Strona główna Katalog Epoka

Oświecenie

Sortuj:

Twórczość Oświecenie

Franciszek Karpiński Ignacy Krasicki Voltaire (Wolter) Epika Liryka Dramat Powiastka filozoficzna Rozprawa Sielanka

O epoce

Oświecenie

Czas
koniec XVII (w Polsce poł. XVIII) — pocz. XIX w.
Najwybitniejsi twórcy
Voltaire, J. J. Rousseau, D. Diderot, D. Defoe, J. Swift, H. Fielding; I. Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki
Reprezentatywne gatunki
bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka, powieść, felieton, esej

Okres w kulturze europejskiej pomiędzy barokiem a romantyzmem, którego charakter określił krytycyzm wobec instytucji politycznych i religijnych oraz dotychczasowych przeświadczeń naukowych. W związku z tym fundamentalnym nastawieniem pozostawał racjonalizm i empiryzm (filozofia R. Descartesa, J. Locke'a, F. Bacona). Wierzono, że rzeczywistość można i należy systematycznie poznawać i porządkować — zaczęto tworzyć pierwsze encyklopedie. Za lek na zło w świecie społecznym uważano oświecanie ludzi — kładziono nacisk na edukację i wychowanie, a literaturze, tak jak nauce, stawiano cele dydaktyczne i utylitarne (użytkowe). Znamienny dla epoki jest rozwój prasy i pism ulotnych. Dwa odrębne prądy oświeceniowe to: klasycyzm i sentymentalizm.

  • autor: Marta Modelska

Próżność jest dla rządu sprężyną równie pożądaną, jak duma niebezpieczną. Wystarczy wyobrazić sobie z jednej...

Charles de Montesquieu (Monteskiusz), O duchu praw

Jeśli jednak tak się przedstawia ów zadziwiający i niepojęty rezultat organizacji mózgu, jeśli wszystko daje...

Julien Offray de La Mettrie, Człowiek-maszyna
Drzwi się z nagła otwarły. Aż tysiąc ukłonów.
Wchodzi pan; już umilkła świegotliwa zgraja,
Każdy...

Ignacy Krasicki, Satyry, Satyry, część pierwsza, Życie dworskie

Zmieniamy się!

Jeżeli to czytasz jesteś jedną z osób, której prezentujemy nowy wygląd części stron. Będziemy bardzo! wdzięczni za Twoją opinię – możesz nam ją przesłać tutaj. Jeżeli wolisz klasyczny wygląd - wystarczy, że klikniesz tutaj

FUNDACJA Nowoczesna Polska
  • ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125
  • 00-514 Warszawa
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Nowoczesna Polska.
Hosting: ICM.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.