Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3841 przypisów.

ryby karaiby (niem. Caraibenfischen) — piranie; hiszp. caribe oznacza wiele gatunków ryb z podrodziny piraniowatych (Serrasalminae), tu najprawdopodobniej mowa o Pygocentrus cariba, hiszp. piraña del Orinoco. Opisy krwiożerczości tych ryb uważa się dziś za przesadzone. [przypis edytorski]

ryby księżycowe — inaczej skalary; ryby słodkowodne. [przypis edytorski]

ryby — tu o delfinach w znaczeniu: zwierzęta wodne. [przypis edytorski]

Rycerka — umiejętność walki na wojnie. [przypis edytorski]

rycerny (poet.) — rycerski. [przypis edytorski]

rycerski zakon Calatrava — pierwszy zakon rycerski utworzony w Kastylii (1158), początkowo w celu obrony zamku Calatrava, kontrolującego drogę pomiędzy Toledo a Kordobą; otrzymywał znaczące nadania ziemskie, w 2 poł. XV w. podlegało mu kilkadziesiąt komandorii; jego członkowie byli zakonnikami cysterskimi, których dodatkowy obowiązek stanowiła walka z muzułmanami; [przypis edytorski]

Rycerski Zakon Inflancki — chodzi o Kawalerów Mieczowych. [przypis edytorski]

Rycerze Łyżki — katoliccy szlachcice sabaudzcy, którzy w 1528 pod przewodnictwem Francois de Ternier, pana na Pontverre, ślubowali podbić kalwińską Genewę: na szyjach wieszali sobie drewniane łyżki, chełpiąc się, że zjedzą nimi genewczyków. [przypis edytorski]

rycerze pod krzyżami — Krzyżacy, pełna nazwa: Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. Zgromadzenie założone w czasie krucjat (ok. 1191), po upadku Królestwa Jerozolimskiego usiłowało stworzyć sobie państwo w Europie na ziemiach pogańskich Prusów i na terenie Litwy. [przypis edytorski]

rycerze (starop. forma) — rycerzy. [przypis edytorski]

Rycerz o Smutnym Obliczu a. Rycerz Posępnego Oblicza — przydomek przybrany przez Don Kichota z La Manchy, tytułowego bohatera powieści Miguela de Cervantesa (1547–1616), szlachcica, który pod wpływem romansów o czynach rycerskich postanawia ruszyć w świat i wcielać w życie średniowieczny ideał rycerski, jest jednak pozbawiony poczucia rzeczywistości, przez co często naraża się na śmieszność; jego giermkiem zostaje prostoduszny i przyziemny chłop, Sancho Pansa. [przypis edytorski]

rycerzowie — dziś popr. forma M. lm: rycerze. [przypis edytorski]

rycerz półksiężyca — rycerz muzułmański. [przypis edytorski]

Rycerz rozbójnik i jego dziecko — niem. Der Raubritter und sein Kind, powieść Adolfa Söndermanna z 1881. [przypis edytorski]

rycerz rozbójnik (niem. Raubritter) — rycerz utrzymujący się z rabunku. [przypis edytorski]

Rycerz, śmierć i diabeł — słynny miedzioryt Dürera z 1513 roku. [przypis edytorski]

rycerz w zbroi (…) I (…) przebijał (…) smoka — jest to kanoniczne przedstawienie Michała Archanioła (pogromcy szatana, przedstawianego często w postaci węża) albo też św. Jerzego, który z wysokości, siedząc na białym koniu zabija smoka. [przypis edytorski]

rycerz z La Manchy — Don Kichot, bohater powieści Miguela de Cervantesa (1547–1616) Don Kichot z La Manchy z 1605 roku. Archetypowy błędny rycerz, broniący najsłabszych. [przypis edytorski]

rychła (daw.) — szybka. [przypis edytorski]

rychło (daw.) — prędko, wkrótce, niebawem; -li (daw.) — partykuła wyrażająca pytanie czy; czekały, rychłoli i im koniec przyjdzie — czekały, czy prędko i one umrą. [przypis edytorski]

rychło (daw.) — szybko, niebawem, nagle. [przypis edytorski]

rychłoli — czy rychło, czy szybko (konstrukcja z partykułą -li). [przypis edytorski]

rychłoli (daw. a. gw.) — czy prędko. [przypis edytorski]

rychłoli (daw.) — czy prędko; jak szybko. [przypis edytorski]

rychłoli (daw.) — czy prędko; połączenie słowa „rychło” (prędko, wkrótce) z partykułą -li, wyrażającą pytanie. [przypis edytorski]

rychłoli — daw. konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy rychło (tzn.: czy szybko). [przypis edytorski]

rychłoli (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą i pytajną -li; znaczenie: czy rychło, czy szybko. [przypis edytorski]

rychłoli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy rychło (tj. czy szybko). [przypis edytorski]

rychłoli — konstrukcja z partykułą pytajną -li; znaczenie: czy rychło, czy wkrótce. [przypis edytorski]

rychło li wszystko uśnie — konstrukcja z partykułą li; znaczenie: czy rychło wszystko uśnie; czy szybko (…). [przypis edytorski]

rychłoli zabrzmi (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy rychło zabrzmi, czy wkrótce zagrzmi. [przypis edytorski]

rychło (starop.) — szybko, prędko; wkrótce. [przypis edytorski]

rychło (starop.) — szybko. [przypis edytorski]

