Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10146 przypisów.
wsiadać w tramwaj — dziś popr.: wsiadać do tramwaju. [przypis edytorski]
wsiadał na starego muła (…) mamrocząc ustami — Rajcy parlamentu zwykli byli, jadąc na swoje posiedzenia, odmawiać różańce. [przypis tłumacza]
Wsiadamy? — w znaczeniu: czy już wsiadamy na konie? [przypis redakcyjny]
wsiakuju swołocz (ros.) — wszelką swołocz. [przypis edytorski]
wsiano (starop.) — posiano. [przypis redakcyjny]
wsiędzie — dziś popr. forma: wsiądzie. [przypis edytorski]
wsięka — dziś popr.: wsiąka. [przypis edytorski]
wsiękła — dziś popr.: wsiąkła a. wsiąknęła. [przypis edytorski]
wsięknie — dziś popr.: wsiąknie. [przypis edytorski]
w siebie pochylon — cytat z wiersza Cypriana Kamila Norwida Klaskaniem mając obrzękłe prawice. [przypis edytorski]
W sieci — tytuł modernistycznego dramatu Jana Augusta Kisielewskiego (1876–1918); sztuka ukazuje konflikt między wrażliwością i potrzebami artysty a normami moralności mieszczańskiej. [przypis edytorski]
w siedemnastu latach — dziś: mając siedemnaście lat. [przypis edytorski]
wsiedli na statki — pod koniec maja roku 400. [przypis tłumacza]
w siedmiu krajach Australii — państwo Australia (formalnie Związek Australijski) powstało w 1901 jako federacja kilku odrębnych kolonii brytyjskich istniejących wcześniej na kontynencie australijskim; obecnie dzieli się na 6 stanów, 3 terytoria wewnętrzne i 7 terytoriów zewnętrznych. [przypis edytorski]
w siedmiu milionach Polaków — w r. 1791 (wg Korzona) 8.800 tys. [przypis redakcyjny]
wsiej (ros.) — cały. [przypis edytorski]
wsieść (daw. forma) — dziś: wsiąść. [przypis edytorski]
wsieść (starop. forma) — dziś: wsiąść. [przypis edytorski]
wsie (z ros.) — wszystkie. [przypis edytorski]
w Sijenie — w Sienie; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
w siłę zamożny — obdarzony siłą. [przypis redakcyjny]
w Sinigalii, przez swą nieroztropność, wpadli mu do łapki — 31 grudnia 1502 Cesare Borgia w Senigalii podstępem pojmał spiskowców i nakazał udusić. [przypis edytorski]
W siódmym dniu średnim — tj. w siódmym dniu środkowej dekady, w siedemnastym dniu miesiąca. [przypis edytorski]
w siódmym roku jego panowania — tj. licząc od śmierci Antygona (Clementz). [przypis tłumacza]
wsiów — dziś popr. D. lm: wsi. [przypis edytorski]
wsiów — dziś popr. forma D. lm: wsi. [przypis edytorski]
wsiów — dziś popr. forma D. lm: wsi. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
wsiów — dziś popr.: wsi. [przypis edytorski]
wsio buntowszczyki (ros.) — wszyscy buntownicy. [przypis edytorski]
wsio paniw a kniaziej (z ukr.) — wszystko pańskie i książęce. [przypis redakcyjny]
w siopie — w szopie. [przypis edytorski]
wsio popołam (ros.) — wszystko po połowie. [przypis edytorski]
wsio po russki (ros.) — wszystko po rosyjsku. [przypis redakcyjny]
wsio rawno (ros.) — wszystko jedno. [przypis edytorski]
wsio rawno (z ros.) — wszystko jedno. [przypis edytorski]
wsio (ros.) — wszystko. [przypis edytorski]
wsioscy (gw.) — wiejscy; ze wsi. [przypis edytorski]
wsiosko (gw.) — wsiowska, wiejska, ze wsi. [przypis redakcyjny]
wsiotaki — rusycyzm: mimo wszystko. [przypis edytorski]
wsiowi — mieszkańcy wsi. [przypis edytorski]
wsiowładztwo (ros.) — wszechwładza. [przypis edytorski]
