Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | polski


Znaleziono 7181 przypisów.

włoście — dziś popr.: włości. [przypis edytorski]

włości — majątek ziemski. [przypis edytorski]

włos angielski — rodzaj piłki do metalu. [przypis edytorski]

włosiana szata — włosiennica, ubranie z gryzącego włosia, często noszone przez pokutników. [przypis edytorski]

włosianka — włosienica, rodzaj tkaniny z włosiem końskim, szorstkiej, służącej do umartwiania ciała. [przypis edytorski]

włosiech — dziś popr. forma N.lm: włosach. [przypis edytorski]

włosiech (starop. forma) — dziś Msc.lp: (po) włosach. [przypis edytorski]

włosień — pasożyt atakujący ssaki i ludzi. [przypis edytorski]

włosień — tu: włosie, wypełnienie obicia mebla. [przypis edytorski]

włosień — włosiennica; ubiór z szorstkiego materiału, stosowany w średniowieczu dla „umartwienia” ciała, co miało być wyrazem lekceważenia (czy wręcz tępienia) cielesnej, materialnej sfery bytu na rzecz gloryfikacji sfery duchowej, niematerialnej. [przypis edytorski]

włosienica — rodzaj tkaniny z włosiem końskim, szorstkiej, służącej do umartwiania ciała. [przypis edytorski]

włosienie (daw.) — włosie. [przypis edytorski]

włosiennica (daw.) — tkanina ze sztywnego włosia. [przypis edytorski]

włosiennica — szorstka szata noszona dawniej na gołe ciało dla umartwienia, pokuty lub z powodu żałoby. [przypis edytorski]

włosiennica — szorstkie ubranie, noszone na gołe ciało w celach pokutnych. [przypis edytorski]

włosiennica — ubiór z szorstkiego materiału noszony na gołym ciele, stosowany w średniowieczu w celu „umartwienia” ciała. [przypis edytorski]

włosiennica — ubranie z gryzącej wełny, używane przez pokutników. [przypis edytorski]

włoski — dziś popr. forma: włoskiej; jest to fonetyczny zapis daw. formy D. z tzw. e pochylonym: włoskiéj. [przypis edytorski]

włoskiej i francuskiej — Burador (Tirso di Molina, hiszp.); dwie sztuki włoskie pt. Il Convitato di pietra; dwie francuskie pt. Le Festin de Pierre (Dorimon, de Villiers). [przypis edytorski]

włoskiej — w autografie Wybickiego widnieje: „włoski”; jest to fonetyczny zapis daw. formy D. z tzw. e pochylonym: włoskiéj; w pierwotnej wersji pieśni wyrazy w tym wersie były ustawione w innej kolejności, a wers tworzył rym dokładny z poprzednim: „Marsz, marsz Dąbrowski,/ Do Polski z ziemi włoski”. [przypis edytorski]

włoskie wojska Rzym na cudzoziemskich, zaciężnych gwardiach papieskich zdobywały — 20 września 1870 armia włoska zajęła Rzym, broniony przez oddziały żuawów papieskich, uformowane z żołnierzy pochodzących z różnych krajów. Zdobycie Rzymu zakończyło proces zjednoczeniowy Włoch, jednocześnie kładąc kres istnieniu Państwa Kościelnego. Rocznica 20 września była włoskim świętem narodowym do 1930, kiedy zostało ono zniesione po podpisaniu traktatów laterańskich i utworzeniu Państwa Miasta Watykan. [przypis edytorski]

