Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7807 przypisów.
cecha — znak stwierdzający własność. [przypis edytorski]
cech (daw.) — instytucja zrzeszająca rzemieślników z jednej branży. [przypis edytorski]
Ce chien fera du dégât partout (fr.) — Ten pies narobi wszędzie szkód. [przypis edytorski]
cechować (daw.) — znaczyć. [przypis edytorski]
cechować — tu: umieszczać na przedmiocie cechę, tj. znak urzędu, fabryki itp.; znakować. [przypis edytorski]
cechować — wypalać gorącym żelazem znak rozpoznawczy właściciela na skórze zwierzęcia. [przypis redakcyjny]
cechować — znaczyć rozżarzonym żelazem. [przypis edytorski]
cech — samorządna organizacja rzemieślników, skupiająca przedstawicieli określonego zawodu. [przypis edytorski]
cech — samorządna organizacja rzemieślników, skupiająca przedstawicieli określonego zawodu. [przypis edytorski]
cech — zrzeszenie rzemieślników jednej lub kilku zbliżonych specjalności. [przypis edytorski]
cech — zrzeszenie rzemieślników, nadające prawa do wykonywania zawodu i organizujące funkcjonowanie danej branży. [przypis edytorski]
cech — zrzeszenie zawodowe, gromadzące i kształcące wykonawców jakiejś profesji. [przypis edytorski]
cecinit (łac.) — śpiewał. [przypis redakcyjny]
Cecora — miejsce bitwy stoczonej we wrześniu 1620 roku między wojskami koronnymi a osmańsko-tatarskimi. Stanowiła ona początek wojny polsko-tureckiej (1620–1621). [przypis edytorski]
Cecora — właśc. bitwa pod Cecorą; bitwa stoczona we wrześniu 1620 r. pomiędzy armią osmańsko-tatarską a polskimi wojskami koronnymi pod wsią Cecora (dziś: w Rumunii); po nierozstrzygniętej obronie polskiego obozu wojska Rzeczpospolitej rozpoczęły odwrót szykiem taborowym; w pobliżu granicy na Dniestrze w taborze wybuchła panika, szczególnie wśród służby obozowej, wojsko polskie pozbawione osłony uległo pogromowi, a hetman Żółkiewski zginął. [przypis edytorski]
cecorską — bitwę cecorską. [przypis edytorski]
cecorskiej — opuszczono: bitwie. [przypis edytorski]
cecorskie — od: Cecora, pod którą hetman Żółkiewski poniósł klęskę w wojnie z Turcją w 1620 r. [przypis redakcyjny]
ce coup d'épaule d'Atlas (fr.) — ten cios ramienia Atlasa. [przypis edytorski]
Cecylia — święta Kościoła katolickiego i prawosławnego, żyjąca w III w. w Rzymie; patronka muzyków. [przypis edytorski]
Cecylia — tu: Sycylia. [przypis edytorski]
Cecylia Volanges do Zofii Carnay — aby nie nadużywać cierpliwości czytelnika, autor pomija wiele listów w tej codziennej korespondencji; podaje jedynie te, które wydały mu się potrzebne do zrozumienia biegu wypadków. Z tego samego powodu pomija również wszystkie listy Zofii Carnay i wiele listów innych osób biorących udział w tych wydarzeniach. [przypis tłumacza]
cecylie, właśc. Caecilia — rodzaj płazów beznogich. [przypis edytorski]
Cecyliusz (ok. 230–ok. 168 p.n.e.) — komediopisarz rzymski, adaptator komedii greckich (m.in. Menandra), wyzwoleniec. [przypis edytorski]
Cecyliusz Stacjusz (ok. 230–ok. 168 p.n.e.) — komediopisarz rzymski, adaptator komedii greckich (m.in. Menandra), wyzwoleniec. [przypis edytorski]
Cecyliusz w Aulusie Gellusie, rozprawiając o prawie Dwunastu Tablic, które pozwalało wierzycielowi pociąć na sztuki niewypłacalnego dłużnika — Cecyliusz powiada, że nigdy nie widział ani nie czytał, aby karę wymierzono; ale prawdopodobne jest, że nigdy jej nie ustanowiono. Mniemanie niektórych prawników, że prawo Dwunastu Tablic mówiło jedynie o podziale ceny sprzedanego dłużnika, jest bardzo prawdopodobne. [przypis redakcyjny]