wsiowy — wiejski. [przypis edytorski]
wsi (starop. forma) — dziś B.lm: wsie. [przypis edytorski]
wskakać — Linde formę tę podaje jako już wyszłą z użycia. Tu wskaka, nie wskacze, dla rymu. [przypis redakcyjny]
w skarbcu Ateńczyków w Delfach — Ateny, podobnie jak wiele innych miast-państw greckich, miały swój skarbiec w sanktuarium delfickim; w skarbcu znajdowały się ofiary składane Apollinowi przez państwo ateńskie oraz poszczególnych obywateli ateńskich. [przypis edytorski]
wskaźniki — tu: wskazówki, wskazania. [przypis edytorski]
wskaże, z czyjej winy i niedbalstwa mógł osioł wbiec między śpiących hoplitów — w ten sposób uspokoił wszystkich, wskazując na osła jako na przyczynę popłochu. [przypis tłumacza]
wskazać (daw.) — tu: odpowiedzieć. [przypis edytorski]
wskazać (…) światopoglądową i metodologiczną świadomość istnienia ciągu alienacyjnego u twórcy Legendy Młodej Polski (…) — na myśli przykładowo mam takie rozprawy: A. Werner, Ja i naród, czyli Stanisława Brzozowskiego antynomie wolności; A. Mencwel, Krytyka i utopia; B. Cywiński, Problematyka religijna w pismach Stanisława Brzozowskiego, „Twórczość” 1966, nr 6. [przypis autorski]
wskazałem zadanie najzupełniejszego uwzględnienia wydania holenderskiego — W „Przedmowie”. [przypis tłumacza]
wskazał palcem idącego ducha — Cień, którego tu palcem wskazuje Gwido, jest to Arnold, poeta prowansalski. [przypis redakcyjny]
wskazał po filozofa — wezwał filozofa. [przypis redakcyjny]
wskazówka, która pokazuje godziny, podczas gdy ciało dzwoni; albo, jeżeli wolisz, ona dzwoni, podczas gdy ciało wskazuje godzinę — Leibniz wysunął koncepcję tzw. harmonii przedustawnej: wszystkie ciała i dusze (umysły) są w rzeczywistości wzajemnie od siebie niezależne, ale dzięki temu, że zostały odpowiednio zaprogramowane przez Boga, działają w świecie w sposób skoordynowany. Jako ilustrację Leibniz podawał przykład dwu jednakowo wyregulowanych zegarów. [przypis edytorski]
wskazujeć — skrót od: wskazuje ci. [przypis edytorski]
wskazywa — dziś popr.: wskazuje. [przypis edytorski]
wskipieć — wezbrać aż do wrzenia. [przypis edytorski]
wskórać (daw.) — [tu:] przyjść do siebie. [przypis redakcyjny]
wskok (daw.) — natychmiast. [przypis edytorski]
w skok (daw.) — szybko, galopem. [przypis edytorski]
w skoki (daw.) — częściej „w skok”: szybko. [przypis edytorski]
wskoki (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
wskok (starop.) — szybko. [przypis edytorski]
w skomo — prawdopodobnie powinno być: wrzkomo, tj. rzekomo, niby to; możliwe jednak, że jest to jakaś forma przysłówkowa utworzona od czas. skomać: ostrzyć zęby na co, mieć apetyt, względnie od skoma (także szkoma, oskoma): apetyt, ślinka na co. [przypis edytorski]
wskróś — dziś popr.: wskroś. [przypis edytorski]
wskróś — dziś popr.: wskroś. [przypis edytorski]
wskróś tej przyczyny (daw.) — z tego powodu. [przypis edytorski]
W. — skrót od: wielmożny. [przypis edytorski]
wskroś — tu: wszędzie. [przypis edytorski]
wskrześnij — dziś popr. forma: wskrześ. [przypis edytorski]
wskrzesa — dziś popr.: wskrzesza. [przypis edytorski]
wskrzesanie — dziś popr.: wykrzesanie a. skrzesanie, a. krzesanie. [przypis edytorski]
wskrzesnąć (daw.) — powstać z martwych, zmartwychwstać. [przypis edytorski]