Włos mi się jeży, słysząc (…) — błąd logiczny; poprawnie: „włos mi się jeży, kiedy słyszę (…)”. [przypis edytorski]

włosy — dziś forma N.lm: włosami. [przypis edytorski]

włosy — dziś popr. forma N.lm: włosami. [przypis edytorski]

włosy złotemi — dziś popr. forma N. lm: złotymi włosami. [przypis edytorski]

włos zdębi się — włos staje dęba. [przypis edytorski]

włożony (tu daw.) — przyzwyczajony, przyuczony. [przypis edytorski]

włożyć (daw.) — wciągnąć, przyzwyczaić, przyuczyć, wyćwiczyć w czymś. [przypis edytorski]

włożyć się (daw.) — wdrożyć się, przyuczyć się do czegoś. [przypis edytorski]

włożyć się do czegoś — przystosować się, przyuczyć do czegoś. [przypis edytorski]

włożyć się — tu: dostosować się. [przypis edytorski]

włożyć się w coś — przyzwyczaić się do, przywyknąć do, przyuczyć się do czegoś. [przypis edytorski]

włoży (…) rękę do ognia — ten popis męstwa oraz hartu ducha przypisywany jest (mianowicie przez Liwiusza) legendarnemu bohaterowi rzymskiemu, Gajuszowi Mucjuszowi; Gaius Mucius Cordus za wiedzą senatu podjął się zamordować króla etruskiego Porsennę oblegającego ze swą armią Rzym w 508 p.n.e.; gdy omyłkowo ugodził zamiast króla jego sekretarza (zmyliły go wykwintne szaty perskiego urzędnika), został schwytany i postawiony przed sądem: włożył wówczas prawą rękę w ogień, by dowieść, że nie są mu straszne tortury ani śmierć i że jest gotów zginąć z ręki wroga z tą samą odwagą, z którą zamierzał wroga swego pozbawić życia, a także by ukarać się (swą rękę) za pomyłkę podczas zamachu; tak wielkie męstwo zrobiło na Porsennie wielkie wrażenie, puścił więc wolno zamachowca; Gajusz Mucjusz nosił zaś odtąd z chlubą przydomek Scewola (łac. Scaevola), tzn. Mańkut. [przypis edytorski]

Wł. — tu: Władek. [przypis edytorski]

w łykach (starop.) — tu: w więzach. [przypis edytorski]

w łykach — w więzach. [przypis edytorski]

w łyka — tj. do niewoli; łyka — sznury. [przypis edytorski]

w łyku (starop.) — w więzach, w niewoli. [przypis edytorski]

W Lakonii nauczyciel karał dzieci (…) kąsał je w wielki palec. — Plutarch, Likurg, 18 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis edytorski]

w lansadach — w podskokach. [przypis edytorski]

w lansadach — w podskokach. [przypis edytorski]

w larmę bije (starop.) — bije na alarm. [przypis edytorski]

w latach dziewięćdziesiątych — chodzi o lata 90. XIX w. [przypis edytorski]

w lazurowej głębi morza — następna strofa została pominięta w źródle jako zbyt odległa od oryginału. [przypis edytorski]

w leciech (daw.) — dziś popr. forma Ms. lm: w latach. [przypis edytorski]

w leciech (daw.) — dziś popr. forma Ms. lm: w latach; tj. stary. [przypis edytorski]

w leciech (daw.) — stary. [przypis edytorski]

w leciech (daw.) — w latach. [przypis edytorski]

w leciech — dziś Msc.lm: w latach. [przypis edytorski]

w leciech — dziś popr. forma: w latach; tj. tu: w podeszłym wieku. [przypis edytorski]

w leciech — dziś popr.: w latach. [przypis edytorski]

wleczenie Hektora około mogiły Patrokla — zob. Iliada XXIV 14 i nast. [przypis edytorski]

w lejc — w kilka rzędów (jednak zaprzęg w dwa konie ustawione jeden za drugim nazywał się „w szydło”). [przypis edytorski]

Wlej nam ducha miłości, Panie, a z twej dobroci tym daj zgodę, któreś sakramentem Wielkonocnym nakarmił — fragm. modlitwy liturgicznej kapłana na Niedzielę Wielkanocną w rycie rzymskim (Spiri­tum nobis, Domine, tuae caritatis infunde, ut quos sacramentis paschalibus satiasti). [przypis edytorski]

wleką — dziś popr.: wloką. [przypis edytorski]

w lekkim ważeniu — dziś: w lekceważeniu. [przypis edytorski]

w lepsze się przygodzić (starop.) — być zdatnym do (czegoś) lepszego. [przypis edytorski]

w lesiech (daw.) — dziś popr. forma Ms. lm: w lasach. [przypis edytorski]

