Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | francuski | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2549 przypisów.
Usta moje otwórz mi, o Panie — Psalm Dawida, 51 w. 17. [przypis redakcyjny]
usta moje przemawiają do was — mówię w świętym języku, czyli po hebrajsku, zob. Raszi do 45:12. [przypis edytorski]
ustanowię pokój na ziemi — „Abyście nie powiedzieli: oto mamy co jeść i co pić, ale jeśli nie ma pokoju, wszystko to na nic, dlatego po wszystkich tych [obietnicach] werset mówi »ustanowię pokój na ziemi«, stąd nauka, że pokój jest równoważny wszystkiemu”, Raszi do 26:6 [1]. [przypis tradycyjny]
ustanowienie (daw.) — tu: decyzja, postanowienie. [przypis edytorski]
Ustanowienie tzw. quaestiones perpetuae, tj. podziału jurysdykcji między pretorów, i zwyczaj, jaki się coraz więcej utrwalał, iż ci pretorowie sądzili sami wszystkie sprawy — Judicia extraordinaria. [przypis autorski]
Ustanowiłbym jako zasadę pedagogiczną, aby nikt nie brał do ręki historii filozofii, póki sam nie będzie w posiadaniu własnej filozofii, póki nie będzie miał własnej filozoficznej wiary i przekonań — w tym miejscu poglądy Emanuela pokrywają się z poglądami samego Brzozowskiego (por. Zamiast wstępu). [przypis edytorski]
ustanowisz życie za życie — „Nasi mędrcy spierają się w tej sprawie, jedni mówią, że oznacza to rzeczywiście życie, a inni twierdzą, że oznacza to odszkodowanie pieniężne, ponieważ gdy ktoś zamierzał zabić jedną osobę, a zabił inną, jest zwolniony z kary śmierci i wypłaca odszkodowanie spadkobiercom [zabitego] wedle tego, ile byłby on wart na targu [jako niewolnik]”, Raszi do 21:23 [2]. [przypis tradycyjny]
ustanowiwszy rządy dziesięciu — oligarchie z dziesięciu organizuje Lizander wszędzie i zostawia załogę z harmostą. W Atenach było 30, ale w Pireusie 10. [przypis tłumacza]
Usta osła — chodzi o oślicę Balaama. [przypis tłumacza]
U starych Rzymian praw onych, na 12 tablicach pisanych, i dzieciom się uczyć, i jako piosnki śpiewać kazano — Cyceron, O prawach (De legibus) II, 59. [przypis edytorski]
ustawa antysocjalistyczna w Niemczech (niem. Sozialistengesetz) — ustawa obowiązująca w Cesarstwie Niemieckim od 1878, kilkukrotnie przedłużana i zmieniana, skierowana „przeciwko niebezpiecznym dla społeczeństwa wysiłkom socjaldemokratycznym”, zakazująca socjalistycznych, socjaldemokratycznych i komunistycznych stowarzyszeń, zgromadzeń i pism, których celem było obalenie istniejącego państwa i porządku społecznego; zniesiona w 1890. [przypis edytorski]
ustawa (daw.) — ustanowienie; układ. [przypis edytorski]
Ustawa francuska z 16 maja 1886 roku stanowiła, że „[w]yrób i sprzedaż instrumentów do mechanicznego odtwarzania aryj muzycznych, będących własnością indywidualną, nie poczytuje się za kontrafakcję muzyczną”. Cytat za: E. Ferenc-Szydełko, Prawo autorskie na ziemiach polskich do 1926 roku, „ZNUJ” nr. 75/2000, s. 188. [przypis autorski]
Ustawa Lotara powiada jedynie, że nie będzie się pobierać pewnych dziesięcin — To ta, o której tyle mówiłem wyżej, w rozdziale IV. [przypis redakcyjny]
Ustawa Lotara powiada jedynie, że nie będzie się pobierać pewnych dziesięcin z dóbr kościelnych — Kapitularz Karola Wielkiego z r. 800 tłumaczy bardzo dobrze, co to był za rodzaj dziesięciny, od której Lotar uwalnia Kościół: była to dziesiąta część świń, które umieszczało się w lasach królewskich na upasienie: i Karol Wielki chce, aby jego sędziowie płacili jak inni, dla przykładu. Widzimy, że to było prawo pańskie czyli gospodarcze. [przypis redakcyjny]
