Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7901 przypisów.

niewzględem — brakiem względu. [przypis redakcyjny]

nie wziąłem sobie za cel przedstawić cały przebieg procesu — Ksenofont chce uzupełnić braki, jakie zauważył w istniejących apologiach (w apologii Platona), i poprawić nieścisłości. [przypis tłumacza]

Nie wziął z sobą (…) Szachownice tak sławnej, białej i czerwonej — był to herb Almonta; Orland, zabiwszy go, nosił jego hełm i tarczę z herbem, przedstawiającym szachownicę pomalowaną na biało i czerwono. [przypis redakcyjny]

Nie wzięliśmy lalki Mycielskiego, której tekst był zresztą mocno ośmieszający. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Lalki z Szopki Zielonego Balonika. U dołu Mycielski (rys. K. Frycz). [przypis edytorski]

nieźrały (daw.) — niedojrzały. [przypis edytorski]

nieźrzały (daw., gw.) — niedojrzały. [przypis edytorski]

nieźrzały (starop.) — niedojrzały. [przypis edytorski]

Nie żądał płatnych odpustów (…) — Tu poeta powstaje na nadużycie niektórych jeszcze za jego czasów zepsutych duchownych, którzy frymarczyli indulgencjami [indulgencja — darowanie winy; red. WL] wydawanymi od stolicy apostolskiej z najczystszą myślą pobłażenia ewangelicznego. [przypis redakcyjny]

nie żałując bata — dla popędzania żołnierzy. [przypis tłumacza]

nie żałuj grosika, nie żałuj — wers z ludowej pieśni dożynkowej. [przypis redakcyjny]

Nie żal, a zdumienie, nie wątpienie, a niepokój, nie gniew, a prośba — dziś popr.: nie żal, ale zdumienie, nie wątpienie, ale niepokój, nie gniew, ale prośba. [przypis edytorski]

nie żartem (…) przestraszona — dziś: nie na żarty (…). [przypis edytorski]

Nie żeby podnieść swoją doskonałość — Poeta tu zamierza z właściwą sobie mocą i potęgą słowa odpowiednią wzniosłemu przedmiotowi, o jakim ma mówić, odsłonić ludziom tajemnice stworzenia. Szereg idei następnych wierszy jest taki: Bóg stworzył świat nie dla samego siebie, ponieważ On jako źródło tego wszystkiego, co jest, posiadał wszystko. Bóg stworzył świat, żeby samego siebie przez swoje dzieło objawić. On stworzył zarazem aniołów, formę i materię (duszę i ciało) w części przez siebie bytujące, w części razem związane. I to, co On stworzył, było doskonałe. [przypis redakcyjny]

nie życzliwi (starop. forma ort.) — dziś popr.: nieżyczliwi. [przypis edytorski]

nie żyjem (daw.) — forma krótsza czasownika użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: nie żyjemy. [przypis edytorski]

nieżyw — nieżywy (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

nie żyw (starop. forma) — dziś: nieżywy. [przypis edytorski]

niezabawem (daw.) — niebawem, wkrótce. [przypis edytorski]

niezabawem — niebawem, nie zwlekając. [przypis edytorski]

nie zabawić (starop.) — nie pozostać długo. [przypis edytorski]

Niezabitowski, Ludwik Aleksander — rotmistrz, później kasztelan sandecki. [przypis redakcyjny]

niezabudka (gw.) — niezapominajka. [przypis edytorski]

niezabudka — inna nazwa niezapominajki. [przypis edytorski]

niezabudki — niezapominajki. [przypis edytorski]

niezabudź (daw.) — niezabudka, niezapominajka. [przypis edytorski]

Nie zaczepna ambicja, a obronna duma — dziś popr.: nie zaczepna ambicja, ale obronna duma. [przypis edytorski]

[nie zacznie] wojny trojańskiej od podwójnego tam jaja — tj. od jaja, z którego wykluła się Helena, złożonego przez Ledę po stosunku z ukrywającym się pod postacią łabędzia Zeusem; przen. od najdawniejszych początków jakiejś sprawy. [przypis edytorski]

nie zadaje (sobie) ceremonii — nie przejmuje się zachowywaniem norm grzecznościowych. [przypis edytorski]

