Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8492 przypisów.
mołojecki — właściwy mołojcowi; mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna, zuch; Kozak. [przypis redakcyjny]
mołojec — młody żołnierz kozacki, przen.: zuch. [przypis edytorski]
mołojec — młody żołnierz kozacki, przen.: zuch. [przypis edytorski]
mołojec (przest.; z ukr.) — młody, dzielny mężczyzna. [przypis edytorski]
mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna; zuch; Kozak. [przypis redakcyjny]
mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna, zuch; Kozak. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna; zuch. [przypis redakcyjny]
mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna, zuch; tu: Kozak. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mołojec (ukr.) — młody żołnierz kozacki, przen.: zuch. [przypis edytorski]
mołojec — zuch, młody wojownik. [przypis edytorski]
mołojec (z ukr.) — młody, dzielny mężczyzna; Kozak. [przypis edytorski]
mołojec (z ukr.) — młody, dzielny mężczyzna; żołnierz. [przypis edytorski]
mołojec (z ukr.) — zuch, junak. [przypis redakcyjny]
Mola, Emilio (1887–1937) — hiszpański generał, jeden z głównych organizatorów (obok generałów Franco i Sanjurjo) zbrojnego powstania przeciwko rządom Frontu Ludowego, które doprowadziło 18 lipca 1936 do wybuchu wojny domowej. [przypis edytorski]
Mola, Emilio (1887–1937) — hiszpański generał, jeden z trzech głównych organizatorów (obok generałów Franco i Sanjurjo) nacjonalistycznego przewrotu wojskowego, który doprowadził do wybuchu wojny domowej; zginął w wypadku lotniczym. [przypis edytorski]
molebeń — modlitwa. [przypis edytorski]
molebnia — nabożeństwo wschodnie. [przypis edytorski]
molekuła — inaczej cząsteczka. [przypis edytorski]
molem — nawałę. [przypis redakcyjny]
Moleschott, Jacob (1822–1893) — holenderski lekarz, fizjolog i filozof, zwolennik materializmu wulgarnego (popularnej w XIX w. redukcjonistycznej maniery sprowadzania zjawisk psychicznych do chemicznych i biologicznych), autor dzieła Der Kreislauf des Lebens („Krążenie życia”); prześladowany za swe poglądy, przeniósł się z uniwersytetu w Heidelbergu na uniwersytet w Turynie; słynne stało się jego stwierdzenie, lakonicznie streszczające reprezentowane przez Moleschotta stanowisko filozoficzne: Ohne Phosphor kein Gedanke, tj. „Bez fosforu nie ma myśli”. [przypis edytorski]
Moleschott, Jakob (1822–1892) — holenderski lekarz, fizjolog i filozof, zwolennik materializmu: uważał, że „mózg wydziela myśl tak, jak wątroba wydziela żółć”. [przypis edytorski]
molestacja (daw., z łac.) — dziś: molestowanie, naprzykrzanie się prośbami. [przypis edytorski]
molestacja (z łac.) — namawianie, naprzykrzanie się. [przypis edytorski]
molestissimus (łac.) — niezmiernie uciążliwy. [przypis edytorski]
molestum (łac.) — uciążliwe. [przypis redakcyjny]
Molièr (1622–1673) — francuski komediopisarz, założyciel własnej trupy aktorskiej „Théâtre Illustre” (1643). Autor m. in. Skąpca, Świętoszka, Szkoły żon. [przypis edytorski]
Molière (1622–1673) — właśc. Jean Baptiste Poquelin, francuski komediopisarz. [przypis edytorski]
Molière (1622–1673) — właśc. Jean-Baptiste Poquelin; największy francuski komediopisarz, aktor, dyrektor teatru. Autor sztuk klasyfikowanych jako ”wielkie komedie”, widowisk farsowych, komedii heroicznych i komediobaletu. Dzieła: Szkoła żon, Świętoszek, Don Juan, Mizantrop, Skąpiec. [przypis edytorski]
Molière — Jan Baptysta Poquelin, urodził się w Paryżu w r. 1622; w 1643 zakłada w Paryżu teatr, tzw. Illustre Théâtre, który bankrutuje. Od r. 1646 do 1658 wędruje z trupą po prowincji. Przybywszy do Paryża, zyskuje poparcie króla, towarzyszące mu aż do końca życia, i prowadzi teatr, w którym jest zarazem dyrektorem, reżyserem, aktorem i głównym dostawcą sztuk. Umiera na scenie, grając Chorego z urojenia, w r. 1673. Główne dzieła: Pocieszne wykwintnisie, Szkoła żon, Świętoszek, Don Juan, Mizantrop, Lekarz mimo woli, Amfitrion, Grzegorz Dandin, Skąpiec, Mieszczanin szlachcicem, Uczone białogłowy, Chory z urojenia. [przypis tłumacza]