ustawami Moimi wzgardzicie — „Pogardzając tymi, którzy je spełniają”, Raszi do 26:15 [1]. [przypis tradycyjny]
ustawa o krążownikach — ang. Cruiser Act, amerykański akt prawny, przyjęty przez Kongres 13 lutego 1929, przyznający środki na budowę 19 krążowników i pierwszego specjalnie skonstruowanego lotniskowca Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]
Ustawa o prawie autorskim z 1926 roku w brzmieniu pierwotnym zamieszczona w: S. Gołąb, Ustawa o prawie autorskim…, s. 22. §58. [przypis autorski]
Ustawa o prawie autorskim z 1926 roku w brzmieniu pierwotnym zamieszczona w: S. Gołąb, Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materiałami, Warszawa 1928, s. 12. §12. [przypis autorski]
Ustawa o prawie autorskim z 1926 roku w brzmieniu pierwotnym zamieszczona w: S. Gołąb, Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materiałami, Warszawa 1928, s. 14. §14 ust. 2. [przypis autorski]
Ustawa o prawie autorskim z 1926 roku w brzmieniu po nowelizacji z roku 1953 zamieszczona w: S. Ritterman, Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937, s. 104, §14 ust. 2. [przypis autorski]
ustawa przeciw lichwie, zabraniająca brania wielkich procentów — w Austrii obowiązywała przeciw lichwie ustawa z dnia 19 lipca 1877 i z 28 maja 1881 r. (dla Galicji). [przypis autorski]
Ustawa towarzystwa dla ludzi jakiegokolwiek klimatu jest jedna, bo żadne położenie kraju nie odmienia naturalnych praw człowieka. Klimat zmniejsza tylko, lub powiększa w człowieku czucie. Taka odmiana wyciąga jedynie odmiany w ustawie rządu, w prawach cywilnych, w nadgrodach i karach. — ustęp ten wymierzony jest przeciwko poglądowi Monteskiusza, według którego ustrój społeczeństwa zależy od klimatu. [przypis redakcyjny]
ustawa to wieczna — Sforno uczy, że oznacza to, iż także w czasach, gdy nie istnieje Świątynia Jerozolimska i nie składa się już ofiar, w Jom Kipur ma być przestrzegany całkowity odpoczynek i post, Sforno do16:31 [2]. [przypis tradycyjny]
Ustawa to wieczna w pokoleniach waszych — Chizkuni uczy, że zakaz spożywania tego tłuszczu obowiązywał w czasach istnienia Świątyni Jerozolimskiej, gdy łój ten był składany w ofierze, ale obowiązuje także i na dalsze pokolenia, tak w Ziemi Izraela jak i poza nią, zob. Chizkuni do 3:17 [1 i 2]. [przypis tradycyjny]
ustawa — tu: ustanowienie. [przypis redakcyjny]
Ustawa wprost nie wskazywała na ich nieprzenaszalność — jednak ta cecha była traktowana jako oczywistość w doktrynie. S. Ritterman, Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937, s. 76. [przypis autorski]
Ustawa z 1901 roku o prawie autorskim do utworów literackich i muzycznych, w brzmieniu po nowelizacji z 1910 roku, zamieszczona w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922, §27. [przypis autorski]
Ustawa z 1901 roku o prawie autorskim do utworów literackich i muzycznych, w brzmieniu po nowelizacji z 1910 roku, zamieszczona w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922, §12 ust. 5. [przypis autorski]
Ustawa z 1901 roku o prawie autorskim do utworów literackich i muzycznych, w brzmieniu po nowelizacji z 1910 roku, zamieszczona w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922, §22 a). [przypis autorski]
ustawca (daw.) — ten, który ustanawia. [przypis edytorski]
ustawca praw (daw.) — prawodawca, ustawodawca. [przypis edytorski]
