Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 115326 przypisów.
rozbierać — tu: rozpatrywać, przemyśliwać, analizować. [przypis edytorski]
rozbierać — tu: roztrząsać, analizować. [przypis edytorski]
rozbierając (starop.) — rozważając. [przypis edytorski]
rozbieranie (daw.) — rozpatrywanie, rozważanie, analiza. [przypis edytorski]
rozbieranie (daw.) — rozpatrywanie, rozważanie, analiza. [przypis edytorski]
rozbieranie (daw.) — rozważanie, analiza. [przypis edytorski]
rozbieranie (starop.) — tu: rozważanie, analizowanie. [przypis edytorski]
rozbijać (daw.) — czynić rozboje, napady, rabunki. [przypis edytorski]
rozbiór Czech — właśc. rozbiór Czechosłowacji; chodzi o naruszenie integralności terytorialnej Czechosłowacji w wyniku układu monachijskiego (29 września 1938 r.), w którym Wlk. Brytania i Francja zgodziły się na aneksję regionu Sudetów przez III Rzeszę; w konsekwencji Polska skorzystała ze sprzyjającej sytuacji, żeby zająć Zaolzie, zaś Węgry odebrały Czechosłowacji płd. Słowację i Ruś Zakarpacką (parawanem tego aktu agresji był tzw. arbitraż wiedeński). Kryzys polityczny wywołany tymi wydarzeniami doprowadził do rozpadu Czechosłowacji i utworzenia zależnego od III Rzeszy Protektoratu Czech i Moraw oraz prohitlerowskiej I Republiki Słowackiej (w marcu 1939). [przypis edytorski]
rozbiór (daw.) — analiza. [przypis edytorski]
rozbiór etymologiczny i syntaktyczny — analiza wyrazów pod względem ich pochodzenia i funkcji w zdaniu. [przypis edytorski]
rozbitą piersią — tu: zniszczonymi, starymi płucami. [przypis edytorski]
rozbit — dziś popr.: rozbitek. [przypis edytorski]
rozbit — dziś: rozbitek. [przypis edytorski]
rozbitem i chorem — z uwagi na rym zachowujemy tu dawną formę N.lp. [przypis edytorski]
Rozbite Rozdziały — wiersz nawiązuje do Rozkładu jazdy Tymoteusza Karpowicza. [przypis edytorski]
rozbłysła — to imiesłów przymiotnikowy bierny, nie czasownik. [przypis edytorski]
rozbójnicy, należący do sekty nabateńczyków (koczujące plemię arabskie) — mowa o nizarytach, skrajnym odłamie muzułmańskich ismailitów, któremu udało się zbudować na terenie Iranu własne państwo z ośrodkiem w twierdzy Alamut (ok. 1090–1273), na wsch. od Kazwinu. W 1140 zdobyli górską twierdzę Masjaf w Syrii. Kiedy przywództwo nad nizarytami syryjskimi objął Raszid ad-Din Sinan, zasłynęli wśród krzyżowców jako nieustraszeni zabójcy, „asasyni”, dokonujący zamachów na przeciwników politycznych. [przypis edytorski]
rozbolały — dziś popr.: zbolały. [przypis edytorski]
rozbrat — niezgoda, niezgodność, rozbieżność, rozejście się. [przypis edytorski]
Rozbrat wieczny duszy z ciałem (…) — jest to dość wyraźna aluzja do słów z Psalmu miłości Zygmunta Krasińskiego (z powodów politycznych promowanego na najważniejszego z polskich wieszczów romantycznych przez St. Tarnowskiego, jednej z ważnych postaci wśród krakowskich stańczyków): „Z szlachtą polską polski Lud. / Dusza żywa z żywem ciałem / Zespojone świętym szałem; / Z tego ślubu jeden Duch, / Wielki naród polski sam, / Jedna wola, jeden ruch (…)”. Konserwatywny projekt „zbawienia” ojczyzny oceniony został w dramacie Wyspiańskiego jako niemożliwy do zrealizowania z powodu duchowej niemocy cechującej szlachtę, klasę, na którą Krasiński wskazywał jednoznacznie jako na jedyną predystynowaną do roli przywódczej w Polsce. [przypis edytorski]
rozbrzęczonych — dziś: rozbrzęczanych. [przypis edytorski]
rozbrzmieją — dziś popr. forma 3 os. lm. cz. przysz.: rozbrzmią. [przypis edytorski]
rozbujała (daw.) — rozbujana, kołysząca się, falująca. [przypis edytorski]
rozbujały — dziś: bujający się, rozbujany. [przypis edytorski]
rozchamrany (gw.) — potargany, wymięty, porozpinany. [przypis edytorski]
