Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 117203 przypisów.
Prabodha Czandrodaja — „Wschód księżyca rozumu”, alegoryczny dramat indyjski z XI w. [przypis edytorski]
prać — tutaj: bić. [przypis edytorski]
pracą — dziś popr. forma B.lp: pracę. [przypis edytorski]
pracą moję — dziś popr. forma B.lp: pracę moją. [przypis edytorski]
pracą na się brali (starop. forma) — brali na siebie pracę; brali na siebie trud. [przypis edytorski]
praca — tu: wysiłek. [przypis edytorski]
prace — dziś popr. forma D.lp: pracy. [przypis edytorski]
pracej, płacej — daw. forma D.lp r.ż.; dziś: pracy, płacy. [przypis edytorski]
pracej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: pracy. [przypis edytorski]
pracej (starop. forma) — dziś N.lp r.ż.: (po) pracy. [przypis edytorski]
pracej (starop. forma) — dziś popr. D.lp r.ż.: pracy. [przypis edytorski]
pracej (starop. forma) — pracy. [przypis edytorski]
prace Lucyny — poród (od imienia rzymskiej bogini narodzin). [przypis edytorski]
pracey (starop. forma) — dziś popr. Msc.lm: (po) pracy. [przypis edytorski]
Prachtausgabe (niem.) — luksusowe wydanie; książka w pięknej oprawie. [przypis edytorski]
pracować jak koń pocztowy — ciężko pracować; także: jak koń, jak koń pociągowy, jak wół. [przypis edytorski]
pracowna Arachna (mit. gr.) — pracowita Arachne; Arachne, mistrzyni tkactwa, wyzwała do współzawodnictwa boginię Atenę i na swojej tkaninie przedstawiła miłostki bogów; kiedy rozgniewana bogini zniszczyła jej pracę, Arachne powiesiła się z rozpaczy; bogini zamieniła ją wówczas w pająka, snującego pajęczyny z delikatnymi wzorami. [przypis edytorski]
pracowna Arachna (mit. gr.) — pracowita Arachne; chodzi o słynną ze swego kunsztu tkaczkę z Lidii. Naraziła się ona na gniew Ateny, która zniszczyła jej pracę przedstawiającą miłostki bogów; Arachne powiesiła się z rozpaczy, zaś bogini zamieniła ją w pająka, a sznur w pajęczą nić. [przypis edytorski]
pracowny (daw.) — pracowity. [przypis edytorski]
practicante (hiszp.) — pielęgniarz. [przypis edytorski]
Pracuję nad odczytaniem hieroglifów — egipskie pismo hieroglificzne zostało odczytane przez Jean-François Champolliona w roku 1822. [przypis edytorski]
— Pracuje w Algiers… — fragment rozpoczynający się od tych słów w egzemplarzu źródłowym jest nieczytelny — brakuje części kartki. Tekst został odtworzony. [przypis edytorski]
pracuje — w wyd. źródłowym: panuje; zmieniono po porównaniu z innymi wydaniami i opracowaniami. [przypis edytorski]
pracy poczętej dokonawcy — w innym tłum.: sprawcy podjęcia tej pracy. [przypis edytorski]
pracznictwo — dziś: pralnictwo. [przypis edytorski]
praczniczy — dziś: pralniczy. [przypis edytorski]
pradalgė — dalgiu ar mašina vienu kartu pjaunamas ievos ar javų ruožas. [przypis edytorski]
pradalgės — dalgiu ar mašina vienu kartu supjautas šienas ar javai. [przypis edytorski]
Pradła — wieś w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim; ok. 70 km na wsch. od wsi Sadów w pow. lublinieckim, ok. 15 km na płd. od wsi Lelów w pow. częstochowskim; w czasach zaborów w pow. olkuskim gub. kieleckiej, graniczącym od południa z Galicją. [przypis edytorski]
Pradon, Jacques (1632–1698) — francuski dramatopisarz, rywal Jeana Racine'a; 1 stycznia 1677 Racine wystawił swoją tragedię Fedra, Pradon dwa dni później przedstawił swoją własną sztukę na ten sam temat, pt. Fedra i Hippolit (Phèdre et Hippolyte). [przypis edytorski]
Pradt, Dominique Georges Frédéric Dufour de (1759–1837) — fr. dyplomata i historyk stosunków międzynarodowych. [przypis edytorski]
pradūka — skylė, tarpas. [przypis edytorski]
Pradżapati (mit. hind.) — stwórca świata, twórca rytuału, bóg małżeństwa. [przypis edytorski]
