Epoka: Oświecenie

1. ★

   ☆

   

   Franciszek Karpiński

   Do Justyny

   Epoka: Oświecenie Rodzaj: Liryka Gatunek: Sielanka

   • Czytaj online
   • Pobierz:
     PDFEPUBMOBIMP3więcejFB2TXTOgg Vorbis
     Stwórz własny plik PDFmniej

   • play
   • pause
   • mute
   • unmute

   • Franciszek Karpiński, Do Justyny

     Czyta Jan Peszek, reż. Marcin Cisło

     Dofinansowano ze środków: Akademia Orange.

   Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
2. ★

   ☆

   

   Gotthold Ephraim Lessing

   Natan mędrzec

   tłum. Anastazy Kwiryn

   Epoka: Oświecenie Rodzaj: Dramat Gatunek: Tragedia

   • Czytaj online
   • Pobierz:
     PDFEPUBMOBIwięcejFB2TXT
     Stwórz własny plik PDFmniej

   Dramat Gottholda Ephraima Lessinga z 1779 roku, napisany po tym, jak cenzura zabroniła mu dalszej polemiki z teologiem Johannem Melchiorem Goeze.

   Sztuka jest pochwałą tolerancji religijnej, a jej centralnym dla wymowy ideowej punktem jest przypowieść o cudownym pierścieniu, którym ojciec miał obdarować ukochanego syna. Ponieważ nie mógł się zdecydować na żadnego z trzech potomków, wręczył im wszystkim identyczne pierścienie, więc nie było wiadomo, który jest cudowny. Tak samo zdaniem Lessinga nie można rozróżnić, która z trzech wielkich religii monoteistycznych (judaizm, chrześcijaństwo czy islam) jest prawdziwa.

   Te i inne rozważania filozoficzne i teologiczne opakowane zostały w schemat fabularny, w którym młody templariusz ułaskawiony przez Saladyna zakochuje się w Resze, córce Natana – zaś w ostatnim akcie okazuje się bratankiem Saladyna i bratem Rechy.
3. ★

   ☆

   

   Voltaire (Wolter)

   Mikromegas

   tłum. Tadeusz Boy-Żeleński

   Epoka: Oświecenie Rodzaj: Epika Gatunek: Powiastka filozoficzna

   • Czytaj online
   • Pobierz:
     PDFEPUBMOBIwięcejFB2TXT
     Stwórz własny plik PDFmniej

   Tytułowy Mikromegas jest mieszkańcem jednej z planet krążących wokół Syriusza. Zostaje wygnany ze swojego świata po tym, jak pisze rozprawę naukową o owadach, którą władca planety uznaje za herezję.

   Udaje się na Saturna, gdzie spotyka jego mieszkańca i wspólnie postanawiają przeżyć podróż filozoficzną po Wszechświecie. Obaj podróżnicy są gigantycznych rozmiarów oraz — z perspektywy ludzkiej — są niewyobrażalni długowieczni, ale w ich światach zarówno ich rozmiar, jak i długość życia są niewystarczające, by móc sensownie przeżyć życie i wszystko zrozumieć. Wkrótce filozofowie udają się na Ziemię. Początkowo wydaje im się, że jest ona zupełnie pusta, ale wkrótce zaczynają odnajdować ślady życia na Ziemi…

   Mikromegas to powiastka filozoficzna autorstwa francuskiego myśliciela XVIII-wiecznego, Woltera. Opowieść ma nie tylko charakter filozoficzny, lecz także jest uważana za jeden z prekursorskich tekstów science-fiction. Wolter inspirował się Podróżami Guliwera autorstwa Swifta. Mikromegas został wydany po raz pierwszy w 1752 roku.

Wybrane utwory