ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 392 przypisów.

ściągać się na kogo (starop.) — dotyczyć kogo. [przypis edytorski]

ślizamy (starop.) — ślizgamy. [przypis redakcyjny]

ślubić komu (starop.) — ślubować komu, przysięgać komu; dawać komu słowo. [przypis edytorski]

ślub (starop.) — [tu:] wotum [z łac. votum]; [tj. przedmiot służący do ofiarowania w świątyni, ofiara dziękczynna; w chrześcijaństwie najczęściej w formie krzyżyka, różańca, obrazka a. figurki Matki Boskiej, ryngrafu itp.; red. WL]. [przypis redakcyjny]

ślubuięć za to (starop.) — ślubuję [ci] na to. [przypis redakcyjny]

ślub wolny (starop.) — słowo, dane przez człowieka, na wolności (nie w więzieniu) zostającego. [przypis redakcyjny]

ślubyć odda (starop.) — skrót od: odda ci śluby; złoży śluby. [przypis edytorski]

śmiały na co (starop.) — mający odwagę zaatakować co (bronie śmiałe na piersi niewieście). [przypis edytorski]

śmiały na inszych (starop.) — śmielszy od innych. [przypis edytorski]

śmielszy (starop.) — dziś M.lm: śmielsi. [przypis edytorski]

śmierć będę znał szczęśliwą (starop.) — będę uważał [śmierć] za szczęśliwą; na wzór łacińskiej konstrukcji podwójnego accusativu. [przypis redakcyjny]

śmierć podjąć (starop.) — umrzeć. [przypis edytorski]

śmiercim się bała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: śmierci się bałam. [przypis edytorski]

śmiertelna [szabla] (starop.) — śmiertelny raz zadająca. [przypis redakcyjny]

śniegu sromotę działały (starop.) — przynosiły wstyd śniegowi. [przypis redakcyjny]

śrzeżogi i śniegi (starop.) — zimno, mróz. [przypis redakcyjny]

śrzodkiem (starop.) — dziś: środkiem. [przypis edytorski]

śrzodopoście (starop.) — połowa Wielkiego Postu poprzedzającego wiosenne święta Wielkiejnocy. [przypis edytorski]

śrzon (starop.) — szron. [przypis edytorski]

świętobliwy (starop.) — dziś: świątobliwy. [przypis edytorski]

świeci srogą przez ranę jelity (starop.) — świeci przez srogą [tj. wielką, straszną] ranę jelitami. [przypis edytorski]

świeczszczy (starop.) — (ludzie) świeccy. [przypis edytorski]

sądzić kogoś za coś (starop.) — uważać kogoś za coś. [przypis edytorski]

są jechali (starop.) — pojechali; złożona forma czasu przeszłego. [przypis edytorski]

sadno (starop.) — otarcie, odparzenie. [przypis edytorski]

sadzić się na czem (starop.) — polegać na czym, dufać w co. [przypis redakcyjny]

sadzić się na czem (starop.) — polegać na czymś, dufać w coś. [przypis redakcyjny]

sadzić się na czym (starop.) — opierać się na czym. [przypis edytorski]

sadzić się na czym (starop.) — polegać na czym, dufać w co. [przypis redakcyjny]

sadzić się na czym (starop.) — zasadzać się na czym; opierać się na czym. [przypis edytorski]

sadzić (starop.) — opierać się. [przypis edytorski]

sadzony (starop.) — tu: wysadzany (szlachetnymi kamieniami). [przypis edytorski]

sajany (starop.) — suknie żołnierskie. [przypis redakcyjny]

sajdaczny (starop.) — z sajdakiem, kołczanem. [przypis redakcyjny]

sam a sam (starop.) — sam na sam. [przypis edytorski]

sama (starop.) — tu: jedyna. [przypis edytorski]

sama (starop.) — żona, pani. [przypis redakcyjny]

samę (starop.) — dziś B.lp r.ż.: samą. [przypis edytorski]

samemuli (…), czyli (…) (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy samemu, czy też (…). [przypis edytorski]

samem zmierzkiem traci ślad zwierzęcy (starop.) — o zmierzchu [gdy tylko nastanie zmierzch] traci ślad (…). [przypis edytorski]

samichmy (…) posiedli (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: sami posiedlichmy, dziś: sami posiedliśmy (tzn. zawłaszczyliśmy). [przypis edytorski]