Cecyna Alienus — Καικίνας Ἀλιηνός, Caecinna Alienus. [przypis tłumacza]
cedant in commodum Reipublicae (łac.) — ustąpili na korzyść Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]
cedere (łac.) — przypaść. [przypis redakcyjny]
cedować — odstępować, przelewać swoje prawa na kogoś. [przypis redakcyjny]
cedować — zrzekać się praw na rzecz kogoś innego. [przypis edytorski]
cedr [czerwony] australijski (fr. cèdre rouge d'Australie) — fr. nazwa potoczna liściastego drzewa Toona ciliata z rodziny meliowatych, rosnącego lasach deszczowych płd. Azji i Australii. Jego czerwone, łatwe do obróbki drewno wykorzystuje się do produkcji mebli. [przypis edytorski]
cedr — drzewo iglaste z rodziny sosnowatych, rosnące w górach krajów śródziemnomorskich. [przypis edytorski]
cedr — górskie drzewo iglaste, występujące w Azji i na północy Afryki. [przypis edytorski]
cedr himalajski, Cedrus deodara (bot.) — drzewo z rodziny sosnowatych, gatunek cedru występujący w Himalajach, osiągający do 50 m wysokości. [przypis edytorski]
cedr libański (bot.) — gatunek drzew z rodziny sosnowatych, występujących na stokach Libanu, pasma górskiego w państwie o tej samej nazwie; eksploatowany od czasów staroż. jako cenny materiał budulcowy, wspominany w Biblii, ob. rzadki. [przypis edytorski]
cedrowa woda — olejek cedrowy. [przypis redakcyjny]
cedrowe orzechy — jadalne nasiona z szyszek sosny syberyjskiej, zwanej też cedrem syberyjskim. [przypis edytorski]
ceduła (daw.) — tu zapewne: oficjalny komunikat giełdowy z wykazem kursów walut, notowań papierów wartościowych, cen towarów itp., albo też: rodzaj druku reklamowego z ofertą towarów. [przypis edytorski]
ceduła (daw.) — zapisana kartka; pokwitowanie. [przypis edytorski]
ceduła (daw.) — zapisana kartka, zestawienie, reklama; tu: plakat, afisz. [przypis edytorski]
ceduła (daw.) — zapis, kwit; wykaz. [przypis edytorski]
ceduła — tu ogólnie: dokument. [przypis edytorski]
ceduła — urzędowy wykaz kursów a. cen. [przypis edytorski]
cedułę — kartkę, pismo. [przypis redakcyjny]
cedułka (daw., z łac.) — list polecający. [przypis edytorski]
cedziłko (gw.) — kawałek płótna używany do przecedzania mleka. [przypis edytorski]
cefaleomancja — wróżenie z głowy. [przypis tłumacza]
Cefalonia — wyspa Korfu na Morzu Adriatyckim. [przypis redakcyjny]
cefalopedy, popr.: Cephalopoda (biol.) — głowonogi, morskie mięczaki, których ciało składa się tułowia oraz głowy, z której wyrasta osiem lub dziesięć pokrytych przyssawkami ramion, otaczających otwór gębowy z chitynowym dziobem; należą do nich m.in. ośmiornice i kałamarnice. [przypis edytorski]
cefeidy — gwiazdy pulsujące o zmiennej jasności, potrafiące być nawet dziesięć tysięcy razy jaśniejsze od Słońca. [przypis edytorski]
cegozem sie bał (gw.) — czego się bałem. [przypis edytorski]
Cegusik, czegusik (gw.) — czegoś. [przypis edytorski]
ceiba (biol., łac.) — puchowiec, rodzaj tropikalnych drzew. [przypis edytorski]
Cejlon — wyspa na Oceanie Indyjskim. [przypis edytorski]
cekaem a. ckm (wojsk.) — ciężki karabin maszynowy, zespołowa automatyczna broń strzelecka. [przypis edytorski]
cekaem — ciężki karabin maszynowy. [przypis edytorski]
Cekaer — skrót: Centralny Komitet Robotniczy (nazwa centralnej władzy partyjnej PPS, a nie KPRP). [przypis redakcyjny]
cekauz a. cekhauz — magazyn, zbrojownia. [przypis edytorski]
cekauz — z niem. Zeughaus, arsenał. [przypis redakcyjny]