Nie zadowalamy się życiem (…) — Por. Montaigne, Próby II, 16. [przypis tłumacza]

niezadowolniony (daw.) — tu: niezaspokojony. [przypis edytorski]

niezagabany (daw.) — nie zagadnięty. [przypis edytorski]

Nie, za głośno, za wyraźnie! Chodźmy! Chodźmy! — po tej kwestii w źródle następuje jeszcze scena „Paralipomena do «Woyzecka»”, pokazująca spotkanie Woyzecka z synkiem, którym opiekuje się nadal Obłąkany Karol, oraz rozmowę dzieci, które idą obejrzeć trupa Marii na miejscu zbrodni. [przypis edytorski]

Nie, zaglądamOrgon zwraca naszą uwagę na przyległy gabinet, który taką rolę odegra w III akcie; zarazem może Molier chce podkreślić w Orgonie wpływ Tartufa, który ucząc go chodzić krzywymi drogami, sprawia, iż lęka się tych krzywych dróg u innych. [przypis tłumacza]

Nie zajmuj się naraz wielu sprawami (…) jeżeli chcesz zachować pogodę ducha — fragment z Demokryta. [przypis tłumacza]

nie zajrzą (gw., daw.) — nie pozazdroszczą. [przypis autorski]

nie zajrzęć (daw.) — nie zazdroszczę ci. [przypis edytorski]

Nie zakupujmy pierwszego aliansu — za cenę Gdańska i Torunia. [przypis redakcyjny]

Nie zamieniłbym piękna na godło królewskie… — Ksenofont, Wspomnienia o Sokratesie. [przypis tłumacza]

niezamierzone (starop.) — [tu:] niezmierzone. [przypis redakcyjny]

nie zamieszka (starop.) — nie zaniecha, nie pominie. [przypis redakcyjny]

niezapłacony — tu: niespłacony; taki, któremu nie zwrócono długu. [przypis edytorski]

niezapominajki — spodnie (żartobliwie). [przypis redakcyjny]

niezapominajków (daw. a. gw.) — dziś popr. forma D. lm: niezapominajek. [przypis edytorski]

Nie zapominamy tu o wpływie czasu (…) uniewinnienia swego łobuzowstwa — [Friedrich-Albert Lange,] Historia filozofii materialistycznej. [przypis tłumacza]

niezapominki — dziś popr.: niezapominajki. [przypis edytorski]

niezapomionie (starop. forma) — nie zapomni. [przypis edytorski]

Nie zapomniałam o tym jemu kazać — Matylda w pieśni XXVIII już odpowiedziała poecie na to, o co ją teraz pyta. [przypis redakcyjny]

nie zaprzątaj sobie głowy resztą i daj jeno pracować tym czterem wołom od przodka — Przysłowie poiteweńskie. [przypis tłumacza]

niezaprzeczenie — w oryginale: apodiktisch. [przypis tłumacza]

nie zarosły (starop. forma ort.) — niezarosły; niezarośnięty; tu w znaczeniu: bez zarostu. [przypis edytorski]

nie zaś Hippokrates, jak to twierdzi autor Historii duszy — Wyrazów tych brak w wyd. 1751 r. Zostały wypuszczone zapewne z tego powodu, że autor znajdujący się podówczas na dworze króla pruskiego i drukujący swe dzieła w Berlinie, nie potrzebował polemizować z sobą celem wywołania pozoru, jakoby nie miał nic wspólnego z autorem Historii naturalnej duszy. Dodam jeszcze, że w żadnym z wydań tego dzieła nie mogłem odnaleźć twierdzenia przypisywanego jej autorowi na kartach Człowieka-maszyny. Sądził widocznie, że czytelnik nie sprawdzi, czy insynuowana sprzeczność istnieje rzeczywiście. [przypis tłumacza]

nie zaśpię — tu: nie będę zwlekać. [przypis edytorski]

nie zaśpij — tu: nie zapomnij. [przypis edytorski]

nie zasłoniony (starop. forma) — dziś: niezasłonięty. [przypis edytorski]

niezasłużone powodzenie staje się dla nierozumnych pobudką do nierozwagi — starożytni często wyrażają się, że umieć znosić szczęście jest dowodem kultury osobistej. [przypis tłumacza]

niezasłużon — niezasłużony (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

niezasromany (starop. forma) — niezawstydzony, niezhańbiony. [przypis edytorski]

niezasromion (daw.) — niezasromiony, niezawstydzony. [przypis edytorski]

niezastąpiony (starop.) — tu: niezajęty (nikt na to miejsce nie wstępował). [przypis edytorski]

niezastanowiony (starop. forma) — niepowstrzymany. [przypis edytorski]

niezastanowiony (starop.) — niepowstrzymany. [przypis edytorski]