rozchód przechodzi dochód — łac. sumptus superat censum. [przypis edytorski]
rozchodnik ostry — pospolita roślina płożąca się o grubych, mięsistych liściach; trująca, mająca właściwości lecznicze, dawniej stosowana do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi i przy niektórych schorzeniach skórnych. [przypis edytorski]
rozchodnik — pospolita roślina o mięsistych liściach, płożąca się lub wznosząca, rosnąca zwykle na suchych, piaszczystych lub skalistych, miejscach. [przypis edytorski]
rozchodnik — rozchodnik ostry; roślina trująca, mająca właściwości lecznicze, dawniej stosowana do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi i przy niektórych schorzeniach skórnych. [przypis edytorski]
rozchrzestany — rozchełstany; niedbale rozchylony. [przypis edytorski]
rozchylonymi usty — dziś: rozchylonymi ustami. [przypis edytorski]
rozciąć węzeł — sens: rozwiązać skomplikowaną sprawę; znaleźć wyjście z trudnej sytuacji. [przypis edytorski]
rozciągniony (daw.) — dziś popr. forma: rozciągnięty. [przypis edytorski]
rozciągniony — dziś popr.: rozciągnięty. [przypis edytorski]
rozciągniony — dziś: rozciągnięty a. rozciągający się. [przypis edytorski]
rozciągniony — dziś: rozciągnięty. [przypis edytorski]
rozcietrzewiać się — popadać w gniew, zapalczywość; czasownik ukuty od zachowania samców cietrzewi, gatunku ptaków w czasie godów rywalizujących między sobą głośnymi okrzykami, podskokami, a niekiedy dziobiących się wzajemnie; dziś raczej: zacietrzewiać się. [przypis edytorski]
rozciskać — rozrzucić; tu: rozgnieść. [przypis edytorski]
rozczarować — tu: odczarować. [przypis edytorski]
rozczarowanie — właśc. odczarowanie. [przypis edytorski]
rozczętej roboty odbiec (…) myśli (starop.) — zamierza porzucić zaczętą pracę. [przypis edytorski]
rozczerwienić się — dziś popr. zaczerwienić się. [przypis edytorski]
rozczerwienić się — zaczerwienić się. [przypis edytorski]
rozczerwieniony — dziś: zaczerwieniony. [przypis edytorski]
rozczuchać się — rozczmuchać się, otrząsnąć się z senności, rozbudzić. [przypis edytorski]
rozczuchranymi — dziś: rozczochranymi. [przypis edytorski]
rozczynać (starop.) — rozpoczynać. [przypis edytorski]
rozczyn (chem.) — roztwór. [przypis edytorski]
rozczyniać — przygotowywać ciasto (na chleb). [przypis edytorski]
rozczyn — rozrobiona wodą mała porcja zakwaszonej mąki a. rozdrobnione drożdże dodawane do ciasta. [przypis edytorski]
rozczyszczony — oczyszczony. [przypis edytorski]
rozdal (neol.) — rozległa dal. [przypis edytorski]
rozdawa — dziś popr: rozdaje. [przypis edytorski]
rozdenerwowanie — dziś popr. zdenerwowanie. [przypis edytorski]
rozdepcą — dziś raczej: rozdepczą. [przypis edytorski]
rozdjąć — rozewrzeć, otworzyć. [przypis edytorski]
rozdnieje — dziś popr. forma: rozednieje; rozednieć: rozwidnić się. [przypis edytorski]
rozdół — głęboka, wąska dolina. [przypis edytorski]
rozdół — wąska, głęboka dolina; jar, parów. [przypis edytorski]
rozdraźni — dziś: rozdrażni. [przypis edytorski]
Rozdrażewski, Jan (ok. 1585–1628) — starosta odolanowski, krajczy królowej Konstancji Habsburżanki. [przypis edytorski]
rozdrganej — dziś: rozedrganej. [przypis edytorski]
rozdrganych — dziś: rozedrganych. [przypis edytorski]
rozdrganym — dziś: rozedrganym. [przypis edytorski]
rozdrgany — rozedrgany. [przypis edytorski]
rozdrożne drogi — rozstajne drogi. [przypis edytorski]
rozdrygantować się (daw.) — rozszaleć się jak ogier (starop.: drygant). [przypis edytorski]
rozdrzeć (starop.) — tu: otworzyć. [przypis edytorski]
rozdymać — tu: rozdymać się. [przypis edytorski]
rozdymać — tu: rozniecać, dmuchać (w ogień, aby go rozpalić). [przypis edytorski]