cekhausy (daw.) — arsenały, składy broni. [przypis edytorski]
cekhauz (daw., z niem.) — arsenał, strażnica. [przypis edytorski]
cekhauz (daw., z niem. das Zeughaus) — zbrojownia, arsenał. [przypis edytorski]
cekhauz (daw., z niem.) — zbrojownia, arsenał. [przypis edytorski]
cekhauz (przestarz., z niem. das Zeughaus: zbrojownia) — arsenał. [przypis edytorski]
cekhauz (przestarz., z niem.) — zbrojownia. [przypis edytorski]
cekhauz (z niem.) — arsenał, zbrojownia. [przypis edytorski]
cekhauz (z niem.) — arsenał, zbrojownia. [przypis redakcyjny]
cekhauz (z niem.) — zbrojownia, arsenał. [przypis edytorski]
cekhauz (z niem.) — zbrojownia, arsenał. [przypis redakcyjny]
cekhauz (z niem. Zeughaus) — arsenał. [przypis edytorski]
cekin — dawna złota moneta włoska, bita od XIII w. w Wenecji, nazywana później dukatem. [przypis edytorski]
cekin — daw. złota moneta włoska. [przypis edytorski]
cekin — moneta włoska, później przemianowana na dukata. [przypis edytorski]
cekin — tu: dawna złota moneta włoska, bita od XIII w. w Wenecji, nazywana później dukatem. [przypis edytorski]
cekin — włoska złota moneta, później dukat. [przypis edytorski]
cekiny i kładłem mu jeden po drugim na dłoń, a on każdy z nich przy świetle latarki bardzo pilnie oglądał, czy nie obrzezany — dawniej fałszowano monety, obcinając z nich nieco złota po brzegach. [przypis edytorski]
cekin — złota moneta włoska, późniejszy dukat. [przypis edytorski]
cekin (z wł. zecchino) — jedna z najwcześniejszych monet złotych średniowiecznej Europy, wzorzec dla późn. dukata; bita od 1284 r. do 1797, tj. do końca suwerenności Wenecji; wybijano na niej wizerunek doży, który klęcząc odbiera od św. Marka, patrona Republiki Weneckiej, sztandar (gonfalon), zaś na rewersie Chrystusa w mandorli (owalnej aureoli). [przypis edytorski]
ceklać (starop.) — włóczęga nocna. [przypis redakcyjny]
ceklarz (daw.) — pachołek, drab. [przypis redakcyjny]
ceklarz (daw.) — pachołek miejski. [przypis edytorski]
ceklarz (daw.) — pachołek miejski. [przypis edytorski]
ceklarz — pachołek miejski pilnujący porządku; ceklarze zajmowali się m.in. wyłapywaniem żebraków, prostytutek i włóczęgów. [przypis edytorski]
ceklarz — pachołek ze straży miejskiej. [przypis edytorski]
ceklarz — strażnik. [przypis edytorski]
ceklatum (starop., z łac.) — po nocy. [przypis redakcyjny]
ceklować (starop.) — włóczyć się po nocy. [przypis redakcyjny]
cekub — gatunek wina. [przypis edytorski]
Celadon — bohater popularnej sielankowej powieści d'Urfégo Astrea, wiernie wielbiący tytułową ukochaną. [przypis edytorski]
celadon — sentymentalny, ckliwy kochanek; od imienia Celadona, bohatera popularnej sielankowej powieści-rzeki Astrea (1607–1627) Honoriusza d'Urfé. [przypis edytorski]
Celadus — Κέλαδος. [przypis tłumacza]
cela fait mal aux nerfs (fr.) — to źle działa na nerwy. [przypis edytorski]
cela me plaît et cela me déplaît! (fr.) — to mi się podoba (to lubię) i to mi się nie podoba (tego nie lubię)! [przypis edytorski]
celarent — formułka ułatwiająca zapamiętanie jednej z form wnioskowania (sylogizmu). [przypis redakcyjny]
Celari — Celary Jan Paweł, b. generał-major piechoty. [przypis autorski]
cela va sans dire (fr.) — oczywiście; nie muszę tego mówić. [przypis edytorski]
cela veut dire (fr.) — to znaczy. [przypis edytorski]
cela veut dire quelque chose (fr.) — to powinno coś powiedzieć. [przypis edytorski]
Cel — Celio Calcagnini, profesor poetyki w uniwersytecie ferarskim. [przypis redakcyjny]