Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3789 przypisów.
Friedrichs-bahnhof — dziś: dworzec kolejowy Friedrichstrasse w Berlinie, zbudowany w latach 1919–1925. [przypis edytorski]
Friedrich Schiller (1759–1805) — niemiecki poeta, filozof. [przypis edytorski]
Friedrichstrasse — ulica w centrum Berlina. [przypis edytorski]
Friedrich von Schiller (1759–1805) — niem. poeta i teoretyk sztuki; echo dramatu Wilhelm Tell można odnaleźć w Lilli Wenedzie w wątku rzutu toporem we włosy ojca analogicznym do strzału z kuszy w jabłko postawione na głowie syna Wilhelma. [przypis edytorski]
frigidarium (łac.) — pomieszczenie w łaźni przeznaczone do ochładzania się. [przypis edytorski]
Frijoles, frijoles — fasolki, fasolki. [przypis edytorski]
frisait la quarantaine (fr.) — zbliżała się do czterdziestki. [przypis edytorski]
Frische Brise! (niem.) — Świeża bryza! [przypis edytorski]
Frische Brise! — Świeża bryza! [przypis edytorski]
frisch (niem.) — świeży, świeża. [przypis edytorski]
frisch Wasser, frisch Bier (niem.) — świeża woda, świeże piwo. [przypis edytorski]
frisson (fr.) — dreszcz. [przypis edytorski]
Fritjof — Saga o Fritjofie, epos szwedz. pióra Tegnéra, liczący 24 pieśni, publikowany we fragmentach od 1820, w całości w 1825, zyskał sławę w całej Europie. Opracowania muzyczne tych pieśni autorstwa Bernharda Crusella (1775–1838) były niezmiernie popularne wśród ludu. [przypis edytorski]
Fritsche, Ludwik (1872–1940) — aktor. [przypis edytorski]
Fritsch, Willy (1901–1973) — niemiecki aktor, szczególnie znany z filmów z okresu kina niemego. [przypis edytorski]
friulski — pochodzący z Friuli, regionu w płn.-wsch. Włoszech, na wsch. od Wenecji. [przypis edytorski]
frivolous — błahy, znikomy. [przypis autorski]
friżider (z ang.) — lodówka. [przypis edytorski]
Frobel, właśc. Friedrich Fröbel (1782–1852) — twórca systemu pedagogicznego, podkreślał specyficzne potrzeby dziecka i postulował edukację przedszkolną przez zabawę, śpiew i taniec, opracował też projekty zabawek edukacyjnych. [przypis edytorski]
Frochedorf — zamek w Austrii, rezydencja hrabiego de Chambord, potomka Burbonów i pretendenta do korony francuskiej, który obrał ten zamek za siedzibę swego wygnania. [przypis tłumacza]
Fröbel, Friedrich (1782–1852) — niemiecki pedagog, propagator wychowania przedszkolnego; od jego nazwiska tzw. ogródki dziecięce, czyli pierwsze przedszkola, nazywano freblówkami. [przypis edytorski]
Fröding, Gustav (1860–1911) — poeta szwedzki, debiutował w r. 1891 zbiorem pieśni opiewających radość życia Gitara i harmonika (oryg. Guitarr och dragharmonika), w latach późniejszych tworzył pesymistyczne studia psychopatologiczne, pisał otwarcie o swoich problemach z alkoholem i w relacjach z kobietami; był leczony w wielu instytucjach psychiatrycznych, m.in. w Lillehammer w Norwegii, Görlitz w Niemczech i Uppsali w Szwecji; ostatnie lata spędził z wieloletnią kochanką Idą Bäckman. [przypis edytorski]
Fröhlich, Gustav (1902–1997) — gwiazdor filmu niemieckiego, wystąpił m.in. w filmie Metropolis (1927). Rozwiódł się z Gittą Alpar i związał z Lidią Baarovą, która później została kochanką Goebbelsa. Do 1945 r. wystąpił w 41 filmach, po wojnie kontynuował karierę aktorską. [przypis edytorski]
Frognerdammen — historyczny park w Oslo. [przypis edytorski]
Frognerseteren — zabytkowe, drewniane schronisko turystyczne na szczycie Holmenkollen położonym nad Oslo, z widokiem na miasto i fiordy. [przypis edytorski]
Frolenko, Michaił Fiodorowicz (1848–1938) — ros. rewolucjonista, „uczestnik „wędrówek w lud”, członek Komitetu Wykonawczego Narodnej Woli; brał udział w przygotowaniach zamachu na Aleksandra II na linii kolejowej pod Odessą (sierpień 1878) oraz udanego zamachu w 1881; skazany początkowo śmierć, później na dożywotnie więzienie; w 1905 zwolniony. [przypis edytorski]
Fromentin, Eugène (1820–1876) — francuski malarz, krytyk sztuki i pisarz. [przypis edytorski]
Fromm, Erich (1900–1980) — filozof, socjolog i psycholog niemiecki, autor m. in. książki Ucieczka od wolności, analizującej początki nazizmu i tzw. osobowość autorytarną. [przypis edytorski]
from Poland (ang.) — z Polski. [przypis edytorski]
