Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3895 przypisów.

laszy (daw. ukr.) — polski. [przypis edytorski]

lata 1904–1906 — tzw. rewolucja 1905 roku, seria wystąpień robotniczych w Rosji i w Królestwie Polskim. [przypis edytorski]

latacz — trójkątny żagiel przedni podnoszony przy słabych wiatrach powyżej foka i kliwra. [przypis edytorski]

lata dyskrecjonalne — pełnoletność (do małżeństwa). [przypis edytorski]

„Latająca Forteca” — Boeing B-17 „Flying Fortress” — amerykański czterosilnikowy samolot bombowy, szeroko wykorzystywany przez amerykańskie lotnictwo do bombardowań strategicznych w latach 1941–1945. [przypis edytorski]

latających — dziś popr. forma B. lm r.nmos.: latające. [przypis edytorski]

Latający Holender — legendarny żaglowiec-widmo, pływający w nieskończoność, który na morzu przynosi nieszczęście, a jego widok zapowiada śmierć. [przypis edytorski]

Latający Holender — opera Richarda Wagnera. [przypis edytorski]

Latający lekarz — pierwsza sztuka Moliera z 1645 roku. [przypis edytorski]

latający lis — gatunek nietoperza o częściowo rudym futrze na grzbiecie. [przypis edytorski]

latają w powietrzu niby ów grób Mahometa — według dawnych legend trumna proroka Mahometa w Medynie unosi się w powietrzu, bez żadnego oparcia. [przypis edytorski]

lata jeno ponoś niedobrane — Michał Korybut Wiśniowiecki miał w 1656 r. 16 lat, byłby zatem młodszy od Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej o ok. 9 lat. [przypis edytorski]

lata kryzysu — tj. lata 1929–1933, tzw. wielki kryzys, który objął wszystkie dziedziny gospodarki, zarówno przemysł, jak rolnictwo, i wszystkie państwa oprócz ZSRR, niepodlegającego mechanizmom gospodarki kapitalistycznej; za początek kryzysu uznaje się tzw. czarny czwartek (24 X 1929 r.), kiedy masowa wyprzedaż spowodowała panikę na giełdzie nowojorskiej na Wall Street i gwałtowny spadek cen akcji, a w konsekwencji szereg bankructw i kolosalny wzrost zadłużenia; bezrobocie osiągnęło 30%, spadek produkcji przemysłowej dochodził do 50% (m.in. w Polsce), trzykrotnie zostały zmniejszone obroty handlowe. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna — rodzaj projektora, znanego już w XVII w., rzutującego obrazy ze szklanych przeźroczy. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska (łac. laterna magica) — aparat projektujący obrazy ze szklanych przeźroczy skonstruowany w XVII w. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle; uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia magiczna — rodzaj projektora, znanego już w XVII w., rzutującego obrazy ze szklanych przeźroczy. [przypis edytorski]

latarnia, żeby można było pokazywać przeźrocza — latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna, prosty projektor, rzucający na ścianę przeźrocza, czyli obrazy namalowane na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnię — w oryg. niem. Licht: światło. [przypis edytorski]

latarnik surynamski — nocoświec, gatunek pluskwiaka. Dawniej wierzono, że wyrostek na głowie tego owada zdolny jest do wytwarzania nocą słabego światła, czemu zawdzięcza on swoją nazwę gatunkową. [przypis edytorski]

lata sobie którędy bądź, jak Pindar powiada, i to, co pod ziemią ukryte… — być może odniesienie do Ody Nemejskiej X (w. 87), gdzie Zeus powiada do Polideukesa, że jeśli chce dzielić los swojego brata Kastora, będzie żył przez połowę czasu pod ziemią, a przez drugą połowę w złotych mieszkaniach nieba; albo też odwołanie do jednego z zaginionych utworów Pindara. [przypis edytorski]

latawica (daw.) — czarownica unosząca się w powietrzu. [przypis edytorski]

latawiec — demon; wg wierzeń ludowych spadająca gwiazda to diabeł zstępujący na ziemię, aby uwodzić grzeszne kobiety. [przypis edytorski]

lata zbiegłe męczarnią — lata, których treścią, gdy biegły, była męczarnia, cierpienie. [przypis edytorski]