prächtig (niem.) — przepiękny. [przypis edytorski]
Praeceptis salutaribus moniti et divina institutione formati audemus dicere (łac.) — formuła mszalna poprzedzająca modlitwę Ojcze nasz, we współczesnej wersji polskiej: „Wezwani zbawiennym nakazem i oświeceni pouczeniem Bożym ośmielamy się mówić”. [przypis edytorski]
praeceptor (łac.) — nauczyciel. [przypis edytorski]
praeceptor (z łac.) — nauczyciel. [przypis edytorski]
praedicatum (łac.) — właściwość. [przypis edytorski]
praeiga — praeitis. [przypis edytorski]
praeitė — dab.: praeitis. [przypis edytorski]
praemium (łac.) — nagroda. [przypis edytorski]
praemium (łac.) — nagroda, zapłata. [przypis edytorski]
praeparationes (łac.) — przygotowania. [przypis edytorski]
praeparatur (łac.) — jest przygotowywany. [przypis edytorski]
praeruptus animo (łac.) — gwałtownego ducha. [przypis edytorski]
praesidium (łac.) — obrona. [przypis edytorski]
praesidium (łac.) — obronne. [przypis edytorski]
praesidium (łac.) — ochrona. [przypis edytorski]
praesidium (łac.) — ochrona, straż, zbrojna załoga. [przypis edytorski]
praeteritum imperfectum (łac.) — czas przeszły niedokonany. [przypis edytorski]
praeter propter (łac.) — coś w rodzaju. [przypis edytorski]
pragaištų — menkų, niekam tykusių. [przypis edytorski]
Pragar a. Pragaras (mit. litew.) — Piekło, otchłań. [przypis edytorski]
Pragaras (mit. litew.) — Piekło, otchłań. [przypis edytorski]
Praga — stolica i największe miasto Czech. [przypis edytorski]
Pragę zalał krwią — chodzi o dowódcę wojsk ros., Aleksandra Suworowa, który po zwycięskim ostatnim starciu z siłami insurekcji kościuszkowskiej podczas szturmu na Warszawę od strony jej dzielnicy wschodniej, Pragi, 4 listopada 1794 roku dopuścił do rzezi ludności cywilnej miasta; żołnierze ros. wymordowali wówczas ok. 20 tys. ludzi; podkomendni Suworowa w dowód uznania zostali udekorowani przez carycę Katarzynę II specjalnie ustanowionym Krzyżem za Zdobycie Pragi. [przypis edytorski]
Prager Tagblatt — niemieckojęzyczny dziennik ukazujący się nieprzerwanie w Pradze od 1876 do 1939 roku, którego redaktorem był m. in. Egon Kisch. [przypis edytorski]
Prager Tageblatt (niem.) — Dziennik Praski. [przypis edytorski]
pragła — dziś popr.: pragnęła. [przypis edytorski]
pragmatyczny — praktyczny, przydatny w praktyce. [przypis edytorski]
pragmatyzm (filoz.) — system filozoficzny, którego ważnym elementem jest teoria prawdy akcentująca konieczność analizy użyteczności wynikającej z przyjęcia danego twierdzenia za prawdziwe; wg krytyków pragmatyzm utożsamia prawdziwość z korzyścią. [przypis edytorski]
„Pragnę — powiada św. Paweł — zbyć się żywota (…) — por. Biblia, Flp, 1:23. [przypis edytorski]
Pragnę tylko spokoju… Stefanie — w oryg. niem. Lass mich in Ruhe, Stefan (Zostaw mnie w spokoju, Stefanie); red. WL. [przypis edytorski]
pragnieli świadkiem być — konstrukcja z partykułą -li; inaczej: czyż pragnie być świadkiem. [przypis edytorski]
pragnieszli — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy pragniesz, czyż pragniesz. [przypis edytorski]
pragnie wynurzyć się — tu: pragnie zwierzyć się; por. wynurzenia: zwierzenia. [przypis edytorski]
pragskimi — dziś popr.: praskimi. [przypis edytorski]
Prah — dziś popr.: Pra, rzeka w Ghanie, wpadająca do Zat. Gwinejskiej na wsch. od Sekondi-Takoradi; w XIX w. stanowiła granicę pomiędzy Konfederacją Aszanti a Złotym Wybrzeżem. [przypis edytorski]
praiły — pren. najgłębsze warstwy duszy ludzkiej (metafora geologiczna). [przypis edytorski]
prajdocha — obelga z jęz. białoruskiego. [przypis edytorski]
