Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5419 przypisów.
nicże (…) z nich nie pozostało — czy nic nie pozostało. [przypis edytorski]
niczegój (gw.) — niczego. [przypis edytorski]
niczegom się nie dowiedział — inaczej: niczego się nie dowiedziałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]
niczem — daw. forma dla rodzaju żeńskiego i nijakiego; dziś: niczym. [przypis edytorski]
niczem — daw. forma N. i Msc. lp r.n.; dziś końcówka tożsama z r.m.: niczym. [przypis edytorski]
niczem — daw. forma N. i Msc. lp r.n.; dziś końcówka tożsama z r.m.: niczym. [przypis edytorski]
niczem — daw. forma N. i Msc. lp r.n.; dziś: niczym. [przypis edytorski]
niczem — daw. forma N. i Msc. lp r.n.; dziś tożsama z r.m.: niczym. [przypis edytorski]
niczem — daw. forma N. i Msc. r.n.; dziś: niczym. [przypis edytorski]
niczem (daw. forma N lp) — dziś popr.: niczym. [przypis edytorski]
niczem — dziś: niczym. [przypis edytorski]
niczem — dziś popr. forma Ms.lp.: niczym. [przypis edytorski]
niczem — dziś popr. forma N.: niczym. [przypis edytorski]
niczem — dziś popr.: niczym. [przypis edytorski]
niczewo (ros.) — nic nie szkodzi. [przypis edytorski]
niczym — w sensie: nikim innym. [przypis edytorski]
ni (daw.) — tu: niby, jakby, jak. [przypis edytorski]
ni (daw.) — tu: niby, jakby. [przypis edytorski]
nidborski — obecnie: nidzicki. [przypis edytorski]
Niderlandczyk (daw.) — mieszkaniec Niderlandów, Holender. [przypis edytorski]
ni domu, ni łomu — wyrażenie przysłowiowe; łom (daw.): gruzowisko. [przypis edytorski]
nię (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: (na) nią. [przypis edytorski]
nię — dziś popr. forma B. lp r.ż.: nią. [przypis edytorski]
niéj — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak i. [przypis edytorski]
niéj — forma z „e” pochylonym, wymawianym jako „i” lub „y”, nie została uwspółcześniona z powodu rymu. [przypis edytorski]
nié ma — czytaj: ni ma. [przypis edytorski]
nié ma — daw. forma z é pochylonym, wymawianym jak i; tu zachowana dla rymu: oczyma — nié ma. [przypis edytorski]
nié ma (daw.; wym.: ni ma) — obecność é tzw. pochylonego zmienia brzmienie wyrazu, przez co rymuje się on z „oczyma”. [przypis edytorski]
nié ma — forma z daw. é (tzw. e pochylonym); tu czytanym jak i. [przypis edytorski]
nié ma litości, jak mnie jéj nie było — nie ma litości (dla ciebie), jak dla mnie jej nie było. [przypis edytorski]
nié ma — rym z imieniem Prauryma wskazuje tu na wymowę é pochylonego jak i: ni ma. [przypis edytorski]
nié masz — daw. forma z é pochylonym, wymawianym jak i; tu zachowana ze względu rym wewnśtrzny: trzymasz — nié masz. [przypis edytorski]
nię (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: (na) nią. [przypis edytorski]
nię (starop.forma) — dziś B.lp r.ż.: (w) nią. [przypis edytorski]
nię (starop. forma) — (w) nią. [przypis edytorski]
nie, aby je oddał ludziom, ale żeby je przywłaszczył sobie — te słowa usunięto w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]
nieakuratność (daw.) — niepunktualność. [przypis edytorski]
nie analizował jej tak, jak i owej pięknej sytuacji na ganku; por. s. 298 w. 1 i n. a s. 306 w. 15 — [autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajdują się fragmenty:] „pewnego rodzaju wzruszeńko owładnęło nim, gdy aktorka, przycisnąwszy jego głowę do piersi (…)”; „(…) udawał, że mu z tym rozkosznie, chociaż właściwie było mu tylko niewygodnie” (oba z rozdziału XVI). [przypis edytorski]