Molière, właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673) — aktor i najwybitniejszy komediopisarz francuski; molierowskie „ciastko ze śmietaną”: określenie z komedii Moliera Szkoła żon (akt I, scena I), krytykowane w jego czasach jako trywialne, zostało następnie w odpowiedzi celowo użyte przez autora w Krytyce szkoły żon jako nonsensownie powtarzane słowa postaci markiza. [przypis edytorski]
Molière, właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673) — francuski komediopisarz. [przypis edytorski]
Molière, właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673) — największy francuski komediopisarz, aktor, dyrektor teatru; autor m.in. komedii Mieszczanin szlachcicem (1670), w której główny bohater, pan Jourdain, wyraża zdumienie, że od ponad 40 lat mówi prozą, nic o tym nie wiedząc. [przypis edytorski]
Molière, właśc. Poquelin, Jean-Baptiste (1622–1673) — komediopisarz fr. do dziś zaliczany do najwybitniejszych w historii literatury europejskiej; aktor, dyrektor teatru; syn tapicera, od dziecka zafascynowany przedstawieniami ulicznymi; studiował filozofię i prawo, lecz ostatecznie postanowił poświęcić życie scenie; jego najważniejsze komedie to: Pocieszne wykwintnisie (1659), Szkoła żon (1662), Świętoszek (1664), Don Juan (1665), Mizantrop (1666), Skąpiec (1668), Szelmostwa Skapena (1671), Chory z urojenia (1673); Molière cieszył się uznaniem i opieką króla Francji Ludwika XVI, zmarł na atak serca, grając w Chorym z urojenia. [przypis edytorski]
Molier (1622–1673) — francuski komediopisarz, założyciel własnej trupy aktorskiej „Théâtre Illustre” (1643). Autor m. in. Skąpca, Świętoszka, Szkoły żon. [przypis edytorski]
Moliera, ani Racine'a, ani Woltera, ani Massilona, ani Beaumarchais'go, ani Diderota — Molier, właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673): aktor i najwybitniejszy komediopisarz francuski; Jean Baptiste Racine (1639–1699): francuski poeta i dramaturg, autor m.in. Andromachy i Fedry; Wolter, właśc. François Marie Arouet (1694–1778): czołowy francuski pisarz, filozof i publicysta epoki oświecenia, znany z walki o wolność słowa i wyznania; Jean-Baptiste Massillon (1663–1742): francuski kaznodzieja i teolog; Pierre Augustin Beaumarchais (1732–1799): pisarz i dramaturg francuski, autor komedii takich jak Wesele Figara czy Cyrulik sewilski; Denis Diderot (1713–1784): francuski pisarz, krytyk i filozof, współredaktor Wielkiej Encyklopedii Francuskiej, autor powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego pan. [przypis edytorski]
Molier — właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673), aktor i najwybitniejszy komediopisarz francuski. [przypis edytorski]
Molier — właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673), francuski komediopisarz, aktor i dyrektor teatru. [przypis edytorski]
Molier, właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673) — francuski komediopisarz, aktor i dyrektor teatru. [przypis edytorski]
Molier, właśc. Jean-Baptiste Poquelin (1622–1673) — największy francuski komediopisarz, aktor, dyrektor teatru; Objaśniam… świece u Moliera: anachronizm, gdyż teatr Moliera otwarto trzy lata później, w 1658. [przypis edytorski]
Molier, właśc. Jean-Baptiste Poquelin (1622–1673) — największy francuski komediopisarz, aktor, dyrektor teatru. [przypis edytorski]
Molina, Luis de (1535–1600) – hiszpański jezuita, twórca doktryny teologicznej zwanej molinizmem; jego tezy dotyczące relacji między wolną wolą a łaską Bożą doprowadziły do ostrego sporu pomiędzy dominikanami a jezuitami, który trwał łącznie ponad trzysta lat, przerwano go wskutek zakazu papieskiego i nigdy nie został rozstrzygnięty. [przypis edytorski]
Molinari — postać fikcyjna. Wrażenie, jakie wywiera jego gra na bohaterach Lalki, przypomina nawet w szczegółach echa występów warszawskich znakomitego hiszpańskiego skrzypka i kompozytora Pablo Sarassate (1844–1908), które odbyły się z końcem marca i w początkach kwietnia 1879 r. [przypis redakcyjny]