rychło — szybko, wkrótce; tu: czy, czy prędko. [przypis edytorski]

rychło — szybko, wkrótce; tu: czy prędko. [przypis edytorski]

rychło — tu: czy szybko. [przypis edytorski]

rychłoż — czy rychło; czy szybko. [przypis edytorski]

rychły (daw.) — szybki. [przypis edytorski]

rychlej — szybciej. [przypis edytorski]

rychlej — tu: wcześniej. [przypis edytorski]

rychliwiej — dziś: bardziej rychło. [przypis edytorski]

rychtować (daw.) — przygotowywać; o broni: celować. [przypis edytorski]

rychtować (daw.) — przygotowywać. [przypis edytorski]

rychtować (daw., z niem.) — przygotowywać; tu: przygotowywać do strzału, celować. [przypis edytorski]

rychtować (gw.) — oporządzać, przygotowywać. [przypis edytorski]

rychtować (gw.) — oporządzać, przygotowywać; tu: doprowadzać do porządku. [przypis edytorski]

rychtować (gw.) — szykować, oporządzać; dorychtuję cię : urządzę cię (pot.). [przypis edytorski]

rychtować — przygotowywać; tu: celować. [przypis edytorski]

rychtować — szykować, przygotowywać; tu: ustawiać, celować. [przypis edytorski]

rychtyczek (gw.) — zdrobn. od. rychtyk: dokładnie, akurat. [przypis edytorski]

rychtyg (gw., z niem. richtig) — zupełnie jak. [przypis edytorski]

rychtyg (z niem.) — właśnie, dokładnie. [przypis edytorski]

rychtyk (reg.) — całkiem, dokładnie tak. [przypis edytorski]

rychtyk (z niem.) — dokładnie, akurat. [przypis edytorski]

rycyna (tu pot.) — olej rycynowy, używany jako środek przeczyszczający. [przypis edytorski]

ryczałtem — licząc ogólnie, bez rozbicia na poszczególne pozycje. [przypis edytorski]

Rydberg, Viktor (1828–1895) — szwedzki pisarz i uczony. [przypis edytorski]

Rydel, Lucjan (1870–1918) — poeta, dramaturg doby Młodej Polski; do jego ślubu z Jadwigą Mikołajczykówną nawiązywał Wyspiański w Weselu. [przypis edytorski]

Rydel, Lucjan(1870–1918) — poeta i dramaturg, działacz kulturalny, tłumacz, autor m.in. baśni scenicznej Zaczarowane koło (1900). [przypis edytorski]

Rydel, Lucjan (1870–1918) — polski poeta i dramatopisarz, autor m.in. popularnego widowiska jasełkowego Betlejem polskie (1904). [przypis edytorski]

Rydel, Lucjan (1878–1918) — poeta, dramatopisarz, znawca sztuk plastycznych. [przypis edytorski]

Rydel, Lucjan (1878–1918) — poeta, dramatopisarz, znawca sztuk plastycznych. [przypis edytorski]

Rydel, Lucjan (1878–1918) — poeta, dramatopisarz, znawca sztuk plastycznych. [przypis edytorski]

rydel — rodzaj łopaty o zaokrąglonym ostrzu. [przypis edytorski]

rydel — rodzaj wąskiej łopaty o zaokrąglonym ostrzu. [przypis edytorski]

rydel — rodzaj wąskiej łopaty o zaokrąglonym ostrzu. [przypis edytorski]

Rydz — przedwojenna znana restauracja z dancingiem w Warszawie, przy ul. Nowosenatorskiej 1. [przypis edytorski]

Rydz-Śmigły, Edward (1886–1941) — polski wojskowy, polityk, marszałek Polski, Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych w wojnie obronnej 1939; często negatywnie oceniany ze względu na decyzje podejmowane przez niego kampanii wrześniowej. [przypis edytorski]

ryfa — cymbał (przezwisko). [przypis edytorski]

Ryga — dziś stolica Łotwy, wówczas siedziba niemieckiego zakonu kawalerów mieczowych, założonego w oparciu o regułę templariuszy. [przypis edytorski]

rygiel — zasuwa zabezpieczająca drzwi. [przypis edytorski]

rygorozum (z łac.) — egzamin dopuszczający do wykonywania zawodu. [przypis edytorski]

Ryknęły miedzią atamańskie płuca — ataman krzyknął tak głośno jak wojskowy kocioł, instrument z miedzi, używany jako wezwanie o bitwy. [przypis edytorski]

Ryksa-Rycheza (ok. 993–1063) — córka palatyna reńskiego, żona Mieszka II, królowa Polski. [przypis edytorski]

ryksza — dziś raczej: rikszarz; osoba ciągnąca rikszę. [przypis edytorski]

Rylejew, Kondratij Fiodorowicz (1795–1826) — poeta rosyjski, przyjaciel Mickiewicza, jeden z organizatorów i przywódców powstania dekabrystów, stracony w Twierdzy Pietropawłowskiej. [przypis edytorski]

Rylski, Tadej Rozesławowicz, pol.: Tadeusz Zbigniew Rylski (1841–1902) — ukraiński działacz społeczno-kulturalny wywodzący się z polskiej rodziny szlacheckiej, etnograf; należał do grupy tzw. chłopomanów, grupy inteligentów poszukujących zbliżenia z miejscowym ludem, inicjatorów ukraińskiego odrodzenia narodowego; po ślubie z chłopką ukraińską przyjął prawosławie. [przypis edytorski]