From the heretic girl of my soul shal I fly (ang.) — Ucieknę od kacerskiego dziewczęcia, drogiego mej duszy, by gdzie indziej szukać bardziej prawowiernego pocałunku. Nie! Niech zginą serca i prawa, które taką miarą wystawiają na próbę wierność i męstwo miłości! [przypis redakcyjny]
fr… om — w innym wydaniu: Francuzom. [przypis edytorski]
fronda — opozycja wewnątrz grupy, partii albo wobec państwa. [przypis edytorski]
fronda — ruch polityczny feudałów i mieszczan francuskich, skierowany w latach 1648–1653 przeciwko absolutyzmowi i regencji pierwszego ministra, Jules'a Mazarina (1602–1661). [przypis edytorski]
Fronda — ruch polityczny we Francji w latach 1648–53 występujący przeciw kardynałowi Mazariniemu. [przypis edytorski]
Fronda — ruch polityczny we Francji w latach 1648–53 występujący przeciwko absolutyzmowi i rządom kardynała Mazariniego, pełniącego funkcję pierwszego ministra. [przypis edytorski]
Fronda — ruch polityczny we Francji w latach 1648–53, występujący przeciwko absolutyzmowi i rządom kardynała Mazariniego, pełniącego funkcję pierwszego ministra. [przypis edytorski]
Fronda — ruch rewolucyjny, antyabsolutystyczny we Francji w latach 1648–1653; głównie mieszczańsko-chłopski, mający jednak powiązania z arystokracją. [przypis edytorski]
fronda — stronnictwo opozycyjne, zwł. zwrócone przeciw królowi. [przypis edytorski]
Frontalat — dawniejsza nazwa Rugierowego rumaka; Brunel, skradłszy go Sakrypantowi, odmienił mu imię na Frontyna. [przypis redakcyjny]
Frontalin — dla rymu zamiast: Frontalat. [przypis redakcyjny]
frontem — z przodu. [przypis redakcyjny]
Frontin, Mascarill — postacie służących z daw. komedii francuskich. [przypis edytorski]
Front Ludowy — porozumienia partii i organizacji lewicowych i centrolewicowych zawiązywane w latach 1935–1938 w reakcji na ekspansję ruchów faszystowskich w Europie i przejęcie władzy w Niemczech przez NSDAP; koalicyjne rządy Frontu Ludowego powstały we Francji i Hiszpanii. [przypis edytorski]
fronton — frontowa, przednia część budynku; szczytowe zakończenie fasady budynku, trójkąt ujęty gzymsami, wypełniony często rzeźbą lub płaskorzeźbą. [przypis redakcyjny]
fronton — frontowa ściana budynku. [przypis edytorski]
Fronton, Marek Korneliusz (II w. n.e.) — retor rzymski, nauczyciel cesarza Marka Aureliusza. [przypis edytorski]
fronton — również: przyczółek; niskie, trójkątne zwieńczenie wysuniętej, kolumnowej części budynku (portyku), stosowane najczęściej w architekturze klasycznej. Termin fronton często jest błędnie stosowany jako synonim terminu fasada. [przypis edytorski]
fronton — w architekturze niski, trójkątny element zwieńczający budowlę, umieszczany również nad drzwiami i oknami. [przypis edytorski]
Fronton, [właśc. Marcus Cornelius Fronto] — sławny mówca rzymski, dzięki cesarskiemu uczniowi swemu wyniesiony później na wysokie urzędy państwowe. [przypis tłumacza]
frontowy — tu: przedni, świetny. [przypis edytorski]
Frontyda — matka Euforba i Hyperenora. [przypis edytorski]
Frontyn — rumak Rugiera. [przypis redakcyjny]
frontyspis — ozdobna strona tytułowa, zawierająca grafikę. [przypis edytorski]
Frosinone — miasto we Włoszech, ok. 75 km na płd.-wsch. od Rzymu. [przypis edytorski]
froter — osoba froterująca (polerująca szmatkami) wypastowane podłogi. [przypis edytorski]
froterować — polerować podłogę. [przypis edytorski]
froter — pracownik zajmujący się froterowaniem, polerowaniem wypastowanych podłóg. [przypis edytorski]
froter — pracownik zajmujący się woskowaniem i polerowaniem podłóg. [przypis redakcyjny]
frottola (z wł.) — strofkowa pieśń miłosna lub satyryczna, popularna we Włoszech w XV i XVI w. [przypis edytorski]
F. R. S. — Fellow of Royal Society; członek Królewskiego Tow. Naukowego, założonego w r. 1622 celem popierania nauk, zwł. przyrodniczych. [przypis tłumacza]
fructifera (łac.) — drzewa owocowe. [przypis redakcyjny]
fructum (łac.) — owoc. [przypis edytorski]
fructum (łac.) — owoc; tu B. lm fructa: owoce. [przypis edytorski]
fructum (łac.) — owoc, tu M. lm fructa: owoce. [przypis redakcyjny]
Fructuoso Bisbe y Vidal — pseud., pod którym hiszpański jezuita Juan Ferrer (1558–1636) napisał Tratado de las comedias (1618). [przypis edytorski]