prajednia — wg niektórych systemów religijnych substancja zawierająca zarodki wszystkich rzeczy, z której wyłonił się wszechświat. [przypis edytorski]
prajovas (sl.) — keistas, nenatūralus dalykas. [przypis edytorski]
prakilna — brangi, didelės vertės, svarbi. [przypis edytorski]
prakseologia (z gr.) — teoria sprawnego działania; w Polsce zajmował się nią filozof Tadeusz Kotarbiński. [przypis edytorski]
Praksyteles (395–330 p.n.e.) — rzeźbiarz grecki, artysta stylu późnoklasycznego. [przypis edytorski]
Praksyteles (IV w. p.n.e.) — wybitny rzeźbiarz grecki z Aten, autor rzeźb bogów greckich, uwydatniających piękno ludzkiego ciała. [przypis edytorski]
Praksyteles (IV w. p.n.e.) — wybitny rzeźbiarz grecki z Aten, autor rzeźb bogów greckich, uwydatniających piękno ludzkiego ciała; do jego najsłynniejszych dzieł należą m.in.: Afrodyta z Knidos, Apollo Sauroktonos, Hermes z małym Dionizosem na ręku; w starożytności słynne były dwie jego marmurowe rzeźby Erosa, umieszczone w sanktuariach tego boga: w beockim mieście Tespie oraz w Parion na wybrzeżu morza Marmara, obydwie obecnie zaginione. [przypis edytorski]
Praksyteles (IV w. p.n.e.) — wybitny rzeźbiarz grecki z Aten, autor rzeźb bogów greckich, uwydatniających piękno ludzkiego ciała; do jego najsłynniejszych dzieł należą m.in.: Afrodyta z Knidos, Apollo Sauroktonos (tj. „zabijający jaszczurkę”), Hermes z małym Dionizosem na ręku. [przypis edytorski]
Praksyteles, Miron, Skopas, Lizypp — rzeźbiarze greccy. [przypis edytorski]
Praktizieren — hier: stehlen. [przypis edytorski]
praktizier — hier: stehlen. [przypis edytorski]
praktykant — tu: praktyk. [przypis edytorski]
praktykować (starop.) — rozmawiać, gawędzić; zmawiać się, knować, intrygować; towarzystwo na się praktykuje: przekonuje do swojej racji [kandydatury itp.] członków danej społeczności [tu: rycerstwa]. [przypis edytorski]
praktyk (starop.) — wróżbiarz, astrolog. [przypis edytorski]
(…) praktykuje komu — ma uczniów, praktykantów, jest mistrzem. [przypis edytorski]
prałat — kapłan lub biskup będący zwierzchnikiem prałatury terytorialnej bądź personalnej; potocznie: kapłan, któremu władze kościelne (papież bądź biskup) nadały jakąś godność honorową. [przypis edytorski]
prałat — wyższy dostojnik sprawujący władzę kościelną w kościele katolickim. [przypis edytorski]
pralaya (sanskr.) — noc Ziemi; okres spoczynku, w którym zamiera wszelkie życie. [przypis edytorski]
praleska — pierwiosnek; tu wyraz użyty pieszczotliwie. [przypis edytorski]
Praliśmy szlachtę pod Białą Cerkwią — akcja opowiadania rozgrywa się podczas rosyjskiej wojny domowej 1917–1921 r., kiedy komuniści (bolszewicy, Czerwoni) walczyli z Białymi, zwolennikami dawnego porządku, do których należeli przeważnie przedstawiciele wyższych warstw społecznych. [przypis edytorski]
pralnia — tu po prostu miejsce nad rzeką zdatne do prania. [przypis edytorski]
pralnik (daw.) — drewniana łyżka, służąca do oklepywania prania. [przypis edytorski]
pralnik — kijanka; deseczka służąca do prania w rzece, używana daw. na wsi. [przypis edytorski]
pramnijskie wino — określenie użyte przez Homera, na temat pochodzenia tego wina w czasach klasycznych wysuwano różne spekulacje. [przypis edytorski]
Pramżu (mit. litew.) — bóstwo litewskie, starzec znający przyszłość i ludzkie losy. [przypis edytorski]
prandium (łac.) — posiłek południowy. [przypis edytorski]
prangende — glänzende. [przypis edytorski]
pranokėjas — pirmtakas. [przypis edytorski]
pranokėjas — protėvis. [przypis edytorski]
prapłaziec a. płazak, Lepidosiren (biol.) — gatunek słodkowodnej ryby dwudysznej żyjący w mulistych rozlewiskach dorzecza Amazonki; pierwsza opisana żyjąca ryba dwudyszna (1837). [przypis edytorski]