W lewą zwróciłem — tu: w lewą stronę; w lewo. [przypis edytorski]

wleźże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

w lic (daw.) — o zaprzężonych koniach: w lejcach. [przypis edytorski]

W liście VII (…) pisze (…) Platon — siódmy z listów, których autorstwo tradycyjnie przypisuje się Platonowi, zawierający autobiograficzny zapis jego działalności na Sycylii oraz wywód na temat możliwości tworzenia prawdziwie filozoficznych prac i elementy teorii idei; jego autentyczność bywa kwestionowana. [przypis edytorski]

wlókł, jakby trup Hektora — w Iliadzie Achilles, mszcząc się za śmierć swego przyjaciela Patroklosa, zabija Hektora w pojedynku, po czym wlecze jego ciało za rydwanem dookoła murów Troi. [przypis edytorski]

W lubelskiem — zakładając, że świat przedstawiony w powieści ma odbicie w rzeczywistości, zatem mniej więcej w czasach współczesnych autorowi (początek XX wieku) w Polsce będącej pod zaborami, należy uściślić, że pani Irena ma na myśli zapewne gubernię lubelską, funkcjonującą od 1837 do 1918 roku (ze zmianami terytorialnymi w tym czasie). [przypis edytorski]

W lutym 1918 roku zawarły w Brześciu Litewskim pokój z Ukrainą — traktat brzeski (9 lutego 1918), podpisany między Cesarstwem Niemieckim, Austro-Węgrami i ich sojusznikami: Carstwem Bułgarii i Imperium Osmańskim (Turcją), a proklamowaną 22 stycznia 1918 Ukraińską Republiką Ludową, na mocy którego odstępowano jej Chełmszczyznę i część Podlasia oraz obiecywano pomoc militarną w zamian za dostarczenie Niemcom i Austro-Węgrom do końca półrocza miliona ton zboża. [przypis edytorski]

W marcu 1943 r. żyjących w obozie było około 29 tysięcy, a numer bieżący wynosił ponad 121 tysięcy — liczby podawane przez autora są nieścisłe (z konieczności: jako informacje pochodzące z czasu wojny, oparte na obserwacjach własnych i relacjach współwięźniów), dają jednak pojęcie o ogromie zbrodni dokonanych w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. W końcu marca liczba więźniów, którzy przeszli prze Auschwitz, była większa, sięgała ok. 150 tys. łącznie dla obozu kobiecego i męskiego oraz dodatkowo blisko 65 tys. w obozie dla Cyganów. [przypis edytorski]

wmawiając w nią — dziś raczej: wmawiając jej. [przypis edytorski]

w Mazowszem dążył — dążyłem na Mazowsze. [przypis edytorski]

WMćpan — skrót od zwrotu grzecznościowego: waszmość pan. [przypis edytorski]

w męskiem lecie — w wieku dojrzałym. [przypis edytorski]

w Medyjolanie — w Mediolanie; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

w miarę (daw.) — według miary, tyle ile potrzeba. [przypis edytorski]

w miarze — w porównaniu. [przypis edytorski]

wmiast (daw.) — w miejsce. [przypis edytorski]

w Michajłowskiem — Ms. lp od: Michajłowskie (spolszczona forma nazwy Michajłowskoje). [przypis edytorski]

wmięszać (starop. forma) — wmieszać. [przypis edytorski]

wmięszać (starop.) — wmieszać. [przypis edytorski]

w miech piszczeli włoży (starop.) — włoży piszczele do worka. [przypis edytorski]

w miejscu zwanym Żarnowiec — Żarnowiec nad Pilicą. [przypis edytorski]

w mieścich — dziś popr. forma Msc.lm: w miastach. [przypis edytorski]

w mieściech — dziś popr. forma Msc.lm: w miastach. [przypis edytorski]

w mieściech (starop. forma) — dziś Msc.lm r.n.: w miastach. [przypis edytorski]