Molina, Tirso de właśc. Gabriel Téllez (1579–1648) — dramaturg i poeta hiszp., jeden z najważniejszych (obok Lope de Vegi i Calderona) twórców hiszpańskiego Złotego Wieku, autor pierwszej udramatyzowanej wersji historii o Don Juanie (Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość 1630, oryg. El burlador de Sevilla y convidado de piedra); członek zakonu mercedarian od ok. 1600 r., pisał gł. komedie: intrygi, charakteru i religijne. [przypis edytorski]
moliniści — molinistami zwano pierwotnie tylko tych jezuitów, którzy podzielali naukę o łasce (patrz List II) Moliny. Ponieważ jednak, w sporze przeciw jansenistom cały zakon opowiedział się przy nauce Moliny, nazywano ogólnie molinistami jezuitów jako przeciwników jansenistów. [przypis tłumacza]
molinizm — koncepcja teologiczna jezuity D. L. Moliny, dotycząca Bożej łaski i wolnej woli. [przypis edytorski]
molinizm — koncepcja teologiczna jezuity D. L. Moliny, dotycząca Bożej łaski i wolnej woli. [przypis edytorski]
molinizm — teoria hiszpańskiego jezuity, Ludwika Moliny (1535–1600) na temat wolnej woli i łaski, propagowana przez fr. jezuitów, w opozycji do jansenizmu. [przypis edytorski]
moliri (łac.) — wyrządzić. [przypis redakcyjny]
mollakowie — mahometańscy kapłani, którzy zwołują wiernych do modlitwy. [przypis tłumacza]
Moll, Albert (1862–1939) — niemiecki lekarz psychiatra i seksuolog, jeden z twórców seksuologii. [przypis edytorski]
molle cor (łac.) — miękkie serce; określenie z Owidiusza, Listy znad Morza Czarnego (Epistulae ex Ponto) ks. I, III 32. [przypis edytorski]
Molliter (…) laborem — Horatius, Satirae II, 2, 12. [przypis tłumacza]
mollities (łac.) — miękkość. [przypis redakcyjny]
Moll, Otto (1915–1946) — szef krematoriów w Auschwitz-Birkenau, zbrodniarz nazistowski. [przypis edytorski]
mollusk (ang.) — mięczak. [przypis tłumacza]
molluski (fr. mollusques, z łac. molluscus: miękki) — mięczaki, typ zwierząt, do którego należą m.in. ślimaki, małże, ośmiornice; mięczaki morskie wykopywane jako skamieniałości przewodnie (amonity, belemnity) służą do określania wieku skał. [przypis edytorski]
Moloch a. Molech — chtoniczne bóstwo fenickie i kananejskie, jeden z demonów. [przypis edytorski]
Moloch (bibl.) — pogański bóg bogactwa. [przypis edytorski]
Moloch — bóstwo fenickie i kananejskie, któremu miano składać ofiary z ludzi, według średniowiecznej demonologii jeden z demonów. [przypis edytorski]
Moloch — fenicki bądź asyryjski (nie ammonicki) bóg, któremu składano ofiary z ludzi. [przypis edytorski]
Moloch — fenickie i kananejskie bóstwo ciemności, śmierci, ziemi i płodności. [przypis edytorski]
Moloch (mit. semicka) — bóg Fenicjan i Kananejczyków, któremu wg Biblii miano składać ofiary z dzieci; przen.: coś bezlitosnego, złego, pochłaniającego niewinne ofiary. [przypis edytorski]
Moloch (mit. semicka) — bóg Fenicjan i Kananejczyków, któremu wg Biblii miano składać ofiary z dzieci; przen.: coś bezlitosnego, złego, pochłaniającego niewinne ofiary. [przypis edytorski]
moloch (mit. semicka) — bóstwo ognia; przen.: coś bezlitosnego, złego, pochłaniającego niewinne ofiary. [przypis edytorski]
Moloch, Saturn i Kronos (mit.) — Moloch: bóg kananejski, któremu wg Biblii składano ofiary z dzieci; Saturn: staroitalski bóg rolnictwa i zasiewów, później utożsamiony z greckim Kronosem; Kronos: grecki bóg rolnictwa, dawny władca bogów, który pożerał własne dzieci, żeby nie odebrały mu władzy, jak głosiła klątwa. [przypis edytorski]
Moloch — wg mit. semickiej bóg ognia. [przypis edytorski]
molo eventu (łac.) — ze złym skutkiem. [przypis redakcyjny]
molos — rasa dużych, silnych psów. [przypis edytorski]
molowa tonacja (muz.) — tonacja w skali molowej, smutnej. [przypis edytorski]
Moltke Helmut (1800–1891) — pruski feldmarszałek i szef sztabu, opracował plany zwycięskich wojen z Danią, Austrią i Francją. [przypis redakcyjny]
Moltke, Helmuth Karl Bernhard von (1800–1891) — pruski generał i feldmarszałek, reformator armii pruskiej, a potem Armii Cesarstwa Niemieckiego. [przypis edytorski]