La tête me fait mal (fr.) — głowa mnie boli. [przypis edytorski]

latentny — utajony, ukryty, bezobjawowy. [przypis edytorski]

laterka (gw.) — latarka. [przypis edytorski]

latiklaw (z łac.) — tu: tunica laticlavia, noszona przez senatorów szata zdobiona szerokim purpurowym pasem (laticlavem), biegnącym od ramienia w dół i z powrotem, będącym oznaką ich urzędu. [przypis edytorski]

Latmos — w mitologii greckiej góra zapomnienia. [przypis edytorski]

lato indiańskie — wczesna jesień. [przypis edytorski]

La tomba? Sotto acqua, signora. (wł.) — Grobowiec? Pod wodą, pani. [przypis edytorski]

Latońska gwiazd ozdobo, co borów masz straże — apostrofa do Diany, córki Latony. [przypis edytorski]

Latona — córka tytana Kojosa, matka Apolla. [przypis edytorski]

Latona (mit. gr.) — jedna z tytanid, matka Apollina i Artemidy. [przypis edytorski]

Latona (mit. gr.) — matka Apollina i Artemidy (ich ojcem był Zeus). Należała do tytanów, drugiego pokolenia bogów (starszego od bogów olimpijskich). [przypis edytorski]

Latonka — tu: Diana, córka Latony. [przypis edytorski]

latoperz, lotokot, bł. latający lemur — rodzaj latających ssaków z rzędu skóroskrzydłych, odżywiających się owocami i kwiatami; obejmuje dwa gatunki: filipiński (Cynocephalus volans) i malajski (Galeopterus variegatus), który w daw. systematyce nosił nazwę Galeopithecus volans. [przypis edytorski]

latorość — latorośl, przen.: potomstwo. [przypis edytorski]

latorośle (daw., r.n.) — dziś popr. w r.ż.: latorośl. [przypis edytorski]

latorośl — potomek. [przypis edytorski]

latorośl Zeusza — syn Zeusa. [przypis edytorski]

latoś (daw., gw.)— w tym roku. [przypis edytorski]

lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za jałmużnę z połowy płaszcza; tu: przedłużona młodość, uroda kobiety. [przypis edytorski]

lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za połowę płaszcza ofiarowanego przez świętego ubogiemu; tu: przedłużona młodość, uroda kobiety. [przypis edytorski]

lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za połowę płaszcza danego jako jałmużna ubogiemu przez św. Marcina. [przypis edytorski]

La Tour, Maurice Quentin de (1704–1788) — francuski malarz portrecista, tworzący przede wszystkim dzieła pastelowe; sportretował m.in. Ludwika XV, Woltera, Rousseau, d'Alemberta, Madame Pompadour. [przypis edytorski]

La Tour, Maurice Quentin de (1704–1788) — francuski malarz portrecista, tworzący przede wszystkim dzieła pastelowe; sportretował m.in. Ludwika XV, Woltera, Rousseau, d'Alemberta, Madame Pompadour. [przypis edytorski]

Latour-Mobourg, Victor de Fay de (1768–1850) — francuski wojskowy i polityk; w bitwie pod Lipskiem utracił nogę; minister wojny (1819–1821). [przypis edytorski]

La Tour, Quentin de (1704–1788) — francuski malarz portrecista. [przypis edytorski]

la trace de ses pas est épouvantable (fr.) — ślad jego kroków jest przerażający. [przypis edytorski]

La Trappe — miejscowość we Francji, gdzie znajdował się klasztor cystersów, zakonu o surowej regule. [przypis edytorski]

La Traviata — opera Giuseppe Verdiego z 1853 r. [przypis edytorski]

lat temu dwadzieścia — takie określenie daty ślubu rodziców powoduje pewną sprzeczność, ponieważ Herman ma więcej niż 20 lat. [przypis edytorski]