wskrzesnąć (daw.) — zmartwychwstać, ożyć. [przypis edytorski]
wskrzesnąć — tu: zmartwychwstać. [przypis edytorski]
wskrzesnąć — zmartwychwstać. [przypis edytorski]
wskrzesnąć — zmartwychwstać; tu forma 3.os.lp: wskrześnie, tj. powstanie z martwych. [przypis edytorski]
wskrzesnąć — zmartwychwstać; tu w znaczeniu przenośnym. [przypis edytorski]
wskrzeszonej Polski — felietony Gerarda Witowskiego ukazywały się w latach 1816–1821, chodzi więc o odbudowane po wojnach napoleońskich państwo polskie pod berłem Aleksandra I, czyli tzw. Królestwo Polskie utworzone decyzją kongresu wiedeńskiego, złączone z Imperium Rosyjskim unią personalną i funkcjonujące w latach 1815–1832 w oparciu o Konstytucję Królestwa Polskiego (1815); poza własną konstytucją, Królestwo Kongresowe posiadało swój Sejm, wojsko, monetę i szkolnictwo (z Królewskim Uniwersytetem Warszawskim na czele), czynności urzędowe i nauczanie odbywały się w języku polskim; Polskę łączyła z Rosją osoba monarchy oraz polityka zagraniczna; sytuacja ta zasadniczo zmieniła się po powstaniu listopadowym. [przypis edytorski]
wskrzyknąć — wznieść okrzyk, krzyknąć. [przypis edytorski]
wskurać na kim (starop. forma ort.) — wskórać co od kogo; uzyskać co od kogo. [przypis edytorski]
wskurać, właśc. wskórać (starop.) — rozwinąć się, rozrosnąć się; poprawić się, odzyskać dobrobyt. [przypis edytorski]
(…) wskutek jakiegoś fizykalnego rozszerzania się atmosfery słowa (…) — [Komentarz autora z Uwag.] Właściwie istnieją tylko przesuwalne kompleksy kwestii, oznaczone dla skrócenia tymi etykietami (poezja, sztuka itd.) nieprzesądzającymi w niczym treści. Opisany pod 4) proces psychiczny jest powodem tak zwanych w języku naukowym hipostaz. Jak częstym jest hipostazowanie w codziennym życiu, niech poświadczą dwa autentyczne przykłady. Raz pewien doktor praw sprzeczał się z pewnym doktorem filozofii o to, co to jest „modernizm” (das Moderne), i obaj wierzyli na serio, że temu słowu musi odpowiadać pewien ściśle ograniczony w świecie splot relacji. Mnie się zaś zdaje, że ten, który pierwszy użył wyrazu das Moderne, wpadł nań może wśród gorączki rozmowy, dorywczo uszlachetniając ujemne słowo „modny”. Drugi przykład: spotykałem już wielu ludzi, którzy uparcie twierdzili, że „nie ma sądu obiektywnego”. Nawiasem mówiąc, w odbiorze takiej „teorii”, a raczej najtańszego frazesu, pozostałego w spadku po filozofii sceptycznej, gra rolę albo próżniactwo, albo próżność dążąca do zbicia z pantałyku każdego, co by chciał być tak naiwnym i mieć w ogóle jakiś trwalszy sąd. Otóż „sąd obiektywny” przyjęto tu za wysoko, rozsadzając milczącą konwencję słowa, gdyż „sąd obiektywny” „sam w sobie” jest rzeczą, którą, mówiąc z Schopenhauerem, można pomyśleć (to znaczy powtórzyć w myśli jako słowo z pewnym niejasnym migotaniem otoczenia), ale nie wyrazić. „Sąd obiektywny” jest naturalnie zawsze tylko względny, jest to sąd subiektywny, przyjęty przez ludzi logicznie myślących, chyba że przez to słowo będzie się rozumieć nieznaną jeszcze resztę w przedmiocie, przez sąd niewyczerpaną. [przypis autorski]
Wskutek tej żądzy wątpienie wynika z podnóża prawdy jak latorośl dzika (…) — Żądza szukania prawdy jest wrodzoną cechą człowieka. Stąd i ta latorośl dzika, rosnąca przy drzewie prawdy jak symbol wątpienia, po której szczeblując, myśl nasza dochodzi aż do wierzchołka tego drzewa, do najwyższej prawdy, do Boga. [przypis redakcyjny]