fructus (…) confertur — Cicero, De amicitia, 19. [przypis tłumacza]
frucząca cyga — Cyga, to jest bąk, kręciołka, która spuszczona ze sznurka lub rzemiennego paska dla zabawy dzieci kręci się po podłodze. Wyraz używany przez wielu dawnych poetów naszych. Dante w tekście oryginału mówi przez porównanie, że radość była biczem, czyli sznurem tej kręciołki. [przypis redakcyjny]
fruczka (daw.) — daw. zabawka dziecięca: fryga, bąk na sznurku. [przypis edytorski]
Früchte — Man kann bei englischen Dichtern viele schöne Vergleichungen mit diesen eigentümlichen Früchten lesen, welche an den Ufern des Asphalt-Sees (bekannt unter dem Namen des toten Meeres) wachsen sollen, z. B. «Like to the apples on the Dead Sea's shore,/ All ashes to the taste.» Byron, Harold, Cant. III. «Like Dead Sea fruits, that tempt the eye,/ But turn to ashes on the lips.» Th. Moore, Lalla Rookh, 1.222. (Malczewski) [przypis autorski]
Frühling! Oh, Du mein Frühling (niem.) — Wiosno! Och, ty moja wiosno! [przypis edytorski]
Frühlings-Erwachen — książka Franka Wedekinda to krytycznospołeczny, satyryczny dramat, który ukazał się w 1891 r. Opowiada o historii młodzieży, która w okresie dojrzewania skonfrontowana jest z problemami psychicznej niestabilności i społecznej nieakceptacji ich seksualnych żądz. [przypis edytorski]
Frühschoppen (niem.) — poranny kufel. [przypis edytorski]
Frui (…) carentem — Horatius, Odae, I, 31, 17. [przypis tłumacza]
fruits de la mer Morte — on trouve dans les poètes anglais de belles comparaisons au sujet de ces fruits, qui doivent croître sur les bords du lac Asphaltite, connu sous le nom de mer Morte… Malczewski s'exprime ainsi dans sa note. Il cite ensuite Byron et Moore, quand ils parlent de ces fruits «qui tentent les yeux et deviennent cendres sur les lèvres.» Voici un passage de l'Itinéraire de Paris à Jérusalem, dans lequel Chateaubriand fait justice des récits fabuleux de maint voyageur: Je crois avoir trouvé le fruit tant recherché: l'arbuste qui le porte croit partout à 2 ou 3 lieues de l'embouchure du Jourdain; il est épineux, et les feuilles sont grêles et menues; son fruit est tout-à-fait semblable, en couleur et en forme, au petit limon d'Égypte, lorsqu'il n'est pas encore mûr, il est enflé d'une sève corrosive et salée; quand il est desséché, il donne une semence noirâtre, qu'on peut comparer à des cendres, et dont le goût ressemble à un poivre amer; j'ai cueilli une demi-douzaine de ces fruits. [przypis autorski]
frukta (daw., z łac.) — owoce. [przypis edytorski]
frukta (łac. fructa) — owoce. [przypis redakcyjny]
frukta — owoce. [przypis redakcyjny]
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
frukta (z łac.) — owoce. [przypis edytorski]
fruktowy — owocowy. [przypis edytorski]
fruktowy (z łac. a. z ros.) — owocowy. [przypis edytorski]
frukt — tu: owoc. [przypis edytorski]
fruktyfikować (daw., z łac. fructificare: owocować) — tu: czerpać korzyści. [przypis edytorski]
frukty — owoce. [przypis edytorski]
frukt (z łac. fructum) — owoc. [przypis edytorski]
frukt (z łac. fructus) — owoc. [przypis edytorski]
frukt (z łac.) — owoc, tu w M. lm wg odmiany łac.: frukta — owoce. [przypis redakcyjny]
Fruś — stryjeczny brat Adama, Alfred Potocki, późniejszy namiestnik Galicji. [przypis redakcyjny]
Frustra Pygmaeus in Gigantem pugnat (łac.) — próżno karłowi z olbrzymem walczyć. [przypis redakcyjny]
frutti di mare (wł.) — dosł. owoce morskie; drobne skorupiaki morskie jadane przez ludność włoską. [przypis redakcyjny]
Fruzia — Dobrowolska, żona Marcelego. [przypis redakcyjny]
frybra a. febra (daw.) — gorączka połączona z drgawkami. [przypis edytorski]
frybra (daw.) — febra, gorączka. [przypis edytorski]
frybra (daw.) — febra, gorączka; tu jako wyzwisko. [przypis edytorski]
frybra (daw.) — febra, gorączka; tu: wyzwisko. [przypis edytorski]
frybra (gw.) — gorączka. [przypis edytorski]
fryca — ktoś początkujący, nowicjusz, debiutant, żółtodziób. [przypis edytorski]
fryc — czeladnik, początkujący. [przypis edytorski]
fryc (daw.) — nowicjusz, początkujący, debiutant, gapa; por. frycowe (płacić). [przypis edytorski]
fryc (daw.) — nowicjusz, początkujący. [przypis edytorski]
fryc (daw.) — nowicjusz. [przypis edytorski]