nieaprobata — dezaprobata; niezadowolenie. [przypis edytorski]
nie bądź skorym — nie spiesz się coś robić. [przypis edytorski]
niebać się srogo stawiły (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą co -ć; znaczenie: nieba ci się przedstawiły jako srogie (w srogiej postaci). [przypis edytorski]
niebacznie (daw.) — nieostrożnie. [przypis edytorski]
niebacznie — nieostrożnie. [przypis edytorski]
niebacznie — nieuważnie, nieostrożnie. [przypis edytorski]
niebacznik (starop.) — ktoś nieopatrzny, zapamiętały. [przypis edytorski]
niebaczność — postępowanie nieuważne, nieprzemyślane; baczyć: uważać. [przypis edytorski]
niebaczny (daw.) — nieostrożny, niezwracający uwagi na to, co się dzieje. [przypis edytorski]
niebaczny (daw.) — nieostrożny. [przypis edytorski]
niebaczny — nieostrożny. [przypis edytorski]
niebaczny — nieuważny, nieostrożny. [przypis edytorski]
nie baczyć — nie zważać; nie zwracać uwagi. [przypis edytorski]
nieba drapacz (ang. skyscraper) — drapacz chmur, wysokościowiec. [przypis edytorski]
nieba Empirejskie — Empireum to miała być najwyższa sfera niebieska, w której przebywał sam Bóg. [przypis edytorski]
niebam dostąpiła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: dostąpiłam nieba. [przypis edytorski]
nie bardzo by chcieli, aby ten proletariat… przestał być proletariatem — słowo proletariat pochodzi od łac. proles: potomstwo, i oznacza ludzi, których jedyne bogactwo i osiągnięcie życiowe stanowi duża liczba dzieci (w staroż. Rzymie niezamożny ojciec licznego potomstwa uzyskiwał prawa wyborcze). [przypis edytorski]
nie bardzoś ty skory — zdanie eliptyczne od: nie bardzo jesteś skory (skłonny, chętny). [przypis edytorski]
Niebawem Karol V, mój pan, ma wyruszyć zbrojnie do Tunisu — 17 sierpnia 1534 Turcy zajęli Tunis i wygnali lokalnego władcę Muleya Hasana, wasala Habsburgów; w reakcji Karol V jesienią 1534 rozpoczął gromadzenie potężnej floty i armii ekspedycyjnej; w czerwcu 1535 zajął miasto i osadził ponownie Muleya Hasana na tronie. [przypis edytorski]
nie bawiąc (daw.) — nie zwlekając. [przypis edytorski]
nie bawiąc — nie tracąc czasu. [przypis edytorski]
nie bawiąc — tu: nie zwlekając. [przypis edytorski]
nie bawić się (starop.) — nie zwlekać. [przypis edytorski]
nie bawić się (starop.) — tu: nie zostawać, nie pozostawać. [przypis edytorski]
niebawnie (daw.) — niebawem, wkrótce. [przypis edytorski]
niebawnie (daw.) — wkrótce, zaraz, niebawem. [przypis edytorski]
niebawnie — dziś popr.: niebawem. [przypis edytorski]
niebawnie — niebawem. [przypis edytorski]
niebawnie — niebawem; wkrótce. [przypis edytorski]
nie będąc wplątani w żaden system, nieobałamuceni przez sztukmistrzów i sofistów (…) piętnem tym jest oczekiwanie — Literatura słowiańska wykładana w Kolegium francuzkiem, Poznań 1865, t. 3, s. 166. [przypis edytorski]
nie będęć — nie będę z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
Nie będę mówiła o sekcie mormonów, bo poświęciłam im długi rozdział już gdzie indziej — w książce A travers l'Amérique, le Far-West (1869). [przypis edytorski]
Nie będę mówił o republikach, bom to obszernie w osobnym uczynił dziele — w Rozważaniach nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Tytusa Liwiusza (1512–1517). [przypis edytorski]
nie będzieć to (starop. forma) — nie będzie tak; nie stanie się tak. [przypis edytorski]
nie będzieć żal, żeś tak obrócony (starop.) — skrót od: nie będzie ci żal, żeś tak obrócony; tzn. nie pożałujesz takiego obrotu swoich spraw. [przypis edytorski]