rozdymane od wolnych wiatrów (starop.) — rozdymane [rozdmuchiwane] przez wolne [tj. swobodnie wiejące] wiatry. [przypis edytorski]
rozdziabić — dziś popr.: rozdziawić. [przypis edytorski]
rozdziać (daw.) — rozebrać, zdjąć ubranie. [przypis edytorski]
rozdział Galicji od późniejszego Królestwa Polskiego — w wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej (1772) do austriackiego państwa Habsburgów zostały pod nazwą Galicji włączone tereny m.in. południowej Małopolski i Podkarpacia oraz okolice Zamościa; w wyniku III rozbioru (1795) Austria zajęła także północną Małopolskę z Kielcami, Radomiem i Lublinem oraz wschodnie Mazowsze; tym samym ziemie po obu stronach Wisły od Krakowa po Puławy ponownie znalazły się w granicach jednego państwa; tereny zyskane podczas III rozbioru Austria utraciła po wojnie polsko-austriackiej (1809) na rzecz Księstwa Warszawskiego; po klęsce Napoleona I w 1815 z terenów Księstwa utworzono Królestwo Polskie, połączone unią personalną z Imperium Rosyjskim; Wisła od Krakowa do ujścia Sanu pod Sandomierzem stała się na sto lat rzeką graniczną. [przypis edytorski]
Rozdział I. Bram Johnson i jego wilki — w dostępnych wydaniach ang. rozdziały są tylko numerowane, nie mają tytułów. [przypis edytorski]
rozdział — tu: przedziałek. [przypis edytorski]
rozdział XI artykułu 27 statutu litewskiego — dot. kar za namawianie kobiet do rozpusty, od obcięcia nosa i uszu po karę śmierci za recydywę. [przypis edytorski]
rozdziawa (obelż. gw.) — gapa, osoba nierozgarnięta. [przypis edytorski]
Rozdzieliło się serce ich, teraz poginą — Oz 10, 2. [przypis edytorski]
rozdziel z matką swoją rany (starop.) — podziel się ranami ze swoją matką. [przypis edytorski]
rozdzierać (gw.) — rozdzielać. [przypis edytorski]
rozdzierzgnąć — rozplątać. [przypis edytorski]
rozdziewać (daw., gw.) — rozbierać. [przypis edytorski]
rozdziewać (daw.) — rozbierać. [przypis edytorski]
rozdziewać się (daw.) — zdejmować ubranie, rozbierać się. [przypis edytorski]
rozdziewi (starop. forma) — dziś 3.os. lp: rozdziawi. [przypis edytorski]
rozdz. IV. s. 69 — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment: „Oto Angelika i Strumieński wnet przyszli do poznania martwych punktów w miłości zmysłowej i przerazili się ich obecnością. (…) Postanowili więc walczyć z tym czynnikiem, który ich zreformowanej, rozszerzonej miłości zagrażał nowym fiaskiem. Wśród egzaltacji przyszli sobie do przekonania, że jest problemem, kryptogramem świata, który należy rozwiązać, który rozwiążą oni, kapłani miłości. Odcyfrowaniem zaś tej zagadki wydawała się im wspólna śmierć przez miłość”. [przypis edytorski]
rozebrać buty — dziś popr.: zdjąć buty. [przypis edytorski]
rozebrać (daw., gw.) — rozstroić, osłabić. [przypis edytorski]
rozebrać (gw.) — tu: przeczytać. [przypis edytorski]
rozebrać palto (reg.) — zdjąć palto, rozebrać się. [przypis edytorski]
rozebrać — rozwiązać, rozszyfrować; tu: przeczytać. [przypis edytorski]
Rozebrał się powoli, nasłuchując ostry, krzykliwy głos… — dziś powiedzielibyśmy: Rozebrał się powoli i nasłuchał się przy tym ostrego, krzykliwego głosu; być może jednak chodzi o znaczenie: Rozebrał się powoli, wsłuchując się w ostry, krzykliwy głos. [przypis edytorski]
rozebrzmieć — dziś: rozbrzmieć. [przypis edytorski]
rozednieć — rozwidnić się. [przypis edytorski]
rozegzaltować — wywołać egzaltację, pobudzić. [przypis edytorski]
Rozejrzał (…) dokoła — brak dalszego ciągu zdania, w oryg. niem. Er sah sich wirr um, aber die Arbeiter zuckten verächtlich mit den Achseln (Rozglądał się błędnie dookoła, ale robotnicy wzruszali pogardliwie ramionami); red. WL. [przypis edytorski]
rozemdleć — tu: ucichnąć. [przypis edytorski]
rozemdlenie (daw. poet.) — osłabienie; rozmarzenie. [przypis edytorski]
