Period: Oświecenie

1. ★

   ☆

   

   Julien Offray de La Mettrie

   Człowiek-maszyna

   tłum. Stefan Rudniański

   Period: Oświecenie Form: Epika Genre: Rozprawa

   • Read online
   • Download:
     PDFEPUBMOBImoreFB2TXT
     Download a custom PDFless

   W połowie XVIII wieku pewien zdolny i wszechstronnie wykształcony lekarz napisał bodajże pierwszy traktat prezentujący — z całą swobodą i naturalnością bez brwi groźnie zmarszczonej — światopogląd czysto materialistyczny, „darwinowski” sto lat przed Darwinem, otwierający drogę dla psychologii, szczególnie behawioralno-poznawczej, uznający godność zwierząt, jako równie zdolnych do odczuwania, rozumienia i odruchów moralnych, jak człowiek.

   Któż o tym dziś pamięta?

   Sam Voltaire był zgorszony brakiem politycznej poprawności autora „Człowieka-maszyny” w nieskrępowanym wyrażaniu swoich poglądów na temat „Istoty Najwyższej” I pewnie z ulgą przyjął wieść o przedwczesnej śmierci niewygodnego sąsiada na poletku filozoficznym. Inni oburzeni z satysfakcją podtrzymywali plotkę, że bezbożnik i hedonista zmarł przejadłszy się pasztatem truflowym, i pozwolili nad imieniem Juliana Offray'a de la Mettriego zapaść kurtynie milczenia na wieki.

   Niniejszą publikacją uchylamy jej rąbek tej zakurzonej zasłony.
2. ★

   ☆

   

   Ignacy Krasicki

   Hymn do miłości ojczyzny (Święta miłości kochanej ojczyzny...)

   Period: Oświecenie Form: Liryka Genre: Wiersz

   • Read online
   • Download:
     PDFEPUBMOBImoreFB2TXT
     Download a custom PDFless
3. ★

   ☆

   

   Ignacy Krasicki

   Bajki nowe

   Period: Oświecenie Form: Epika Genre: Bajka, Przypowieść

   • Print on demand –
   • Download:
     PDFEPUBMOBImore
     Download a custom PDFless

   Zbiór bajek wzorowanych na tych autorstwa La Fontaine'a i Ezopa. Po raz pierwszy został wydany w 1830 roku.

   Bohaterami krótkich, wierszowanych opowiastek są zarówno ludzie, jak i zwierzęta. To zbiór historyjek, które nie mają za zadanie jedynie dawać rozrywkę, mają także pouczać i pokazywać wzorce pożądanych zachowań. W bajkach piętnowane są niewłaściwe postawy — takie jak chciwość, pycha, brak rozsądku, a pochwalane m. in. skromność, uczciwość i umiar.

   Ignacy Krasicki to biskup warmiński, poeta, prozaik i publicysta, jeden z najważniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia. Autor pierwszej polskiej powieści (Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki), a także wielu bajek, satyr i poematów heroikomicznych. Tworzył w imię zasady sformuowanej w jednej z pieśni Monachomachii: „i śmiech niekiedy może być nauką, kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa”.

All matching works