La tua reclama imploro — o Jelsky potente (wł.) — twego potwierdzenia błagam (żądam), o możny Jelsky. [przypis edytorski]

laty — dziś forma N.lm: latami. [przypis edytorski]

laty — dziś popr. forma N. lm: latami. [przypis edytorski]

latyfundia — wielkie posiadłości ziemskie. [przypis edytorski]

latyński (rzad.) — związany ze staroż. Rzymianami; łaciński; tu: romański. [przypis edytorski]

Latyna — w grodzie Latyna, w Laurentum. [przypis edytorski]

laty obciążony (starop.) — obciążony latami; stary. [przypis edytorski]

laty (starop. forma) — dziś D.lm: latami; które się laty nic nie odmieniły: które nie odmieniły się nic z upływem lat. [przypis edytorski]

laty (starop. forma) — latami; laty nachylony: nachylony przez lata, pochylony z wiekiem. [przypis edytorski]

lat ze dwadzieścia — dalej w tekście inaczej: dwanaście. [przypis edytorski]

laubzega (niem. Laubsäge; od Laub: liść i Säge: piła) — cienka piła służąca do wyrzynania otworów (również ozdobnych wykrojów) w drewnie. [przypis edytorski]

laubzega — przyrząd do cięcia, wyrzynarka. [przypis edytorski]

laubzega (z niem. Laubsäge) — cienka piła metalowa do wyrzynania otworów i wykrojów w drewnie. [przypis edytorski]

laubzega (z niem. Laubsäge) — wyrzynarka, gilotyna do papieru. [przypis edytorski]

laubzegowe ramki — wykonane laubzegą, cienką piłką do wyrzynania wykrojów w drewnie. [przypis edytorski]

Laudamus (rel., łac. dosł.: chwalmy) — tu: początek hymnu pochwalnego. [przypis edytorski]

laudanum — nalewka z opium, w XVIII–XIX w. używana w niewielkich dawkach jako specyfik na różne dolegliwości. [przypis edytorski]

Lauda, Szoja, Niewiaża — rzeki w środkowej części Litwy. [przypis edytorski]

Laudate Dominum omnes gentes (łac.) — chwalcie Pana wszystkie narody, Psalm 117. [przypis edytorski]

Laudate pueri Dominum (łac.) — Chwalcie, chłopcy, Pana. [przypis edytorski]

Laudate, pueri, Dominum! Laudate! (łac.) — Chwalcie, dzieci, Pana! Chwalcie! (Ps 113 (112)). [przypis edytorski]

laudem (łac.; forma Acc.) — chwałę, pochwałę. [przypis edytorski]

Lauderdale, właśc. James Maitland, ósmy hrabia Lauderdale (1759–1839) — brytyjski polityk i ekonomista; w swojej pracy Inquiry into the Nature and Origin of Public Wealth (Badania natury i pochodzenia bogactwa publicznego, 1804) przedstawił m.in. koncepcję znaną jako paradoks Lauderdale'a: istnieje odwrotna współzależność między majątkiem publicznym a prywatnym; wzrost jednego może nastąpić tylko kosztem spadku drugiego. [przypis edytorski]

Laudetur Jesus Chistus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]

laudetur Jesus Christus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]

Laudetur Jesus Christus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]

Laudetur Jesus Christus. (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]

Laudetur Jesus Christus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrytus. [przypis edytorski]

laudetur (łac.) — niech będzie pochwalony; formuła powitalna przyjęta w katolicyzmie. [przypis edytorski]

laudetur (łac.) — niech będzie pochwalony. [przypis edytorski]

laudum (łac.) — rozporządzenie. [przypis edytorski]

laudum (łac.) — wici, wezwanie pod broń; tu M. lm lauda. [przypis edytorski]

laufer (daw.) — bieżnik, podłużna serweta na stół lub ławę. [przypis edytorski]