Ustaw cerkiewny, z karami pieniężnymi, tak przeciwny całemu duchowi cerkwi greckiej (dlatego upatrywano w nim ustaw zachodni!) nie zawiera zresztą nic dla dawnej obyczajowości ciekawszego; jeden paragraf zabrania jedzenia nieczystego: ili kobylinu (żeby to była dopiero późniejsza wstawka za czasów tatarskich, jak twierdzą niektórzy, wątpi;) ili medwiedinu ili inoje czto poganoje; Inny § zabrania pod znaczną karą (12 grzywien) strzyżenia głowy albo brody. Wszelkie próby usunięcia tego zabytku, tchnącego duchem germańskim, jako nieautentycznego, zawiodły zupełnie. [przypis autorski]
Ustawę Ziazdu Wiślickiego względem poddaństwa (…) w Januszowskim — Karta 1080, 1081, 1082–83 i 84; aż do seymu w Krakowie za Zygmunta, roku 1536, gdzie pierwsza ustawa stanęła o niewoli poddanych. [przypis autorski]
ustaw — hebr. חֻקּוֹתַי (chukotaj) to odnosi się do praw, których sens podważany jest i przez skłonność do złego i przez narody świata, jak np. zakaz jedzenia wieprzowiny czy zakaz noszenia szaatnez [mieszanki wełny i lnu], te prawa nie mają wyraźnego uzasadnienia, lecz są przestrzegane, ponieważ taki właśnie jest nakaz Boga, zob. Raszi do 26:5. [przypis edytorski]
ustawiać je będzie Aharon od wieczora aż do rana — „Powinien przygotować je stosownie do długości każdej nocy; mędrcy oszacowali, że będzie to pół logu oliwy na każdą lampę, co było wystarczające nawet na [długie] noce okresu zimowego i tę miarę ustalono dla nich [na cały rok]”, Raszi do 24:3 [2]. [przypis tradycyjny]
ustawić (daw.) — ustanowić. [przypis edytorski]
ustawić (daw.) — ustanowić. [przypis redakcyjny]
ustawić (starop.) — nakazać; ustanowić. [przypis redakcyjny]
ustawiczne — hebr. תָּמִיד (tamid): nieustająco, zawsze. „Każdego dnia, bez jednodniowej przerwy pomiędzy nimi”, Raszi do 29:42 [1]. [przypis tradycyjny]
ustawicznie — ciągle. [przypis edytorski]
ustawicznie — hebr. תָּמִיד (tamid): nieustająco, ciągle, zawsze. Ogień nie płonął całą dobę lecz „noc po nocy, tak jak ofiara nieustająca, składana była dzień po dniu [dwa razy dziennie]”, Raszi do 24:2 [3]. [przypis tradycyjny]
ustawiczny — ciągły. [przypis edytorski]
ustawiczny (daw.) — ciągły. [przypis edytorski]
ustawiczny (starop.) — nieustanny, nieustający. [przypis edytorski]
ustawił machiny — u Greków (o asyryjskiej wojskowości nic nie wiemy [obecnie wiemy z płaskorzeźb, że Asyryjczycy podczas oblężeń używali drabin, budowali rampy oblężnicze oraz korzystali z krytych taranów na kołach, niekiedy z postawionymi na nich wieżyczkami dla łuczników; red. WL]) machiny oblężnicze wchodzą w życie dopiero za czasów Ksenofonta, mianowicie popiera inżynierię wojskową i budowę machin Dionizjusz, tyran Syrakuz. Ksenofont, mówiąc o machinach, głosi właściwie teorię, że wojsko powinno w nie być zaopatrzone. Słusznie zauważono, że Cyropedia to pierwsze klasyczne dzieło z zakresu teorii wojskowej. [przypis tłumacza]
Ustawili się tak… — ateńskich okrętów jest więcej, ale są stare, a ich załoga złożona z najrozmaitszych elementów, lacedemońskie triery [trójrzędowce] nowe, z Rodos, Chios lub skądinąd, mocne i chyże, z załogą starannie wyćwiczoną przez Lizandra. [przypis tłumacza]
Ustawi się przy każdej fyli dwie urny… — ustawienie dwóch urn ma terroryzować głosujących i ściśle biorąc, jest sprzeczne z ustawą, nakazującą tajne głosowanie. [przypis tłumacza]