Nie za staraniem ani prze mą sprawę — bez mojego udziału; nie wskutek moich starań. [przypis redakcyjny]

Nie; za swoje szaleństwaCelimena widzi, że Alcest już „dojrzał”. Zagra mu teraz z bezwstydną maestrią na najczulszych strunach serca. [przypis tłumacza]

nie zasypiać gruszek w popiele — nie zaniedbać czegoś, być czujnym. [przypis edytorski]

nie zaszczepić jej — tu w znaczeniu: nie da się jej zaszczepić. [przypis edytorski]

nie zatknęła uszu — dziś popr.: nie zatkała uszu. [przypis edytorski]

nie zatroszczyli * — gwiazdka oznacza, że w tym miejscu rękopis jest uszkodzony. [przypis tłumacza]

nie zauważyłbym chyba owego pochylenia podłogi — być może podłoga nie była pochyła, lecz samo muzeum zbudowane zostało na zboczu wzgórza. [przypis autorski]

nie zawiodły — nie doprowadziły do jakichś trudności. [przypis redakcyjny]

nie zawisła (daw.) — nie zależy. [przypis edytorski]

niezawisły (daw.) — niezależny. [przypis edytorski]

nie zawisły (daw.) — tu: nie zależą. [przypis edytorski]

niezawistnym — raczej powinno być tu: nienawistnym. [przypis edytorski]

niezawodnem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: niezawodnym. [przypis edytorski]

niezawodniejsze — dziś popr.: bardziej niezawodne. [przypis edytorski]

Niezawodnie. Są to synowie po duchu tych, co stworzyli Targowicę (…) jak zarazki rozkładu i przyprawiają je o stan zapalny — Quasimodo [A. Górski], Młoda Polska, „Życie” 1898, nr 18. [przypis autorski]

niezawodnie — tu: niewątpliwie. [przypis edytorski]

nie zawsze łuk ma nagięty — por. Jan Kochanowski, Pieśni II, 15: Nie zawżdy Apollo strzela, Ale łuk z lutnią podziela. [przypis edytorski]

nie zawsze może pochodzi wprost z Ksenofonta — z przedruków tekstu greckiego na ziemiach polskich za czasów przedrozbiorowych znamy jeden tylko: Herakles Prodikos, wydany ok. r. 1790 w drukami Uniwersytetu Krakowskiego przez profesora języka greckiego w krakowskiej Szkole Głównej, ks. Krzysztofa Idatte (8°, k. nlb. 4). [przypis tłumacza]

niezawsze (starop. forma ort.) — nie zawsze. [przypis edytorski]

Nie zawsze tęcze magicznych kolorów… — przekład Edwarda Leszczyńskiego. [przypis redakcyjny]

Nie zawsze też kryniczną najdzie do sorbetu — dodaj: wodę; sorbet, napój słodzony. [przypis redakcyjny]

nie zawżdy miestca ma (daw.) — dziś: nie zawsze ma miejsce. [przypis edytorski]

nie zbawi — nie pozbawi (w domyśle: bo śni mi się, że wiję wianek). [przypis redakcyjny]

niezbędna zgryzota — zgryzota, której nie można zbyć; której nie można się pozbyć. [przypis edytorski]

niezbędny (daw.) — obrzydły. [przypis redakcyjny]

niezbędny (daw.) — taki, którego nie można uniknąć. [przypis edytorski]

niezbędny (starop.) — tu: brzydki, obrzydły. [przypis redakcyjny]

nie zbędzie (daw.) — [tu:] nie ucieknie, nie ujdzie. [przypis redakcyjny]