wsławionemu przez Plauta w jego „Garnku” i przez Auzona — Aulularia Plauta; Auzonius, rzymski poeta z Bordeaux (310–390). [przypis tłumacza]
W sławnej pracy Franciszka Galtona „Hereditary Genius” — Galton wyłożył swoje poglądy nie tylko w tym głównym dziele, lecz i w innych, mianowicie: Inquiries into human faculty and its development, Life history album, Record of family faculties i Natural inheritance. [przypis autorski]
w słodkiej Lecie — wedle mitologii greckiej rzeka w podziemiu, której fale duszom dawały zapomnienie o ziemskim życiu. [przypis tłumacza]
w słomianej dziedzinie — w chatach krytych słomą. [przypis redakcyjny]
W słowach odezwy usłyszeliśmy wezwanie do wyzwolenia… — por. Smysł wojny, Moskwa 1914. [przypis autorski]
w słowiech — dziś popr. forma Msc.lm: w słowach. [przypis edytorski]
w słowiech — dziś popr. forma N.lm: w słowach. [przypis edytorski]
w słowie i w piśmie, otwarcie, szeroko, prowadzi się dzisiaj apostolstwo egoizmu i apatii (…) chce żyć i używać do woli — L. Popławski, Pisma polityczne, Warszawa 1910, I, s. 7. [przypis autorski]
W słownikach figuruje w les. Leskien, Indogermanische Fortchungen XIX, wykazał, że to forma błędna. [przypis autorski]
w słusznem lecie (starop.) — w odpowiednim wieku. [przypis edytorski]
W słusznym oburzeniu — właściwie przygnębieniu wobec splendid isolation [ang.: wspaniała izolacja, pierwotnie określenie polityki Wielkiej Brytanii pod koniec XIX w.; red. WL]. Być może, że Eubulos obsyłając Grecję po upadku Olintu, liczył właśnie na ten efekt w celu przyspieszenia pokoju. [przypis tłumacza]
W służbach króla — Mowa tu o niedawnej Frondzie, która w czasie małoletniości Ludwika XIV podzieliła Francję na dwa obozy. I tego rysu nie zaniedbuje Molier, aby przychylnie usposobić króla. [przypis tłumacza]
w służebniczych ręku — w rękach sługi, w niewolniczych rękach. [przypis edytorski]
w słynnej interpelacji — Patrz Dokumenty, na końcu. [przypis autorski]
w słynnych punktach Wilsona — w orędziu do Kongresu USA dn. 8 stycznia 1918 r. prezydent Thomas Woodrow Wilson przedstawił sformułowany w czternastu punktach program pokojowy, którego realizacja miała zapewnić sprawiedliwość na świecie po I wojnie światowej (m.in. dzięki uznaniu prawa do samostanowienia narodów) oraz zapobiec przyszłym wojnom; 13. punkt deklaracji Wilsona dotyczył Polski, mówił o potrzebie stworzenia niepodległego państwa polskiego na terytoriach zamieszkanych przez ludność bezsprzecznie polską, z wolnym dostępem do morza, niepodległością polityczną, gospodarczą oraz zagwarantowaną przez konwencję międzynarodową integralnością terytorialną odtworzonego państwa; 5 października 1918 r. kanclerz Rzeszy, Maksymilian Badeński uznał tę listę za podstawę rokowań pokojowych, co doprowadziło do rozejmu kończącego I wojnę. [przypis edytorski]
w sobotę jeździć nie wolno — w tradycji żydowskiej sobota jest dniem świątecznym (szabas), podczas którego nie pracowano ani nie wykonywano niektórych czynności, m.in. nie podróżowano. [przypis edytorski]
w sokolém gniezdzie — dziś popr. pisownia: w sokolim gnieździe. [przypis edytorski]