ustawisz stół zewnątrz zasłony, a świecznik naprzeciwko stołu — „Stół był od strony północnej, odsunięty od północnej ściany na 2,5 łokcia, świecznik od strony południowej, odsunięty od ściany południowej na 2,5 łokcia, a złoty ołtarz (por. Wj 30:1–6) postawiony był naprzeciwko przestrzeni pomiędzy stołem a świecznikiem, odsunięty nieco ku stronie wschodniej. I wszystkie te [sprzęty] umieszczono [w tej części wnętrza, która rozciągała się] od połowy Przybytku ku jego środkowi. Jak? Długość Przybytku od wejścia do zasłony wynosiła 20 łokci, a ołtarz, stół i świecznik były cofnięte od wejścia o 10 łokci, w kierunku zachodnim”, Raszi do 26:35 [1]. [przypis tradycyjny]
Ustawiwszy jedne szeregi w tyle — za Grekami, oczywiście. [przypis tłumacza]
ustaw Jego — hebr. חֹק (chok): ustawa, prawo, odnosi się do przykazań Bożych trudnych do logicznego uzasadnienia, które są jak „dekret Króla, zaś zła skłonność podważa ich sens, mówiąc: czemuż miałoby to być zakazane? Dotyczy to np. zakazu noszenia mieszanki wełny i lnu, zakazu spożywania wieprzowiny, prawa o czerwonej jałowce (por. Lb 19) itp.”, Raszi do 15:26. [przypis tradycyjny]
ustaw Moich — hebr. חֻקֹּתַי (chukotaj), sprawy, które są rozkazem Króla, przeciwko którym buntuje się skłonność do złego: dlaczegóż mielibyśmy tego przestrzegać? Wszak narody świata sprzeciwiają się im, np. [zakazowi] jedzenia wieprzowiny czy noszenia ubrań z mieszanki wełny i lnu lub rytualnemu oczyszczaniu przy użyciu wody z prochem z czerwonej jałówki; dlatego powiedziane jest: »Jam Wiekuisty« wydałem wam rozkaz i nie macie prawa uchylić się od tego”, Raszi do 18:4 [2]. [przypis tradycyjny]
Ustaw Moich przestrzegajcie — Raszi uczy, że wymienione w tym wersecie prawa to dekrety Króla, na które nie ma wyjaśnienia, zob. Raszi do 19:19 [1]. [przypis tradycyjny]
ustawna — ustawiczna, nieustająca. [przypis edytorski]
ustawne (daw.) — ustawiczne, nieustanne, stałe. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — ciągle. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — nieustannie, stale, uporczywie. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — nieustannie, ustawicznie; ciągle. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — nieustannie, ustawicznie. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — stale, nieustannie. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — stale, nieustannie, ustawicznie. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — ustawicznie, ciągle. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — ustawicznie, nieustannie; ciągle. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — ustawicznie; nieustannie. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — ustawicznie, nieustannie. [przypis edytorski]
ustawnie (daw.) — ustawicznie, stale. [przypis edytorski]
ustawnie — dziś popr.: ustawicznie. [przypis edytorski]
ustawnie — dziś: ustawicznie. [przypis edytorski]
ustawnie — nieustannie. [przypis edytorski]
ustawnie sprawować (daw.) — ustawicznie się uniewinniać. [przypis redakcyjny]
ustawnie (starop.) — ustawicznie, nieustannie; cały czas. [przypis edytorski]
ustawnie (starop.) — ustawicznie, nieustannie. [przypis edytorski]
ustawnie — tu: utawicznie, stale. [przypis edytorski]
ustawnie — ustawicznie, ciągle. [przypis edytorski]
ustawnie — ustawicznie, nieustannie, wciąż. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — ciągły, nieustanny, ustawiczny; tu: notoryczny. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — ciągły. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — ciągły, ustawiczny, nieustanny; ustawnemi czaty: daw. forma N. lm, dziś popr.: ustawnymi czatami. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — nieustający. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — ustawiczny, ciągły. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — ustawiczny; nieustanny. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — ustawiczny, nieustanny. [przypis edytorski]