Nie będziecie lękać się sądów ludzkich — por. Pwt 1, 17. [przypis edytorski]
nie będziemli dobrze czynić (daw.) — konstrukcja z partykułą -li: jeśli nie będziemy dobrze postępować. [przypis edytorski]
nie będziem mieli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nie będziemy mieli. [przypis edytorski]
Nie będzie postępu, póki na kiszkach ostatniego biskupa nie zawiśnie ostatni szlachcic — jedna z przypisywanych różnym osobom parafraz stwierdzenia francuskiego księdza katolickiego Jeana Mesliera (1664–1729), który w obszernym traktacie, odnalezionym po jego śmierci, krytykował religię i jej dogmaty, głosił, że wszyscy ludzie rodzą się równi, piętnował niesprawiedliwość, wyzysk i nędzę w ustroju społecznym sankcjonowanym przez kościoły i instytucje religijne. W oryginalnym zdaniu mowa o człowieku, który chciałby, „żeby wszyscy wielcy świata i cała szlachta zostali powieszeni na kiszkach księży”. W XVIII w. dzieło Mesliera krążyło w odpisach po Francji, ciesząc się powodzeniem wśród filozofów oświeceniowych; w 1772 zostało opublikowane we fragmentach oraz w formie wyciągu, potępione jako heretyckie. [przypis edytorski]
nie będzie samą (daw.) — dziś: nie będzie sama. [przypis edytorski]
nie będzież — czy nie będzie. [przypis edytorski]
nie bełby beł (…) bezpieczny (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: nie byłby bezpieczny wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
nie beł mistrz jaki uczony, co miał grób z drogich marmurów ukować (starop.) — nie było wykształconego rzemieślnika, który umiałby wykuć grób z drogich marmurów. [przypis edytorski]
niebespieczeństwo (starop. forma ort.) — dziś: niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
niebespieczeństwo (starop. forma ort.) — dziś popr.: niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
niebespieczeństwo (starop. forma ort.) — niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
niebespiecznem (starop. forma ort.) — dziś: niebezpiecznym. [przypis edytorski]
niebespieczny (starop. forma ort.) — dziś popr.: niebezpieczny; groźny. [przypis edytorski]
niebespieczny (starop. forma ort.) — niebezpieczny. [przypis edytorski]
nie bez ale (daw.) — nie bez wad. [przypis edytorski]
niebezność — niejasne, możliwy błąd źródła; może chodzić o „niebezpieczeństwo” bądź o „niezbędność”. [przypis edytorski]
nie bez oględności właściwej — nie bez odpowiedniej rozwagi. [przypis edytorski]
niebezpieczeństwie życia — w oryg. niem. Lebensgefahr: śmiertelne niebezpieczeństwo, zagrożenie życia. [przypis edytorski]
niebezpieczeństwy — dziś popr. forma N. lm: niebezpieczeństwami. [przypis edytorski]
Niebezpieczne związki — powieść epistolarna Choderlosa de Laclosa (1741–1803) z 1782 r. [przypis edytorski]
niebiańskiemi (…) chóry — dziś popr. forma N. lm: niebiańskimi chórami. [przypis edytorski]
niebianie — mieszkańcy nieba, aniołowie; popr. forma N lm. powinna brzmieć: niebianami. [przypis edytorski]
nie biegłym w rymowaniu (daw.) — skrót od: nie jestem biegły. [przypis edytorski]
Nie biej (białorus.) — nie bij. [przypis edytorski]
Niebieska Dolina — dolinka w okolicy wsi Brzegi. [przypis edytorski]
Niebieskie Państwo — tu: Chiny. [przypis edytorski]
niebieskie pończochy a. błękitne pończochy (ang. blue-stocking) — potoczne określenie wykształconych i wyemancypowanych kobiet w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