Moltke, Helmuth Karl Bernhard von (1800–1891) — pruski generał i feldmarszałek, reformator armii pruskiej uznawany za twórcę nowoczesnej operacji wojskowej. [przypis edytorski]
molto agitato (muz., wł.) — bardzo gwałtownie, niespokojnie. [przypis edytorski]
molto gracje (zniekszt. wł. molto grazie) — bardzo dziękuję. [przypis edytorski]
molto (wł.) — dużo. [przypis redakcyjny]
Moluki a. Maluku — Wyspy Korzenne; grupa wysp we wschodniej części Archipelagu Malajskiego, wchodząca w skład Indonezji. [przypis redakcyjny]
Moluki — Wyspy Korzenne; grupa wysp we wschodniej części Archipelagu Malajskiego, wchodząca w skład Indonezji. [przypis edytorski]
moluski (fr. mollusques, z łac. molluscus: miękki) — mięczaki, typ zwierząt, do którego należą m.in. ślimaki, małże, ośmiornice. [przypis edytorski]
Molwitz — Małujowice, miejsce bitwy z 10 kwietnia 1741 r. wojskami austriackimi a pruskimi; dowództwo tych ostatnich z rąk króla Prus Fryderyka II przejął w pewnym momencie feldmarszałek von Schwerin. [przypis edytorski]
Molza — Molza Francesco z Modeny, poeta liryczny, pisał po łacinie i po włosku (ur. 1489, zm. 1544). [przypis redakcyjny]
Molza stary — Molza Francesco z Modeny, poeta liryczny, pisał po łacinie i po włosku; tłumacz dał mu przydomek „stary”, nie bacząc, że w roku wydania (1516) Orlanda miał Molza dopiero lat 27 (ur. 1489, um. 1544). [przypis redakcyjny]
Mombasa — najstarsze i drugie co do wielkości miasto w Kenii, położone na wybrzeżu Oceanu Indyjskiego; z uwagi na swoje położenie była w XIX w. wielokrotnie punktem wyjścia lub miejscem docelowym wypraw badających środkową część Afryki Wschodniej. [przypis edytorski]
Mombert, Alfred (1872–1942) — poeta niemiecki; autor mistycznych poematów wizyjnych. Przybyszewski napisał o nim po raz pierwszy w r. 1896 w „Die Zeit Vien” artykuł pt. Der Glükende, który później z niewielkimi zmianami wszedł do obu wydań Na drogach duszy oraz był drukowany w „Życiu” krakowskim nr 42–44 z 1898 r. [przypis edytorski]
Mombert, Alfred (1872–1942) — poeta niem.; z wykształcenia prawnik; autor tomów: Der Sonnengeist (1905), Aeon, der Weltgesuchte (1907), Aeon vor Syrakus (1911), Der Himmlische Zecher (1909), Der Held der Erde (1919), Aeon Zwischen den Frauen (1920). [przypis edytorski]
mom ci sepnonć (gw.) — mam ci szepnąć. [przypis edytorski]
momenta (daw.) — dziś popr. forma M., B. lm: momenty. [przypis edytorski]
momenta (daw.) — dziś popr. M. lm: momenty; rachować momenta: liczyć chwile, przeliczać czas. [przypis edytorski]
momenta — dziś D.lm: momenty. [przypis edytorski]
momentalny — chwilowy, krótki. [przypis redakcyjny]
momentem przygotowawczym (…) była filozofia Nietzschego, wyrażająca patos wyzwolenia się „spod władzy wszelkich niestworzonych przez samo ja świadome określeń — S. Brzozowski, Idee, s. 322; podobnie s. 330, 370. [przypis autorski]
momentum (łac. fiz.) — pęd; w fizyce klasycznej: iloczyn masy i prędkości ciała. [przypis edytorski]
moment, w którym życie nasze ukazuje się przed nami swobodnie i obnażone z ideologicznych przesłon, jest momentem krytycznym — S. Brzozowski, Idee, s. 256. [przypis autorski]
mom (gw.) — mam. [przypis edytorski]
Mommsen, Theodor (1817–1903) — niemiecki historyk, poeta oraz prawnik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1902. [przypis edytorski]
Mommsen, Theodor (1817–1903) — niemiecki historyk, poeta oraz prawnik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1902. [przypis edytorski]
Momos (mit. gr.) — bóg będący uosobieniem krytyki, satyry i szyderstwa; z powodu ciągłego krytykowania i wyśmiewania innych bogów wygnany z Olimpu. [przypis edytorski]
Momus (mit. gr.) — bóg satyry, sarkazmu i krytyki. [przypis edytorski]
Momus (mit. gr. i rz.) — bóg kpin, drwin i niezasłużonej krytyki, wg niektórych przekazów wygnany z Olimpu. [przypis edytorski]
Mon âme seulette a mal au coeur d'un dense ennui (fr.) — moja samotna dusza boli mnie od zgęszczonej nudy. [przypis edytorski]
Monachium — miasto powiatowe w płd.Niemczech, stolica kraju związkowego Bawaria. [przypis edytorski]