ustawny (daw.) — ustawiczny, nieustanny, stały. [przypis edytorski]
ustawny — dziś: ustawiczny; nieustanny, stały. [przypis edytorski]
ustawny (starop. forma) — nieustanny, ustawiczny. [przypis edytorski]
ustawny (starop. forma) — ustawiczny; nieustanny. [przypis edytorski]
ustawny — ustawiczny, ciągły. [przypis edytorski]
ustawować (starop.) — ustanowić. [przypis redakcyjny]
ustawować — tu: ustanawiać. [przypis edytorski]
ustawuje (starop. forma) — ustanawia. [przypis edytorski]
ustawy Boga i nauki Jego — Mojżesz odnosi się tu do praw, które były dane w Mara, jeszcze przed objawieniem na Synaju (por. Wj 15:25 i komentarz do tego wersetu), zob. Chizkuni do 18:16. [przypis tradycyjny]
Ustawy obowiązujące w Polsce można prześledzić w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922; J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Królestwie Polskim, Warszawa 1916, zaś analizę prawa autorskiego na ziemiach polskich do 1926 roku w: E. Ferenc-Szydełko, Prawo autorskie na ziemiach polskich do 1926 roku, „ZNUJ” nr. 75/2000, Kraków 2000. [przypis autorski]
ustęp apoteozujący szlachectwo, który sam [Beaumarche] z własnych Memoriałów cytuje w przedmowie — „Nie iżby trzeba było zapominać (powiedział pewien poważny pisarz, i tym chętniej go cytuję, ile że jestem w tym jego zdania), nie iżby trzeba było zapominać, mówi, o tym, co się jest winnym wysokim stanowiskom; słuszna jest, przeciwnie, aby przywilej urodzenia najmniej ze wszystkich podawany był w wątpliwość. To darmo otrzymane dobrodziejstwo dziedzictwa, owoc czynów, cnót i przymiotów przodków, po których bierze się je w spadku, nie może zgoła ranić miłości własnej tych, którym go los odmówił. W monarchii, gdyby się usunęło pośrednie stopnie, byłoby za daleko od monarchy do poddanych; niebawem ujrzałoby się jedynie despotę i niewolników. Utrzymanie stopniowej drabinki, od pracującego na roli aż do potentata, leży w jednakim stopniu w interesie wszystkich stanów i jest może najsilniejszą podporą monarchii”. [przypis tłumacza]
ustęp (daw.) — ubocze; miejsce położone na uboczu. [przypis edytorski]
u Stępka — mowa o bardzo popularnym wówczas w Warszawie handlu win i delikatesów Antoniego Stępkowskiego (przy placu Teatralnym). [przypis redakcyjny]
Ustęp mniej przyzwoity opuszczam [przypis redakcyjny]
ustęp od 183 do 234 w. — tj. od słów: „Między morskiego niegdyś królewnami stanu” do słów: „Wskrzesił chłodnik Tetydy, odziały go wody”. [przypis edytorski]
Ustęp o mędrcach północnych, od w. 337 do 352 — tj. od słów: „Dniestru i Borystenu pobrzeża przyjemne” do słów: „Humania pan, miłośnik prawdy i nauki”. [przypis edytorski]
ustęp o srogim Pirrusie — w tragedii Szekspira Hamlet, w rozmowie z przybyłymi na dwór aktorami (akt II, scena 2), główny bohater mówi do jednego z nich, że słyszał go deklamującego fragment sztuki, w której Eneasz opowiada Dydonie o śmierci króla Troi Priama, zaczynający się od słów: „Okrutny Pirrus, jak ów zwierz hirkański…” (tłum. Józef Paszkowski). [przypis edytorski]
ustępowaniem prowincyj, miast — myślą przewodnią polityki pruskiej, kierowanej przez ministra Hertzberga, było otrzymanie od Rzeczypospolitej Gdańska i Torunia, w zamian za co Prusy obiecywały poparcie w odzyskaniu od Austrii jej zaboru i przymierze przeciwko Rosji. [przypis redakcyjny]
