najstarszej konnicy — na równinach tesalskich można było hodować konie. W Tebach Epaminondas zorganizował konnicę zdyscyplinowaną, co tym bardziej zasługuje na podziw, że nawet w nowożytnych armiach zdarzały się trudności w utrzymaniu dyscypliny w kawalerii. [przypis tłumacza]

Z tego arcydzieła platońskiego wnosić, że Platon i Sokrates uważali „Chmury” za żart niewinny — A. Couat, Aristophanes et l'ancienne comédie attique, Paris 1899, str. 311, 312. Edward Meyer, IV. str. 440 i nast. uw. [przypis tłumacza]

z tego biorąc rzeczy widoku — z tego punktu widzenia zapatrując się na sprawy (rzeczy). [przypis edytorski]

Z tego co mi pokazał w ich książkach (…) jedyną rzeczą którą mogę ci zaznaczyć — komentarz wydania Prowincjałek (Les grands écrivains de la France) również nie ośmiela się przytoczyć tych ustępów. [przypis tłumacza]

Z tego (…) Heraklit i Protagoras dowodzili (…) — Sekstus Empiryk, Zarysy pirrońskie, I, 29 i 32. [przypis tłumacza]

z tego kłamstwa oczu ukuł haki, do których przywiązany jest sąd (…) jego serca — przypomina to przenośnię, której używa Antoniusz w III, 9, mówiąc, że serce jego przytroczone było do steru Kleopatry. [przypis tłumacza]

z tego letargu, w którym [Francja] leży uśpiona przez dwadzieścia lat władzy osobistej — Podróż ta pisana przed ostatnią wojną. [przypis autorski]

Z tego niechaj pojęcie sobie pan wytworzy — Doryna dopełnia tu obrazu sytuacji swoim opowiadaniem, które jednak jest tak żywe i teatralne, że ani na chwilę nie nuży słuchacza. [przypis tłumacza]

Z tego powodu mówi się, że śmierć jest nie-umieraniem — patrz wcześniejszy przypis. [przypis tłumacza]

Z tego punktu widzenia jest to pojęcie szersze od polskiego pojęcia naruszenia oraz angielskiego infringement, które dotyczą jedynie odpowiedzialności cywilnej. Kontrafakcja również jest pojęciem odrębnym od fałszerstwa, dla którego podstawowym składnikiem jest chęć wprowadzenia w błąd. Por. szerzej D. Lefranc, The metamorphosis of contrefaçon in French copyright law, [w:] Copyright and Piracy: An Interdisciplinary Critique, red. L. Bently, J. Davis, J. C. Ginsburg, Cambridge 2010, s. 55, 62. [przypis autorski]

Z tego punktu widzenia jest to pojęcie szersze od polskiego pojęcia naruszenia oraz angielskiego infringement, które dotyczą jedynie odpowiedzialności cywilnej. Kontrafakcja również jest pojęciem odrębnym od fałszerstwa, dla którego podstawowym składnikiem jest chęć wprowadzenia w błąd. Por. szerzej D. Lefranc, The metamorphosis of contrefaçon in French copyright law, Copyright and Piracy: An Interdisciplinary Critique, L. Bently, J. Davis, J. C. Ginsburg [red.], Cambridge 2010, s. 55, 62. [przypis autorski]