samoczwart (starop.) — we cztery osoby (wraz z osobą mówiącą). [przypis edytorski]

samoczwarty (starop.) — w towarzystwie trzech osób, razem we cztery osoby. [przypis edytorski]

samojedź (starop.) — ludożerca. [przypis edytorski]

samopięt (starop.) — w pięciu, sam z czterema towarzyszami. [przypis redakcyjny]

samopięty (starop.) — [sam] z czterema innymi [towarzyszami]. [przypis redakcyjny]

samopięty (starop.) — sam z czterema towarzyszami; Cyrena samopięta (w oryg. „dove cinque cittadi hebbe C.”)/: Cyrena z czterema innymi miastami. [przypis redakcyjny]

samotrzeć (starop.) — sam z nimi dwoma, tj. razem we trzech. [przypis edytorski]

samotrzeci (starop.) — w towarzystwie dwóch osób, razem we trzy osoby. [przypis edytorski]

samowtór (daw., starop.) — we dwóch. [przypis edytorski]

sam (starop.) — mąż. [przypis redakcyjny]

sam (starop.) — tu; pódź sam: podejdź tu. [przypis redakcyjny]

Sam tu! (starop.) — wezwanie: przyjdź tu, chodź tu. [przypis edytorski]

samy (starop.) — dziś M.lm r.ż.: same. [przypis edytorski]

samy (starop.) — same (nieba). [przypis edytorski]

saphiry (starop.) — szafiry. [przypis edytorski]

sapory (starop.) — sosy. [przypis redakcyjny]

scelować (starop.) — naprawić. [przypis redakcyjny]

sceptrum a. sceptr (starop., z łac.) — berło. [przypis edytorski]

sceptrum (starop.) — berło. [przypis edytorski]

sceptrum (starop.; z łac.) — berło. [przypis edytorski]

schód (starop. ) — zachód, schyłek; tu prawdopodobnie: pochyły strop. [przypis edytorski]

schodzisty (starop.) — pochyły, stromy, np. schodzista góra. [przypis redakcyjny]

schować się (starop.) — [tu:] wychować się. [przypis redakcyjny]

sękowaty (starop.) — twardy. [przypis redakcyjny]

sekwensem iść (starop.) — [następować] jedno po drugim. [przypis redakcyjny]

sekwens (starop.) — ciąg. [przypis redakcyjny]

semknąć a. zemknąć (starop.) — zdjąć. [przypis edytorski]

sepet (starop.) — kufer a. skrzynia z szufladami; ozdobny mebel do przechowywania kosztowności. [przypis edytorski]

serca ia zto nie mam (starop.) — nie mam do tego serca. [przypis redakcyjny]

się beli strudzili (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: strudzili się wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]

się (…) była urodziła (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: urodziła się wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]

się niczemu dobremu nie godzi (starop.) — do niczego dobrego się nie przyda. [przypis edytorski]

się precz brał (starop.) — zebrał się do drogi; ruszał w drogę. [przypis edytorski]

się przyrodzenie nasze wiele podobieństwy sprawuje (starop.) — z natury naszej często poddajemy się działaniu pozorów (prawdopodobieństw). [przypis edytorski]

siedli (starop.) — [tu:] przepadli, zginęli. [przypis redakcyjny]

siedzą przeciw południowi i ku wschodowi (starop.) — mają swoje siedziby na przeciw południa (tj. na północy) i na wschodzie. [przypis edytorski]

siedziem w jej prawie (starop.) — podlegamy jej prawom, znajdujemy się pod jej władzą. [przypis redakcyjny]

sie nam zwidziało (starop.) — pokazało się. [przypis edytorski]

sie z nienagła przymknął (starop.) — powoli się zbliżył. [przypis redakcyjny]

siła ma nadeń (starop.) — wiele ma nad niego; przewyższa go o wiele. [przypis edytorski]

siła (starop.) — dużo, wiele. [przypis edytorski]

siła (starop., gw.) — dużo, wiele. [przypis edytorski]

siła (starop.) — mnóstwo. [przypis edytorski]

siła (starop.) — mnóstwo, wiele; siła na tym zależy: wiele od tego zależy. [przypis edytorski]

siła (starop.) — tu: wielu. [przypis edytorski]